por eli berridi hace 13 años
487
Ver más
- Printzipio hauek edonorentzako balio dute, bai enpresa zein beste edozein erakunderentzat ere bai.
- Bikaintasuna etengabe eboluzionatzen ari da eta printzipio hauek denborarekin aldatzen eta argitzen doaz.
- EFQM fundazioak proposatutako Erabateko Kalitatea- Bikaintasuneko eredu europarrean biltzen dira, esplizituki ereduaren elementu gisa.
Erakundeak eta bere langileek jokabide egokia erakutsi behar dute, legezko baldintzak eta arauak gainditzen ahaleginduta, eta euren komunitatean garatzen dituzten ekimen sozialetan parte hartuz.
Hornitzaileekin eta proiekturen batean lankidetzan diharduten enpresekin lotura egonkorrak finkatu behar ditu erakundeak, konfiantza oinarri hartuta eta bi aldeentzat onuragarriak izango diren harremanak izateko.
Etengabeko hobekuntza, Shewhart-ek, PDCA lau faseko ziklotzat definitu zuen.
1.- Planifikatu: Zati garrantzitsuena. gainerako zatiak honen menpe.
2.- Egin: Planifikazio-fasean erabakitakoa burutzea.
3.- Egiaztatu: Emaitzak egiaztatzea, adierazitako helburuekin alderatuta.
4.- Doitu: Bere horretan utzi beharrekoa eta aldatu beharrekoa erabakitzea.
- Zuzendaritzak erakundean lan egiten duten pertsonen potentziala erabat garatzeko eta langileak proiektuetan sartu eta bertako partaide egiteko ardura du.
- Horretarako hainbat ekimen burutu behar dituzte bakarka zein taldean, komunikatzeko eta parte-hartzeko mekanismoak ezarriz eta sendotuz.
- Erakundea produktuak eta zerbitzuak sortzen dituzten prozesuen multzoa da.
- Prozesuen araberako kudeaketak pausu hauek jarraitu behar ditu:
- Prozesu horien kudeaketa gertakarietan, neurketetan eta informazioan oinarritzen da.
- Estrategia bat da, erakundearen eraginkortasuna hobetzen edo enpresa-lehiakortasuna lortzeko ekintzak zuzendu eta koordinatzen saiatzen delako.
- Beraz, Zuzendaritzak, kudeaketa-estrategia hau erakunde osora zabaldu nahi du, proiektuaren lidergoa bere gain hartuz, erakundearen kulturan integratzea lortzeko.
- Orain arte, erakundearen barruan lehiakortasuna bilatu izan da eta kostua eta prezioa aldagaiak oso garrantzitsuak izan dira.
- Horren aurrean, Erabateko Kalitatea-Bikaintasun eredua sortu zen, bezeroaren asebetetzea lortzera bultzatzen duelarik.
- Bezeroaren asebetetzea dinamikoa da, eboluzionatzen doa eta hiru alderditan eragiten du: Produktu edo zerbitzuan; salmentak eta saldu-ostekoan; eta kulturan.
- Garrantzitsua da erakundeak bezeroen informazioa bi une diferentetan jasotzea: aurretik, bezeroaren premiak ezagutzeko, eta ondoren, premia horiek zenbateraino bete diren ikusteko.
- Erakundean modu batera edo bestera parte-hartzen duten intereseko talde guztien itxaropenen orekak eta itxaropen horiek betetzeak.
- Parte-hartzen dutenak, bezeroak, hornitzaileak, langileak, erakundean interes ekonomikoak dituzten guztiak eta gizartea orokorrean.
- Zuzendaritzak, orekaren bitartez, interes-talde hauen premiak asebete behar ditu.
- Nazioarteko Erabateko Kalitatea garatzeak Kudeaketaren Bikaintasunerako hainbat eredu sortzea eragin du eta eredu hauek, erakundeak autoebaluatzeko tresna gisa prestaturik daude.
- Eredu hauek kudeatzeaz arduratzen diren erakundeek, eredu horiek hedatzeko, "bikaintasunaren sariak" ematen dituzte urtero eta eredu horiek erabiltzeak hainbat onura dakarzkie.
- Zenbait eredu mota daude, eta beraien artean ondoko hauek nabarmentzen ditugu: japoniar eredua edo Deming, amerikar eredua edo Malcom Baldrige eta europar eredua edo EFQM, Bikaintasun gisa ezagutzen duguna eta European Foundation for Quality Management fundazioak garatua.
GESTIO EREDU KORPORATIBOA
GESTIO EREDU KORPORATIBOA, Mondragon Corporacion Cooperativa(MCC)-k 1996.urtean argitaratu zuen lehen edizioa. Unean uneko bikaintasun gestio dinamikak koperatiben testuinguruan txertazea izan zen heburu nagusia.
