LOKOMOZIOA APARATUA

Plus de détails

Zelula Elkarketak. Ehunak. Organoak, sistemak eta ehunak.

par Pablo Ruiz

Giza harremana eta koordinazioa (II) Zentzumenak eta Lokomozio-aparatu

par Guillermo Menendez

GIZA GORPUTZEREN ANTOLAKUNTZA

par CARLA LOIZAGA DONO

Mindomo Ehunak

par Mikel Elorrieta

LOKOMOZIOA APARATUA

Giharrak

Giharren sailkapena formaren arabera:

FUSIFORMEAK

-Luzeak.

-Ardatz forma.

ORBIKULARRAK

- Begi eta aho inguruan.

-Zirkulu-erdi forma.

FORMA LAUA

-Enborrean batez ere.

-Xafla formakoa.

ERAZTUN FORMAKOA

-Esfinter eta balbulak.

-Forma borobiltsua dute.

Hiru gihar mota daude:

Eskeleto-giharrak

Ehun konjuntibozko geruza mehe-mehe batez estalita dago.

Eskeletoaren mugimenduaz arduratzen dira. ( eskeletoarekin lokomozio aparatua osatzen dute)

Mugimendu bizkorrak eta borondatezkoak dira.

Bihotz-giharrak

Bakarrik miokardioan aurkitu ahal dugu.

Gihar-zuntz ildaskatuz osatuta daude.

Bizkor eta oharkabean uzkurtzen dira.

Gihar leunak

Hainbat organoren paretak estaltzen dituzte.

Gihar-zuntz leunez eratuta daude.

Geldo eta oharkabean uzkurtzen dira.

Mugimendua dute.

Uzkurtu eta erlaxatu egiten dira.

Gihar-zuntzak izeneko zelula osatuta daude.

Giltzadurak

Hiru mota daude:

Mugikorrak

Hezurren artean era askotako mugimenduak egin daitezke. Ez dute zuzenean elkar ukitzen eta giltzadura-kapsula batez estalita daude.

Erdi mugikorrak

Mugimendu txiki bat egiten uzten dute. Kartilagoak eta lotailuak daude, giltzadura sendotzeko.

Finkoak

Ez dute uzten hezurrak elkarren artean mugitzea.

Giltzadurak elkarren ondoan dauden hezurrak bata besteari lotzeaz arduratzen dira.

Lokomozio-aparatuaren lesiorik sarrienak

GIHAR-KONTRAKTURAK: Giharra oharkabean eta epe luzean uzkurtuta egotea da. Sarritan sarrera desegokien eraginez sortzen dira.

LOKADURAK: Giltzadura bateko hezurra bere ohiko tokitik ateratzea.

ZAINTIRATUAK: Lotailuak luzatzea okerdura baten ondorioz eta horrek sortutako hantura. Sendatzeko mindutako zonaldea geldi mantendu.

DISTENTSIOAK: giharrak edo tendoiak gehiegi luzatzearen eraginez sortutako hantura. Sendatzeko mindutako aldea geldi mantendu.

HAUSTURAK: Hezurra haustea da. Sendatzeko igeltsuak geldi mantendu zonalde hori.

Hezurrak

Hiru hezur mota daude:

Hezur motzak

Kubikoak eta biribilak dira.

Hezur luzeak

Xafla-forma dute eta organo garantzitzunak babesten dute

Hezur lauak

Forma luzea eta zilindrikoa dute eta Euste-eta mugimendu-funtzioak betetzen dituzte.

Batez ere kaltzioz, fosforoz eta kolagenoa osatuta daude

Organo bizidunak dira eta elikatu eta hazi egiten dira.

Lokomozio aparatuaren anatomia

Bi sistemas osatuta dago:

Gihar-sistema:

Mimika ahalbidetzea.

Jarrerari eustea.

mugimenduak eragitea arduratzen da.

Giharrez eta tendoiz osatuta dago.

eskeleto-sistema:

Hezur-muinean odol-zelulak sortzea.

Kaltzioa eta fosforoa gordetzea.

Barne-organoak kolpeetatik babestea.

Gorputzari forma ematen du,

mugimenduan esku hartzea arduratzen da.

eskeletoa hezur multzoari deitzen saio,

alde pasiboa da.

Erantzun motorren arduratzen da. Gorputzaren barne-euskarria da. Hari esker mugitzen eta ibiltzen gara.