Industria irauntza

Industria irauntza

TREN-MAKINA

Lurrunezko makinatik abiatuta tren-makina asmatu zen, George Stephenson ingelesak asmatu zuen lurrunezko lehen tren-makina 1815. urtean, eta trena garrantzizko garraiobide bihurtu zen. Mac Adamek errepideak hobetzeko era asmatu zuen. Gero, autoa eta kamioia asmatu ziren.

LURRUN-MAKINA

Makinak berriak martxan jartzeko, energia-iturri berriak erabiltzen hasi ziren, lurrunaren energia, lehenengo. 1769. urtean James Wattek asmatu zuen lurrun-makina. Ondoren, gasa eta petrolioa erabili ziren energia-iturri gisa, gero eta garrantzi gehiago izan zuten.

EHULE-MAKINA

XVIII. mendean burdina ekoizteko harrikatza erabiltzen hasi ziren Ingalaterran, prestatutako labe garaitean oletan baino askoz burdina gehiago ekoitz zitekeen.

GORUA

XVII. mendera arte artisauek ekoizten zituzten tresnak eta ondasun materialak berriak asmatu ziren. Ingalaterran lehendabizi eta Europa guztian ondoren.

KATEKO LANAK

Artisautzak garrantzia galdu zuen eta industriak irabazi egin zuen. Aurrerago, kateko lana sartu zen lantegietan, lan egiteko ohiturak erabat aldatuz. Auto bat muntatu, esaterako, atal bakar batez arduratzen da langilea kateko lanean, eta katearen amaieran bukatzen da ekoizpena

KAPITALAK EDO BAKETXEAK

Industriak dirua behar zuen eraikitzeko, antolatzeko, makineria eta tresneria erosteko, soldatak ordaintzeko… Bankuak prest zeuden diru hori mailegatzeko, eta horren ordez etekin handiak lortzen zituzten gehienetan.

INDUSTRIAKO LANGILEAK

Meategietan ikatza atera edo makina batean lan egin, ez zen bizimodu erraza, baina egoera okerrago batetik ihesi zetozenentzat zerbait bazen. Industriara zetorren langile proletarioak bere esku zegoen gauza bakarra eskaintzen zuen diru apur baten truke: lan egiteko ahalmena.

MIGRAZIOAK

Industriak eskulan merkea behar zuen, eta askotan ez zuen nahikoa industriaguneetan bertan bizi den jendearekin. Bestalde, jende ugari joan ohi zen lan egitera, bizitza eroso baten bila. Migrazioa fenomeno garrantzitsua gertatu zen industriaren jaiotza garaian, garapen bidean dauden herrialdeetatik herrialde industrializatuetara datozen etorkinek ere.