De ontdekking v/d samenleving II: de collectivistische variant

2 soorten sociale werkelijlkheid

1) Individualistische sociale werkelijkheid

Rational Choice

Eigenbelang + rationeel handelen

Onbedoelde en perverse effecten als eigen sociale werkelijkheid

2) Collectivistische werkelijkheid

Individu = product van samenleving + geschiedenis

Organisme ≠ individu

Meer rollen, patronen en normen

Beiden sluiten elkaar niet uit, maar er moet el tussen beide gekozen worden.

EREWHON:

Averechts moraal

Psychologisch perspectief

Ziekte, pijn en dood = natuurlijke en universele verschijnselen

Vooral vertrouwen in wetenschappelijke geneeskunde

Dokter heeft een bepaald gezag: legitimeert klachten

De ziekterol

PARSONS

'Ziekterol is een element van de sociale werkelijkheid en een legitieme en verantwoorde wijze van afwijking van de normale gedragsverwachting.'

'Voor sommige sociologen zijn de rollen en opvattingen over hoe men zich kan en hoort te gedragen, belangrijker dan de belangen en preferenties.'

DURKHEIM

'Toekennen van de ziekterol gebeurt op basis van de organische toestand van een individu. Een ziekte is louter(=enkel) een fysieke toestand.'

1) Reductionistische stelling

Ziekterol = vertaling van het objectieve

2) Sociaal perspectief / emergentisme

Ziekterol = afhankelijk van het sociale en de cultuur

La réalité surpasse la fiction

Vroegere misdaden worden nu als ziekte beschouwd

Gedragingen kunnen worden gelokaliseerd in het organisme

Afwijkend karakter wordt aanvaard als het gevolg van een onbekwaamheid

Uitbreiding ziekte = sociale en culturele ontwikkeling via 3 tendensens

1) Sommige handelingen geen verantwoordelijkheidsgevoel of schuld nodig

2) Niet meer straffen maar individu proberen genezen

3) Beroep doen op voorbeeldsfunctie van medische en therapeutische beroepen

Medicalisering = gegroeid dankzij de toenemende welvaart in contact tussen gewone mensen en artsen

De medische ambt wordt gegeneraliseerd omdat ze echt bijna alle problemen kunnen oplossen

Sommige zeggen problemen van het leven zit in een therapeutische samenleving --> gezag van artsen, therapeuten en geneesmiddelen groter

Anderen zeggen dat geneeskunde een onderdeel is van instrumenteel activisme

Beoordeelt sterk op doeltreffendheid

Effectief pijn stillen, ziekte genezen en dood overwinnen

Pijn, liefde en dood blijven limieten van individu

Moderne visie < aanpassen
Traditionele, religieuze visie < terugdringen

Kritiek op Rational-Choice theorie: veronderstelling dat een veronderstelling blijft

Durkheim: ook kritiek op algemene opvatting over relatie tussen individu en maatschappij

Hij is tegen het feit dat het sociale als een soms van handelingen wordt gezien, pas relevant wordt als de handelingen negatief zijn of onbedoelde gevolgen heeft, sociale is gevolg van onaangename botsing tussen individuen,...

Volgens Durkheim: samenleving = product van handelingen en gedachten van individuen

Onderscheid tussen individu en samenleving is de ontwikkeling en de geschiedenis van het sociale zelf

Foucault

3 betekenissen voor individualisering

1) Mate waarin de eigenheid van individu wordt aanvaard

3 uitingen in de omvang: individuele rechten, onafhankelijkheid t.o.v. zijn groep, mate van individuele keuzes

2) Waarde aan privéleven, dagelijks leven en intimiteit van het individu

3) Mate waarin het individu zichzelf als voorwerp v/z handelen neemt voor verdere ontwikkeling