GEK aurrera eramateko, Erabateko Kalitate ereduak hartu zitutzen erreferente gisa baina, batez ere, EFQM eredua erabili zuten.
Eredu horretaz gain, urteetan aurrera egin ahala, osagarri gisa eta Kooperatiben zuzendariek eginiko eskaerei erantzunez, korporazioko tresna batzuk egin zituzten: bezeroaren asebetetze mailaren neurketak, pertsonen asebetetze mailaren neurketak, prozesuak, helburuen zehaztapena, aginte taula, EFQM autoebaluazioa...besteak beste.
Hala ere, eredua eguneratzen joan dira gaur egun artehainbat prozesu martxan jarriz (Praktika Onak identifikatzeko, balioesteko eta zabaltzeko prozesua esaterako).
Beraz, gaur egun dagoen dokumentua, berrikuste prozesu sakon baten ondorioz sortutako proiektu berriaren emaitza da eta proiektuaren helburuak MCCren kulturarekin bat datorren eredua egitea eta berezko ebaluazio tresna sortzea.
Proeiktua sei puntu garrantzitsutan banatuta dago:
1.- oinarrizko printzipio kooperatiboak
2.- Pertsonak lankidetzan
3.- Gestio eredua
4.- Proiektu partekatua
5.- Enpresa bikaina
6.- Emaitza sozio-enpresarialak
EFQMk eta GEK-k hainbat antzekotasun eta desberdintasun dituztela esan daiteke:
Antzekotasunak:
Desberdintasunak:
Azken batean, EFQM eredua, unibertsala da, edozein erakundek aplikatzeko sortutakoa da. GEK ostera, alderantziz egin da, orokorra(EFQM) oinarri hartuz, MCCrako propio egindako eredua da eta berz, ideologia edota pentsakera konkretu bat bultzatzen du (kooperatibismoaz lotuta esaterako). Beraz, orokorrean helburu edo oinarri berdinak izan arren, GEK zehatzagoa da eta hrtaz, desberdinatasunak aurki daitezke bien artean.
- Erabateko kalitatea- Bikaintasunare aplikatuz, Europan lehiatzeko abantaila lortzeko indarra aitortuz, Europako 14 enpresa garrantzitsuk, 1988.urtean, Kalitatea Kudeatzeko Europako Fundazioa- European Fundation for Quality Management (EFQM)- sortu zuten.
EFQM EREDUA HEZKUNTZAN
Hezkuntza Ministerioak, Hezkuntza Administrazioak...EFQM Eredua aukeratu dute kalitatezko hezkuntza ziurtatzeko erreferentzitzat. Modelo hau ezagutaraztera bultzatu dituzte hezkuntza zentruak, ebaluatzaile gisa formatzera eta ebaluazioak metodo hori jarraituz egitera animatuz.
Beraz, EFQM-k hezkuntzan duen garrantzian oinarrituz, ikastetxeetako kalitate gestioa globala izan behar da eta pertsonengan, errekurtsoetan, prozesuetan eta emaitzetan eragin behar du. Izan ere, ikastetxeak erakunde konplexuak dira eta elementu guztien interakzio positibo bat lortzeko prozesu desberdinetan parte hartzen duten faktore kritikoekin jardun behar da. Horregatik, EFQM Eredua hasieran gestioaren kalitate eredu bat bezala kontsideratua izan zen arren, gaur egun, aurrera eramaten den kalitatearen gestioa ebaluatzeko eredua da.
EFQM kudeaketarako eredua, hezkuntza zentroen estrategia definitzeko eta urteko planetan beren zerbitzuak hobetzeko prozesuen kudeaketarako erreferentzia izango da, talde, familia eta ikasleen ekimenei bidea emango dielarik.
Hala ere, Bikaintasun Eredua martxan jartzeko, hainbat ezaugarri hartu behar dira kontutan:
Batetik, “ikasteko” aukera bezala, ikastetxeko gestioaren kalitatea “areagotzeko”, bertako profesional taldea “inplikatzeko”, ikastetxeko zereginen artean berrikuntza “barne-hartzeko”...asmoekin eta ikuspegiarekin planetatu beharra dago eta horrela, EFQM ebaluazioaren balorea biderkatu egingo da eta argi eta garbi ikusiko dira ereduaren erabilgarritasun eta propietateak.
Bestetik, ikastetxeko gestioan dauden hutsunean identifikatzeko egiten dela kontutan izateak EFQM eredua aplikatzeak zentzua izago du.
Horrekin batera, nola EFQM eredua ikastetxean nola aurrera eraman ere jakin beharra dago, hainbta zailtasunekin aurki baigaitezke: Darabilen hizkuntza esaterako.
