Categorías: Todo

por Alba Fernández hace 5 años

436

Indrustia Irautza

Pada masa Revolusi Industri, kehidupan pekerja sangat sulit karena upah yang rendah. Untuk melindungi hak mereka, dibentuk partai dan serikat pekerja. Penemuan mesin uap oleh James Watt pada tahun 1769 merevolusi produksi dengan membutuhkan sumber energi baru seperti batubara, gas, dan minyak.

Indrustia Irautza

Indrustia Iraultza

Garraio erak

Garraioetan ere aldaketak egon ziren. Lurrun-makinari esker tren-makina asmatu zuten. Tren-makinak hasieran merkantziak eramateko leku batetik bestera erabiltzen ziren eta eta gero pertsonekin. Itsasontzietan ere lurrun-makina erabiltzen ziren. Beranduago kotxeak eta kamioiak asmatu ziren.
Bilboren eta Londresen arteko merkataritza asko indartu zen, Bilbotik Londresera: burdin mea eramaten zuten, Londresetik Bilbora: harrikatza, makina eta lanabes ezberdinak ekartzen zituzten. Bilboko portua Europako garrantzitsuenetariko bat bihurtu zen.

Lurrun Makina

Makina berriak martxan jartzeko energia-iturri berriak behar zituzten:harrikatza,gasa,petrolioa… ikatz-meategiak oso garrantzitsuak ziren mende honetan.
1769. urtean James Wattek amatu zuen lurrun-makina

Mekanizazioa

Mende honetan adibidez burdin gehiago ekoizteko labe garaiak hasi ziren erabiltzen. Eta ehungintzan makina berriak asmatu zituzten.
Ingalaterran harrikatza behar zuten burdina egiteko orduan Ibaizabal itsasadarretik eramaten hasi ziren.

Artisauak

XVIII. mendera arte, artisauek ekoizten zituzten tresnak eta ondasun materialak. Aldaketa handiak egon ziren lehendabizi Ingalaterran eta gero Europa osoan: ekoizteko modu berriak asmatu zituzten artisauek.

Migrazioak

Herri txikietatik eta nekazari girokoetatik jende asko joan zen industriagunetara, bizitza eroso baten bila. Beraz migrazioa garrantzitsua zen garai honetan. Lantegietan jendea behar zuten lan egiteko.

Industriako Langileak

Langileen bizimodua oso gogorra zen. Langileei diru gutxi ordaintzen zieten. Bere eskubideak babesteko partiduak eta sindikatuak sortu ziren.

Dirua eta Banketxeak

Europara diru gehiago iritsi zen,diru horrekin lantegi berriak eraiki zituzten. Eta banketxeek dirua mailegatzen zuten industriak eraikitzeko, makineria eta tresneria erosteko, soldatak ordaintzeko...
Lehengaiak alde batetik eta meategiek eta merkataritzak sortutako etekinek bestetik, Bilboko industriaren jaiotza ekarri zuten. Hantxe sortu ziren Euskal Herriko lehenengo enpresak.

Lan egiteko moduak

Lan egiteko moduak aldatu ziren, denbora gutxitan. Artisautzak garrantzia galdu zuen lantegietan kateko-lana sartu zen lan egiteko ohiturak aldatuta.
Kateko lana: Artisauak ekoizpen osoa egiten zuen. Baina langile batek kateko lan batean atal bakar batez arduratzen zen.