Kontzeptua: Gizakiok berezkoa dugun eta gorputzak komunikatzeko egiten duen edozein mugimendu edo keinuri (batzuetan inkontzienteki) dagokio. Norberaren gorputza ezagutzea bideratzen du, hau da, autokontzeptua eraikitzeneta garatzen laguntzen du. .
Maiatzeko 1968 iraultzaren ostean gaur egun ezagutzen dugun Gorputz Adierazpenaren kontzeptua hasten da
Hizkuntz funtzioa du: Mezu bat bidali edo jasotzeko funtzioa. Hizkuntz ez berbalaren bidez egin daiteke.
Sierra
Motos:
Mugimendua eta pentsamendua elkartuta dauden kontzeptuak dira. Mugimendu horren helburua komunikatiboa da: Sentsazioa, emozioak eta sentimenduak ezagutzea eta adieraztea
Aymerich (1977): Egoera fisiko eta psikologiko paregabea eskuratzeko modua da
Herranz eta López:
Gizakiok gure gorputza erabiliz munduarekin harremanetan jartzeko daukagun gaitasuna da.
Honekin adimen emozionala, gizabanako bakoitzak dituen gorputz gaitasunekin erlazionatzen da, sentimenduak, jarrerak eta pentsamenduak transmititzen direlarik mugimenduaren laguntzaz.
Montesino:
Barnean daukaguna adierazten dugu
Emozioak , pentsamenduak
Espazio eta teknika behar dugu hau egiteko
Stokoe: Pertsona bakoitzaren gorputzaren baitan dago.
Emozio, pentsamendu, sentimenduak adierazteko balio du
Keinuek garrantzia izugarria dute
Gorputz Hizkuntza
Nola adierazi sentimenduak
Haur Hezkuntzako Curriculumeko hiru arloetan gauzatzen da
Dantzak
Pantomima
Inprobizazioa
Joku Dramatikoa
Hezitzailearen Rola
Ikaslearen adierazpen gaitasuna aberastea du helburu, hitzez zein ez hitzekoa den hizkeran.
Zergatik landu HHN
Beharrak asetzeko (gosea, logura...)Sentimenduak azaleratzeko Nortasuna garatzeko, Besteekin erlazionatzeko, Behar afektiboak asetzeko
Subtema
Itzal Txinatarrak
Haur Hezkuntzako curriculumeko hiru arloetan lantzen da.
Argiarekin jolastuz itzalaren fenomenoa ulertu, norberaren itzala aztertu, objetuekin itzalak egun, itzalak eskuen edota zein objeturekin egin diren pentsatu, antzerki bat sortu.
Eskuekin zein objetuekin efektu bisualak lortuz antzerkia egitea
Itzalak egiteko objetuak
Argi izpia
Pantaila
Sorrera: historiaurrea (Leizeak, sua, eskuak, itzalak) Oinarria: India goiko mundua itzalekin antzezteko eta Txinako errepresentazioak hildako pertsonekin, kondairak sortuz. Europan (Frantzia, XVIII.) arima gorputzetik aldenduta berpizteko ahalmena (fantasia, magia, irudimena)
Psikodrama Simbolikoa eta Genero rolak
Haur hezkuntzako curriculumeko hiru arloetan lantzen da.
Lehenik, ipuin klasiko bat hautatu eta era literalean kontatu. Ondoren haurrek gogokoen izan duten atala aukeratu eta azaldu. Jarraian, aukeratutako zatia dramatizatu. Bukatzeko, rolen aldaketa eta hausnarketa egin.
