Categorieën: Alle - cultuur

door laurien@- vervloesem 14 jaren geleden

682

de vlaamse beweging

De Vlaamse beweging kent een rijke en complexe geschiedenis, gekenmerkt door interne verdeeldheid en verschillende visies op taal en identiteit. In de 19e eeuw ontstond een emancipatiebeweging die streed tegen de Franssprekende elite en pleitte voor de erkenning van het Nederlands in Vlaanderen.

de vlaamse beweging

de vlaamse beweging

jaren 30 en 40

belgië
deutsch-vlamische arbeitsgemeinschaft

pleit voor opgaan van belgie in duitsland

omgevormd tot politieke partij

bevordering samenwerking belgie en duitsland

vlaams nationaal verbond

tijdens oorlog colaboraties

groot-nederland met alle nederlandstaligen

VERDINASO

machtsovername door geweld

alle nederlands sprekende mensen in 1 rijk verbonden

nationalisme en autoritarisme
grote groepen afkeren van democratie
duitsland

cultureel

oorlog

soclaal darwinisme

stenge censuur

onderwijs en jeugdbewegingen

rijksministerie voor volksvoorlichting en propaganda

speciale rechtbanken

alle macht in handen van hitler

tegenstanders geliquideerd

andere partijen verboden

centraa geleide ecoomie

vakbonden verboden

rechts

1934: alleenheerser

steeds bredere basis

paramilitaire organisaties: SS en SA

extreem rechts adolf hitler

links

leger onderdrukt de opstand

revolutie met communistische inslag

economische crisis ==> politieke crisis ==>polarisatie
italië
dictatuur

cultureel-ideologisch

jeugd leerde gehoorzamen

censuur

1 mening en 1 geest

versterking staat in functie van volkseenheid

juridisch

bijzondere rechtbanken voor politieke misdrijven

politiek

wetgevende en uitvoeren macht bij mussolini

andere partiijen verboden

sociaal-economisch

verbod syndicaten

verbod op stakingen en lock-out

polarisatie

extreem rechts

1922 staatsgreep

autoritait, totalitair

goed georganiseerde knokploegen

fascisten van Mussolini

extreem links

socialisten en communisten

politieke crisis: veel kleine partijen
economishe crisis, massale werkloosheid
nieuwe orde: fascisme en nazisme

tussen wereldoorlogen

taalwetten 1932 en 1935
verplicht nederlands in vlaanderen, frans in wallonie
onderwijs en bestuur in eigen spreektaal
vernederlandsing RUG
1930 volledig nederlands
andere kant: vlaamse belgicisten
belgische eenheidsstaat met nederlands vlaanderen
ene kant: zelfbestuur voor vlaanderen
sreven naar autonome structuur
zware repressie tegen de activisten

jaren 50-60

1966: leuven vlaams
louvain la neuve
tweede taalontwerp brussel en omgeving
6 faciliteitengemeenten, maar geen aparte kieskring
tweetalig brussel-hoofdstad
eentalig vlaams Halle-vilvoorde
eerste taalontwerp 1962
tienjarige telling afgeschaft
taalgrensgemeenten faciliteiten
versch. gemeenten naar andere provincie
taalgrens definitef vastgelegd
politieke doorbraak vlaamse federalisten
1961: walen: opstand en staking tegen eenheidswet
frank van der elst: Volksunie
collaboratie-erfenis: vlaamse beweging zwak

WO1

in bezet belgie
passivisten

minimalisten

trouw blijven aan belgische staat

activisten

raad van vlaanderen: soort vl parlement, weinig succes

separisten

federalisten

maximalisten genoemd

werken samen met de vijand om vlaamse eisen door te drukken

frontbeweging
geheim politiek verzet
vlamingen sneuvelen
meeste officieren spreken frans

1830 tot WO1

19e eeuw: eerste taalwetten
tweetaligheid wettelijk erkend
nederlands verplicht in laatste jaren rijksonderwijs
vlaams MAG maar moet niet
meer middenveldorganisaties zorgen voor slagkracht
vlaamse intellectuelen; eerste reacties
1851 eerste cultuurfonds: willemsfonds
vlaamse cultuur versprijden
onderwijzers, schrijvers, priesters
frans officele taal, vlaams niet verboden
frans overheerst, vlaams minderwaardig

wat?

betekenis
franstaligen die op vlamingen neerkijken wordt kleiner
franssprekende bourgeoisie is verouderd
nederlands officiele taal in vlaanderen
de vlaming is de sterkere geworden
gecompromitteerd
WO1 en 2: deel van de vlaamse beweging collaboreren met de duitsers, ander deel in verzet
slechte naam
verdeeldheid
antwerpse schrijvers willen hollands
west-vlaamse dichters willen west-vlaams als officiele taal
nooit op 1 lijn
tussen vlamingen zelf
emancipatiebeweging
vlamingen tegen de rijken
19e eeuw: elite frans
terreinwinst
romaans taalgebied grote terreinwinst geboekt
taalgrens start in frans-vlaanderen
romaans en germaans taalgebied