von Nagore Etayo Vor 8 Jahren
768
Mehr dazu
Hausnarketa:
Gorputz Hizkuntza ikasgaiaren sei saio praktikoak izan ditugu bi hilabete hauetan (Iraila eta Urria). Ikusi daiteke jarduera pila bat egin ditugula Haur Hezkuntzako umeekin landu ahal izateko polikiroldegi batean.
Esateko dago, apropozak izan daitezkela adin desberdineko ikasleekin egiteko. Ala eta guztiz ere, jarduera bakoitzak umeen adinetara zuzendu behar dira, hau da, aldaera batzuk egin beharko dira ume guztiek gozatzeko eta ikasteko.
Gainera, gorputza mugitu egin behar da hizkuntza moduan erabili ahal izateko, hau da, besteekin komunikatu ahal izateko. Horregatik horrelako ariketak lagundu daitezke umeen garapenean globalki.
1. Jarduera:
Talde osoa korroan jarrita dantza egin behar du irakasleak jartzen duen musikaren arabera (musika herrikoiak, pop,...).
Aldaerak: Taldetan banatu daitezke umeak eta talde bakoitzak pauso batzuk asmatu behar ditu.
Gaur azken eguna zenez, gelako pertsona guztiak jolastu dugu batera. Lehenengo, guztiok korroan jarrita dantza egin dugu. Gero, taldetak banatu gara eta talde bakoitzak pauso ezberdinak sortu egin izan behar ditugu.
1 Jarduera:
Musikaren erritmora dantzatu egin behar dugu eta musika gelditzen denean bikote batekin jarri behar gara dantzatzeko. Bikotea bata bestearen atzean jarri behar da bere pausoak imitatzeko.
Aldaerak: Hirunaka, launaka, bosnaka eta seinaka jarri gdaitezke umeak.
2.Jarduera:
Klaseko kideek seinaka jarri beharko gara eta “etxearen” jolasera jolastu behar dugu. Bi pertsona paretak ziren, beste beste bi, teilatua eta azken baki inkilinoak. Musika gelditzerakoan irakasleak esaten badu “teilatuak”, pertsona horiek joan beharko dira beste etxetxo batera eta horrela etxeko zati guztiekin.
3.Jarduera:
Taldeetan elkartu behar gara eta egunkariekin objektu bat egin behar dugu eta taldekoen artean asmatu behar dugu zer pertsonaia imitatu nahi dugun objektu hori eginez. Jarraian, pertsonai horiekin iragarpen bat egin behar dugu (zerbait saltzen) eta geroago, egin ditugun objektuekin istorio bat egin behar dugu beste zentsu bat emanez objektuei.
2. Saioa:
Pasa den saioan itzal handiak tokatu zitzaigunez,hemengoan tokatu zitzaigun argi beltzekin lan egitea; hau da, antzerki txiki bat sortu egin behar izan genuen. Horregatik, beltzez jantzita joan ginen klasera eta polikiroldegian apaingarri zuriak eta fluoreszenteak jantzi genituen argi beltzekin ikusteko.
Saioa honetan Tarzan eta Jein bikotearen ezkontza dramatizatu genuen, batzuk animaliakizan ginen (elefantea, sugea eta txoria) eta beste batzuk pertsonaiak (Tarzan,Jein eta apaiza).
1.Saioa:
Polikiroldegia bi zatitan banatzen da. Albo batean, "itzal txikiak eta handiak" eta beste alboan, "argi beltzak" landu ahal izateko.
Lau talde egiten dira txokoetan egoteko eta bakoitzak gauza bat frogatzeko.
1. txokoa: itzal txikiak
2. txokoa: itzal handiak
3. txokoa: argi beltzak edozein gauza eta arropa zuria edo fluoreszentea erabiliz.
4. txokoa: argi beltzak eskularru zuriak erabiliz.
