STANIČNO DISANJE
proces oksidacije organskih tvari i zbiva se u mitohondrijima
kemijska energija iz organskih tvari oslobađa se i pretvara u energiju ATP veza
dva tipa kataboličkih puteva kojima stavice dobivaju slobodnu energiju od hranjivih tvari (nutrijenata)
aerobno disanje
anaerobno disanje
fosforilacija je proces vezanja fosfatne skupine koja šrati stvaranje viokoenergetske veze
oksidativna fosforilacija-ADP+Pi+kisik+reducirani nosač vodik->ATP+voda+oksidirani nosači vodika
fotosintetska fosforilacija-ADP+Pi+svjetlosna energija->ATP
supstratna fosforilacija-ADP+Pi+organski visokoenergetski supstrat->ATP+niskoenergetski supstrat
ATP se sintetizira iz ADP-a kad se fosfatna skupina prenese na ADP; ciklus ATP-ADP je glavni način izmjene energije u živim stanicama
ADP+Pi+energija->ATP
AMP+Pi+energija->ADP
za vrijeme procesa staničnog disanja događa se niz redukcijski-oksidacijskih (redoks) reakcija
izmjena elektrona i vodikovih iona između reducensa i oksidansa
prijenos vodikovih iona pomoću koenzima
koenzim-nebjelančevinats, mikromolekularna tvar koja je sastavnica enzima te im određuje katalitička svojstva
dihidrogenaze se skupina enzima koja katalizira otpuštanje vodikovih iona iz supstrata
GLIKOLIZA-biokemijske pretvorbe glukoze koj se zbivaju za vrijeme vrenja, a koje su katalizirane posebnim enzimima
VRENJE-najstariji način staničnog disanja->za mikroorganizme glavni i često jedini način dobivanja energije iz hrane
karakteristično za anaerobno disanje