Türk tiyatrosu, Batılı anlamda ilk olarak Şinasi'nin 'Şair Evlenmesi' eseriyle başlamıştır. Modern Türk tiyatrosu üç ana türde incelenir: trajedi, komedi ve dram. Trajedi, insan yaşamının acıklı yönlerini ve çekilen acıları işlerken, komedi insanları hem güldürmeyi hem de düşündürmeyi hedefler.
KÖY SEYİRLİK OYUNU
Halkın düğünü, bayram, baharın gelişmesi, hasat mevsimi, bağ bozumu vb. gibi bolluk ve bereketi, yenilik, dirlik ve düzeni olan dönemler kendi içinde oynayıp oynadıkları oyunlara denir.
MEDDAH
Methedici (övücü) taklitleri, hoş öyküler anlatarak, canlandırarak halkı eğlendiren sanatçıya “Meddah” denir.
ORTA OYUNU
Çevresi manzaralarıyla bir alan içinde oynanan, yazılı metne dayanmayan, içinde müzik, raks ve şarkı da bulunan doğaçlama bir oyundur.
KARAGÖZ
Taklide ve sonsuzluğa dayanan, iki boyutlu tasvirlerle bir perdede oynatılan gölge oyunudur. Karagöz oynatıcısına kurgu, hayali denir.
MODERN TÜRK TİYATROSU
TRAJEDİ
Yaşamın acıklı ve hüzünlü genişliğini ortaya koyan, insanın çektiği acıları anlatan, insanların korku, heyecan ve acındırma telkinleriyle ders vermek amacı güden, mutsuz bir sonla ve ölümle biten manzum tiyatro eseridir.
DRAM
Sahnede oynanmak için yazılmış, biçim olarak konuşmaya dayanan ve karşıtların çatışmasıyla gelişen oyun türünün adıdır.
KOMEDİ
İnsanları güldürmek ve düşündürmek amacıyla yazılmış bir tiyatro eseridir.
Şinasi'nin "Şair Evlenmesi" adlı eseri, Batılı anlamda tiyatronun edebiyatımızda ilk örneği kabul edilir.
Bu tür metinler “serim, düğüm, çözüm” bölümleri ile ifade edilen üç evrede gelişir. Serim bölümünde, olaylara katılan kişilerin kimlikleri, olayla ilgileri ve konunun ne olduğu ortaya konulur. Düğüm bölümünde kişiler arasındaki çatışmalar sergilenir ve izleyicide merak duygusu uyandırılır. Çözüm, olaydaki çatışma ve sorunların bir sonuca ulaştırıldığı bölümdür.
Tiyatro kelimesi Eski Yunan'da "bir oyunun oynandığı yer"i karşılamaktaydı. Tiyatro belirli bir metne dayalı olarak sahnelendiği için hem edebî bir tür hem de güzel sanatların bir dalı olarak değerlendirir.
Herhangi bir olay, durum veya tasarının sahnede canlandırılması amacı ile yazılmış eserlere “dramatik metinler” denir. Bu metinlerin sahnede canlandırılması ile ortaya çıkan sanat da Tiyatro olarak adlandırılır.
TİYATRO TERİMLERİ
AKSESUAR
Tiyatro sahnesinde kullanılan eşya.
PERDE
Tiyatro eserinde bir perdenin açılmasından kapanmasına kadar geçen bölüm.