Lehendabizi,talde bakoitza 10minutu egongo da txoko bakoitzean esperimentatzen. Gero, behin esperimentatuta, 20minutu pentsatu eta prestatu behar da 1-3minutuko istoriotxo bat, besteen aurrean antzezteko.
Gure taldeari itzal handiekin egitea tokatu zitzaion. Egin genuen istorioa tribu bati buruzkoa zen. Hiriko emakume bat heldu zen tribu batera eta indigenekin topatu zen. Ikusterakoan, bera ikaratu egin zen eta tribukoek makila batean lotu zuten hiltzeko. Bat-batean, mendebaldeko gizon bat agertu zen eta emakumeak salbatu zuen.
1.Jarduera:
Binaka jarrita imitatu behar dugu gure bikoteak egiten duena.
2.Jarduera:
Bikoteka jartzen gara eta bata besteari eraman behar dio. Aurrean dagoena begiak itxita izan beharko ditu eta atzekoak gidatu behar dio. Horretarako bizkarrean kolpeak eman behar dizkio jakinarazteko ze albora joan behar den istripurik ez izateko beste ikaskideekin.
3.Jarduera:
Bikoteka jarrita persona bat eskultorea izango da eta bere lagunaren gorputzak modelatu beharko du.
4.Jarduera:
Taldeka jarrita taldekide bakoitzak keinu eta mugimenduaren bitartez, elikagai bat irudikatu behar du eta besteok asmatu behar dugu zer den.
5.Jarduera:
Bakoitzak kmugimendu eta sentimendu bat adieraziko du eta besteek asmatu beharko dugu. Geroxeago, gauza bera egin behar da baina maskara bat aurpegian jarrita.
6.Jarduera:
Taldeka jarrita, lau egoera desberdin antzeztu behar ditugu:
1- Neska bat altxatu denetik eskolara joan arte antzeztu.
2- Hondartzan gaude bitartean lurrikarabat antzeztu.
3- Sumendiaren eztandaren antzetsu
4 - Astronautak gara eta ilargia ikurrinajartzera joan.
1.Jarduera:
Musika entzuten denean bakoitzak nahi duen moduan mugitu behar gara. Bitartean irakasleak esango ditu gorputzaren atal ezberdinak eta ikasleak ukitu behar dugu edo mugitu behar dugu atal hori.
Jarduera honek egin daitezke bikoteka jarrita ere. Horrela bikotearekin elkartu beharko dugu gorputz atalak.
2.Jarduera:
Musika dagoen bitartean bakoitzak polikiroldegitik mugitu behar gara, nahi dugun moduan. Musika gelditzerakoan, alboan daukagun kidearekin elkartu behar gara eta besarkatu behar diogu elkarri.
3.Jarduera:
Taldeka jarrita mimika egin behar dugu, nahi dugunaz hitz egin dezakegu.
4.Jarduera:
Talde bakoitzak 3 elementua egin behar ditu gorputza erabiliz:
-botila
-baloia
-dadoa
5.Jarduera:
Taldeka jarrita, egoera bat aurkeztu egin behar dugu. Gure taldean hondartza irudikatu dugu mimika erabiliz eta gorputzak objektu moduan erabiliz.
6.Jarduera ("Katuaren jolasa"):
IIrakasleak pandero bat joko du bi erritmoak eginez:
-Beltza: katuaren ibilera
-Kortzea: saguaren ibilera
Ikasleak ibili behar gara irakasleak jotzen duen erritmoaren arabera, baina, bat katua izango da eta ikaskideak arrapatu behar ditu. Arrapatzerakoan, saguak katuak bihurtzen dira.
1. Jarduera:
Irakasleak musika jartzen du eta ikasleek, mugimendu desberdinak eginez, nola sentitzen garen adierazi behar dugu.
2.Jarduera ("Ispilua"):
Bikoteka jarri behar gara eta bikoteko kide batek egin behar du beste kideak egiten duen gauza bera, ; hau da, imitatu behar dio. Baina bata bestearen aurrean jarri beharko dira.
