Osasuneko programa o

更多类似内容

Kelebihan dan kekurangan berbagai bentuk / jenis sumber sejarah

由Nabila Sahlaa

SCRATCH ETA CURRICULUMA

由mbilbao904@ikasle.ehu.eus m

Insyaallah Sidang

由Yanti Nurmalasari

TEORI BELAJAR DAN IMPLIKASINYA

由Anita Purnaningsih

Osasuneko programa osasuntsua

Entrenamendu Printzipioak

Banakakoa

Pertsonaren ezaugarriak kontutan hartu behar dira

Efizientzi funtzional organikoa (sistema kardiobaskularra)

Koordinazioa

Pertsonalitatea

Bizitzako etaparen arabera (pertsonaz gain zein momentuan dagoen ere eragina du)

Beraz, kontutan izan: ohiturak, zer duen gustoko, beharrak, helburuak…

Jarraikortasuna

Planifikazio jarraitua (adaptazioak denborarekin)

Karga eta atsedenak kontrolatzen joan (aldatzen doaz planifikazioaren arabera)

Gehiegizko atsedenak=superkonpentsazioarik ez

Erresistentzia eta Indar-erresistentzian irabazitako onurak azkar galtzen dira

Atsedena

Ezinbestekoak dira

Sesio barnean, urtean zehar…

Ez bada errespetatzen gainentrenamendua eman daiteke

Kargaren ondoren 2 fase:

Oreka bilatu

Adaptazioak

Estimuluen egokitasuna

Adaptazio erantzuna eraman ahal izateko egiten den esfortzua nekea sortu gabe

Kitzikapen unbrala pasa behar da (ezberdina pertsona guztietan), horregaitik banakakoa izan behar da

Schultz-Arnodt-en legea (intentsitate unbralaren azpitik ez dago adaptaziorik)

Tolerantzia mailak ezin dira gainditu

Multilateralitatea

Gorputzeko sistema guztiak landu

Osasunerako garrantzitsuak diren ezaugarri fisikoak

Kohlransch (A. Villar, 1981)

Gerasimov

Nola lortu??? Varietatea (Jarduera anitzak eta irekiak)

Plan Vasco de Salud

Eusko Jaurlaritzak PLAN VASCO DE SALUD 2002-2010

Jarduera Fisikoaren onurak

Egungo egoera (JF denbora librean) datuak

Maila ekonomikoaren arabera

Helburuak: denbora librean JF egiten duten jende kopurua igo (%24tik %32ra)

Programak garatu

Hezkuntza arloan bultzada eman

Eskailerak igo

Bizikletaren erabilera hirietan

Programak

Ebaluaketa

Elkarrizketa baten bitartez

Helburuak (ACSM, 1999-2000)

J.F egiteko arazoak dituztenak identifikatu

Arrisku faktoreak dituztenak identifikatu, errekonozimendu medikua pasa ahal izateko

Programa espezifiko bat pasa behar dituztenak identifikatu

Behar bereziak behar dituztenak identifikatu

Metodiko

Programa metodiko eta antolatua

Eduki konkretuak (jarduerak helburu zehatz batekin)

Medioak (pertsonalak, materialak…)

Sistematikoa (etapa, sesioak, karga, bolumena…)

Metodoak, helburuak lortzeko (progresiboa, kontrolatua eta jarraitua)

Etapak (jarduerak karga ezberdinekin). Adaptazioa ezinbestekoa

Ikerketak

Ikerketa ezberdinak kontutan hartuaz:

Gastu kalorikoa eta jardueraren denbora luzeak morbilitate eta mortalitate kasdiobaskular gutxipenarekin bat dator

Erlazioa: dosia-erantzuna

Erregulartasunez egiten den J.F moderatuak, osasunean eragin positiboak ekartzen ditu

Praktika intermitenteak (8-10 minutu), 30 minutu osatzen dutenak, osasunean ondorio positiboak ekarriko ditu

Helburuak

Helburuak

1) Bizi estilo aktiboa

2) Denboran (Kronikoa)

3) Ohitura osasuntsuak

Entrenamenduaren printzipioak jarraitu beharra dago

Medikuaren preskripzioa garrantzitsua

Ongizatea

Ongizatea bilatu

3 pausu:

Aurrekari medikuak

Pertsonaren ezaugarriak

Programa eraiki (beharrak eta nahiak)

Test, proba, inkestak… zertarako???

Programaren diseinua

Planifikazioa

Aurreko kontsiderazioak

Ariketak seguruenak izan behar dira

Ez dute zertan entrenamendu bateko egitura jarraitu behar

Irekia eta alaia izan behar da

Esparruak aztertu behar dira

Jarduera fisikoa egiten duten pertsonak

Taldeka egitea onuragarria izango da

Aldez aurretiko ebaluazioa egokia da

Kalori gastuak

Norberaren ezaugarriak

Centers of Disease Control and prevention (CDC Atlanta)

Sedentarioa

30 minutu baino gutxiago (5 egun edota gehiagotan)

Ez du jarduera fisiko intentsorik egiten 3 sesio edo gehiago (bakoitza 30 minutu)

Aktiboa

Motibazioa

Aktiboa

Sedentarioa

Erlazioko aspektu bibentzialak

“Son las vivencias, experiencias y las sensaciones que podemos sentir al realizar habitualmente actividad física”

Jardueraz gozatu behar da errepika ahal izateko

Fisiko-onuren bitartez eguneroko ongizatea bilatu behar da

Horretarako ingurugiroa eta inguru soziala osasuntsuak izan behar dira

Jarduera fisikoa, bere terminorik zabalenean, sozializatzailea izan behar da

Sozializatzailea

Ingurua

Onurak

Gozamena

Osagai fisikoak

Centers of Disease Control and prevention (CDC Atlanta)

