Catégories : Tous - hizkuntza

par padrian001 p Il y a 9 années

625

Komunikazioa

Bahasa mengalami variasi dan perubahan yang sangat dipengaruhi oleh faktor sosial dan geografis. Sistem bahasa terdiri dari berbagai subsistem yang saling terkait, seperti sosiolek, dialek, dan idiolek.

Komunikazioa

HIZKUNTZ ALDAKETA ETA IDEOLOGIA

d

Aurreiritziak
Taldeak

egokitasuna

kalifikatzaile-subjetiboa

Hiztun kopurua

Kontzeptuak

proiekzioak

negatiboak

oztopatzaileak

adina

zuzentazuna

ikastea zaila

positibo

mesedegarriak

euskara

xehetasun-maila handikoa

egitura berezikoa

hizkuntza aberatsa

sinesteak

usteak

Integratzaileak/ Instrumentalak
Instrumentala

Truke ordaineko jarrera

Motibazio pragmatikoa

Ikuspegi pragmatikoa

onura ekonomikoa

Integratzailea

Jarrera izanarazlea

Motibazio sinbolikoa

Ikuspegi soziala

Pertsonen artekoa

Afektuozko sentimenduak

Positibo/Negatiboak
Osepe gutxiko hizkuntzak

Ordezkatzeak/Alboratzeak

transmizioa eten

konfiantzarik eza

Lotsa-sentimenduak

Mailakatzeak

Galera egoera

gutxiespena

axolagabekeria

modu sortzailean

arro sentitu

gozatu

Garatu

erkidego identitateak

Ospe kulturalak

Hedatze-maila handiko hizkutzak

Ez arriskatu

taldearen

identitatea

Aldagaiak
Bestelako eragina

kultura-testuingurua

eskola-mota

hizkuntza-esperientzia

egoera

osasuna

Eskolaren eragina

Komunkabideak

Telebista

Gurasoen eragina
Konatiboa

Ekintzak

Jokaerak

Afektiboa

Sentimenduak

Kognitiboa

Sinismenak

Irudiak

Jarrera ezkutua

Eragina aldagaiek

Ikertzaileen erantzunak

Automatikoak

Portaera zehatzak gauzatzeko zailtasunak

Gizarte-presioa

Jarrera aitortua

Fidagarritasuna txikia

Motibazioa

Arrakastsua

Eraginkorra

Prestutasuna

Eragina

Adierazi norbere

Ideiak

Sentimeduak

Bi tradizio
Ikusegi behaviorista

Iragarpenik ez

Deskripabenak/ Azalpenak

Ikusi/ Behatu

Giza jokaera barruan

gizarte egoerei

erantzun

Ikuspegi mentalista

Estimuluei erantzun

Barne-sentimendua

jokaerarako prestutasuna

Bidea
Norbanaotik-> Kolektibora
Zer adierazi?
Pentsaera/Sinesmenak/Lehentasun gaiak/nahiak
Jokaera

