Kategorien: Alle - funtzioak - nerbio - garuna

von Inar Joseba Rojo Larumbe Vor 4 Jahren

256

Organigrama

Sistem saraf bertanggung jawab atas analisis dan respons terhadap rangsangan eksternal dan internal, mendukung berbagai fungsi tubuh yang vital. Sistem saraf periferik terdiri dari saraf yang bercabang dari sistem saraf pusat ke seluruh tubuh.

Organigrama

Biologia 3.puntuak

nerbio sistema

kanpoko eta barneko estimuluak aztertu, eta gorputzaren funtzioetan laguntzen du
nerbio-sistema periferikoa

nerbio-sistema autonomoa

bi azpisistema handitan banatzen da, antagonikoak eta osagarriak

parasinpatikoa

atseden-egoeretarako prestatzen du

simpatikoa

jarduera-egoeretarako prestatzen du gorputza

borondatezko jarduera kontzienteak eragina izan dezake funtzio horietan

oharkabean, inkontzienteki eta automatikoa betetzen ditu gorputzaren oinarrizko funtzioak

ez dago garunean

nerbio-sistema somatikoa

eskeleto-guiarra kontroluak egiten du

gorputzaren mugimendua hartzen du

nerbioak nerbio-sistema zentralean jaio eta gorputz osoan zehar adarkatu eta banatzen dira

zuntzak, sortetan elkarturik, nerbioak osatzen dituzte

hemen neuronen luzapenak elkartu egiten dira nerbio-zuntzak osatzeko

nerbio sistema sentrala

bizkarrezur-muina

ekintza erreflexuak kontrolatzen ditu, hala nola, zerbaitek ziztatzean eskua kentzea

entzefaloa

bizkarrezur-erraboila

oharkabeko funtzioak kontrolatzen ditu: bihotz-taupadak, birika-aireztapena,...

bizkarrezur-muinari lotuta dago

zerebeloa

gorputzaren orekaz arduratzen da

borondatezko mugimenduak (oinez ibiltzea,…) koordinatzen ditu

garuna

gorputz mugimendu, lo, gose eta egarri

pentzamendu, oroimen,hizkuntza, ikastuntza

borondatezko jarduerak

zuzentzen dituzten aginduak prestatzen ditu

kontziente

egiten da hartzaileek hartutako informazioa

gainazala tolestuta

bi hemisferio dauka

meninge izeneko hiru mintzek eta likido zefalorrakideoak ere babesten dituzte nerbio-zentruak.

garezurrak eta bizkarrezurra dira organo horien kanpoko babesak

kanpoko eta barneko estimuluak aztertu

Nerbio sistemak osagaiak

neurona eta glia-zelula osatuta dago
glia-zelula

neuronei babestu, isolatu eta elikatzen ditu

neurotrasmisioak

elkartze-neuronak edo interneuronak

sentimen-neuronak motorrekin lotzen dituzte

neurona-motorra

giharrak eta guruinek

sentimen-neuronak

informazioa nerbio-sistemetik zentraleraino eramaten ditu, entzefalorantz eta bizkarrezur-muinerantz

neuronak: seinale jaso eta igortzen dituzte

axoia

axoiaren bidez igortzen dio neurona batek beste bati nerbio-bulkada

dentrina

ugariak, laburrak eta oso adarkatuak dira, nerbio-bulkada jasotzen dute

gorputz zelularra edo soma

bertan nukleoa eta organulu gehienak or daude

zelula mintza

izar baten forma

kordinazio sistemak

imformazioa jaso eta erantzunak prestatzen ditugu
hona hemen koordinazioan esku hartzen duten osagaiak:

efektorea

erantzuna ematen du. Bi mota:

muskuluak edo giarrak

erantzuna sortzen ditu mugimenduarekin

guruina

erantzunak ematen ditu substantziak garraiatzen

nerbiogunea

informazioa jaso eta bera egiten du erantzuna eta bere prozezua

hartzailea

estimuluak hauteman eta nerbioguneetara igortzen dituzte

estimulua: gorputzaren erantzuna sorrarazteko gai den aldaketa oro da

zentzumen-organoak

bi sistemak ditugu: nerbio-sistema eta sistema endokrinoa

sistema-endokrinoa

-guruin endokrinoz osatuta dago -erantzun geldoak baina iraunkorrak -mezulari kimikoen bidez (hormonak) eragiten du -hormonak odolean zehar mugitzen dira

nerbio-sistema

-nerbio-ehunez osatuta -erantzun laburrak eta lasterrak -nerbio-bulkaden bidez eragiten du -nerbioetan zehar zabaltzen dira erantzunak