3.Jarduera:
Bikoteka jarrita aurrean doana mugimendu bat egingo du eta atzekoak imitatu behar dio.Musika aldatzen denean paperak ere aldatzen dira eta atzean doana aurrean jarri behar da besteak imitatzeko bere mugimenduak..
4.Jarduera ("Orkestra Zuzendaria"):
Taldean jartzen gara korro bat egiten eta ikasle bat kampora joan behar da besteok deitu arte. Korroan daudenak pentsatu behar dute nork izango da orkestrako zuzendaria.
Gero, deitzen dute kanpoan geratu denari eta korro erdian jartzeko esaten diote. Kanpokoak hasiko dira musikatresnak jotzen; horretarako zuzendariak hasi beharko du musika tresna bat jotzen eta erdikoak asmatu beharko du nork den zuzendaria.
5.Jarduera:
Korroan jarrita ikasle guztiak, banan-banan izena esan behar da eta keinu bat egin. Lehenako izena eta keinua egingo du eta hurrengoak aurrekoaren izena eta keinua egin behar du eta gero berarenak. Horrela egin behar da korro osoaren izenak esan arte.
6.Jarduera:
Taldeka jarrita trenak egin behar dira. Lehenengoa doana mugimenduak egin behar ditu musika entzuten den bitartean eta besteok errepikatu behar dituzte mugimenduak. Musika aldatzerakoan makinista urrengo ikaslea izango da.
7.Jarduera:
Taldeka jarri behar gara eta irudika egin behar ditugu guztion artean eta gorputzak erabiliz eta beste taldeak asmatu behar dute zer den. Baita ere irudikatu daitezke egoerak.
8.Jarduera "Txotxongiloak":
Bikoteka jarri behar gara eta bata txotxongiloa izango da eta besteak, txotxongiloa mugitzen duena.
9.Jarduera "Itzala":
Bikoteka jarrita bata bestearen itzala izan behar da; mugimendu guztiak imitatu beharko dio.
10.Jarduera:
Musika entzuterakoan ikasleak polikiroldegi osotik mugitu behar gara; musika gelditzerakoan estatua geldi batean bihurtu behar gara.
11.Jarduera:
Bikoteka jarrita eta pilota bat erabiliz bata besteari masaje bat eman behar dio. Horretarako musika lasaia jartzen da.
Zer da Gorputz Adierazpena?:
Gorputz Adierazpenak esanahi desberdinak ditu, baina bat arreta deitu didana hau izan da:
Norbera ezagutzeko, harremantzeko eta komunikatzeko bide bat da, murgiltzeko eredu eta teknika ezberdin asko barnehartzen dituena (dantza, antzerkia, psikomotrizitatea…).
Gorputz adierazpenaren helburu esanguratsuena sentimenduak, nahiak edota emozioak besteei komunikatzea da. Modu honetan umeek bere barnean daukaten emozio guztiak askatzen dituzte eta hobeto sentitzen dira. Baita ere, sormena eta inprobisazioa bultzatzen dira.
Batzuk dantzarekin lotzen dute; beste batzuk, ordea, adierazpen librearekin. XX. mendearen erdialdean Europan hasi zen garatzen.
1- Joku dramatikoa.
2- Inprobizazioak: Eszena dramatiko bat sortu
3- Pantomima: Mimoaren antzekoa, baina sentimenduen adierazpenean oinarrituta.
4- Txotxongiloak.
5- Dantzak.
- Beharrak asetzeko (gosea, logura…).
- Sentimenduak azaleratzeko.
- Nortasuna garatzeko
- Besteekin erlazionatzeko.
- Behar afektiboak asetzeko
Disziplina bat da, non gizakiak bere gorputza komunikatzeko eta adierazteko tresna
bezala erabiltzen du, era kontzientean edo inkontzientean.
