de vlaamse beweging

terreinwinst

romaans en germaans taalgebied

taalgrens start in frans-vlaanderen

romaans taalgebied grote terreinwinst geboekt

emancipatiebeweging

19e eeuw: elite frans

vlamingen tegen de rijken

verdeeldheid

tussen vlamingen zelf

nooit op 1 lijn

west-vlaamse dichters willen west-vlaams als officiele taal

antwerpse schrijvers willen hollands

gecompromitteerd

slechte naam

WO1 en 2: deel van de vlaamse beweging collaboreren met de duitsers, ander deel in verzet

betekenis

de vlaming is de sterkere geworden

nederlands officiele taal in vlaanderen

franssprekende bourgeoisie is verouderd

franstaligen die op vlamingen neerkijken wordt kleiner

frans overheerst, vlaams minderwaardig

frans officele taal, vlaams niet verboden

vlaamse intellectuelen; eerste reacties

onderwijzers, schrijvers, priesters

vlaamse cultuur versprijden

1851 eerste cultuurfonds: willemsfonds

meer middenveldorganisaties zorgen voor slagkracht

19e eeuw: eerste taalwetten

vlaams MAG maar moet niet

nederlands verplicht in laatste jaren rijksonderwijs

tweetaligheid wettelijk erkend

frontbeweging

meeste officieren spreken frans

vlamingen sneuvelen

geheim politiek verzet

in bezet belgie

activisten

werken samen met de vijand om vlaamse eisen door te drukken

maximalisten genoemd

federalisten

separisten

raad van vlaanderen: soort vl parlement, weinig succes

passivisten

trouw blijven aan belgische staat

minimalisten

collaboratie-erfenis: vlaamse beweging zwak

frank van der elst: Volksunie

1961: walen: opstand en staking tegen eenheidswet

politieke doorbraak vlaamse federalisten

eerste taalontwerp 1962

taalgrens definitef vastgelegd

versch. gemeenten naar andere provincie

taalgrensgemeenten faciliteiten

tienjarige telling afgeschaft

tweede taalontwerp brussel en omgeving

eentalig vlaams Halle-vilvoorde

tweetalig brussel-hoofdstad

6 faciliteitengemeenten, maar geen aparte kieskring

1966: leuven vlaams

louvain la neuve

zware repressie tegen de activisten

ene kant: zelfbestuur voor vlaanderen

sreven naar autonome structuur

andere kant: vlaamse belgicisten

belgische eenheidsstaat met nederlands vlaanderen

vernederlandsing RUG

1930 volledig nederlands

taalwetten 1932 en 1935

onderwijs en bestuur in eigen spreektaal

verplicht nederlands in vlaanderen, frans in wallonie

nieuwe orde: fascisme en nazisme

italië

economishe crisis, massale werkloosheid

politieke crisis: veel kleine partijen

polarisatie

extreem links

socialisten en communisten

extreem rechts

fascisten van Mussolini

goed georganiseerde knokploegen

1922 staatsgreep

autoritait, totalitair

dictatuur

sociaal-economisch

verbod op stakingen en lock-out

verbod syndicaten

politiek

andere partiijen verboden

wetgevende en uitvoeren macht bij mussolini

juridisch

bijzondere rechtbanken voor politieke misdrijven

cultureel-ideologisch

versterking staat in functie van volkseenheid

1 mening en 1 geest

censuur

jeugd leerde gehoorzamen

duitsland

economische crisis ==> politieke crisis ==>polarisatie

links

revolutie met communistische inslag

leger onderdrukt de opstand

rechts

extreem rechts adolf hitler

paramilitaire organisaties: SS en SA

steeds bredere basis

1934: alleenheerser

dictatuur

sociaal-economisch

vakbonden verboden

centraa geleide ecoomie

politiek

andere partijen verboden

tegenstanders geliquideerd

alle macht in handen van hitler

juridisch

speciale rechtbanken

cultureel

rijksministerie voor volksvoorlichting en propaganda

onderwijs en jeugdbewegingen

stenge censuur

soclaal darwinisme

oorlog

belgië

grote groepen afkeren van democratie

nationalisme en autoritarisme

VERDINASO

alle nederlands sprekende mensen in 1 rijk verbonden

machtsovername door geweld

vlaams nationaal verbond

groot-nederland met alle nederlandstaligen

tijdens oorlog colaboraties

deutsch-vlamische arbeitsgemeinschaft

bevordering samenwerking belgie en duitsland

omgevormd tot politieke partij

pleit voor opgaan van belgie in duitsland