Genero Rolak
Estereotipoak
Sinesmen soziala, gizarte talde bati atxikitzen zaiena. Eta hiruosagarri dituzte; alderdi kognitiboa emoziozkoa eta jarrerazkoa. Estereotipo hauek gizabanakoak barneratu egiten ditu genero rol bat onartuz. Egitura kognitiboa da, zeinetan arau eta jarreren ezaguerak antolatzen diren. Gizarte bakoitzaren arauak eta jarrerak ikasteko erabiltzen dira. •Generoaren garapena dakar
Sexua
Generoa
Psikodrama simbolikoa
Funtzioa: Maitagarrien ipuinen lanketa literal eta puruena egitea, eta sinbolo, irudi eta eszena arketipikoetanmurgiltzeko aukera ematen du
Hiru dimentsiotan garatzen da: Psikodrama, simboloak, eta taldea
Helburua norberaren garapen globala du
Metodo terapeutikoetako bat da, ipuinen balio sendagarria baloratzerakoansortu zena, Katarsimomentuari esker.
Mimoa eta Itzalak
Haur Hezkuntzako Curriculumeko hiru eremutan lantzen da
Saioaren antolaketa
Hasieran, sarrera errituala egiten da: -Arau nagusia gogoratzeko: “ez da minik egin behar ezta minik hartu behar”. Ondoren, irakasleak zer egingo duen azaltzen du. Gero, umeak itzalak egiten hasten dira eta gorputzarekin esperimentatzen. Amaitzeko beraien artean hitz egiten dute nola sentitu diren jakiteko
Gela egokitu behar da. Gela erdian oihal zuri bat jarri behar da Leihoak estali behar dira. Argia foku batekin proiektatzen da.
Zergatik landu HHn
Itzalak egiteko edozein objektu edo bere gorputza erabili dezakete. Jokatzera eta esperimentatzerako gonbidatzen teknika da Hizkuntza desberdina garatzen dituzte sormena taldeko elkarreraginak eta segurtasuna eta konfiantza landuz
Autoreek esperimentatuz, kokapenarekin jolastuz, gorputz zein objetuekin itzalak proiektatuz, eta forma konplexuak erreprodizitzen saiatuz lantzen dute teknika hau
Mimoa3-6
Haur Hezkuntzako curriculumeko hiru arlotan isla daitezke mimo teknikarekin landu daitezken jarduerak.
Helburuak
Jarrerazkoak Ingurua ezagutzea
Prozedurazkoak:Besteekiko komunikazioa
Kontzeptualak; norberaren gorputza ezagutu
Kontzeptua argitzen
Ez hitzezko komunikazioaren bidez errealitatearen adierazpena egiten du mimoak, fisikoki, psikologikoki eta sozialki
Mimika: Keinuaren eta aurpegiko mugimenduaren bidezko eta ahozko hizkuntza ordezkatuz pentsamenduaren espresioa
Mimo: Pantomima ekintza egiten duen pertsonari deritzo
Pantomima: keinuen eta formen bidez eta ahozko hizkuntzaren erabili gabe egiten den errepresentazioa da
Jolas Dramatikoak
Hiru esperientzia eremuetan lantzen da
Saio baten faseak: Aurkikuntza fasea, esperimentazio fasea eta sormen fasea
Howard Gadnerren adimen anikoitzen teorian dago oinarrituta.
Hiru momentu markatzen ditu: Gorputz adierazpena eta talde dinamikako jokoak, Adierazpenaeta antzezpen inprobisazioak eta Antzezpenak burutzeko teknikak
Haur hezkuntzan 3-4 urtetik oso era sinplean jorratzen da.
Jolas mota bat da adierazeko bi sistema dituena, linguistikoa eta gorputz adierazpenekoa. Balio didaktiko handia du.
Funtzioak: Errealitatea asimilatzea Esperientzia kadieraztea; Izaera globalizatzailea, adierazpena bere osotasunean lantzen da, Plastikaeta musikaadierazpenalandu
Helburuak:Adierazpen ludikoak aurrera eramatea, imitatzeko gaitasuna garatzea, esperimentatzea, Norbera bere buruamenperatu eta Memoria garatu
Librea, formala edo informala izan daiteke helburuaren arabera, baina denek izango dute elementu fisiko eta gizatiarrak sonboliko bihurtzeko aukera
Itzal Txinatarrak Koloreetako papelekin
Norasunaren eraikuntzarenn eta komunikazioaren erainkuntza
Nortasunaren eraikuntzaren eta ingurune fisiko eta sozialaren eraikuntza
Proposamen praktikoa
Identifikazio jokoak, Keinu Jokoak, Mozorro Jokoak, Eskuko ariketak
Zergatik landu HH
Irudimena, Sormena, Gorputz adierazpena, Komunikazioa eta IKT ak lantzen direlako.