Disziplina hau, ez-hitzezko komunikazioarekin harremanetan jartzen da (keinuak, begirada, jarrerak, mugimenduak...). Gainera lau arlotik landu daiteke:
- Gaitasunak: adierazgarriak, sortzaileak, erritmikoak, komunikatiboak, arakatzaileak.
- Psikikoak: emozioak, sentimenduak, pentsamenduak,...
- Motorra: gorputz osoa
- Haurraren ingurunea: familia, natura, lagunak, objetuak,...
1-Ipuin klasiko bat hautatu.
2- Ipuina kontatu.
3- Haurrek gogokoen izan duten atala aukeratu eta azaldu.
4- Aukeratutako zatia dramatizatu.
5- Rolen aldaketa eta hausnarketa.
Psikodrama sinbolikoaren funtzioa da, maitagarrien ipuinen lanketa literal eta puruena egitea, eta sinbolo, irudi eta eszena arketipikoetan murgiltzeko aukera ematea. Horregatik ezinbestekoa da Haur Hezkuntzan lantzea.
Metodo terapeutikoetako bat da, ipuinen balio sendagarria baloratzerakoan sortu zena, Katarsi momentuari esker.
Honen helburua garapen globala da. Gainera, metodo sinbolikoak hiru zutabe ditu:
1-Psikodrama
2-Sinboloak
3-Taldeak
Jarduera bakoitzak hiru fase izan beharko ditu:
- Aurkikuntza fasea.
- Esperimentazio fasea.
- Sortzeko fasea.
Adibidez, hona hemen proposamen praktiko batzuk:
1- Hitzak/objektuak asmatzea hitzik esan gabe.
2- Ispilu jolasa.
3- Inkilinoa.
Haur Hezkuntzan garrantzitsua da honako helburuak dituelako:
- Adierazpen ludikoak aurrera eramatea
- Imitatzeko gaitasuna garatzea
- Esperimentatzea
- Norbera bere burua menperatu
- Memoria garatu
Horretaz aparte, honen funtzioak errealitatea asimilatzea, esperientziak adieraztea, izaera globalizatzailea, adierazpena bere osotasunean lantzea, plastika eta musika adierazpena lantzea, eta abarrekoak dira.
Jolas mota bat da eta erabiltzen dugu adierazteko bi komunikazio sistema linguistikoa, hau da, intentzio komunikatiboa.
Gorputza, keinu, jarrera, zentzazio eta mugimenduekin lotuta dago. Gainera, balio didaktiko handia, irudimena, sormena, bat-batekotasuna eta inguratzen gaituen mundua ezagutzeko ona da. Horretaz gain, enpatia eta garapen afektibo, sozial eta intelektuala lantzen da.
HHn gehienbat ematen da jolas sinbolikoan. Hizkuntz berbala guztiz garatuta ez daukatenez, gorputzaz baliatzen dira adierazteko. Elementu fisikoak eta giza elementuak objektu sinbolikoetan bihurtu daiteke. Hiru mota daude:
1- Librea
2- Formala
3- Informala
Ipuin motorrak kontatzeko proposamen praktikoak:
1- Bidaia bat kotxez:mingaineko mugimenduak lantzeko, ahoa trebatzeko eta baraila lantzeko.
2- Ilargirako bidaia:ariketa fisiko eta motorra egin beharko dute.
3- Pakito pailazoa: gauza barregarriak egin beharko dituzte.
Ipuinekmomentu atseginak pasatzeko eta momentu ez atseginak pasatzeko balio dute. Umea ipuinaren protagonista bihurtu daiteke, hau da, bere errealitatera hurbiltzeko ezinbesteko modu bat izan daiteke.
Honek esan nahi du haurrek fikzioaren bidez hobeto ulertzen dutela errealitatea. Ipuinak bere hizkuntza berean hitz egiten die, fantasia eta irudimena erabiliz.
