PANTAILEN ERABILPENA ETA
ERAGINA HAURTZAROAN
PANTAILA MOTAK
TELEBISTA
ERAGIN POSITIBOA
· Garapen Psikologikoan
· Portaera pro-sozialak garatzean
· Ezagutzaren Garapena bultzatzean
ERAGIN KALTEGARRIA
· Giza Garapenerako beharrezkoak diren jarduerak alde batera uzteko arriskua sortu (jolastea, irakurtzea…)
· Haurren sozializazioan
· Jarduera partekatuak egiterakoan (jatea, etxeko lanak…)
· Atsedena hartzeko denboran
· Jarrera materialistak bultzatzean
· Genero rolak, estereotipoak, talde sozialak… hedatzerakoa
IRAGARKIAK
· Errezetarik gabeko botikak saldu
· Guraso eta seme-alaben arteko gatazkak sortu
· Jarrera materialistak sortu
· Genero stereotipoak islatu
ORDENAGAILUA
ERAGIN POSITIBOA
· Ikaskuntzarako osagarri eraginkorra
· Gaur egungoko gizartearen funtzionamendua ulertzeko balio du
· Idazkera, irakurketa eta komunikazioa hobetu
· Ezagutza metakognitiboan hobekuntzak sortu
ERAGIN NEGATIBOA
· Mendekotasuna sortu
· Giza Garapenerako beharrezkoak diren jarduerak alde batera uztea
INTERNET
ERAGIN POSITIBOA
· Ezagutza berriak eskuratzeko
· Besteekiko harremanak eta komunikazioa sustatzeko
ERAGIN NEGATIBOA
· Mendekotasuna sortu
· Hainbat jarduerei uko egitea (jatea, jolastea, etxerako-lanak egitea, gurasoekin hitz egitea…)
· Arazoetatik ihes egiteko tresna gisa erabiltzea
· Desegokiak diren usteak edo jokabideak sustatu
· Eraso-zibernetikoa pairatzea
· Errealitatea eta fikzioa nahastea
JOLAS INTERAKTIBOAK
ERAGIN POSITIBOA
· Ikasteko balio dute
ERAGIN KALTEGARRIAK
· Oldarkortasuna, portaera-antisozialak… sustatu
· Estereotipoak hedatu
FAMILIA ETA TELEBISTA
GURASOEN FORMAKUNTZA
· Aldez aurretik, haurrak ikusiko duenari buruz informazioa bilatu
Etxean : testuinguru positiboa
Arau argiak eta zehatzak
· Pantailetan agertzen den informazioa haurrari azaldu
ESPAINAKO IKERKETAK
Hobetzeko, haurren, gurasoen eta irakasleen iritziak kontuan hartu behar dira. Helduen jarrera, telebistan ikusten dutenaren arabera eragina du haurrengan. Beharrezkoa da gurasoen parte hartze aktiboa. Arrakasta lortzeko gurasoen mandatua eta nolakoa den haurraren erantzunaren araberakoa da.
GEHIGARRIAK
ESPERIENTZIA EMOZIONALEK, PANTAILETAN IKUSTEN DUGUNAREKIN ENPATIZATZERA ERAMATEN GAITUZTE. HORREZ GAIN, PERTSONAIEKIKO IDENTIFIKAZIOA HARRAPATZEN GAITU ERE, GIZA-GARAPENA IMITAZIOAN OINARRITZEN DELAKO.
ERAGIN POSITIBOA IZATEKO HAINBAT NEURRI HARTU BEHAR DIRA, HAURRAK ERAGIN NEGATIBOETATIK BABESTEKO. PANTAILAK MODU OREKATUAN ETA HEZITZAILEAN ERABILTZEAN, HAURREK GAITASUN SOZIOEMOZIONALA GARATU DEZATEN.
IKERKETAK
Hurbilketa ekologikoa: Enfasia egiten du haurra eta telebistaren arteko interazioan, familaren bitartekaritzaren kontu zehatera hurbiltzeko.
Familia bitarteko bezala: desberdintasun indibidualak zehazten dute nolabait ze programa eta ze kantitatean ikusten dute haurrak.
Desberdinatasun indibidualak telebistaren aurrean
ADINA: Eskolaurrekoa, marrazki bizidunak eta hezkuntza-programa. 1. eta 2. kurtsoak, programa informatibo gutxiago eta comedia eta marrazki bizidun gehiago. Lehen hezkuntza bukatzean, programa dramatikoak gertaera errealentan oinarrituta. Nerabezaroan, heldu-entretenimendu programak.
SEXUA: Neskak,programa bortitz gutxiago eta programa familiar gehiago . Mutilak, marrazki bizidun gehiago, krimen, akzio-abentura programak, …
Adimena eta arrakasta akademikoa: ume burutsuenek telebista gutxiago ikusteko joera dutela, beste batzuk kontrakoa esaten dute. Lorpeneko maila handia duten umeek telebista gutxi ikusi eta eduki onuragarriak aukeratzen dituzte.
Nortasuna eta afektua: Programa bortitzak ikusten dutenak, arazo emozional eta jokaerakoak izan ditzakete.
Familiaren eragina umeen telebistaren erabileran
Erabileraren testuingurua
Anai-arreba handiagoak dituzten umeek hezkuntza-programak lehenago ikusteari utzi
Gurasoak bitartekaritza negatiboa edo positiboa
PRAKTIKETAN IKUSITAKOA
· Neskak: hainetzat bideratutako programak ikusi, gehienetan neska protagonista, imitatu, rola hartu eta haien osagarriak eraman: Hello Kitty, Super Nenas, Frozen..
· Mutilak: haientzat bideratutako programak ikusi, gehienetan protagonista mutila: haien rola hartu: Spiderman, Pokemon, Cars
Protagonista mistoak diren programak, normalean, ez dira antzematen haurretan hainbeste; ez dute programa horien osagarriak eramaten ezta haien rola imitatu. Pijamas eta Masa y el Oso- rekin gertatzen den moduan, hainbat protagonista neska eta mutila daudenez eta bai neskentzat eta bai mutilentzat bideratuta dagoenez, ez dira hainbeste identifikatzen.
Publizitateak eragin handia haurrengan, bereziki jostailuetan.
· Neskentzat bideratutako iragarki ia gehienak modazkoak, edertasuna bilatzekoak, zaintzazkoak… dira. Praktiketan pultserak egin, marraztu...
·Mutilentzat bideratutako iragarpenetan ateratzen diren jostailuekin ibiltzen ziren gehien bat; kotxeak, eraikinak... Praktiketan, lasterketak egiten zituzten kotxeekin, eraikinekin aritzen ziren...
Etorkizunean eragina: Segun eta ze jostailurekin jolastu, zure burmuineko alde bat edo beste garatzen da. Adibidez, neskak panpinekin jolastuz gero, haien gizarte lanak garatzen dituzte, mutilek berriz eraikin jolasekin ibiliz gero, perspektiba, dimentsioak etab. Horrek haien etorkizunerako gustuak eta zaletasunak erabakiko ditu.
Gaur egun magisteritzan, gehienak neskak, ingenieritzan gehienak mutilak.