Itzal txinatarrak ikuskizun bat da non oihal paperezko gortina baten atzetik silueta batzuk mugitzen dira. Hau guztia jendeak dagoen kontrako aldean argiztatu egin behar da. Itzal txinatarren antzerkiak hainbat efektu optikoak izaten ditu.
Dramatizazioa
Ariketa mentala
Bizipenen edota irudikatutako ekintzen errepresentazio prozesu bezala
Teknika bat da
Sentimendu batean oinarrituta besteekin komunikatzea da.
Ipuin Motorrak
Hiru eremuetan lantzen da
Proposamen praktikoak
Pakito pailazoa: Humorea lantzeko.
Ilargirako bidaia: Ariketa fisiko etamotorra egin beharko dute
Bidaia bat kotxez:mingaineko mugimenduak lantzeko, ahoa trebatzeko eta baraila lantzeko
Zergatik landu HH?
Umea ipuinaren protagonista bihurtu daiteke eta bere errealitatera hurbiltzeko ezinbesteko modu bat izan daiteke.Honek esan nahi du haurrek fikzioaren bidez hobeto ulertzen dutela errealitatea. Ipuinak bere hizkuntza berean hitz egiten dio, fantasia eta irudimena erabiliz.
Ipuin motorrak ipuin kontatuak eta jolastuak dira, jolasa pentsamenduaren eraikitzaile bihurtzen dela. Ipuina ezinbestekoa da umearen bizitzan; baina ipuin motorrek protagonista izateko aukera ematen dio bereziki haurrari (Arteaga, Viciana eta Conde, 1997)
Gorputza Sentimenduak Adierazteko erabili
Nortasunaren eraikuntza eta komunikazioa eta adierazpena: Norberak zer emozio eta sentimendu dituen ezagutzea eta horiez jabetzea.
Nortasunaren eraikuntza eta ingurune fisiko eta sozialaren ezagutza:Ohartzea norbera pertsona berezia dela. Gorputza kontrolatzeko bidea urratzea. Ongizate emozionalari eta fisikoari dagozkion jarrerak lantzea
Aplikazio praktikoa:
Simulazio edo fikziozko jolasak
Sentimenduen Hiztegia,
Haur Hezkuntzako aplikazioa
ez-hitzezko komunikazio egokia izateko,Norbere gorputza ezagutzea, munduarekin harremanetan egoteko. Azken finean, Emozio desberdinak, gorputzak dituen egoera desberdinekin lotuzeko
Sentimenduak emozioak, ideiak, pentsamenduak, sentipenak, sentimenduak eta bizipenak adierazteko balio dute
Argi Beltza eta Argi Kutxa
Haur Hezkuntzako Curriculuma: hiru eremutan abiarazten da: Autonomia, autoezagutza, sormena, kreatibitatea motibazioa... lantzen dira. .Bestetik, inguruaren ezagutza momentu oro ematen da, material berriekin etengabe esperimentatzen baikaude. 3.Komunikazioa egokia izatea beharrezkoa dugu, ezinbestekoa baitugu komunikazioa produktibo eta esanguratsua eraikitzea gorputz adierazpenaren helburua bete ahal izateko
Proposamen Praktikoa
Kolore ezberdinak dituzten material transluzidoen arteko konposaketekin esperimentatzea. Zenbait objektu edo formen ezaugarriak aztertzea. Paperak jarri ditzakete gainean edota plastiko gardenak irudi berriak sortzeko. Ispiluekin konbinatu ditzakegu. Istorio bat asmatu.Irudiak transmititzen dituen emozio eta sentimenduak azale
Zurezko kutxak izan oi dira, pergaminoz sorturiko pantaila bat dutelarik non barrualdean argi bat dute eta barnetik argiztatzen duen argi ahul horrek, diseinu ezberdinak azalaraztea ahalbidetzen digu.
