NERBIO SISTEMA: Kanpoko eta barneko estimuluak aztertu eta gorputzak funtzionatzeko behar dituen erantzunak prestatzeaz arduratzen da. Hauek dira nerbio-sistemako atalak:

Ver más

NERBIO-SISTEMA

por Eneko Capetillo

Nerbio Sistema: Kanpoko eta barneko estimuluak aztertu eta gorputzak funtzionatzeko behar dituen erantzunak prestatzeaz arduratzen da. Hauek dira nerbio-sistemako atalak:

por Martin Ochoa

6Ikasgaia

por OLAIA LARRAURI GOIRI

SISTEMA ERAGILEAK

por Markel Mendizabal Gabantxo

NERBIO SISTEMA: Kanpoko eta barneko estimuluak aztertu eta gorputzak funtzionatzeko behar dituen erantzunak prestatzeaz arduratzen da. Hauek dira nerbio-sistemako atalak:

NERBIO SISTEMA PERIFERIKOA

Nerbioak nerbio-sistema zentralean jaio eta gorputz osoan zehar adarkatu eta banatzen dira.

BI SISTEMA BEREIZTEN DIRA:

NERBIO SISTEMA AUTONOMOA

Borondatezko jarduera kontzienteak eragina izan dezake funtzio horietan.

Bi azpisistema handitan banatzen da, antagonikoak eta osagarriak direnak:

Parasinpatikoa: atseden-egoeretarako prestatzen du.

Sinpatikoa: jarduera-egoeretarako prestatzen du gorputza.

Oharkabean, inkontzienteki eta automatikoki betetzen diren gorputzaren oinarrizko funtzioak eragiten ditu: bihotz-taupadak, biriketako mugimendua edo guruin-jariaketak.

Ez dago garunaren menpean.

NERBIO SISTEMA SOMATIKOA

Eskeleto-giharrek (borondatez kontrolatuak) osatzen dute.

Gorputzaren mugimenduan esku hartzen du.

Zuntzak, sortetan elkarturik, NERBIOAK osatzen dituzte.

Hemen neuronen luzapenak elkartu egiten dira NERBIO-ZUNTZAK osatzeko.

NERBIO SISTEMA ZENTRALA

Meninge izeneko hiru mintzek eta likido zefalorrakideoak ere babesten dituzte nerbio-zentruak.

BI ATALEZ OSATUTA:

Subtopic

ENTZEFALOA

HIRU OSAGAI

BIZKARREZUR MUINA

Ekintza erreflexuak kontrolatzen ditu, hala nola, zerbaitek ziztatzean eskua kentzea.

BIZKARREZUR ERRABOILA

Oharkabeko funtzioak kontrolatzen ditu: bihotz-taupadak, birika-aireztapena, doministikuak, zotina, oka, mugimendu peristaltikoak,…

Bizkarrezur-muinari lotuta dago.

ZEREBELOA

Gorputzaren orekaz arduratzen da.

Borondatezko mugimenduak (oinez ibiltzea,…) koordinatzen ditu.

GARUNA

FUNTZIOAK

GORPUTZAREN MUGIMENDU, LO, GOSE eta EGARRI bizi-funtzioen arduraduna da.

PENTSAMENDU, OROIMEN, HIZKUNTZA, IKASKUNTZA eta abarren arduraduna da

BORONDATEZKO JARDUERAK zuzentzen dituzten aginduak prestatzen ditu.

KONTZIENTE egiten da hartzaileek hartutako informazioa.

Gainazala oso tolestuta dago.

Bi eredu edo hemisferioz osatuta dago.

Garezurra eta bizkarrezurra dira organo horien kanpoko babesak

Entzefaloak eta bizkarrezur muinak osatzen dute.