por jaltuna011@ikasle.ehu.eus j hace 10 años
1181
komunikazioa
Hizkuntza aldakortasuna eta soziolinguistika aztertzen ditu, Norbegia eta Italiako kasuak azpimarratuz. Norbegian, bi hizkuntza estandar daude, gatazka sozial handiak eragin dituena.
por jaltuna011@ikasle.ehu.eus j hace 10 años
1181
Ver más
Erakunde sozialak, erlijioa,...
Telebistaren garrantzia nabarmentzekoa da, pertsuaditzeko duen gaitasunarengatik
Irakasleen eragina garrantzitsua da ere, hizkuntza hitz egitea sustatzen dutelako
Gurasoen jarrerak seme-alaben jarreran eragina dauka. Rol aktiboa izango dute
Onura ekonomikoarekin edo gizarte-mailan promozio aukerak handitzearekin lotzen da
Adibidez, gaur egun, jarrera instrumentala erakusten dugu ingeleraren aurrean
Gizarte-ikuspegia eta pertsonen arteko elkarrenganako eragina islatzen dituzte.
Hizkuntzarekiko atxikimenduarekin lotura zuzena du
Hizkuntza batzuek botere handiagokoak dira
ERAGINA DUTEN FAKTOREAK: demografia, babes instituzionala eta estatusa
Hizkuntzen boterea ikertzen duen teoria bizindar etnolinguistiko erlatiboa deitzen da.
Hiztunak balio moralak, soziala edo politikoa ematen die hizkuntzei
Norbegia eta Italiako kasuak.
-Norbegian: 2 hizkuntza estandar eta gatazka sozial handia.
Bestelakoak
Jatorria
Etnia
Lanbidea
Ikasketa maila
Kode murriztua
Kode landua
Klase soziala
Bizimodua
Gizarte sarea
Hizkuntza merkatua
Adina
Helduen eta zaharren hizkera
Haur-hizkera
Sexua/generoa
Aldagai fonetiko-fonologikoak
Aldagarritasuna diskurtsoan
Aldagai lexikoak
Aldagai sintaktikoak
Aldagai morfologikoak
Zer dira?
Maiztasuna, sistema itxietan txertaturik egotea eta estratifikazio sozial eta estilo ezberdinetan aldi berean duen hedadura dira.
Hizkuntza aldakorra da.
Gutxienez hizkuntza bat partekatzen duten hiztunen multzoa da. Talde batean egonda nortasuna garatzen da. Komunitate bakoitzean erabilera-arauak daude.
Hizkera komunitate jakin batean komunikatzeko, bertako partaideek ondo ezagutu behar ditu konbentzioak; elkarreraginerako komunikazio arau linguistikoak, kulturalak, sozialak. Gizabanakoek duten ezagutza orokor hori da gaiatsun soziolinguistikoa.
Positibo/negatibo
Norbegian adibidez, 2 hizkuntza estandar daude eta gatazka sozial handia egon zen.
Euskara batua
Euskaltzaindiak proposatutako euskara eredu batua da. Euskalkien artean elkar ulertzearen arazoak gainditzeko eta hainbat alorretan hizkuntza arautu baten beharrari erantzuteko sortu zen.
Tokian tokiko sozioelektoaren erregistro altuena.
Norberaren aldaera, hiztunaren hitz egiteko modua.
Gizarte-talde baten aldaera linguistikoa.
Positibo/Negatibo
Beste hizkuntzetan
Adibidez: Txina
Adibidez: Italia
Munduko hizkuntzak
Euskal Herrian
Zer da?
Muga geografiko edo politiko batean erabiltzen den sistema lexiko, fonetiko eta morfosintaktikoa daukan aldaera.
Elkarri lotuta dauden zeinuen sistema da.