Normalean argi kutxa txikiak Antzerki lanetan inspiratuak daude. Argi kutxak irudimenari zabalduak dauden baliabide modura ulertu ditzakegu; adierazpen plastikoa garatu egiten du. Jolas librea, esperimentazioa eta ipuinen narrazioak sustatzen ditu. Haurren estimulazio sentsorialen, kontrasteen, joko optikoen, koloreen eta abarren inguruan lan egin nahi dugunean lagungarria
Haur Hezkuntzako Aplikazioa
Umearen sormena eta imajinazioa lantzea ahalbidetzen du. Telebista baten aurrean egongo balitz bezala izango litzateke baina kasu honetan, zentzua sormenak ematen dio. Iluntasunean ere lagundu egingo du argia dela eta, bestetik beste mundu batera eraman ditzake umea
Kutxa beltza: Izen hau eszenatokiari ematen zaio, beharrezkoa da guztiz beltza izatea, ikusleek antzezlan honen parte den magia ez aurkitzeko.
•Gorputza: Bi gorputz motak parte hartzen dute ikuskizun honetan. Ikusten den gorputza eta ikusten ez dena.
•Musika: Ikuskizunaren parte garrantzitsuenetarikoa da, ikusleak errepresentatu nahi diren egoerara eraman behar direlako.
•Jantziak: Antzezle guztiak beltzez jantzita joan beharko dira. Antzezleak agertzekotan, txuriz edo kolore fluoreszentez.
•Argi beltza: Gela guztiko argiak itzalita egon beharko dute, obra egiten den bitartean. Argi beltza, erabili beharreko argi foko bakarra izango da.
Historian zehar antzerki txinatarrean ditu aurrekariak baina 50. hamarkadan Laffaillek abiaratu zuen
Hosterrek abiatu zuen argi ilunak hainbat koloretan sortzen duen efektua behatuz, argi hauekin antzerkia egitea posible da eta beltzez jantzitako aktoreak fondo beltz batean jarduten badute, ikusezinak izango dira. Argi beltz edo ilunean, kolore txuriak edota fluoreszenteak bakarrik ikusi daitezke.,
Gorputz adierazpena eta norberaren ezagutza
Hizkuntzak eta Komunikazioa
Ingurumenaren ezaguera
Kontrol Motor praxikoa
Antolaketa espazio tenporala
Denbora, erritmoa, Iraupena, Abiadura
Tamaina, Orientazioa, Posizioa, Formak
Lateralitatea
Arnasketa motak:
Gorputz enborrekoa, Diafragmakoa, Mistoa, Klabikularra, Ertaina, Osoa.
Haurraren garapenean bi lege betetzen dira
Proximo distala(gorputzaren erditik bi aldetarako mugimen garapena)
Zefalo kaudala(burutik hasi eta goitik berako mugimenduaren garapena)
Zergatik landu Haur Hezkuntzan
Norberaren gorptza ezagutu behar dute, ondoren espaziotik mugitzako
Gorputz Adierazpena Espazioan
PROPOSAMEN PRAKTIKOA
Kontzeptuak: barruan, kanpoan, alboan, azpian, gainean, aurrean eta atzean.
Mugimenduarekin espazioa ezagutu eta kokatu.
Trena.
ZERGATIK LANDU HAUR HEZKUNTZAN?
Mintzaira, bista eta entzumena estimulatzeko.
Osasuntsu egoteko.
Segurantza zein auto-estimua garatzeko.
Besteekin erlazionatzeko.