Kontra

Alde

Aldagai Sozialak

Lanbidea
ikertzeko

goi mailako zuzendaria

lanbide liberalak

erdi-mailako enpresariak

enpresari autonomoak

enpleguak

kualifikatu gabeko langileak

kualifikatutakoak

prestigio aldaerak

ondo baloratutako lanbidea

lana=estatusa
Etnia
eragilearen ondorio

bizitasun etnolinguistikoa

kohesioa

integrazio-maila

bizi-baldintzak

identitate markatzailea

erlijiosoa

izaera etniko

eragileak

etorkin heldu-berriak

maila soziokulturala

talde etniko ezberdin
hizkuntz jokabidea azaltzeko

ijitoa

Ikasketa maila
kodeak

landua

errekurtso sintaktikoa

familia tradizionala

erdi-maila

murriztua

gramatika,lexiko

eskola porrota

langile klasea

harremana

lanbidea

estatusa

boterea

heziketa

ikerketa maila

errespetu

prestigio hitzak

arauak

lotura zuzena

hizkerarekin

Adina
adin hizkerak

heldu/zaharren hizkera

izaera gordetzailea

egonkorra

gazte-hizkera

ulergarria=arauak ez

gatzelaniak/frantsesak

eragina

ustea

txarto hitz egitea

haur-hizkera

fonema jokoa

errepikapena

hazi

garatu

inguruarekiko harremana

hizkuntz-gaitasuna

tarte berdinak

Subtopic

Sexua / Generoa
emakumeak

desioak

zeharka

disimulatuta

ikasketari garrantzi handia

sinonimotzat

sexu/generoa

unibertsalak aurkitzea zaila

gizabanakoen jokabideak

unibertsala

iraunkor

sistematikoki

HIZKUNTZAREN ALDAKORTASUNA (2.1 + ALDAKETA LINGUISTIKOA)

SISTEMA konplexua
Aldaketa: ZERGATIK ALDATZEN DA?

Teoria soziolinguistikoak

Finegan eta Biber

Erregistro aldakortasuna - Aldaketa

Testuinguru ezberdinetan ematen den aldagarritasun sistematikoa Gizarte taldeetan ematen den aldagarritasun sistematikoa Aurreko bien arteko paralelotasuna.

Aldaketa soziolekto eta erregistroen arteko harreman sistemikoak azaltzen du

J. Millroy:

Aldaketak gizarte-sarean du abiapuntua

2. Hizkuntza-aldaeraren deskribapena

1. Hizkuntza-ekintza testuinguru sozialean

Hizkuntzaren barne arrazoiak

Maila Semantikoa

Neologismoak

Esanahia zabaldu edo murriztu

Maila Morfosintaktikoa

Anbiguotasuna sahiesteko

Maila Fonetiko-Fonologikoa

Asimilazioa, disimilazioa, epentesia

Arrazoi estralinguistikoak

mailegu kopuru altua

Elebitasuna

Hizkuntzaren barruko analogiak

Kanpoko maileguak

HIZKUNTZEK BARIABLE ANITZAK (ahoskera, entonazioa, lexikoa, sintaxia...)
HIZKUNTZEN ARTEKO ERAGINAK

Euskeraren egoera Frantsesaren eta Gazteleraren artean

Ingelesaren monopolioa

GEOGRAFIA

Aldaera geografikoak - Dialektoak / Azpidialektoak

HIZKUNTZA MAILAK

Familiarra / Zaindua / Teknikoa

HISTORIAN (denbora)

Asinkronian: Ovidio, Shakespeare, Sarrionaindia

Sinkronian: Gazteak / Nagusiak)

HIZKUNTZA
ELKARRI LOTUTA DAUDEN ZEINUEN SISTEMA

Azpisistemak

Estandarra

Idiolektoa

Norbanakoaren aldaera

Idiolektoen arteko aldea oso handia bada ulermena zaila izango da

Soziolektoa

Gizarte talde jakin baten aldaera linguistikoa

Aldaera linguistiko EZ estandarra

Dialektoa

Eremu geografikoak mugatua

Esanahiak oposizio eta ekibaletzia harremanen bidez eraiki

Hizkuntza Nortasuna

Bi azterketa mota

Euskalduna izateko

Sentitzen dena

Espainiola

Frantsesa

Euskalduna

Nortasun politiko-nazionalararekin

Aldakorra

Kokapena

Geografikoa

Sozio-politikoa

Hizkuntz-gaitasuna

Eleanitza
Kosmobizioa
Whorf

Erlatibismo liguistikoa

Hizkuntzak determinatu

Komunitatearen

Loturak

Maila deologikoa

Nortasuna

Zer da?
Lotura

Identitatea

Aldakorrak

Identitate sozialak

Hizkuntza identitateak

Bariazioaak/Aldaerak

Errebindikatuak/ez-errebindikatuak

Kontzienteak/Inkontzientea

Karga afektiboa

Hizkuntza Komunitatea

Euska Herrian
Maila sinbolikoa

borondatea

Atxikimendu-komunitatea

Normalizaziorako jarrera

erdaldunek

Osagaiak

Jokaera/Ekintzak

Normak

Hiztun-multzo

Ingurunea

Ezaugarriak
Arau soziolinguistikoak

konpartitu

Oinarri sozio-geofrafikoak

Eremua

Geografiko-politikoa

Eleanitza/Elebakarra

Taldea

Harremanak

Giza taldea
Erabilera-komunitatea
Komunitatea linguistikoa
Hiztun-taldea/elkartea/herria

