BIO-GEO ANTOLAKETA MAILA

Zelula Elkarketak. Ehunak. Organoak, sistemak eta ehunak.

por Pablo Ruiz

ZELULA- ELKARTEAK. EHUNAK 1

por Izaro Iturriaga

GIZA GORPUTZAREN ANTOLAKETA

por Irati Pérez

EHUN MOTAK

por Jon Eceiza

Oso desberdinak diren organoen azoziazioak dira, eta modu bateratuan jarduten dute.

Zenbait organok osatutako multzoak dira, ehun mota berdinez eraturik daude eta batera jarduten dute.

ANTOLAKETA MAILA

6. MAILA ZELULANIZTUNA

ZELULA BAT BAINO GEHIAGO DUTEN IZAKI BIZIDUNAK.

7. EHUNEN AZPIMAILA

ANTZEKO ZELULEZ OSATURIK DAGO.

7.4. EHUN EPITELIALA

ELKARRI OSO LOTUTA DAUDEN ZELULEK SORTZEN DUTE EHUN HORI. HESI BAT SARTZEN DU GORPUTZEKO BI ZATI BEREIZTEKO EDO GORPUTZA KANPO INGURUNETIK MUGATZEKO.

2. Guruin epitelioa

ZELULA JARRATZAILEAK DITU; HORIEK BILTZEN DIRA GURUIN ENOKRINOAK OSATZEKO. BI MOTA:

EXOKRINOEK: GORPUTZ KANPOALDERA EDO BARNE BARRUNBEETARA JARRAITZEN DU.
ENDOKRINOEK: ODOLETA JARRAITZEN DITUZTE HORMONAK.

1. Estaldura epitelioa

GORPUTZAREN AZALA ETA BARRUNBEAK ESTALTZEN DITU.

7.3. MUSKULU EHUNA

ZELULA LUZEZ OSATURIK DAGO. TXIKITZEKO GAITASUNA DUTE. MUSKULU ZUNTZAK DIRA.

3. Muskulu ehun leuna

ZELULAK NUKLEO BAKARRA DUTE, ETA ILDASKATURIK GABEAK DIRA. UZKURTZEA MOTELA ETA NAHIGABEKOA DA. TRIPEN MUGIMENDUA SORTZEN DUTE EHUN HAIEK.

2. Eskeletoko muskulu ehun ildaskatua

ZELULAK ILDASKAK DITUZTE ZITOPLASMAN ETA NUKLEO ASKOKOAK DIRA. UZKURTZEA AZKARRA ETA BORONDATEZKOA DA. ESKELETO MUSKULUA SORTZEN DIREN HEZURRAK LOTZEN DUTE EHUNAK, LOKOMOZIO MUGIMENDUA EGITEKO.

1. Bihotzeko muskulua ildaskatua

EHUN HORREN ZELULEK ILDASKAK (MARRAK) DITUZTE ZITOPLASMAN. NUKLEO BAKARREKOAK DIRA. HAIEN UZKURTZEA, AZKARRA ETA NAHIGABEKOA DA. BIHOTZEKO MUSKULUA EDO MIOKARDIOA ERATZEN DUTE.

7.2. NERBIO EHUNA

ZELULA ADARKATUZ ETA ESPEZIALIZATUZ OSATUTA DAGO, NEURONAK DIRA.NERBIOAREN INPULSOA DA, EHUNA TRANSMITITZEA. NEUROLOGIA IZENEKO BESTE ZELULA MOTA BATZUK ERE DAUDE: NEURONAK BABESTEN ETA ELIKATZEN DITUZTE.

7.1. EHUN KONEKTIBOAK

ZENBAIT ZELULA MOTAZ OSATURIK DAGO ETA BESTE EHUN BATZUK LOTZEA, EUSTEA ETA BABESTEA DA BERE EGINKIZUNA.

5. Odol ehuna

LIKIDOA DA. ODOL ZELULAK DAUDEN LEKUA ODOL-PLASMA DU IZENA.

ERITOZITROAK
LEUKOZITOAK
PLAKETAK

MANTENUGAIAK, HONDAKINAK ETA HORMONAK GARRAIATZEN DITU.

