Asaldura fisikoak edo oranikoak
Topic principal
Sistema endokrinoko gaixotasunak
Tiroideko gaixotasunak
Tiroide-hormona gehiegi edo gutxiegi sortzearen ondorioz gertatzen dira, eta hipertiroidismoa eta hipotiroidismoa esaten zaie, hurrenez hurren.
Hiperfuntzioa edo ohi baino tiroxina gehiago sortzeak areagotu egiten ditu metabolismoa, urduritasuna, loezina, haserrekortasuna, hiperaktibotasuna eta pisu-galera.
Hipofuntzioak -hau da, tiroxina gutxiegi sortzeak- gorputzeko funtziorik garrantzitsuenak moteltzen ditu.
Nanismoa eta hipofisi-gigantismoa
Garapen-aldian hazkuntza-hormona sortzeko arazoek
eragindako gaixotasunak dira.
Diabetea
Intsulina eskasiak edo intsulinarik ezak sortzen du, eta horren ondorioz, gorputzak ezin du odoleko glukosa xurgatu, ezta energia-iturri gisa erabili ere.
Halakoetan, odolak ohi baino azukre
kantitate handiagoa izaten du.
Asaldura psikologikoak
Antzietatea
Emozio egoera desatzegina
Sintomak: urduritasuna, kontzentratzeko
zailtasuna, loaren gorabeherak eta abar.
Arreta falta eta hiperaktibotasuna
Depresioa
Depresioa ez da norberaren borondatez
alda daitekeen tristezia iragankorra.
Eskizofrenia
Pertsonak argi pentsatzeko, bere emozioak kontrolatzeko,erabakiak hartzeko edo besteekin harremanak izateko duen gaitasunari erasaten dio.
Asaldura obsesibo-konpultsiboa
Konpultsioak portaera errepikakorrak edo errituzkoak dira, eta obsesioari emandako erantzun gisa osatzen dira
Arrazoiak
Gaixotasun infekziozoak
Nerbio sistema-zentralari
eragiten dioten gaixotasunak
Poliomelitisa
Meningitisa
Garauneko arterien kutsadura
edo haustura
Neuronen hiltza eragiten du,
odol-fluxurik ez dagoelako
Kolpeak
Bizkarezur muineko lesioak, paralisia
sortu ahal du gorputzeko beheko
atalean edo atal guzietan
Paraplejia
Tetraplejia
Gaixotasun Neurodegeneratiboak
Alzheimerra
Garun-azaleko neuronak endekatzearen ondorioz
gertatzen da.
Hasieran, galera arinak gertatzen dira
oroimenean, orientazioan eta arrazoimenean, eta pixkana-pixkana areagotu egiten dira.
Fase aurreratuetan hitz egiteko zailtasunak gertatzen dira, jarraibideak betetzeko ezintasuna, eta aldaketak portaeran eta nortasunean.
Parkinsona
Mugimendua eta jarrera kontrolatzeaz eta koordinatzeaz
arduratzen diren garuneko guneen neuronak hiltzeari edo endekatzeari zor zaio.
Sintomarik sarrienak hauek dira: gihar zurrunak, ibiltzeko zailtasunak, esku, beso eta hanketako dardara, eta gorabeherak mugimenduen koordinazioan.