GAIXOTASUN INFEKZIOSOAK
Zein transmisio mota daude?
Gaixotasun infekziosoak zuzenean transmititu daitezke infektatutako gizabanakotik, larruazalaren edo mukosen bidez, edo airearen kutsaduratik.
Gaixotasun infekziosoak sortzen dituzten organismoak
Parasitoak
Parasitoa izaki bizidun baten gainean edo barruan bizi den organismo bat da.
Onddoak
Onddoak animalia edo landare materian bizi diren organismo mikroskopikoak dira.
Birusak
Birusak mikroorganismo infekziosoa da, eta ezin da bakarrik erreproduzitu; horregatik, zelulak infektatu behar ditu bere buruaren kopiak egiteko.
Bakterioak
Bakterioak organismo prokarioto zelulabakarrak dira.
Zein tratamendu erabili ditzakegu gaixotasun infekziosoen aurrean?
Sendagai antiparasitarioak
Antifungikoak
Antibiraleak
Antibiotikoak
Zer da osasuna OMEren arabera?
Osasuna erabateko ongizate fisiko, mental eta sozialeko egoera da, eta ez bakarrik afekziorik edo gaixotasunik eza.
Gripe espainiarra
Zenbat jende hil zen?
50-100 milioi pertsona inguru hil ziren.
Noiz gertatu zen?
1918 eta 1920. urteen artean gertatu zen.
Zer da?
A birusak eragindako lehen pandemia izan zen, eta XX. mendeko hirugarren hilgarriena bihurtu zen, hilkortasun handia pilatu zuelako denbora laburrean.
Endemia, epidemia eta pandemiaren definizioak.
Pandemia
Herrialde askotara zabaltzen den gaixotasun epidemikoa edo herri edo eskualde bateko ia banako guztiei erasotzen diena.
Epidemia
Leku berean eta aldi berean pertsona edo animalia kopuru handi bati erasotzen dion gaixotasuna da.
Endemia
Herrialde edo eskualde jakin bati eragiten dion gaixotasuna da.
Zer da gaixotasuna?
Gaixotasuna giza organismoaren osasuna hondatzen den edozein egoeratzat hartzen da. Gaixotasun guztiek organismoaren edo barne-ingurunea arautzen dutenen defentsa-sistema naturala ahultzea dakarte.
Gaixotasunen sailkapena
Ez-infekziosoak
Infekziosoak
Gaixotasun infekziosoak organismoek eragindako nahasmenduak dira, hala nola bakterioak, birusak, onddoak edo parasitoak.
Gaixotasun infekziosoak sahiesteko
5 urte eduki arte, egunero penizilina hartu behar da
Txertoak jarri
Narrastiekin kontakturik ez izatea
Elikagaien segurtasuna
Eskuen garbitasuna
Gaixotasun infekzioso batzuk
Hotzeria
Eztarriko mina
Bronkitis akutua
Entzumen infekzioa
VIH
Saranpioia
Nola transmititzen dira?
Elikagai, ur edo landare kutsatuen bidez.
Intsektuen edo animalien zizten bidez.
Zeharkako kontaktuaren bidez, germenak dituen zerbait ukitzen duenean.
Gaixo dagoen pertsona batekin harreman zuzena izanez gero.