Horregatik ipuin motorrak onak dira barneko eta kanpoko gatazka pertsonalak askatzeko edota beldurrei aurre egiteko.
Ipuina ezinbestekoa da umearen bizitzan. Ipuin motorrak dira ipuin kontatuak eta jolastuak, jolasa pentsamenduaren eraikitzaile bihurtzen dela.
Ipuin motorrak protagonista izateko aukera ematen dio bereziki. Ipuin bat entzuten ari denean, haurrak protagonista baten ezaugarriak hartzen ditu, interpretatzaile eta bitartekari papera hartuz.
Honako hauek dira, Acoutourierrek proposatutakoak:
1- Askatasuna
2- Jolas librea
3- Kreatibitatea
Mimoaren helburuak hiru taldetan banatu daitezke:
-Kontzeptualak: Norberaren gorputza ezagutzea.
-Prozedurazkoak: Besteekiko komunikazioa.
-Jarrerazkoak: Ingurua ezagutzea.
Mimoak egiten duena da jarrerak edo mugimenduak lantzea, transformazioak sortu, erorketak gainditu, irudimenezkoak diren objektuen eta bolumenen manipulazioa ahalbidetu, eta abar.
Mimoa, pantomima ekintza egitenduen pertsonari deritzo. Pantomima, keinuen eta formen bidez eta ahozko hizkuntza erabili gabe egiten den errepresentazioa da. Hau da, mimika,keinuaren eta aurpegiko mugimenduaren bidezko eta ahozko hizkuntza ordezkatuz pentsamenduaren espresioa dana.
Gainrea mimikaren bidez errealitatearen arlo sozialak, fisikoak eta psikologikoak landu daitezke.
Hainbat proposamen praktikoak izan daitezke:
1- Itzalarekin esploratzea: objektuekin edota bere gorputzekin.
2- Keinu batzuk egin.
3- Egunean zehar bizi dituzten egoera desberdinak irudikatzea.
4- Animaliak imitatzea.
5- Aske dantzatzea.
Itzalak egiteko edozein objektu edo bere gorputza erabili daiteke.
- Jokatzera eta esperimentatzera gonbidatzen duen teknika da.
- Hizkuntza desberdinak garatzen dituena.
- Sormena garatzen du.
- Taldean konfidantza eta segurtasuna sentitzea lantzen du.
Proposamen praktiko batzuk:
1- Argiekin jolastu.
2- Atzetik psatzen dena nor den asmatu.
3- Atzean dagoenaa imitatzea.
4- Norberak bere burua ikusi dantzan, mugimenduan.
Haur Hezkuntzan landu daitezkeen helburuak honako hauek dira:
- Argien eta itzalen efektuak aurkitzea eta beraien ezaugarriak ikustea.
- Kreatibitatea garatzea.
- Umeen gaitasun artistikoak lantzea.
- Iluntasunari beldurrik ez izatea lortzea, baizik eta ulertzea.
- Irudimen abstraktua sortzea.
Cherif Khaznadarek dioenez, itzal txinatarrak Indiako hegoaldetik datoz. Geroxeago kostaldetik abiatu ziren Txinaraino heldu arte. Baina gaur egun,oraindik ez dago ziurtasunik nondik datozen. Itzalak Indian poema epikoak dramatizatzen zituzten, gainera guztiak gailuntzean hasten ziren eta egunsentian amaitzen ziren. Txinakoak ordez, burleskoagoak ziren.
XIV., XV. eta XVI. urteetan zehar turkiakoimperioa handitu zen eta antzerkia Grezia, Siria, Egipto, Argelia, Italia,Frantzia eta Espainiaraino esportatu zen.
Proposamen praktiko batzuk hauek dira:
1- Keinu-imitaziozko jokoak, esate baterako, mimika.
2- Mozorrozko jokoak egitea.
3- Eskuko ariketak egitea.
4- Banakako edo taldeko eszenografia egitea.
