ATSOTITZAK

Zer dira?

Herriak, esperientzian oinarriturik emandako aholkuak.

Itxura dotorez apaindurik, esarea labur batean ematen dira.

Jatorria, Herria sortuak dira, beraz, anonimoak.

Gaur egun Euskaltzaindiak Atsotitz edo Esaera zahar hitzak hobesten ditu.

Atsotitzen historia

Irakasbide direnez, antzinako zibilizazio guztiek dituzte.

Biblian, grekoen olerkietan eta erromatarrek erabiliak

Erdi Aroan ugariak izan ziren. Garai hartako erretorika eskoletan erabiliak.

Errenazimenduan areagotu eta idazleek beraien lanetan erabili zituzten

Lehen atsotitz biltzaileak

Lehen bilduma: Esteban Garibay (1533)

Bi bilduma egin zituen

1.goa Madrilgo Liburutegi Nazionalean.

2.a galdu omen da.

1596. urtean Refranes y sentencias comunes de Bascuence, declarados en Romance 539 atsotitz.

2. bilduma Beltran Zalgizek egin zuen, 196 atsotitzekin.

Beranduagokoak

Isasti, Bela eta Oihenart

Oihenart: 1657. urtean argitaratuak

706 atsotitz biltzen zituen

Bakoitzaren ondoan frantsesezko adiera

Batzuk euskal jatorrikoak baina besteak, agian, itzulpenak

Aurrekoa mendean: R.M. Azkue (3000), Elissaldek (Iparraldekoak), Intza, Zavala eta Gotzon Garate (20000)

Atsotitzen ezaugarri estikistikoak

Atsotitza izateko: herriak erabili behar du, irakapen bat eduki behar du, eta itxura dotorez jantzia egon behar du.

Euskal atsotitzak bertso itxurakoak dira eta askotan errimatuak.

Gai nagusiak: familia, bizimodua, erlijioa...