Categorie: Tutti

da da MIKEL RUIZ CENTENO mancano 4 ore

116

TEORIA

Bahasa Basque, juga dikenal sebagai Euskera, memiliki struktur tata bahasa yang unik dan kompleks. Salah satu aspek yang mencolok adalah sistem konjugasi kata kerja yang melibatkan berbagai subjek dan objek.

TEORIA

TEORIA

AW5ZYERDTYHJKL

Lengua
Figuras literarias

Hiperbole

Exageracion

Personificacion

Darle a un objeto cualidades humandas

Metafora

La relacion de un termino imaginario y uno real

Comparacion/Simil

Es una comparacion (Como)

Hiperbaton

Alteracion de el orden normal de la frase

Paralelismo

Se repite la misma estructura en mas de un verso

Anafora

Repetir la misma palabra en el principio de mas de un verso

Aliteracion

Repeticion de sonidos

Euskera
adintzak

Nor-Nori-Nork

Nor-Nori

Nor-Nork

irreala

hipotetikoa

bazenitu

bagintuzu

bazenu

baninduzu

banitu

bazintuztet

banu

bazintut

zituzten

zintuzteten

gintuzten

zuten

zintuten

ninduten

zenituzten

gintuzuen

zenuten

ninduzuen

genituen

zintuztegun

genuen

zintugun

zituen

gintuen

zuen

zintuen

ninduen

zenituen

gintuzun

zenuen

ninduzun

nituen

zintuztedan

nuen

zintudan

dituzte

zaituztete

gaituzte

dute

naute

dituzue

gaituzue

duzue

nauzue

GUK

ditugu

zaituztegu

dugu

zaitugu

HARK

ditu

zaituzte

gaitu

du

zaitu

nau

ZUK

dituzu

gaituzu

duzu

nauzu

NIK

ditut

ZAITUZTET

DUT

ZAITUT

Nor

Ondorioa

lirateke

ginateke

litzateke

zinateke

nintzateke

Baldintza

balira

bazinate

bagina

balitz

bazina

banintz

Pasado

ziren

zineten

ginen

zen

zinen

nintzen

Presente

HAIEK

dira

ZUEK

zarete

GU

gara

HURA

da

ZU

zara

NI

naiz

Gizarte
Erdi aroa

Erdi aroa hasiera

2. Gaia

Leialtasuna

feudoa

Jaunaren lurrak

mantzoak

jaunak nekazariei utzitako lurrak dira.

jaunaren erreserba

gaztelutan bizitzen zituzte

Erregen boterea ez da handia

Nobleak ere basailuak izan zituzten

Nobleak berari lealtasuna juratzen zuten

Basailuak bihurtzen

Gizate feudala

Nola gobernatzen ziren

Harreman pertzonalak eraiki zituzten

monarkiak gobernatze - lanetan laguntzen

Kuria edo errege - Kontzeilu

Monarkien boterea

Diru iturriak

Basaile lurretan zergak kobratzeko

Hiri butzuk

Ondare pertzonala

Mugak ez ziren egonkorrak ( Ondorengoen artean banatzeko

Nobleengana jo behar zuten / Laguntza eskatzeko

Errege armadak oso txikiak

IX - X Errege - erreginek

Monarki ahulezia

erresuma eta estatu independiente asko ( Europan )

elamentu komun batzuk

Gizate eta egitura berberak

Jaunak eta nekazariak

Nekazariak ( komunikazioa eta truke suntatu )

Erlijio kristaua ( kristalde zenez )

