Weerstand en immuniteit

Zijn groter dan rode bloedcellen

Celorganellen en celkern

Verdedigen het lichaam

ziekteverwekkers

Gifstoffen

Afwijkende cellen

Beschadigde cellen

Beschermt tegen vreemde indringers of ziekteverwekkers.

Zieteverwekkers = pathogenen

Lymfestelsel

Lymfevaten gevuld met lymfe

Lymfocyten zijn afweercellen

Lymfoide weefsels

Lymfoide organen

Functies van lymfestelsel

Productie, onderhoud en verspreidig van lymfocyten

Lymfocyten vallen aan: immuunreactie

binnendringende ziekteverwekkers

Geinfecteerde cellen door virussen

tumorcellen

Vreemde eiwitten - gifstoffen door bactereien gevormd

Immuniteit

vermogen van het lichaam om zich tegen lichaamsvreemde stoffen te verweren door activatie van het lymfesysteem.

Bouw van lymfestelsel

Drie soorten lymfocyten

T-cellen 80%
afkomstig uit thymus

B-cellen 10-15%
afkomstig uit beenmerg

NK-cellen 5-10%

Lymfocyten hebben een lange levensduur, langer dan 20 jaar

Productie van lymfocyten = lymfopoese

In het beenmerg

Uit lymfoide stamcellen

B-cellen

Rol van B-cellen

Humorale immuniteit

Produceren antistoffen tegen vreemde antigenen

Selectief en specifiek

Worden geholpen door T-cellen

Antigeen-antistof complex - immuuncomplex

Immunologische reactie

NK-cellen

Lymfoide stamcellen migreren naar de thymus

T-cellen

Onder invloed van hormonen = thymosinen

Alle lymfocyten die in het bloed terechtkomen zijn volledig uitgerijpt en migreren dan als volwassen lymfocyten naar de lyfoide weefsels en organen.

Lymfoide weefsels zonder kapsels

Lymfefollikels

Amandelen

Appendix (overgang tussen dunne en dikke darm)

Belangrijke lymfoide organen

Bestaan uit T- en B-lymfocyten en bindweefsel

Bevatten een kapsel

Lymfeknopen (oksel, hals en lies)

Thymus

Productie van T-lymfocyten
beschikbaar voor het hele leven

Meest actief van het 2e levensjaar tot en met de puberteit

Na puberteit wordt thymus kleiner
onderhoudende functie, beperkte aanmaak van T-lymfocyten

Milt

Filtreert bloed, geen lymfe

Verwijdert afwijkende bloedcellen, hun onderdelen
en geïnfecteerde bloedcellen.

Initieert T- en B-lymfocyten om te reageren met vreemde stoffen of antigenen.

Milt ligt tussen de maag, de linkernier en het diafragma

Immunglobuline M

Eerste antistoffen (1e contact)

Kortdurend leven

Immunoglobuline G

Tweede antistoffen (na 2e contact)

Stabieler en levenslange bescherming

Immunglobuline E

Allergieën

Stimuleert ontstekingsreactie

Stimuleert mestcellen tot afgifte van heparine en histamine

Auto-immuunziekten

Vallen bij vergissing de lichaamseigen weefsels aan

Multiple sclerose en diabetes type 1

Immunodeficientieziekten

Ziekte, bijv. aids - T-helper cellen zijn uitgeschakeld

Allergieën

Onjuiste of ovematige immuunreactie op allergenen (niet bacteriële antigenen)

Leeftijdgebonden verlies van effectiviteit

Tekort aan T- en B-cellen

Vatbaar voor virussen

Griepvaccinatie

Onjuiste of overmatige reacties op allergenen

Directe reactie of atopie

Hooikoorts en omgeving allergieën

Sensibilisatie (herkenning) B-cellen vorming van IgE

Tweede contact met het allergeen - hevige reactie veroorzaakt door een extra toename aan IgE

Afgifte van histamine en heparine door mestcellen

Cytotoxische reactie

Kruisreactie na een bloedtransfusie van een incompatibele bloedgroep

Immuuncomplex allergie

Indien fagocyten falen om antigeen-antistofcomplex tijdig op te ruimen

Overdreven ontstekingsreactie

Niet specifieke afweer of immuniteit

Beschermt tegen alle bedreigingen
- fysieke Barieres
- Fagocyten
- NK-cellen
- Ontstekingsreactie en koorts

Fysieke barieres

Huid, haar en klierproducten

Spijsverteringsepitheel en klierproducten

Fagocyten (leukocyten)

Fagocyteren bacteriën, geïnfecteerde cellen
beschadigde cellen in het weefsel

Fagocyten

Uitstulpingen van het cytoplasma die
lichaamsvreemde stoffen omsluiten

Vorming van een blaasje

Versmelting met een lysosoom
(speciale verteringsenzymen)

Verteren vreemde indringer

Verwijderen van overblijfselen

NK-cellen

Immunologische surveillance

Reageren snel

Zoeken en doden kankercellen en door virussen geïnfecteerde cellen.

Ontstekingsreactie en koorts

Temperatuur boven normaal

Ziekteverwekkers, bacteriële gifstoffen, antigeen-antistofreacties bevorderen de afgifte van pyrogenen door macrofagen

Pyrogene stoffen verhogen de lichaamstemperatuur bij infecties.

Verhoogde lichaamstemperatuur bevordert de stofwisselingssnelheid van afweercellen en fagocytose.

Remt pathogenen (ziekteverwekkers

Specifieke afweer

Beschermt tegen bepaalde bedreigingen

Reageert op vreemde antigenen

Celgemedieerde immuniteit

Afweer tegen vreemde antigenen

Door T-lymfocyten of T-cellen

Cellulair niveay

Antistof gemedieerde immuniteit

Afweer tegen vreemde antigenen

door B-lymfocyten of B-cellen

In lichaamsvloeistoffen

Doel

Inactiveren of vernietigen van:
Pathogenen
Abnormale cellen
Vreemde moleculen

Gebaseerd op activering van lymfocyten door antigeenherkenning.

Antigeen van een pathogeen

Tumorcellen of geïnfecteerde cellen

Gifstoffen

eerst activatie van T-cellen en daarna B-cellen

T-cellen worden geactiveerd door fagocyten

Fagocyten fagocyteren de vreemde indringer

Antigeen van de vreemde indringer komt vrij

Fagocyten produceren cytokinen

T-cellen herkennen het antigeen en stimuleren de B-cellen tot aanmaak van antistoffen gericht tegen het vreemde antigeen.

Antistoffen binden het antigeen en vormen een antigeen-antistofcomplex

Primaire reactie

Eerste antistoffen geproduceerd na eerste blootstelling aan vreemd antigeen - IgM

Secundair respons

Maximale concentraties van antistoffen geproduceerd na een tweede blootstelling - IgG

Soms zijn meerdere vaccinaties nodig voor levenslange bescherming (hepatitis virussen)

Chemische verandering

Toename doorbloeding

Mestcellen die histamine en heparine afgeven

Aantrekken van fagocyten

Macrofagen in de weefsels

Verwijderen beschadigd weefsel

Vallen vreemde indringers aan en presenteren het vreemde antigeen aan T-cellen

Activeren van immuunreacties (T- en B-cellen)

Immuuncomplex en antistoffen

Vorming van stolsels (ontstekingsreacties inkapslen)

Verwijderen van het stolsel (na ontstekingsreactie)

Vorming van litteken weefsel