Baliabide honek irudimena garatzera laguntzen du, gorputz adierazpenaren kalitatea hobetzen du, publikoaren eta aktoreen elkarren arteko kontaktua errazten du, aktoreen arteko erlazio ona izateko laguntza ematen du, umeek teknologiarekin harreman txiki bat edukitzeak bultzatzen du, adibidez, erretroproiektorea erabiliz.
Haur hezkuntzan oso garrantzitsua da irudimena eta sormena garatzea eta baliabide honek posibilitate hori ematen du.
Itzalak umeei interesagarriak iruditzen zaizkie, joko bat bezala ikusten dutelako eta horrek aukera oso egokia ematen digu irakasleoi zenbait gai lantzeko, errealitatean gertatzen diren egoera batzuk edo zenbait ipuinak irudikatzeko.
Itzal txinatarrak ikuskizun bat da, non oihal edo paperezko gortina baten atzetik silueta batzuk mugitzen dira. Hau guztia jendeak dagoen kontrako aldean argiztatu egin behar da. Itzal txinatarren antzerkiak hainbat efektu optikoakizaten ditu.
Burutu daitekeen jarduerak hauek dira, batik bat:
1- Sentimenduen hiztegia landu.
2- Simulazio edo fikziozko jolasak egin.
- Ez-hitzezko komunikazio egokia izateko.
- Norbere gorputza ezagutzeako.
- Munduarekin harremak izateko.
- Emozio desberdinak, gorputzak dituen egoera desberdinekin lotuta dagoelako.
Haur Hezkuntzan esperimentazioa ematea ezinbestekoa da. Gorputz-adierazpena konpetentzia motorra hobetzeko erabili daiteke.
Lehenengo 5-6 urtetan umeak oinarrizko mugimenduak eskuratzen ditu. Gorputzaren konzientzia, espresio, sormenezko eta komunikazioko posibilitateaz konzientzia hartzeko gai izan behar gara.
Azken finean, gorputzak emozioak, ideiak, pentsamenduak, sentipenak, sentimenduak eta bizipenak adierazteko balio du.
1- Kontzeptuak: barruan, kanpoan, alboan, azpian, gainean,aurrean eta atzean.
2- Mugimenduarekin espazioa ezagutu eta kokatu.
3- Trena.
Haur Hezkuntzan gorputz adierazpena lantzea ezinbestekoa da:
- Mintzaira, bista eta entzumena estimulatzeko.
- Osasuntsu egoteko.
- Segurantza zein auto-estimua garatzeko.
- Besteekin erlazionatzeko.
Lehenengo aztarnak dantza erritualetan daude. XIX. mendearen amaieran garatzen hasi zen. Baina, 1968ko maiatzeko iraultzaren ondorioz gaur egungo ikuspuntua garatuz joan da.
Gorputz hizkuntza komunikazio tresna bezala erabiltzen da, hizkuntz unbertsala da. Honi esker sentimenuak adierzi, arazoak eta nahiak adierazi, bat- bateko komunikazioa garatu ahal daitezke.
1- Lateralitatea.
2- Espazio-temporalaren antolaketak.
3- Kontrol motor praktikoa.
4- Arnasketa kontrola.
Oso gai garrantzitsua da umeekin lantzeko Haur Hezkuntzan, horrela beraien gorputzak askoz hobeto ezagutu ahal izateko.
Tresna honek haurrei gaitasun asko hornitzen dizkie,esaterako, adierazgarriak (sentimenduak adierazi, sentipenak adierazi eta agertu, etab.); sortzaileak (mugimenduak sortu, arazoen aurrean irtenbide berriak bilatu, etab.); erritmikoak (erritmoak errepikatu, kate-erritmikoak sortu, etab.); komunikatiboak (taldean eztabaidatu, eskatu, etab); eta arakatzaileak (gauzen forma arakatu, gorputzaren mugimendu orokorrak eta atalekoak aztertu, etab.).