Horretaz gain, ebaluazio hau aplikatzerakoan, parte-hartuko duten eragleak zeintzuk diren jakitea ere beharrezkoa da. guztiek parte-hartu beharko luketela suposatzen da, baina, praktikan jartzerakoan, 'guzti' horiek 'gutxi batzuk' izaten dira eta horien artean zuzendaritza taldea egon beharko da. Hala ere, boluntarioki izan behar dela kontutan hartu behar da eta beraz, parte-hartu nahi duten guztiek hartuko dute parte EFQM ereduaren aplikazioan.
Beraz, EFQM eredua ikastetxean aplikatzerakoan kontutan hartu behar diren puntuak kontutan hartuz, oinarrizko printzipioetan aipatutako puntuek ikastetxean duten egoera aztertu ahal izango dugu. hau da, emaitzen aldeko orientazioa, bezeroen aldeko orientazioa, ardura soziala...nolakoak diren eta aztertu eta ebaluatzeko aukera ematen digu. Horretarako EFQM-k erreminta desberdin batzuk ditu ebaluatzeko, horien artean, REDER, ikastetxeak gestio aldetik dituen hutsuneak identifikatu ditzakete eta behin identifikatuta daudenean hobetzeko prozesu baterantz bideratu. modu honetan etengabeko hobekuntza prozesuan egongo da eta bezeroei (ikasle eta gurasoei) behar bezalako kalitatea eskaini ahal izango diete.
Eredu eta adibide batzuk
Autoebaluazioa, ebaluazioa eta puntuazioa
- EFQM eredua autoebaluazioa edo kanpo ebaluazioa egiteko ere erabili daiteke.
- REDER puntuazio matrizea da horretarako metodo bat eta PDCA (lau daseko zikloa), Etengabeko Ikaskuntza, Berrikuntza eta Hobekuntza irizpidean azaldutakoa bestea.
- REDER eskemak, hobekuntza jarraituko prozesuan erakunde batek sistematikoki egin behar duena finkatzen du: Lortu nahi diren emaitzak zehaztu; adierazitako emaitza horiek lortzeko ikuspegia planifikatu; ikuspegi horiek zabaldu;eta emaitzak neurtu, aztertu eta hobetzeari esker, ikuspegiak ebaluatu eta ikuskatu.
Oinarrizko printzipioak
"Bezeroengan, pertsonengan eta diharduen gizartean erakunde baten errendimendu orokorraren emaitza paregabeak Politika eta Estrategia zuzendu eta bultzatuko dituen buruzagitzaren bidez lortzen dira. Buruzagitza hori erakundeko pertsonen, Itun eta Baliabideen eta Prozesuen bidez garatuko da”
-Goiko printzipio horrek irudiko eskema jarraitzen du.
- Irudian dauden banaketak erabiliz, erakunde batek bere kalifikazio-profila eta besteena alderatzeko abantaila du.
-Erakunde bakoitza bakarra den arren, eredu honek edozein erakundetan edo erakunde bateko edozein osagaitan erabil daitezkeen irizpideen esparru generikoa eskaintzen du.
- ERAGILEAK: Erakundearen jarduteko modua erakusten dute eta aginduzkoa ez den arren, azpirizpide guztiak hartu behar dira kontutan.
- EMAITZAK: Erakundeak lortutakoa eta lortzen ari dena aztertzen dute. Horrela, hortik bildutako informazioak hobetzeko aukera emango dute.
- Malcolm Baldrige Sari Nazionala Ameriketako Estatu Batuetan sortu zuten.
- Honako zeregin hauek ditu:
- JUDE izeneko erakundeak garatu zuen Japonian.
- Kalitatearen Erabateko Kontrola edo enpresa osorako Kalitatearen Kontrolari buruzko teoria japoniarraren aplikazio praktikoabarne hartzen ditu.
- Tresna ugari daude emaitza hobeak lortzeko eta kudeatzeko moduak hobetzeko.
- Batzuk espezifikoak dira eta erakunde-mota jakinetan bakarrik aplika daitezke. Beste batzuk unibertsalak dira.
- Orokorrean, metodologia eta tresna hauek erabiltzeak, batez ere, Bikaintasuneko EFQM Ereduaren 9 irizpideetako zenbait indartzen dituela; nahi eta besteak ere indartzen dituen. Horregatik, EFQM hartuko dugu eredu bezala:
- Beraz, Hobekuntzarako Metodologiek:
- Espinar Turismo Kalitate Sistemaren barruan garatutako arauak eskaintza eta eskaria arauen arabera sortu dituzte.
- Q markaren ziurtagiria eta ISO 9001:2000ziurtagiria erabat bateragarriak dira eta enpresa batek biak izan ditzake.
- PROZESUEI (5) eta BEZEROEN EMAITZEI(6) eragiten die.
- Hobekuntza-programa da, eta bere edukiak kontutan hartuta, enpresa industrialen produkzio-prozesuan erabiltzeko oso egokia da.
