Bigarren sektorea 2.

Mai multe ca aceasta

EKOSISTEMEN DINAMIKA

după JOEL AGUADO

FI-KI

după GARTZEA LA CABRA

ERREAKZIO KIMIKOAK

după Lucía Elorduy

ZELULA EHUNA

după Ray Zaballa

Bigarren sektorea 2.

INDUSTRIA

Industria-eskualde handiak

Munduan, hiru industria-eskualde handi daude; Europar Batasuna, Estatu Batuak, eta Asiako ekialdea eta hego-ekialdea.

Afrikako, Latinoamerikako eta Asiako herrialde askok industrializatu gabe jarraitzen dute.

Industrializazioari esker, herrialde batzuk garrantzia hartzen ari dira. Esate baterako; Txina, India, Brasil eta Mexiko.

Herrialde garatuek industria indartsua dute, nahikoa kapital baidute inbertitzeko, eta biztanleek asko kontsumitzen dutelako.

Industria mota nagusiak

-Industria arina

Industria arinak, hiri handietatik kokatzen dira, produktuak kontsumitzaileengana erraz iristeko.

Produktuak landuz hornitzen ditu kontsumitzaileak. Hauek dira nagusienak:

Ehungintza; jantziak, errezelak...

Automobilgintza; ibilgailuak, piezak...

Elektronika; ordenagailuak, kalkulagailuak...

Industria kimiko arina; botikak, kosmetikoak...

Elikagaigintza; prestatutako janariak...

-Industria astunak:

Lehengai eta energia asko behar dira, horregatik, lehengaiak erauzten dituzten lekuetatik gertu edo baliabide horiek jasotzen dituzten portuetatik gertu kokatzen dira normalean.

Industria astunak beste industria-jarduera batzuk hornitzen ditu behar dituzten produktuez. Hauek dira nagusienak:

Ekipamendu-ondasunen industria; beste industria batzuetarako tresnak egiten dituzte.

Zementu-industria; harriak eraikuntza material bihurtzen dituzte.

Industia petrokimikoa; plastikoak eta gasolina moduko produktu batzuk ekoizteko erregai fosilak erabiltzen dituzte.

Metalurgia-industria;metalezko mineralak aleazio bihurtzen ditu.

Burdingintza

Industrien kokapena

Faktore hauek eragiten dute industrien kokapenean:

Natura-baliabideen gaitasunak.

Lurzoruen prezioak; industriek lurzoru asko behar dituztelakko.

Beste industria batzuetatik hurbil egoteak; kostuak murrizteko.

Faktore politikoak.

Kontsumitzaileengandik hurbil egoteak.

Eskulanaren eskuragarritasunak eta gastuak.

Garraio-erraztasunak; lehengai edo osagaiak jasotzeko, langileen joan-etorrietarako, produktuak bidaltzeko...

Egungo industria-iraultza

-Kontsumitzailearentzako industria:

Industria-enpresa handiek honetarako erabiltzen dute aurrekontuaren zati handi bat:

Logistikarako; produktuak ahalik eta kontsumitzaile gehiengana iristeko.

Enpresa-antolaketarako; eraginkorragoa izan dadin.

Ikerketarako, garapenerako eta berrikuntzarako produktuak sortzeko.

Marketinerako eta publizitaterako; kontsumitzaileen eroste-erabakian eragiteko.

-Lanaren antolaketa berria:

Ekonomiaren globalizazioa gertatu da:

Ekoizpen-prozesuak globalak direnez, jarduera bakoitza egiteko zein leku den egokiena aukeratzen da.

Enpresa asko multinazionalak dira.

Enpresa askoren ekoizpena mundu-merkaturako da.

-Industria berriak:

Langile gutxi dituzte, baina oso gaituak.

Goi-teknologia erabiltzen duten industriek bultzatuako beste industria-iraultza bat ari da gertatzen.

Mikroelektrikoaren, informatikaren, telekomunikazioen, bioteknologiaren eta material berrien arloetan jarduten dira, batez ere.

Industria eta ingurumena

Industria-jardueren ingurumen-inpaktu nagusiak:

Krisi baten ondoren, utzitako instalazioak eta erabiltzen ez direnak agertzea, begi-inpaktu handia eragiten baidute.

Produktu arriskutsuak erabiltzearen arriskuak.

Industrien inguruetan, hondakin solido ugari metatzea.

Atmosfera eta ura kutsatzea.

Baliabide berriztaezinak erabiltzea.

Modernoa

Industria eskualde garatuak atzeratuetatik bereizteko elementu nagusia bihurtu zen.

Lehen Industria Iraultzan, hiriak izugarri hazi ziren.

Lehen industria modernoak sortu zituztenean:

Lanaren banaketa gertatu zen.

Energia-iturri berrien erabilera hasi zen; hasieran ikatza, eta gero elektrizitatea eta petrolioa.

Makinak erabiltzen hasi ziren.