4. Hezur ehuna

EHUN HORI OSATZEN DUTEN ZELULAK, OSTEOZITOAK, LEKU SOLIDO BATEAN DAUDE; KALTZIO GATZEZ MINERALIZATUTA DAGOENA. ONDORIOZ, NAHIKO ZURRUNA DA. HEZURRAK ERATZEN DITU, HORREGATIK ESKELETOARI EUSTEN DIO.

HEZUR EHUN HARROA: ZULOAK DITU ETA HAIEN BARNEAN DAGO HEZUR-MUIN GORRIA
HEZUR EHUN TRINKOA: HEZUR LUZEEN KANABERAK ETA HEZUR ZAPALEN KANPOALDEA ERATZEN DITU.

3. Kartilago ehuna

"LEKU" SOLIDO ETA ELASTIKO BATEAN DAUDE EHUN HORRETAKO ZELULAK, KONDROZITOAK. ESKELETOAREN EUSKARRI LANAK EGITEN DITU KARTILAGOAK ERATZEN DITUELAKO.

2. Gantz ehuna

ZELULA ADIPOZITOEK OSATZEN DUTE EHUN HORI. BERE EGINKIZUNAK GANTZA PILATZEA DA. LIPIDO ENERGIA ETA ISOTZAILE TERMIKOA ETA MEKANIKOA GORDETZEN DITU.

1. Ehun konjuntiboa

GELAREN TRINKOTASUNA DUEN MATRIZEA DU. HAREN ZELULEI FIBROZITO DERITZO.

8. ORGANOEN AZPIMAILA

EHUN MOTA UGARI ELKARTUTA ERATZEN DA.

10. MAILA ZELULARRA

ZELULEZ OSATURIK DAGO ETA BI MOTA DAUDE: PROKARIOTOAK ETA EUKARIOTOAK

9. APARATUEN ETA SISTEMEN AZPIMAILA

ZENBAIT ORGANO OSATZEN DUTE.

9.2. GIZAKIAREN APARATUAK

5. Gizonezkoen eta emakumezkoen ugaltze aparatua

Beste gizabanako batzuk sortzen ditu.

4. Lokomozio aparatua

Mugimenduak egiten ditu.

3. Iraitz aparatua

Hondakinak ezabatzen ditu eta ur et gatz oreka erregulatzen du.

2. Arnas aparatua

Oxigenoz hornitzen du eta karbono dioxidoa kanporatzen du.

1. Digestio aparatua

Mantenugaiz hornitzen du organismoa.

9.1. GIZAKIAREN SISTEMAK

3. Zirkulazio Sistema

Erantzun inmunitarioa hartzen du esku.

Substantziak garraiatzen ditu.

2. Sistema Endokrinoa

Hormonak sortzen ditu.

1. Nerbio sistema

Goi funtzio konjuntiboak garatzen ditu.

Erraien funtzio autonomoak kontrolatzen ditu.

Informazioa transmititzen du.

Erantzunak sortzen ditu.

Sentsazioak interpretatzen ditu.

5. ORGANULU MAILA

ORGANULU ZELULARRAK OSATZEN DUTE.

4. MAILA MAKROMOLEKULARRA

MOLEKULA ASKOELKARTZEZ ERATZEN DENA. ( AMINOAZIDOAK ELKARTUTA= PROTEINAK)

3. MAILA MOLEKULARRA

MATERIA BIZIA ERATZEN DUTEN MOLEKULAK OSATZEN DUTE.

2. MAILA ATOMIKOA

MATERIA BIZIA ERATZEN DUTEN ELEMENTU KIMIKOEN ATOMOEK OSATZEN DUTE.

1. MAILA AZPIATOMIKOA

PROTOIEK, NEUTROIEK ETA ELEKTROIEK OSATZEN DUTE.

Dalam tubuh, berbagai organ berfungsi secara terkoordinasi. Organ-organ ini terdiri dari kelompok jaringan yang serupa dan bekerja bersama. Jaringan saraf terdiri dari neuron yang bercabang dan khusus, yang berfungsi untuk mentransmisikan impuls saraf.