- Irizpide hauetan sakontzen dute: PROZESUAK (5), EMAITZAK BEZEROENGAN(6) eta EMAITZA NAGUSIAK (9).
- "Jardunbide egokienen" etengabeko bilaketa eta bilaketa sistematikoa adierazi nahi dute.
- EFQM ereduaren edozein irizpidetan jardun dezakegu metodologia honekin.
- Erakundearen prozesu guztiak zalantzan jarri, aztertu eta bezeroen eskaeretara egokitu nahi ditu, beharrezkoa denean aldaketa handiak eginez.
- Beraz, honako irizpideetan eragiten dute: pROZESUAK (5), EMAITZAK BEZEROENGAN (6) eta EMAITZA NAGUSIAK(9).
- Hainbat metodologia barne-biltzen ditu. izan ere, erakundeko pertsonek erakundearen emaitzak lortzen gehiago laguntzen dute, pertsona hauei informazio, prestakuntza eta erabakitzeko gaitasun handiagoa ematen dietelako.
- Honako irizpide hauetan eragiten dute gehien: POLITIKA eta ESTRATEGIA(2), PERTSONAK (3) eta PERTSONEN EMAITZETAN (7).
- Bezeroaren ahotsa jasotzeko eta produktu edo zerbitzu baten diseinuaren eta garapenaren fase guztietan entzuteko prozesu egituratu eta metodiko gisa definitzen da.
- PROZESUAK (5), EMAITZAK BEZEROENGAN(6) eta EMAITZA NAGUSIAK (9) irizpideetan eragiten du.
- Erakunde bat egituratzeko modu bat dira, bertako unitate bakoitza konpainia txiki bat bezala jokatzeko, eta eraginkortasun handienaren bidez barneko eta kanpoko bezeroen asebetetzea bilatzeko.
- Hortaz, BURUZAGITZA(1), PERTSONAK (3), PROZESUAK (5). EMAITZAK PERTSONENGAN (7) eta EMAITZA NAGUSIAK (9) irizpideetan dihardute.
- Metodologia bat baino gehiago, kudeatzeko elementu nagusia da. eta Bikaintasunaren EFQM ereduan horrela jasotzen da.
- Beraz, PERTSONAK (3) eta BALIABIDEAK (4) irizpideetan eragiten du.
- Erabateko Kalitatea /Bikaintasunaren printzipioen arabera, kudeaketaren oinarrietako bat prozesuen kudeaketa eta hobekuntza da.
- Hortaz, nagusiki, PROZESUAK (5) irizpidean dihardu.
- "7H" edo "zazpi tresna klasiko" izenarekin ezagutzen dira eta kalitatearekin, produktuekin eta zerbitzuekin erlazionaturiko arazo gehienak izendatu, aztertu eta konpondu daitezke.
- Beraz, batez ere, PROZESUAK (5) eta BEZEROEN EMAITZAK (6) irizpideetan jarduten dute.
- Etengabeko hobekuntzako prozesua egituratu eta garatzeko metodologia behar da, arazo horien identifikazio, antolakuntza eta soluzioari sistematikoki eta era fidagarrian ekiteko. lan-taldeen egitura erabiltzen dute.
- Hobekuntza-talde baten oinarrizko ezaugarriak:
1.- Talde-helburuak izatea.
2.- Elkarmendetasuna.
3.- Eragizkortasuna lanean.
4.- Erantzukizuna.
- Beraz, PROZESUAK (5) eta BEZEROEN EMAITZAK (6) eragiten du.
- SEIRI: ANTOLAKUNTZA
- SEITON: ORDENA
- SEISO: GARBITASUNA
- SEIKETSU: IKUSIZKO KONTROLA
- SHITSUKE: DIZIPLINA ETA OHITURA.
- 5 faseek osotasun integratua osatzen dute eta bata bestearen atzetik burutzen dira.
- PERTSONAK (3), BALIABIDEAK(4), EMAITZAK PERTSONENGAN(7) ETA EMAITZA NAGUSIAK(9) irizpideetan sakontzen du arau honek.
- Arau hau aplikatuz, enpresek ingurumena gutxiago kaltetuko duten produktuak garatu eta bertako baliabideen kudeaketa hobetu ahal izango dute, lehenagien, uraren eta energiaren kontsumoa murriztuz.
- Beraz, BALIABIDEETAN (4) eta EMAIZAK GIZARTEAN(8) izeneko irizpideetan eragingo du.
Erakunde batek arau honen edukiak bere Kalitatearen Kudeaketa Sisteman aplikatzen dituenean, bere kudeatzeko modua hobetuko du, batez ere PROZESUAK (5.irizpidea) eta Bikaintasunerako EFQM Ereduko BEZEROEN EMAITZAK(6.irizpidea) irizpideetan.
