ENERGIA LANA

Lisää tämän kaltaisia

Animalia zelula

luonut Gorka Robles Maiz

Ur horniketarako infraestrukturak eta ur zikinen araztegiak

luonut Daniel Acero

10.Energia zentzuz erabiltzea

luonut Aitor Lopez

BALIABIDE NATURALAK: gizakiek bere beharrizanak asetzeko naturatik atera ditzaketen materia eta energiak

luonut Patxi Barrenetxea Aizpurua

ENERGIA LANA

ENERGIA GARRAIATZEA,METATZEA ETA KONTSUMITZEAA

KONTSUMOA

KONTSUMO ARDURATSUA ENERGIA ELEKTRIKOA AURREZTEKO NEURRIAK

Erabiltzen ari ez garen argiak eta etxetresna elektrikoak itzali. Kontsumo txikiko bonbillak eta A klaseko etxetresna elektrikoak erabiltzea. Neguan berogailua 19ºC jarri eta udan aire girotua 25ºC jarri. Udan lehorgailurik ez erabiltzea ilea lehortzeko. Janaria prestatzen ari garenean,kazolei eta eltzeei tapa jartzea. Telebiste ez ustea egonean eta ordenagailua hibernatzen uztea,erabili behar ez baditugu.

Gizakion ongizatea lortzeko erabiltzen da,beraz hortxe jarri beharko litzateke muga. Ongizateari kalte egiten diezaioketen faktoreetako bat ingurumena hondatzen da.

METATZEA

Gure aliatu energetiko naguasia den erren,ezin da metatu kontsumo modu hedatuenean,korronte alterno gisa.Bateria eta piletn baino ez ezin da metatu energia elektrikoa,baina ez dira gure premietara egokitzen. Horregatik aurkitutako irtenbidea energia baliabideak metatzea elektrizitate bihurtu aurretik.

GARRAIOA

Naturak goi-tentsioko banaketa-sareekin partekatzen du espazioa.Gaur egun energia asko kontsumitzen da,ondorioz; banaketa sareak ezin bestekoak dira

KONTSUMORAKO ENERGIA EKOIZPENA

Elektrizitatearen abantaila nagusia da beste mota batzuetako energia bihur daitekela,errendimendu onarekin gainera.Energia mekanikoa,bero energia,argi energia,energia kimikoa... bihur daiteke. Beste abntaila bat da garraiatu egin ahal dela.

ZENTRAL ELEKTRIKOAK

SORGAILU ELEKTRIKOAK

Ardatza elektroiman batzuei konektuta dago,eta elektroiman horiek bonbina formako zirkuitu batzuetan inguruan bira egiten dute. Bonbinak zeharkatzen dituen eremu magnetikoa aldatu egiten da: Handiagotu edo txikitu. Aldaketa horri esker korronte elektrikoa sortzen da,induksio elektromagnetiko deritzon fenomenoaren bidez: Ondoren,korronte elektrikoa kableetan barrena banatzen da.

ZENTRAL TERMIKOAK

errekuntza prozesu batean sortutako beroak ura lurrentzen du,eta lurrun hori bideratu egiten da,presio altuan,turbinaren besoei bira eginarazteko.

ZENTRAL HIDROELEKTRIKO EDO EOLIKOAK

Uraren edo haizearen indarrak eginarazten dio bira turbinari,besoekin talka egin,ondoren,higidura hori sorgailuari transmititzen zaio.

ENERGIA ITURRIAK

ZUZENEAN EDO ERALDAKETA PROZESU BATEN BIDEZ ENERGIA LORTZEKO AUKERA EMATEN DUEN BALIABIDE NATURAL EDO MATERIAL ERORIA DA.

ENERGIA BERRIZTAGARRIAK ETA EZ BERRIZTAGARRIAK

EZ BERRIZTAGARRIAK

Haien ustiatze abiadura naturako berriztatze abiadura baino handiagoa da.