Gorputz adierazpena, jendea daukan komunikatzeko baliabide bat da, non beraien sentimenduak, ideiak eta sentsazioak adieraz dezakete mugimenduaren edo beste formen bitartez (hitzak, keinuak, eta abar).
Tresna hau, inguruko pertsonekin edo norberaren buruekin komunikatzekoerabiltzen dute.
1- Kolore ezberdinak dituzten material transluzidoen artekokonposaketekin esperimentatzea.
2- Zenbait objektu edo formen ezaugarriak aztertzea.
3- Paperak jarri ditzakete gainean edota plastiko gardenak irudi berriak sortzeko.
4- Ispiluekin konbinatu ditzakegu.
5- Istorio bat asmatu.Irudiak transmititzen dituen emozio eta sentimenduak azaleratu.
ARGI BELTZA:
Eskolak esplorazioaren bitartez kreatibitatea, esperimentazioa, jokoa eta estimulazioa bultzatu behar ditu. Horretarako, taldeko denez, estereotipoak gainditzen eta talde lan produktiboa lortzeko aukera aproposa da.
ARGI KUTXA:
•Umearen sormena eta imajinazioa du.
•Telebista baten aurrean egongo balitz bezala izango litzateke baina kasu honetan, zentzua sormenak ematen dio.
•Iluntasunean ere lagundu egingo du argia dela eta, bestetik beste mundu batera eraman ditzake umea.
ARGI BELTZA:
Hoster (1998), argi ilunak hainbat koloretan sortzen duen efektua behatuz, argi hauekin antzerkia egitea posible da eta beltzez jantzitako aktoreak fondo beltz batean jarduten badute, ikustezinak izango dira.
Argi beltz edoilunean, kolore txuriak edo eta fluoreszenteak bakarrik ikusi daitezke.
- Kutxabeltza: Izen hau eszenatokiari ematen zaio, beharrezkoa da guztizbeltza izatea, ikusleek antzezlan honen parte den magia ez aurkitzeko.
- Argibeltza: Gela guztiko argiak itzalita egon beharko dute, obra egiten den bitartean. Argibeltza, erabili beharreko argi foko bakarra izango da.
- Jantziak: Antzezle guztiak beltzez jantzita joan beharko dira. Antzezleak agertzekotan, txuriz edo kolore fluoreszentez.
- Musika: Ikuskizunaren parte garrantzitsuenetarikoa da, ikusleak errepresentatu nahi diren egoerara eraman behardirelako.
- Gorputza: Bi gorputzmotak parte hartzen dute ikuskizun honetan. Ikusten den gorputza eta ikusten ez dena.
ARGI KUTXA:
Zurezko kutxak izan oi dira, pergaminoz sorturiko pantaila bat dutelarik, non barrualdean argi bat dute eta barnetik argiztatzen duen argi ahul horrek, diseinu ezberdinak azalaraztea ahalbidetzen digu.
Normalean argi kutxa txikiak antzerki lanetan inspiratuak daude. Argi kutxak irudimenari zabalduak dauden baliabide modura ulertu ditzakegu; adierazpen plastikoa garatu egiten du.
Gainera, jolas librea, esperimentazioa eta ipuinen narrazioak sustatzen ditu. Haurren estimulazio sentsorialen, kontrasteen, joko optikoen, koloreen eta abarren inguruan lan egin nahi dugunean lagungarria.
Haur Hezkuntzan lantzeko:
- Agurrak
- Aurkezpenak
- Deskribapenak
- Emozioak
Haurrak sentitzen duena adierazteko bidea da, ez hitzezko komunikazioaren bidez beraien sentimenduak, ideiak, emozioak.. kanporatzen dituztelako.
Bikoteka eta taldean landu daitekeenez, gelako harremanak indartzeko ere baliagarria da. Nahi duena adierazteko, sormena erabiltzeaz gain mugimendu berriak ikasiko dituzte.