Ez hitzezko komunikazioa
Haur Hezkuntzako Curriculuma
Hizkuntzak: komunikazio eta adierazpena
Hizkuntza horiez guztiez jabetzea pixkanaka, beharrak, lehentasunak, sentimenduak, esperientziak eta errealitatearen errepresentazioak adiera
Norberaren ezaguera eta autonomia pertsonala
Bere gorputza eta gorputzaren zenbait funtzio ezagutzea eta adieraztea, ekintzarako eta adierazpenerako dituen aukerak eta mugak aurki ditzan.
Zergatik Landu Haur Hezkuntzan
Haurrak sentitzen duena adierazteko bidea da, ez hitzezko komunikazioaren bidez beraien sentimenduak, ideiak, emozioak.. kanporatzen dituztelako.
Bikoteka eta taldean landu daitekeenez, gelako harremanak indartzeko ere baliagarria da.
Nahi duena adierazteko, sormena erabiltzeaz gain mugimendu berriak ikasiko dituzte.
Informazioa eskaini dezaketen gizakion ekintza guztiak batzen ditu (inkontziente eta kontzienteak). Sentimenduak, emozioak, balio pertsonalak eta kulturazkoak adierazteko baliogarria.
Bi esparru ezberdin
Proxemika: Espazioaren erabilpena adierazi eta ingurunearen pertzepzioa hartzen du kontuan.
Kinesika: Gorputz atal ezberdinen mugimenduan oinarritzen da.
Euskal Dantzak
EUSKAL DANTZAK ETA CURRICULUMA: 12/2009 dekretua
Helburu orokorrak:
Norberaren gorputza eta besteena ezagutzea.
Emozioak lantzea.
Beste kideekin harremanak izateko eta hauekin komunikatzen jakiteko.
Eremuak:
1. eremuan zentratzen bereziki: gorputzaren ezagutza, kontrola eta adierazpena.
3. eremuan: gorputzaren bidez adierazteari egiten dio erreferentzia.
Zer eta nola landu dantzan aritzeko?
Dantza motak:
Dantza teknikoak.
Dantza folklorikoak
Bestearen gorputzaren ezagutza
HHKO CURRICULUMA
Zein arlo lantzen dira?
Komunikaztioa eta adierazpena
Norberaren ezaguera eta autonomia pertsonala
Lehengo bere burua, gero besteak
Gorputzaren funtzioak
Ongizate emozionala eta fisikoa
Zergatik landu HHn?
Mugimendu eta keinuak
Intentzio, emozio eta sentimenduak
Aukera ezberdinak
Autonomia, sormena, nortasunaren eraikuntza
Historian zehar dantza tribalak eta musikaren bitartez esperimentatu da gorputz ezagupenarekin.
Aldaketa ematen da diziplina honetan Alemaniako eskolarekin: Dalcroz
Afektuzko Jolasak Eta Irribarterapia
Aplikazio Praktikoa
Lehenengo gauza kontutan izateko gela. Horretarako
IRAKASLEAK erabaki egokiak hartu behar ditu.
IRAKASLEA: haurrek auto-konfiantza indartzea lortu behar du
Auto-kontzeptua: Espazioak esploratzeko eta tresna
desberdinak aurkeztu behar zaizkie.
Taldekatze desberdinak egin: garapen afektiboari eta sozialari
laguntzen dio.
Jokoak planteatzeko: arreta egon behar gara haurren
motrizitateari.
Jolas hauekin, haurrek adierazten dituzten sentimenduak eta
sentsazioak aztertu ahal ditugu.
Zergatik Landu HHN?
Ez hitzezko komunikazio gaitasuna lantzeko eta
garatzeko
•Norberaren zein ingurukoen gorputz jarrera, keinuak, emozio ezberdinak adierazi eta ulertzeko
• Gorputz adierazpenari esker: Nahiak, pentsamenduak, sentimenduak adierazten ditugulako
Autoreak
Acouturier: Jokaerak
Alonso: emozioak
Lleixa: Afektibitatea, Emozioak
