MITOLOGIA
Nawiązania mitologiczne w literaturze
Pozytywizm
Qvo vadis Henryka Sienkiewicza
Romantyzm
Adam Mickiewicz Oda do młodości
Oświecenie
Tworzenie gatunków literackich, wywodzących się z Antyku
Barok
Poezja, w której występowały postaci mitologiczne
Renesans
Jan Kochanowski Odprawa posłów greckich
Średniowiecze
Wergiliusz jako przewodnik w Boskiej Komedii Dantego
Starożytni bogowie
Ares
Bóg niszczycielskiej wojny, brutalnej walki za polu bitwy
Afrodyta
Piękna bogini miłości; opiekowała się żeglarzami
Posejdon
Jest bogiem mórz, wysp, wybrzeży i przystani
Demeter
Bogini ziemi, urodzajów, płodności, rolnictwa (zwłaszcza zboża)
Hades
Bóg świata umarłych, królestwa podziemia
Hermes
Poseł bogów, przewodnik dusz zmarłych, patron kupców, zysku, bogactwa, pasterzy, żeglarzy, podróżnych, złodziei
Artemida
Bogini łuku i strzały, lasów, gór, łowów i zwierzyny, Księżyca
Hera
Jest patronką małżeństwa i wierności po zaślubinach
Apollo
Bóg słońca, światła, mądrości, śmierci, ziemi, wyroczni, oczyszczenia z win; bóg nowo założonych miast i kolonii
Dionizos
Bóg wina i bujności żywotnych sił natury. Wyobrażany był jako prawie nagi lub w powłóczystej szacie (szata ta nazywała się bassara) młodzieniec, niesiony wśród zbiorowiska satyrów
Hefajstos
Bóg rzemieślników, ognia i wulkanów; czczony głównie w Atenach,
Atena
Jedna z najważniejszych bogiń greckich, patronka mądrości, rzemiosła i sztuki wojennej
Zeus
Król bogów, ojciec bogów i ludzi, stróż sprawiedliwości i porządku we wszechświecie
Frazeologizmy
Puszka Pandory
Coś, co wywołuje mnóstwo nieprzewidzianych trudności, źródło nie kończących się smutków, kłopotów, nieszczęść
Powrót do Itaki
Powrót do domu, ojczyzny, często, mimo narastającej tęsknoty wędrowca, naznaczony przygodami
Pięta Achillesa
Czyjaś słaba strona
Paniczny strach
Nagły, niepohamowany, często nieuzasadniony strach, przerażenie, popłoch, zazwyczaj ogarniający większą liczbę ludzi
Nić Ariadny
Nić przewodnia, sposób wybrnięcia z beznadziejnie zawikłanej sytuacji
Męki Tantala
Cierpienia wynikające z dręczącego pożądania rzeczy znajdujących się blisko, na widoku i w obfitości, a jednak niedostępnych
Koń trojański
Zdobycz przynosząca zgubę, złowrogi podarunek
Jabłko niezgody
Źródło konfliktów, wojen, sporów
Drakońskie prawa
Surowe, bezwzględne, ostre, okrutne
Funkcje i podział mitów
Podział mitów
Genealogiczne
Opowiadające historie rodów i wielkich familii greckich.
Antropogeniczne
O tym, skąd się wziął człowiek i jak kształtowała się jego historia.
Kosmogeniczna
O pochodzeniu świata.
Teogoniczne
O pochodzeniu bogów.
Funkcje mitów
Sakralną
Utrwalały wzorce obrzędowe i schematy zachowań rytualnych, np. składanie ofiar.
Światopoglądową
Wyznaczały system wierzeń i normowały życie społeczności greckiej.
Poznawczą
Wyjaśnienie niezrozumiałych zjawisk, głównie przyrodniczych, np. wulkany, trzęsienia ziemi, pioruny.
Zbiór mitów i podań o bogach i bohaterach, funkcjonujący w danej religii lub społeczności.
Mity
Przykładowe mity
Mit o początku świata
Mit o Demeter i Korze
Mit o Orfeuszu i Eurydyce
Mit o Dedalu i Ikarze
Mit o Heraklesie
Definicja
Opowieść o otaczającym ludzkość świecie, opisująca historię bogów, zjawisk paranormalnych, demonów, legendarnych bohaterów oraz historię stworzenia świata i człowieka. Próbowała ona wyjaśnić odwieczne zagadnienia dotyczące bytu ludzkiego.