Ez hitzezko komunikazioa, zentzumen ezberdinen bitartez(ikusmena, usaimena eta ukimena) jasotako komunikazioa da.
Sentimenduak,emozioak, balio pertsonalak eta kulturazkoak adierazteko baliogarria.Biesparru ezberdin: vKinesika: Gorputz atalezberdinen mugimenduan oinarritzen da.vProxemika: Espazioaren erabilpenaadierazi eta ingurunearen pertzepzioa hartzen du kontuan.
Dantza praktikara eramateko 2 aholku:
- Mugimendu motak zehaztea.
- Mugimendua gauzatzeko prozesua zehaztea.
Gainera, dantzak lantzeko 5 eduki multzo kontuan izan behar dira:
1- Espazioa.
2- Denbora eta erritmoa.
3- Erlaxazioa eta arnasketa.
4- Inprobisazioa
5- Sormena.
Dantza teknikoak edo folklorikoak landu daitezke.
Esteve Lopezen esanetan: "Haurraren garapen integrala bultzatzen due honako ezaugarrien garapena:
- Garapen intelektuala
- Sentsoriala
- Motorra
- Entzumenezkoa
Horretaz aparte, harremanak eta komunikazioa ahalbidetzen ditu taldekideen artean (Haurraren sozializazio prozesua). Sormen eta garapen artistikoa sustatzeko.
Megíasen arabera, gorputzaren mugimendu erritmikoa da. Hala ere, Cervera eta Rodríguezek diotenez, dantza ulertzeko ezin dela soilik prozesu tekniko-artistiko gisa ulertu. Baizik eta, pertzepziozko kategoria, sentsitibo eta intelektualak jakinaraztera garamatzan kontzeptu gisa.
Castañarrek dio gure gorputzeko keinu hizkuntzak erabiltzen duen sormenezko prozesu artistikoa dela.
Dantza hezkuntzako agente oso garrantzitsua da irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan zenbait osagarri batzen direlako (musika, espazioa, gorputza, komunikazioa, sentimenduak eta mugimenduak).
1- Besteekin harremana izaten.
2- Gorputza eta keinuen bidezko komunikazioa erabiliz.
3- Imitazioa, dantzak eta jolasak egiten.
- Mugimendu eta keinuak lantzeko.
- Intentzio, emozio eta sentimenduak adierazteko.
- Aukera ezberdinak garatzeko: Autonomia, sormena, nortasunaren eraikuntza, eta abar.
Harreman eta komunikazio bidea da eta zeinuan oinarrituta dago.
Montesinoren ustez, gorputza ezagutzea barnean dauzkagun emozio edo pentsamenduak azkatzea da, teknika eta espazio bereziak erabiliz.
1- Lehenengo gauza kontutan izateko gela da, horretarako Irakasleak erabaki egokiak hartu behar ditu.
2- Irakasleak: haurren auto-konfiantza indartzea lortu behar du.
3- Auto-kontzeptua: Espazioak esploratzeko eta tresna desberdinak aurkezteko umeei.
4- Taldekatze desberdinak egin: garapen afektiboari eta sozialari laguntzeko.
5- Jokoak planteatzeko: arreta egon behar gara haurren motrizitateari.
6- Jolas hauekin, haurrek adierazten dituzten sentimenduak eta sentsazioak aztertu ahal ditugu.
Gorputz jarrerak eta keinuak erabili daitezke klasean emozio desberdinak adierazteko. Modu honetan ere besteen emozioak ulertu egin dezakegu.
Beraz, gorputz adierazpenari esker nahiak, pentsamenduak eta sentimenduak adierazi dezakegu.
Haur Hezkuntzan ezinbestekoa da Komunikazio gaitasuna lantzea eta garatzea. Joko edo jarduera mota hauek aspektu hezigarriari laguntzen diote indar handiz:
- Integrazio soziala
- Hazkunde indibiduala
