nieuw gevaar: islamextremisme
- strijd tussen beschavingen
- westen tegen islam
- aanslagen bv 9/11
ontstaan democratie
1989
communistische dictaturen overal ter wereld verdwijnen
Berlijnse muur valt
commnuistische dictatuur in polen valt
20e eeuw
socialisme en christendemocratie
oost-eruopa: oktoberrevolutie
=> communistische dictatuur
massademocratieën
iedereen mag stemmen
19e eeuw
burgerlijke democratie
macht in handen van de rijken
cijnskiesrecht
revoluties
les déclarations des droits de l'homme et du citoyen
internationaal aanvaard
universele verklaring van de rechten van de mens 1948
afdwingbaar
europees hof vd rechten vd mens
straatsburg
iedereen gelijk geboren
FRANSE REVOLUTIE 1789
unitaire en centraal geleide staat
constitutioeneel parlementair regime
18e eeuw
VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA
grondwet 1789
grondwet is vernieuwend: geldt voor alle staatsinstanties, staat boven wetgevende en uitvoerende macht
eerstegeboorterecht verdwijnt
Subtopic
verbod op adel
gelijkheid in recht ==> grondslag republiek
bill of rights: vrijheden en rechten van individu
no taxation without representation (enkel betalen als ze mochten stemmen)
rechterlijke macht: supreme court
9 voor het leven benoemde leden
uitvoerende macht: president
wetgevende macht: congres
senaat
kamer
17e eeuw engeland
GLORIERIJKE REVOLUTIE
rechterlijke macht: rechters
uitvoerende macht: regering
wetgevende macht: parlement
house of commons
gewone volk (meeste macht)
house of lords
edellieden
18de eeuw
nieuwe rijken: burgerij
waarom maatschappij zo organiseren?
staat dienstbaar maken aan nieuwe economie
verhinderen van organisatie van arbeiders (wet le chapelier)
buitenlandse afzetgebieden
voorrang aan handel en nijverheid
grote zelfstandige afzetmarkten
grondwettelijk parlementair tweekamerstelsel met scheiding der machten op basis van cijnskiesrecht
cijnskiesrecht
zij die belasting betalen mogen stemmen
parlementair
- verkozen
scheding der machten
- wetgevende
- uitvoerende
- rechterlijke
grondwettelijk
- macht vanuit volk
- juridische gelijkheid
franse 18e eeuw
rousseau
republiek
volledige volkssoevereiniteit
economische gelijkheid
voltaire
rechtsgelijkheid
montesquieu
scheiding der machten
Engelse 17e eeuw
John Locke
alle mensen recht op
- vrijheid
- leven
- eigendom
staatsmacht: contract met wederzijdse rechten en plichten tss onderdanen en regeerders
macht koning: niet onvoorwaardelijk
voorwaardelijk
Thomas Hobbes
atheïst
voorstander absolute monarchie
sociaal contract: gezag van koning berust op vrijwillige afstand van de onderdanen
gods gewilde orde <=> rationele ordening maatschappij
sociaal contract
politiek blijven zij tweederangsburgers (nog altijd 2 tegen 1)
rationele verklaringen zoeken voor
maatschappelijke ordening
VERLICHTING
filosofen
industriële revolutie
productiemiddelen in handen van burgerij
(fabrieken, banken, handelsfondsen)
bloei binnen- en buitenlandse handel
landbouw verbetert
=> voedseloverschot: stijgende bevolking
nieuwe teelten
(koolzaad, aardappels, hop,...)
nieuwe machines
(ploeg, zeis, zaaimachines)
nieuwe technieken
(paarden)
ancien regime
voor Fr revolutie (1789)
cultureel
80% analfabeet
=> blind gehoorzamen: weerloos
godsdienst: verplciht en unaniem
geloof:
door god gewilde orde
poltiek
standenmaatschappij
- clerus (priesters)
-adel (krijgers)
- derde stand (boeren)
standenvergadering
elke stand 1 stem
maar: clerus + adel tegen derde stand => niks te zeggen
economisch
ongelijkheid
clerus+adel <-> lijfeigenen
lijfeigenen: mogen land grond niet verlaten, mogen niet verhandeld worden