Hizkuntz Boterea

Hizkuntza merkatua
Azpi-meratuak

Mendekotasuna

txikiagoa

handiagoa

Propioak

Menderatuak

Hizkuntza Komunitate

Gehiegizko zuzenketa

Hizkuntza ez segurtasuna

Mendaratzaileak

Boterea/Prestigioa

Egin beharrak

Nortasun funtzioa

Kriptikoa

Ludikoa

Arauak

Inposatu

Bi ikuspegi:
Ikuspegi soziolinguistikoa

Elebitasun ereduak

+

Norberaren hizkuntza ez galtzea

-

Norberaren hezkuntza galtzea

Bizindar etnolinguistikoa: "Talde arteko egoeretan talde bati izaki kolektibo desberdin eta aktibo gisa jokatzeko aukera"

Estatusa

Babes instituzionala

Faktore demografikoak

Ikuspegi soziologikoa

Kultura

ideologia nagusia

Galtze

Mantentze

Garatze

Hiztunen ekonomia eta aberastasuna

Mugikortasun soziala

Banaketa linguistikoa

Hizkutza ofiziala

Demografia

Hiztu kopurua eta barianteak

Menderatzaile-Menderatu erlazioak.

Hizkuntza ideologia eta iritzi publikoa

Bakoitzak bere ideologia linguistikoa. ALDAKORRA
Inguruko kulturaren, irudikapen eta bizipen sozialen eta linguistikoaren araberakoa
Ideologia eta iritzi publikoa konstruktuak
Ideologia

Adibideak

Ideologia ekolingistikoa

Hizkuntza pluralismoa

Hizkuntza liberalismoa

Hizkuntza darwinismoa

Hizkuntza abertzaletasuna

Hizkuntza aberriaren jo

Ekologismo glotikoa

Egozentrismo glotikoa

Hizkuntza-aniztasuna murriztu

Eztabaidak

Silvestein

Existitzen den praktika bat desitxuratzen du

Erabilera linguistikoa baldintzatu

Funtzionamendua

Ideologia lingistikoa moldatu

Portaerak ulerteko balio

Portaerak arrazionalizatzeko

Prrealitatea hautemateko

Ideologia soziolinguistikoak aldakorrak eta interaktiboak

Definizioa

Hizkuntzei buruzko ideiak

Diskustro edo portaera linguistiko jakin

Iritzi Publikoa:Deseraikitzea eskatu, indarrak eta interesak ezagutzeko

Euskal Herria

Maila ideologikoa

Euskal Herrian

Euskara batua

Hizkuntza eta identitate kultural bat

Komunikazio tresna preziatua estatuaren hizkuntza eta ez hizkuntza minorizatua

Talde nortasuna

Maila linguistikoa

Euskeraren erabileran

Aldagai asko

Idatzian finkatuak

Ahozkoan ez finkatuak

Maila politikoa

Politika

Hizkuntza irudumenak eraiki

Erabilera

Pentsamendua

Iritzia

2 iritzi

Erdaldunena, hizkuntzek balio komunikatiboa

Nortasuna zehazteko

Hizkuntzaren irudimenaren ereduak

3-Egiazko eredua

Eremu geografikoa eta herria nabarmendu

2- Ondarduraren eredua

Preskriptiboa

1- Instrumentala

Erregulartasuna

Esanahi nazionala

Iritzi publikoa eta hizkuntza

Gertakariek hizkuntza-irudimena osatu

Hizkuntza

Nortasunaren funtzezko elementua

Hizkuntza identitate

Arauak finkatu

Estiloa

Hizkuntza-irudimen edo imaginario bat sortu

Iritzi publikoa

Balio positiboekin

Erabilera igo

Hizkuntza jarreren plangintza

Hizkuntzari buruz iritzia aldatzeko saioak

Fenomeno inkontzientea