INPAKTU ANBIENTALAK: ATMOSFERAN ERAGINDAKO INPAKTUA
ALDAKETA TERMIKOAK: BEROTEGI EFEKTUA:
Haizeen norabideak eta abiadurak aldatu.
Planetako une batzuk basamortu bihurtu daitzeke.
Milaka animaliaren bizitza ariskuan geratuko litzateke.
Lurraren tenperatura igo.
Gainerako izpiek atmosfera zeharkatu eta lurraren gainazala berotzen dute. Era berean, Lurrak isurtzen duen erradiazioaren zati bat CO2 gasak xurgatzen du.
Atmosferako goi-geruzetan CO2 gehiegi metatzen denean sortzen da. Atmosferak planeta osoa estaltzen du, eguzki-energiatik babesteko. Eguzki-izpien % 30 kanporantz islatzen du.
ATMOSFERAREN KONPOSAKETA:
Troposfera: gainazaletik garaierako hamar kilometro bitartean gutxi gora behera. Bizitzarako egokia den gunea da eta bertan ematen dira fenomeno klimatikoak.
Estratosfera: toposferaren mugatik garaierako berrogeita hamar kilometroraino hedatzen da. Bertan dago Ozono geruza, eguzki-erradiazio kaltegarriak pasa daitezen galarazten duena.
Termosfera: kanpoko gune arrarotua, limite zehatzik gabea nahiz eta gutxienez laurehun metro garaiera hartzen dituen. Bertan ematen dira aurora borealak.
Exosfera: atmosferaren kanpoko aldea.
Mesosfera: garaierako berrogeita hamar kilometrotik laurogei kilometrora. Meteoritoak eta espaziotik datozen beste gorputzak kontsumitzen diren lekua da.
OZONO-GERUZA
OZONO GERUZAREN ONDORIOAK:
Lehorte gehiago
Poloetan desizoztea
Gizakiei azaleko minbizia
OZONO GERUZAREN ALDAKETA BAT
Azken urte hauetan ikusi ahal izan denez, ozono geruza hori mehetu egin da, eta zulo handi bat ere nabaritu zaio, aerosolen eta klorofluorokarbono gasen ondorioz
Ozonoa oso gas ahula da eta kloroarekin edo giza ekintzen ondorioz atmosferara isuritako beste substantziekin erreakzionatzean hondatu egiten da.
Ozono-geruza atmosferan dagoen gas geruza da, ozono kontzentrazio handikoa. Estratosferan kokatzen da, 15 eta 35 km-en artean.
ALDAKETA KIMIKOAK ETA BERAREN ONDORIOAK
Eurite-azidoa: Zentral termikoek eta ikatzezko berogailuek askatzen dituzten sufre- eta nitrogeno-oxidoak hodeietako ur-lurrunean sartzen eta pilatzen direnean sortzen da.
Ura/lurra pozoituta
Landareak gaixotutak
Habitatak eraldatuta
Euri-azidoa, normala baino azidoagoa den euria da. Euria egiten duenean, azido horiek ere erortzen dira, eta habitatak eraldatu, landareak gaixotu eta ura eta lurra pozoitu egiten dituzte.
Kutsadura: Hainbat eratako industriek, energia-zentralek, garraioek eta etxeko berogailuek oxigenora isurtzen dituzten osagaien ondorioz kutsatzen da atmosfera.
ONDORIOAK
gorabeheren mende dauden espezie askoren bizi baldintzak aldatu egingo lirateke.
itsas mailak gora egingo luke
uholdeak ugaritu egin daitezke
ZER DA INPAKTU ANBIENTALA?
Ingurumen anbientala giza jarduera ingurumenaren gainean eragiten dugun efektua da.
KONPONBIDEAK INPAKTRUEKIN AMAITZEKO
Zure bonbillak kontsumo baxuko batzuen ordez aldatzea.
Garraio publikoa erabiltzea.
Kargatzaile guztiak deskonektatzea
Erosketa egiterakoan mugitzeko ez autoa hartzea.
Tresna-elektrikoak erabiltzen ez duzunean, trena horiek guztiz ixtea.