Nerbio Sistemak

Mai multe ca aceasta

Zelula elkarteak

după Juan Lozano

NERBIO SISTEMA: Kanpoko eta barneko estimuluak aztertu eta gorputzak funtzionatzeko behar dituen erantzunak prestatu.

după Gabriela Beldarrain

GIZA HARREMANA ETA KOORDINAZIOA: NERBIO-SISTEMA ETA SISTEMA ENDOKRINOA

după Adrian Moreno

5. ikasgaia: Giza harremana eta koordinazioa (I): Nerbio-sistema eta sistema endokrinoa

după Leire Urkidi

Nerbio Sistemak

Kanpoko eta barneko estimuluak aztertu eta gorputzak funtzionatzeko behar dituen erantzunak prestatzeaz arduratzen da.Hauek dira nerbio-sistemako atalak

1. NERBIO-SISTEMA PERIFERIKOA

 Hemen neuronen luzapenak elkartu egiten dira NERBIO-ZUNTZAK osatzeko.  Zuntzak, sortetan elkarturik, NERBIOAK osatzen dituzte.  Nerbioak nerbio-sistema zentralean jaio eta gorputz osoan zehar adarkatu eta banatzen dira.  Bi sistema bereizten dira: Nerbio somatikoa / Nerbio autonomoa

Nerbio-sistema autonomoa: Ez dago garunaren mendean. Oharkabean, inkontzienteki eta automatikoki betetzen diren gorputzaren oinarrizko funtzioak eragiten ditu: bihotz-taupadak, biriketako mugimendua edo guruin-jariaketak. Borondatezko jarduera kontzienteak eragina izan dezake funtzio horietan. Bi azpisistema handitan banatzen da, antagonikoak eta osagarriak direnak: sinpatikoa eta parasinpatikoa

Parasinpatikoa: atseden-egoeretarako prestatzen du.

Sinpatiokoa: jarduera-egoeretarako prestatzen du gorputza.

Nerbio-sistema somatiokoa: a)Gorputzaren mugimenduan eskuan hartzen du. b) . Eskeleto-giharrek (borondatez kontrolatuak) osatzen dute.

1. NERBIO-SISTEMA ZENTRALA

 Entzefaloak eta bizkarrezur muinak osatzen dute.  Garezurrak eta bizkarrezurra dira organo horien kanpoko babesak.  Meninge izeneko hiru mintzek eta likido zefalorrakideoak ere babesten dituzte nerbio-zentruak.  Entsefaloa eta bizkar-ezur mina, dira bi atalak

BIzkar ezur muina: Ekintza erreflexuak kontrolatzen ditu, hala nola, zerbaitek ziztatzean eskua kentzea.

Entsefaloa, hiru osagai nagusi ditu

Bizkarezur-erreboila:

Oharkabeko funtzioak kontrolatzen ditu: bihotz-taupadak, birika-aireztapena, doministikuak, zotina, oka, mugimendu peristaltikoak,…

Bizkarrezur-muinari lotuta dago.

Zerebeloa:

Gorputzaren orekaz arduratzen da.

Borondatezko mugimenduak (oinez ibiltzea,…) koordinatzen ditu.

Garuna: Bi eredu edo hemisferioz osatuta dago. Gainazala oso tolestuta dago

Funtzioak

Goputzaren mugimendu lo, gose eta egarri duena

Pentsanmendun, oroimen, hizkuntza, ikaskuntza

Borondatzeko jarduerak

Kontziente