Sedentarioa

30 minutu baino gutxiago (5 egun edota gehiagotan)

Ez du jarduera fisiko intentsorik egiten 3 sesio edo gehiago (bakoitza 30 minutu)

Aktiboa

Erresistentzia: Ariketa aerobikoa

Indarra

Malgutasuna

Ahalmen koordinatiboak: koordi., oreka

Gorputz osaketa: antropometria

Koordinazioa

Oreka

MAlgutasuna

Intentsitatea neurtzeko

Egunero (egunean bertan errepikatu)

Minik sentitu gabe

Sesioaren hasiera eta bukaeran

MALGUTASUNEKO Jardueren ONDORIOAK

Odol irrigazioa handitu

Lesioak izateko arriskuak gutxitu

Erlajazioa handitu

Postura hobetzen du

…

Indarra

Neurtu

INDARREKO Jarduera

Intentsitatea neurtzeko

90 urtetik aurrera

Atrofia muskularra ekidin

Intentsitatean kontutan: sobrekarga, errepikapenak, atsedenaldia, serieak…

Kontuz posturekin!!!

Ejekuzio abiadura: motela-ertaina

Atsedenaldia 48 ordu

INDARREKO Jardueren ONDORIOAK

Osteoporosia

Hipertrofia

Posturaren kontrol hobea

Artikulazioetan arazoak ekidin

Pisua mantendu

…

Erresistentzia

Neurketa

Talking test

Hitzegiterik badaukagu??? (intentsitatea neurtzeko)

Borg

Intentsitatea neurtzeko ESFORTZU PERTZEPZIOA (Rating of Perceived Effort)

Gunnar Borg

Eskala subjetiboa esfortzu fisikoa hatzeman ahal izateko

Intentsitatearen balorazioa

BM neurtzeko zailtasunak

Karvonen

Intentsitatea neurtzeko KARVONEN

Atsedenaldiko BM (BM basala)

Erreserbako BM (Maximoa eta Basala)

BM entr. = BM basal + %BM res

Jakinik: BM res = BM max – BM basal

ACSM ustetan BM erreserb.: (%50-85)

1) Aktiboak %60-80

Ondorioak

Jarduera AEROBIKOEN ONDORIOAK

Bihotzeko gaitasuna handitu

Tentsioa gutxitu

Globulo gorriak handitu

Gantz kontsumoa handitu

Gihar tonua handitu

VO2 max. handitu

Hainbat gaixotasunei aurre egin

FITT-PV

Frecuencia/Maiztasuna: astean zenbatetan egin beharko genuke jarduera fisikoa

Intensidad/Intentsitatea: aspektu kualitatiboa. Nola egin beharko nuke lan (esfortzu maila)

Tiempo/Denbora: ariketaren, saioaren etab. iraupena

Tipo de Actividad/Jarduera Mota: inguru eta pertsona bakoitzarentzako aukeraketa egokia

Progresión/Progresioa: ariketa maila nola igoarazi

- Hastapena-lorpena-mantenimendua

- Karga: Intentsitatea-Bolumena

Variedad/Aldaera: jarduerak aldatzen joan behar gara lesioak ekiditeko. Ahalmen fisikoak horien garapen metodo ezberdinekin nahastu behar dira

Barietatea

Egin behar diren jarduerak irekiak izan behar dira, denetik landu behar delarik. Horrela, lesioak izateko arriskuak ekiditzen ditra

Progresioa

1. astean jarduera egiteko maiztasuna handitu

2. sesioaren iraupena handitu

3. Intentsitatea handitu

Intentsitatea handituz iraupena jeitsi

ACSM ustetan:

15 minututan mantendu dezakegun iraupen batekin hasi (20-30 minutu hobe)

Neke sentsazioa ordu batetara desagertu behar du

Jarduera mota

Irekiak

Denbora

Programa osasuntsu batetarako 40 minutu gutxienez. Jarraitua edota frakzionatua 10 minututakoak 40 minutura iritsi arte

Intentsitatea

Faktore garrantzitsua

Arriskuak ekiditeko

Banakakoa

Altuak: KONTUZ!!!!

Baxuak eta moderatuak: osasunari lotuak (BM max. %60-90)

1) Sedentarioak

2) Aktiboak

Nola neurtu: %VO2 max. (esfortzu probak) / BM / Subjetiboa (Borg) / podometroak…

Intentsitatea neurtzeko KARVONEN

Atsedenaldiko BM (BM basala)

Erreserbako BM (Maximoa eta Basala)

BM entr. = BM basal + %BM res

Jakinik: BM res = BM max – BM basal

ACSM ustetan BM erreserb.: (%50-85)

1) Aktiboak %60-80

Intentsitatea neurtzeko ESFORTZU PERTZEPZIOA (Rating of Perceived Effort)

Gunnar Borg

Eskala subjetiboa esfortzu fisikoa hatzeman ahal izateko

Intentsitatearen balorazioa

BM neurtzeko zailtasunak

Hitzegiterik badaukagu??? (intentsitatea neurtzeko)

Nola neurtu

Intentsitatea neurtzeko BM

ACSM

Gizonak: 220 - adina

Emakumezkoak: 226 – adina

Ball State unibertsitate amerikarra

1) Gizonak: 209 – (0.7 x adina)

2) Emakumezkoak: 214 – (0.8 x adina)

Maiztasuna

Frekuentzia (osasuna/kondizio fisikoa)

Malgutasuna / Aerobiko moderatuak

Intentsitate altua

Indarra eta oreka