Zelula

Plus de détails

3. ZELULEN EGITURA

par Martin Palacio

Materi dan Energi

par Raihana Saimima

dampak iptek dalam kehidupan manusia

par Mochammad Naufal

Struktur dan Fungsi Hewan

par Putri Arum

Zelula

Hiru gauza komun

Materia genetikoa

ADN edo ARN izan daiteke

ADN + Histonak= Kromatina

Ugalketa zelularrean: Gehiago kondentsatzen da kromosomak agertuaz

Gizakiok dauzkagu: 23 kromosoma bikote Bikoteko kromosoma bat aitak emana eta bestea amak emana

Gametoak (haploideak): Espermatozoideak eta obuluak Materia genetikoaren erdia

Bi gametoak bateratzean sortzen da Zigotoa (diploidea)

Kromosoma bakoitzak bi beso dauzka: Kromatidak

Zitoplasma

Organuluak

Zitoeskeletoa

Hialoplasma: Zitoplasman dagoen likidoa

Zelularen barneko espazioa, nukleoaren barruan dagoen espazioa kenduta

Mintz plasmatikoa

Identifikatzea: gluzidoek

Sartu eta ateratzen diren substantzien kontrola: proteinak

Babestu

Osatua: Fosfolipido kate bikoitza, proteinak eta gluzidoa

Zelula motak

Eukariotikoak (Gizaki Zelulak) OSO KONPLEXUAK

Organuluak:

Nukleoa: Zelulare kudeaketa aurrera eramatea

Nukleoplasma: Nukleoaren barneko espazioa

Bertan dago nukleoloa

Erribosomak sortzen ditu

ARN eta proteinaz osatua

Bertan dago Materia genetikoa

Estalki nuklearra

Poro nuklearrak: Materia genetikoa zitoplasmara ateratzeko eta sartzeko zuloak

Berari itsatsia erretikulu endoplasmatiko zimurtsua

Mintza plasmatikoaren egitura berdinez baina bikoitza

Zilioak eta flageloak

Zelularen mugimendua ematen dute

Zentrosoma

Zilio eta flageloen mugimenduaz arduratzen da

Zelularen ugalketa prozesuan parte hartzen du

Kloroplastoa

Energia eta elikagaiak lortzea

Klorfila dago bertan fotosintesia emateko

Mitokondria

Elikagaiak eta oxigenoa bateratu energia lortzeko

Arnasketa zelularra ematen da bertan

Golgi aparatua (diktiosoma):

Besikulak sortu

Gluzidoak ekoitzi, bildu eta garraiatu

Lisosoma( mintzez osatutako besikula):

Barruan dituen entzimekin zelularen liseriketa egiten dute.

Bakuoloak eta besikulak

Funtzioa: Gauzak (ura, hondakinak, elikagaiak) gorde.

Erretikulu endoplamatikoa (Mintzez osatutako hodi sistema)

Leuna

Erribosomak ez

Funtzioak: Lipidoak ekoitzi, barruan bildu eta zelulan zehar garraiatu

Zimurtsua

Funtzioak: Proteinak ekoitzi, barruan bildu eta zelulan zehar garraiatu

Erribosomak dauzka

Erribosoma

Funtzio: Proteinak ekoiztea

Proteinaz eta ARNz osatuak

Bi mota:

Landare zelulak

Animali zelulak

Organuluak bai

Konplexuak eta handiak

Nukleoa

Prokariotikoak (Bakterioak) OSO SINPLEAK

Egitura:

5: Zilioak eta flageloak: Zelularen mugimenduaz arduratu.

4: Herentziazko materiala: Informazio genetikoa ADN edo ARN. Plasmido moduan, modu zirkularrean, egon daiteke.

3: Zitoplasma: Zelularen barneko espazioa

2. Mintz plasmatikoa: Mesosoma: Energia sortzen duen atala, ugalketa prozesuan materia genetikoa banatu

1. Kapsula eta pareta zelularra: Babesa eta forma

Organulu bakarra dute: Erribosomak: Proteinak ekoitzi edo sintetizatu.

Zelula bakunak eta txikiak

Nukleorik ez

Teoria Zelularra

3: Zelulak zeluletatik datoz eta horregaitik materia genetikoa dute (ADN edo ARN)

2: Izaki bizidun guztiak zelulaz osatuak daude. Zelulabakarrak (bakterioa) edo zelulanitzak (gizakiak)

1: Inguruan libre egon daitezkeen izaki bizidun txikienak (Elikatu, erlazionatu eta ugaldu)