INDUSTRIA
INDUSTRIA MODERNOA
XVIII. mendearen amaieran, lehen fabrika modernoak sortu ziren Inglaterran. Ekoizpena eta eskulangintza-lantegietakoa oso desberdinak ziren.
Ordura arte eskuz egiten ziren gauza batzuk makinaz egiten hasi ziren.
Makinak funtzionarazteko energia iturri berriak erabiltzen hasi ziren.
Lehenik ikatza eta gero elektrizitatea eta pretrolioa
Produktu osoa egin ordez, langileak ekoizpen kateko lan jakin eta zehatz bat soilik egiten hasi ziren; hau da, lanaren banaketa egiten hasi ziren.
INDUSTRIA MOTAK
Idustria astunak. Industria astunak beste industria-jarduera batzuk hornitzen ditu behar dituzten produktuez. Lehengaiak erauzten diren lekuetatik gertu edo baliabide horiek jasotzen dituzten portuetatik gertu kokatzen dira.
Siderurgia edo burdingintza
Metalurgia-industria
Metalezko beste mineral batzuk metal edo aleazio bihurtzen dituzte.
Ekipamendu-ondasunen industria
Erregai fosilak erabiltzen dituzte beste produktu batzuk ekoizteko.
Zementu industria
Harriak eraikuntza-material bihurtzen dituzte.
Ekipamendu-ondasunen industria
Beste industria batzuetarako tresnak egiten dituzte.
Industria arina
Industria arinak produktu landuz hornitzen ditu kontsumitzaileak. Industria arinak, hiri handietatik gertu kokatzen dira.
Elikagaigintza
Esnekiak, kontserbak, opilak...
Industria kimiko arina
Botikak, kosmetikoak, garbigarriak...
Elektronika
Sakelako telefonoak, ordenagailuak, kalkulagailuak...
Ehungintza
Jantziak, errezelak...
Automobilgintza
Ibilgailuak, piezak...
INDUSTRIA ESKUALDE NAGUSIAK
Afrikako, Asiako eta Latinoamerikako herrialde askok, eskulan merkea eta natura-baliabide ugari badituzte ere, industrializatu gabe jarraitzen dute.
Herrialde garatuak, industria indartsua dute. Egonkortasun politiko handiko herrialdeak dira eta nahikoa kapital dute fabriketan eta teknologia berrietan ibertitzeko.Herrialde horietan, munduko industri enpresa nagusiek bere egoitzak dituzte.
Industrializazioazkarrari esker, herrialde batzuk garrantzia hartzen ari dira Teknologia eduki txikiko industrietan daude espezializatuak eta gero eta inbertsio handiagoak egiten ari dira.
Txina, India, Brasil eta Mexiko.
EGUNGO INSUSTRIA IRAULTZA
Industria berriak.
Gaur egun beste industria iraultza bat gertatzen ari da goi teknologiaren erabiltzen duten industrien bitartez. Industria horiek, mikroelektrikoaren, informatikoaren, telekomunikazioen, bioteknologiaren eta material berrien arloetan jarduten dira. Gehienetan oso langile gutxi dituzte industria mota hoiek, baina oso gaituak. Zeren eta industria hoientzako robotak erabili hoi dira.Industria horiek sortu bitartean industria tradizionalek krisia dute, lehiakortasunik ez dela eta, edota industria-birmoldaketarako proszesua abiarazi.
Lanaren antolaketa berria, mundu globalizatu honetan.
Munduko leku guztien arteko ekonomia-harremanak oso biziak dira, horregatik esaten da ekonomiaren globalizazioa sortu dela. Globalizazio horizenbait modutan adierazten da industria-sektorean.
Enpresa askoren ekoizpena mundu merkaturako da merkatu handi hori hornitzeko gai izateko eta produktuak enpresa lehiakideek baino merkeago saldu ahal izatek, enpresa askok beste enpresa txikiagoak erosten dituzte, tamaina handiagotzeko eta potere gehiako lortzeko. horrenbestez, enpresak industria-talde handitan biltzen ari dira, oso inbertsio handiakbehar dituzten jardueretarako batez ere.
Enpresa handi horietako asko multinazionalak dira, hau da herrialde askotan jarduten dute.Multinazional nagusiek sekulako negozio-bolumena izaten dute. Multinazionalak oso lehiakorrak dia. Produktu kopuru handia ekoitz dezakete, eta enpresa lehiakide txikiek baino merkeago.
Industria-lanaren antolaketa aldatu egin da.Ekoizpen prozesuak ere globalak dira. Produktu bat ekoizteko jarduerak banatu egiten dira, eta jarduera bakoitza egiteko zer lekuden egokiena hartzen da kontuan. Fenomeno horri deslokalizazio esaten zaio.
Kontsumitzailearentzako industria.
Industria-enpresek, arrakasta izateko, gizarteak behar dituen produktuak ekoitzi behar dituzte eta lehia gero eta gogorragoa da, horregatik enpresa handiekhonetarako erabiltzen dute bere aurrekontuaren zati handi bat.
Marketinerako eta publizitaterako. Kontsumitzaileen nahiak zein diren jakiteko eta haien eroste-erabakian eragiteko.
Enpresa antolaketarako, eraginkorra iizan dadin.
Logistikarako. Produktuak enpresaren ekoizpen-unitateen artean garraiatzea eta munduko merkatuetan banatzea, produktuak ahalik eta kontsumitzaile gehienengana iristeko.
Ikerketarako, garapenerako eta berrikuntzarako, produktu berri gero eta sofistikatuagoak eta pertsonalizatuagoak sortzeko.
INDUSTRIEN KOKAPENA
Faktore hauek eragiten dute industrien kokapenean.
Garraio erreztasunak.
Industriak komunikazio honeko lekuetan kokatzen dira, garraioarekin zerikusirik duen guztia errazteko.
Kontsumitzaileengandik gertu egotea.
Oso garrantzitsua da produktu galkorrak ekoizten dituzten industrietarako.
Faktore politikoak.
Gatazkarik gabeko lekuetan kokatzen dira; gobernu egonkorrekoak eta uztelkeria urrikoak. Gainera gobernuak industriei ematen dien diru laguntzak ere garrantsitsuak dira.
Eskulanaren eskuragarritsasunak eta kostuak.
Enpresaren arabera, batzuk eskulan merkea duten herrialdeetan kokatzen dira, eta beste batzuk ordea, prestakuntza oneko herrialdeetan.
Beste industrietatik gertu egoteak.
Enpresa batzuek beste batzuetatik gertu egotea nahi dute horrela parke teknologikoa edo industrialdeak sortzen baitituzte, prezioak murrizteko.Eremu horietan enpresek zenbait zerbitzu partekatzen dituzte, adibidez: haien kostuak denen artean ordaintzea.
Lurzoruen prezioak.
Industriek lurzoru asko behar dutenez haien kostua ere oso oinarrizkoa da.
Natura-baliabideen ugaritasunak.
Lehen, ekoizpen-prozesurako behar zituzten lehen gaiak eta energia iturriak zeuden lekuetan kokatzen ziren. Orain ordea, baliabide hoiek neurrizko prezioan garraia daitezkeenez , ez da erabakigarria.