NERBIO SISTEMA KERMAN RICA 3-DBH-E23

Mere som dette

PROZESUEN, ZERBITZUEN ETA HEZKUNTZA ERAKUNDEEN ANTOLAKUNTZA ETA KUDEAKETA ERAKUNDEA

af Naier Zulaika

3. NERBIO SISTEMA

af Ander Martin

Nerbio-sistema Zentrala

af Paula López Herrero

NERBIO SISTEMA (kanpoko eta barneko estimuluak aztertu eta erantzunak prestatu)

af Nerea M

NERBIO SISTEMA

BI ZELULA MOTA

GLIA-ZELULA

Neuronen artean daude tartekatuta. Beren funtzioak neuronak babestu, isolatu eta elikatzea dira.

NEURONAK

Neuronek ez dute elkar ukitzen, eta sinapsia esaten zaion bereizketa eremu bat dago haien artean. Neurotransmisoreak izeneko substantzia kimikoen bidez igortzen da nerbio-bulkada sinapsian zehar

ELKARTZE-NEURONAK EDO INTERNEURONAK

Sentimen-neuronak motorrekin lotzen dituzte

NEURONA MOTORRAK

Erantzuna nerbio-sistema zentraletik efektoreetaraino bidaltzen dute

SENTIMEN NEURONAK

hartzaileek hartutako informazioa nerbio-sistema zentraleraino eramaten dute

LUZAPENAK

Axoiak

Oso luzea den luzapen bakarra, muturrean dago adarkaturik

Dendritak

Ugariak, laburrak eta oso adarkatuak dira

SOMA

Nukleoa eta organulu gehienak daude

ZELULA-MINTZA

Izar baten forma du.

Seinaleak jaso eta igortzen dituzte. Seinaleok nerbio-bulkadaren bidez igorten dira. Neuronen osagaiak:

NERBIO-SISTEMA PERIFERIKOA

Bi sistema bereizten dira

Nerbio-sistema autonomoa

Bi azpisistema handitan banatzen da:

Parasinpatikoa

Atseden-egoeretarako prestatzen du.

Sinpatikoa

Jarduera-egoeretarako prestatzen du gorputza.

Oharkabean, inkontzienteki eta automatikoki betetzen diren gorputzaren funtzioak hauek dira: bihotz-taupadak, biriketako mugimendua edo guruin-jariaketak.

Ez dago garunaren menpean

Nerbio-sistema somatikoa

Eskeleto-giharrek osatzen dute

Gorputzaren mugimenduan esku hartzen du.

Nerbioak nerbio-sistema zentralean jaio eta gorputz osoan zehar adarkatu eta banatzen dira

Zuntzak, sortetan elkarturik, nerbioak osatzen dituzte

Hemen neuronen luzapenak elkartu egiten dira nerbio-zuntzak osatzeko

NERBIO-SISTEMA ZENTRALA

Bi atalez osatuta dago

BIZKARREZUR-MUINA

Ekintza erreflexuak kontrolatzen ditu, hala nola, zerbaitek ziztatzean eskua kentzea

ENTZEFALOA

Hiru atalez osatuta

BIZKARREZUR-ERRABOILA

Oharkabeko funtzioak kontrolatzen ditu

Bizkarrezur-muinari lotuta dago

ZEREBELOA

Gorputzaren orekaz arduratzen da

Borondatezko mugimenduak koordinatzen ditu.

GARUNA

Funtzioak

Gorputzaren mugimendu, lo, gose eta egarri bizi-funtzioen arduraduna da

Pentsamendu, oroimen, hizkuntza, ikaskuntza eta abarren arduraduna da.

Borondatezko jarduerak zuzentzen dituzten aginduak prestatzen ditu.

Kontziente egiten da hartzaileek hartutako informazioa.

Gainazala oso tolestuta dago

Bi eredu edo hemisferioz osatuta dago

Meninge izeneko hiru mintzek eta likido zefalorrakideoak ere babesten dituzte nerbio-zentruak.

Garezurrak eta bizkarrezurra dira organo horien kanpoko babesak.

Entzefaloak eta bizkarrezur muinak osatzen dute.

KOORDINAZIO SISTEMAK

OSAGAIAK

EFEKTOREA

Guruina

Erantzuna jariatzailea denean: substantzia JARIATZEN du.

Giharra edo muskulua

Erantzuna MOTORRA denean: MUGIMENDUA sortzen da.

NERBIOGUNEA

Informazioa jaso eta prozesatzen du eta erantzunak prestatu.

HARTZAILEAK

Estimulua hartu eta nerbio gunera eraman

BI SISTEMA MOTA DAUDE:

SISTEMA ENDOKRINOA

NERBIO-SISTEMA

Harreman funtzio bidez informazioa jaso eta erantzunak prestatzen ditugu.