Ikatza Gasa Energia nuklearra Petrolioa

BERRIZTAGARRIAK

Haien ustiatzen abiadura naturako berriztatze abiadura baino txikiagoa da.

Eguzki energia Energia eolikoa Marea energia

ENERGIA KONBENTZIONALA ETA ORDEZKOA

ORDEZKOA

BIOMASA

Fosildu gabeko materia organikoa da. Biomasatik energia atera daiteke,gasifikazio-,deskonposizio-, edo hartzidura- prozesuen bidez bioerregai bihurtuta. Gaur egun garapen bidean dago.

MAREA ENERGIA

Uraren higiduratik datorren energia da.Bi eratan lor daiteke: Itsasgoran eta itsasbeheran higitzen diren ur masa handiez baliatuta,eta bestetik;haizeak itsasoaren gainazalean sortzen dituen olatuez baliatuta.

ENERGIA GEOTERMIKOA

Lurraren barnealdeko beroa aprobetxatuta lortzen den energia da. Eskualde bolkanikoetan agertzen da,eta hainbat eratan azaleratzen da: Tenperatura altuko gasa,lurruna edo ura irakiten edo beroa. Elektrizitatea ura eta beroa lortzeko erabiltzen da.

ENERGIA EOLIKOA

Haizearen energia zinetikoa da Nabegazioan eta haize errotan erabili egin da Gaur egun parke eolikoetan erabiltzen da energia elektrikoa sortzeko

EGUZKI ENERGIA

Lurraren gainazalera iristen den erradiazio elektromagnetikoa daEguzkitik dator eta bertan fusio niklearraren bidez sortzen da.

KONBENTZIONALA

HIDRAULIKOA

Ibaietako desnibela edo ur-juzi artifizialak aprobetxatuata lortzen den energia da.

Nukleo atomikioen fusio eta fisio prozesuen bidez lortzen da. Energia iturri eraginkorrena Estatuan produzitzen den elektrizitate gheiena jatotorri nuklearra du.

GAS NATURALA

Gasen nhaste bat da Erretzean CO2-a eta uea eratzen direnez bakarrik,nahiko garbia dela esaten da gutxi kutsatzen duelako.

PETROLIOA

Likido likatsua da,arrea edo belzkkara izan daiteke,osagaiak hidrokarburoak dira. Milioika urtzez sedimentu-geruzan egon diren animali eta landareen deskonposaketa da.

HARRIKATZA

Arroka sedimentario bat da Duela milioika urte deskon posatutako landare hondarrak Industria eta zentral termikoetan erabiltzen dira erregai gisa.

SUTAKO EGURRA

Industrializazio txikiko lekuetan erabiltzen da. Baso-solitzea eragiten du.

ENERGIAREN FORMAK

ERRADIAZIO ENERGIA

·Energia da garrantzitsuena.

ENERGIA TERMIKOA

Gorputzen tenperatura aladarazten duen energia da

ENERGIA KIMIKOA

Materia bizigabean eta bizidunetan gertatzen diren erreakzio kimikoen bidez jartzen da agerian.

ENERGIA NUKLEARRA

·Nukelo atomikoen fusio eta fisio prozesuen bitartez lortzen da. ·Masaren parte bat energia bihurtzen da.

ENERGIA ELEKTRIKOA

·Sorgailu elektrikoek sotzen duten energia da.

ENERGIA MEKANIKOA

Energia potentzial grabitatoria

Gorputzek Lurraren gainazaletik altuera batera egoteagatik duten energia da.

Energia zinetikoa

Gorputzek higiduran egoteagatik duten energia da.

Energia potentzial elastikoa

Deformatu diren gorputzek edo sistemek duten energia da.

ZER DA ENERGIA?

·Gorputzek edo sistemek duten propietatea da ·Bere burua eta beste gorputz bat eraldatzeko ahalmena du.

Aitziber Jimenez