1000.urte

1. Gaia

Islamiar Inperioa

Monetak

Kobrezko Felusa

Zilarrezko Dirhamar

Urrezko Dinarra

Itsasotik ere

Bai erosi eta saldu

Oinarria ekonomian

Artisautza

Iha-iha perfektua

Nekazaritza

Urteztapen sistema berriak

Nekazaritza ona

Islamaren oinarriak

Limosna ematia

Ramadan egin

Mekara joan

Bizitzan behin

Egunean 5 otoitz

Fedea atortzea

Ala da Jainkoa eta Mahoma bere profeta

Aurrekuntza zientifiko handiak

Medikuntza

Avizena eta Averroe mediku handiak

Anestesia teknika berriak asmatu

Atronomia

Izarren katologoa egin

Kimika

Alkohola destilatzeko asmatu modua

Azido sulferikoa eta nitriko aurkitu

Matematikak

Trigonometria eta aritmetika hobetu

0 eta algebra asmatu

Inperio karolingikoa

Karlos Magno hiltzean

870 lotario hil

Bere inperioa banatu

Frantziako erresuma

Germaniak erromatar imperioa santua

Inperioa zatitu

Luis Germaniarra

Ekialdekoa

Lotarioa

Bi-en arteko eremua

Enperadora tituluan

Karlos Buruzoila

Mendebaldekoa

verdun ituna 843 egin zuten

Inperioaren banaketa antolatzeko

Ludoviko Pio

Inperioa txarto

Antolaketa

Eskolak egin

Analfabetismoa mugatzeko

Akisgra

Funtxionarioen

missi dominiki

Apespikuak

Kondeak

Markesak

Kargu-gorena

Emperadorea

Karlo Magno

jatorria

karlos Martel

768. urtean

Karlo Magno erregea

800. urtea lehen emperadorea karolgikoa bihurtu

Azken monarkia bere semea

Pepin Laburrak

poitiendo gudua 732

jarduera egiteko maiordomoak botere handia

Karlos Martel garratzitzuena

monarkia ahula

Germaniar errsuma

erromatarengateik

herronatarrekoak

hizkuntza berriak

antalamendua

kontzelak

kontzelua

gatzainek

dukea

eribak

erregina

ezaugarriak

Merkatariak ziren

landatarrak ziren

herrizketan bizi ziren

Non kokatu

Alemanek

Gaur egun Alemania

Saxoiak

Gaur egun Inglaterra

Angloak

Gaur egun Inglaterra

Bisigodoak

Gaur egun Espaina

Frankoak

Gaur egun Frantzia

zeintzauk ziren

ostropodoak,bisigodoak eta bergundiarrak ziren

Erromatar Inperioaren Zatiketa

Germaniarrak

germaniek IV mendean Hunoek, Atila, gidari zuen

Inbasioak

merkataritza onak ziren errromarekin

Beste herri batzuk Eurparrak

Erromatar inperioa

krisialdia amaitu eta gero erroma bitan banatu zen

III. mendetik haurrera krisialdi sakon bat egon zen: merkataritza behera egin zuen ekonomian

Atzerritarrak (Extrangeros) barbaroak bezla pentsatzen zuten zirela

erromatarrak basamortu erdian zeundeten

Mediterraneo itsasoan zeuden

Bizantziar inperioa

Gainbera

XV. mendearen hisieran, bakarrik konstantinopla geratu

1453. urtean Meh-met konstantinopla konkistatu eta inperioa desagertu

VII. eta VIII mendetan musulmanak, afrikatik bota

VII. mendean bisigodoak, penintsulatik bota

VI.medean lorbardiarrak, italiatik bota

Garapen kultura handia

Europa eta Asiaren bitartean

Oparoaldi ekonomikoa

Urrezko txanponak

Justiniano

Erromatar inperioaren handitazuna bereganatu

Enperadorea garrantzitsua

Erlijioa

Ortodoxoa

Hiriburua

Konstantinopla

Gaur egun Estanbul

Basileusa

Noble bat zen nork botere erligioasoa eta administrazioa eta armada zuzentzen zuena

Armada indartsua

Diplomatikoak

Funtzio sarena

Lege berdinak inperio osan

Justiano kondearen jasota

antzinaroa

Greziaren eta erromaren Zibilizazioa

erroma

Subtópico

grezia

Ekonomia

Eskulangintza

Zeramika, larruzko objektuak, lihozko landu...

Nekazaritzak

Garia, mahatsondoa, olibondoak landu

Gizarte desorekatua

Ez herritarrak

3 mota

Emakumeak

Eskubiderik ez

Aske eta esklaboak izan daitezke

Esklaboak

Gerra presoak, lanak egiten zituzten

Atzerritarrak

Askeak dira, zergak ordaintzen dute

Herritarrak

Politikan eta armadan parte hartu

Grezian jaioatako gizonak

ezpartako oligarkia

eforoak

oligarkia

bi erege

Krisi garaia

Greziar asko emigratu zuten ihes egiteko

Koloniak egiten zuten mediterraneo gertu

"Metropolia"

Komunitateak sortu

Tirania eta arostoen kulpa

Kokatuta

Mediterraneo itsasoarengatik

Komunikazio hona

Nabigatzaile oso onak

Merkatu errasa

Helade

Greziaren lurra Grekoz

Egeo itasoan

Balkaneko penintsulan

Uharte independientea

Sentimentu amankomunean (Sentimiento de union)

Polisak

Herri Grekoak

Esparta

Aberatsak boterea hartu

"Aristoak" (De donde viene aristocrasia)

Tirania asko

Demokrazia jaiotzen da

Adibidez

Atenas

Jatorria

Metal aroan sortu zibilizazio

Mizenastarra

Kretatarrak

Atenas-ko Demokrazia

juztizia

magistratuak

buleak

batzarra

garai elenistikoa

greciako kulturaren hedapena

monarkia helenistikoak

halaxandro handia

IDAZKERAREN SORRERA

EGIPTO

Artea

Erlijiokoak eta politikoak

Eskulturak

kolore biziz

Harriz eginda

Arimak betirako mantentzeko

Hilobietan egon behar

Erlijiokoak asko

Pinturak

Mugimendua gabe

Helburu erlijiosoa

sakontasunik ez (sin profundidad)

