Euskar Herriko musika-tresnak

Musugitarra perkusioaren familiako musika tresan bat da. Tresnaren erdialdean sortzen duen bibrak eragiten du musika eta erdian duen egurrezko mihizka batek sortzen du. Aintzineko musika tresna bat da. Asko jotzen da Euskal Herri Iparraldean eta dantza eta kanturako erabiltzen da askotan. Ahoa mugitzearekin soinua ateratzen da.

Txistua eta Danbolina Euskal Herrian oso istrumentu ezaguna eta erabiliak dira. Txistua haize istrumentua da eta material desberdinak erabiltzen dira txistua sortzeko: metala, plastikoa eta egurra. Txistuak hiru zulo ditu eta behatzak mugituta eta haizea botata soinu desberdinak sortzen dira. Danbolina, perkusio familiko musika tresna bat da eta txistuarekin batera jo ohi da eta erritmoa markatzen du.

Alboka haizearen familiko istrumentu bat da eta Europa osoan oso ezaguna da baina gaur egun Euskal Herrian bakarrik jotzen da. Alboka istrumentu berezia bat da eta naiz eta bi tutu independiente dituen, denbora berdinean jotzen da. Alboka jotzaileek bost zuloko kainabera erabiltzen dute instrumentua jotzeko eta bertan dauden hiru zuloekin laguntzen dute.

Panderoa perkusio tresna bat da. Esku batekin heldu egiten da eta beste eskuko behatzekin soinua ateratzen da. Panderoa danborren familikoa da eta burnia, altzairua erabiltzen da soinua egiten duten uztail txikiak sortzeko eta ardi edo astoaren larrua erabiltzen da behatza pasatzen den oihala egiteko.

Txirula haizezko musika tresna bat da. Txistuak bezala, txistuak ere hiru zulo ditu eta txistua baino motzagoa da. Bere nota altuagoa da. Txirulak aldaketa gutxi jaso ditu histrian zehar. Txirula gehienetan tanbolinarekin jotzen da eta Euskal Herrian jotzen da.

Perkusiozko musika instrumentu bat da. Bi pertsonen artean jotzen da, bakoitzak altzairuzko bi barila ditu eta burdinez egindako odien kontra talka egiten dute soinua sortzeko. Txalapartaren oso antzekoa da eta Euskal Herrian jotzen da.

Trikitia musika Euskal Herriko musika herrikoia da, trikitilari bikote batek jotzen duena, panderoa eta eskuzoinu txikia jotzen dute. Euskal herrian hasi zen hedatzen XIX. mendearen bukaeran.

Hurritzaren azalarekin egindako tutu konikoa da, baina landare edo zuhaitz adarren azalarekin egin izan dira. Pita ahoan sartu, haizea eman eta doinuak osatzeko dituen bi zuloak itxi eta irekitzen dira, bi eskuetako hatz erakusleekin. Tresna mota hau munduan zehar ezaguna da eta Europan esate baterako punta batetik bestera egin eta jotzen dira edo erabiliak izan dira. Horretarako tokian tokiko honako landare hauek erabiltzen dira: lizarra, intxaurrondoa, sahatsa, urkia, gaztainondoa, hurritza... Pirineoetako beste muturrean, Katalunia aldean, asko erabili izan dira.

Haizezko musika tresna bat da, egurraren familiakoa. Kanaberak edo paretak sortzen duen bibrazioari esker airea bota eta soinua sortzen du.Denboraren zehar bere poltsa galdu zuen.

Haize musika bat da txanbela. Zuberoan jo izan da bereziki Txanbela. Zortzi zulo ditu, dultzainaren zulo berdinak eta belarriak izenekoak

Ttunttuna perkusiozko musika tresna kordofono bat da. Ttunttuna bereziki Zuberoan erabiltzen da. Normalean sei soka ditu. Hiru zuloko txirularekin jotzen da batzuetan. Makil batez eta aldi berean erritmoa markatuz eta harmonika ipintzen da.

Dultzainak zazpi zulo ditu,sei goian eta bat behan. Haizezko musika tresna bat da. Mihiak kainaberaz egiten dira. Batzuetan metalezko uztaila daukate. Lehen dultzainak eskuz egiten ziren baina horain erosi egiten dira.

Txalaparrta perkusiozko musika tresna bat da. Lau bakilekin jotzen da, horregatik bi pertsona behar dira. Pertsona batek oreka edo ordena markatzen du eta besgteak aldiz desoreka adierazten du.Egurrezko musika tresan bat da.