Organigram

Plus de détails

Felsefenin Temel Konuları

par asilhan kalkancı

RÖNESANS

par Aysenem Babayewa

BİLİM

par Ahsen hakdar

Bilim

par Galip ÖNER

DEĞİŞİM ÇAĞINDA AVRUPA VE OSMANLI

OSMANLI DEVAMI

VERGİLER: Avârız, Osmanlı Devleti olağanüstü hallerde halka yüklenen malî, aynî ve bedenî vergilerdi. Bu vergi hem Müslümanlardan hem de gayrimüslimlerden alınırdı. Fakat zamanla vergi hâline geldi. Günümüz Türkiye'sindeki deprem vergileri aynen buna benzer. Halk, gelirine ve sahip olduğu gayri menkule göre ala, evsat, hahir, ahkar ve edrui olmak üzere çeşitli gruplara ayrılmakta ve bu esasa göre avarız toplanmaktadır. Müslüman olmayanlardan bir vergi türüdür. Osmanlı Devleti'nde Müslüman olmayanlara İslamiyet'i kabul etmeleri ya da cizye karşılığı hayatta kalmaları ya da savaşarak ölmeleri bulunurdu. Cizye vergisi verenler (Cizyegüzar), mal ve can güvenliği ile her türlü hakları bakımından devletin koruması altına alınacak, din, günlük yaşayış ve ekonomik faaliyetlerinde serbest bırakılırdı. Öşür genellikle tarım ürünü olarak toplanan bir vergi türü. Örneğin, 10 kilo tek çiftçiden 1 kilosunu devlete vergi olarak vermesi istenir. Haraç, gayrimuslimlerden işledikleri toprağın büyüklüğüne ve toprağın verimine göre verilen vergi türüdür. Osmanlı Devleti`nin, savaş masraflarına karşılık olmak üzere halktan aldığı örfi vergiye “imdad-ı seferiyye” adı verilmektedir. Osmanlılarda tekalif-i örfiyyenin ilki bu vergidir. Bu vergi başlangıçta savaş harcamalarına ve mevacip ödemelerine katkı sağlamak üzere, sonra geri ödemek kaydıyla ödünç olarak isteniyordu.

ESMA KAYATÜRK 11-D 998

OSMANLI

MATBAA: Matbaa görsel, şekil ya da yazıların genellikle kâğıt, kumaş, deri veya bunlar benzer malzemelerin üzerine bastırılıp çıkartılmasına ve baskılı materyallerin çoğaltılmasına yarayan bir sistem olarak tanımlanabilir.

KAPİTÜLASYON:Kapitülasyon, bir devletin bir anlaşmaya bağlı olarak başka devletlere tanıdığı iktisadi ve sosyal ayrıcalıklara denir. Müslüman hükümdarların Avrupalı tacirlere vermiş olduğu ticari faaliyet iznidir.

AKÇE:Akçe, Osmanlı Devleti'nin ilk zamanlarından itibaren bastırılan ve kullanılan gümüş para birimi. İlk akçe Bursa'da Orhan Gazi tarafından 1327 yılında bastırılmıştır. Akçe Osmanlı Devleti'nin temel para birimiydi.

ASKERİ: Sekban, Yeniçeri ocağının altmış beşinci ortası mensubuna verilen ad. Sekban teşkilâtı, Murâd Hüdavendigâr zamanında padişahın av maiyeti olarak mevcuttur. XVII. yüzyıldan sonra eyalet valilerinin, kendi bölgelerinden toplanan derme çatma kimselerden 40-50 şer kişilik vurucu ve çapulcu süvari birliklerine verilen ad. Osmanlı donanmasında hizmet gören askerî sınıf. Türkçe, Farsça ve İtalyancada ayrıca ayrıca manalara gelen kelime aslen İtalyanca olup, levantino “doğulu” taşı gelir. Venedik'e göre doğulu asker. Yeniçeri, Osmanlı Devleti'nde askeri bir sınıftır. Yeniçeriler, Padişah'a bağlı Kapıkulu Ocakları'nın piyade kısmıdır. Yeniçeriler, Osmanlı Devleti'nin sınırlarının genişlemesi ile örnek küçüklükten işleri yetiştirilmesi ile gerçekleştirilmesi. Tımarlı sipahiler, Osmanlı ordusunun en önemli ve en kalabalık atlı kuvvetleri idi. Tımar sahiplerinin vergi gelirine göre beslemek zorunda oldukları bu atlı askerlere “cebelü” de denirdi. Tımarlı sipahileri, has, zeamet ve tımar sahipleri besledikleri için devlete ekonomik yönden yük olmazlardı. Devletten maaş almaz, ganimet elde etmezlerdi. Tımarlı sipahiler bağlı bulunduğu bölgede reayadan vergileri toplarlardı. Tımarlı sipahilerin yıllık gelirleri, hizmet kıdemlerine göre bin ile yirmi bin akçe arasında olurdu. Tımarlı sipahiler, Türk ve Müslümanlardan oluşurdu.

AVRUPA

REFORM: Reform kelime kelime olarak ıslahat geliyor. 16. yüzyılda gittikçe olumsuzlaşan dini şartlar ve kilisenin haksızlıkları karşısında Rönesans'ın da etkisiyle Almanya'da başlatılan ve kiliseleri dini düzenlemede zorlayan harekettir.

RÖNESANS: Rönesans, kelime anlamıyla “yeniden doğuş” demektir. Avrupa’da Orta Çağ sonrasında; siyasi, kültürel, politik, bilim, sanat, mimari ve eğitim alanlarında bir yenilenmeye gidilmiştir. 14. yüzyıl ile 17. yüzyılı kapsayan bu yenilenme süreci de Rönesans dönemi olarak isimlendirilmiştir.

MERKANTİLİZM:: Merkantilizm 16. yüzyılda Batı Avrupa'da başlamış ekonomik bir teoridir. Türkçeye yaklaşık olarak "Ticaretçilik" olarak çevrilmesi mümkündür. Merkantilizm güçlü bir ekonomi için ihracatı en üst düzeye çıkarmak ve ithalatı en aza indirmek üzere tasarlanmış bir ekonomik politikadır.

RUHBAN SINIF:Ruhban sınıfı, başta Hristiyanlık olmak üzere belirli bir din bünyesinde din adamlığını meslek olarak icra eden tüm kişiler. Aslen Hristiyanlık terminolojisine ait olan ruhban sınıfı kavramı zaman zaman diğer dinler için de kullanılır.

HÜMANİZM:Hümanizm Batı toplumlarının içinde yaşadıkları dünyaya karşı geliştirdikleri yeni bir dünya görüşü, yeni bir felsefe

BİLİM DEVRİMİ:Bilimsel devrim modern bilimin temelini oluşturmuş, bilim tarihinin erken çağdaş döneminden beridir süregelen matematik, fizik, gök bilim, biyoloji, tıp ve kimya dallarında yaşanan düşünce ve doktrin devrimleridir. Rönesans döneminde Avrupa'da filizlenen dönüşüm bugün de devam etmektedir.

RASYONALİZM:Akılcılık; usçuluk veya rasyonalizm olarak da adlandırılan, bilginin doğruluğunun duyum ve deneyimde değil, düşüncede ve zihinde temellendirilebileceğini öne süren felsefi görüş.