Kolore biziak

Hilobietan eta templuen hormetan

Hilobiak

Hipogeoak

Erregeak eta erreginak lurperatzeko

Tutankamon-en hilobia famatuena

Piramideak

Inperio zaharreko faraoien lurperatu

Eskulangile asko, oso handia

Piramide forma

Mastabek

Goi funtzionarioak lurperatu

Prisma forma

Hil osteko bidaia

hil eta gero bizitza sinesten

Hil ondorengo bizitza = bizitza normala

Anubis

Hildeen jainkoa

Momifikazioaren jainkoa

Momifikazioa

Goputz mantentzeko

Momifikazio peozesua

3.-Sarkofagoa jarri hilda

2.-Betetzen dute gorputza likido batekin, bendatzen dute eta gero kolonia jartzen zuten

1.-Organoak atera eta haiek gorde

Bakarrik pribilegiatuak

Inperioaren administrazioa

Funtzionario taldea

Pribilegiatuak ziren

Faroiak

Haien semeeak hurrengo faraoiak izango dira

Emakumeak ez hain asko

31 dinastia

Herria pentsatzen zuen faraoiak jainkoak zirela

Botere absolutua

Merkataritza

Armada

Lurraldeak

Armadak

Egiptoko mugak babestu

Apaizek

Jainkoarik borondatea egiten zuten

Nobleek

Botere asko, Egiptoko probintziak gobernatu

Eskribek

Gauzak apuntantze zuten gogoratzeko

Antzinako egiptoren historia

egipto niloren oparia

Niloren ura erabili

Ganadua hornitzeko

Komunikatzeko

Laboreak egiteko

Niloren mugimendua

Gora

Landareak kendu

Behera

Landatu

duela 5000 urte iguru

Egiptoren aldiak

Inperio berria

100 urtean aurrera

Egipto inbaditzen zuten

Erromatarrak, Greziarrak...

Libia eta Siria konkistatu

Akenon, Tutankamon, Ramses II

1580tik 31 arte

Erdiko inperio

1800 aurrera, egipto arazo larraik zuten

Egipto Inbaditzeko aukera

Mentuhotep II garrantsitsua

Egipto asko handitu zen

2050tik 1580 arte

Inperio zaharra

Mikerinos, Kefren eta keops garrantsitsuak

2200 urtean krizi soziala eta politiko

3100tik 2050 arte

MESOPOTAMIA

nolakoa zen bizitza Mesopotamian.

sinesmenak

zeremoniak egiten zituzten

politeistak ziren.

itxura humana baina hillezkorrak.

jaiko garrantzitzuena

Enlil

jainko bat baino gehiago sinesten zuten.

tenpluetan bizi ziren.

gaineko biztanleak

merkatariak

merkataritza-gunean aktiboak ziren.

eskulangileak

Produktu/Tresnak batzuk egiten zituzten.

lantegietan aritzen ziren.

nekazariek

eraikuntzak eraikitzen.

Erregearen eta apaizen lurrak lantzen zituzten.

gutxiengo pribilegatuak

ESKRIBAK

jaurengian bizi ziren.

IDAZTEN ZUTEN

APAIZAK

TEMPLUETAN BIZI ZIREN.

jakinduria.

ARISTOKRAZIA

ERREGEAREN FAMILIA DA.

ERREGEA

jauregian bizi zen.

INPORTANTEENA ZEN

mesopotamaiaren historioa

mesopotamia historiaren aldiak

NEOBANILONIAR INPERIOA

Nabukodonor II. izan zen erregea.

ASIRIAR INPERIOA

Asurnasirpal II erregea zen.

BABILONIAR INPERIOA

Hamurabi erregeak gobernatzen zuen.

AKADTAR INPERIOA

Beren erregea Sargon zen.

SUMETAR ALDIA

Sumetarrek eraiki zituzten lehen hiri-estatuak.

mesopotamia, ibai arteko lurra.

mesopotamian ura ureztatzeko kanalak erabiltzen zute.

mesopotamia bi ibai artean dago, tigris eta eufrates artean.

artea mesopotamian

artean hiru gauza egiten zuten

eskultura

itxura estatikoa zen

begi handiak eguten zituzten

pinturak

eraikuntzak

dorre erraldoiak egiten zituzten

tenpluak eraikitzen zituzten

bi asmakizun

ganga

arkuen multzoa da

arkua

ibaietako inperioa

lehen idazteko moduak

fenizarrek

alfabetoa

txina

idiograma esaten da idazkera

india

egipto

heroblifikoak esaten da idazkera

papiroan egiten zuten.

sumertarrek

kuneiformea esaten da idazkera

buztinean egiten zuten

nolakoak ziren ibaietako zibilazizazioa

3 ezaugarri daude

Eraikuntza-lan handiak egiten zuten.

bere pertzonarekin frogatzea.

gizartea oso hierarkizatuta zegoen.

apaiza asko zeuden

botere politikoa oso indartsua zen.

errege erregina botere handia zuten.

ez dira kultura-eremuak (hizkuntza,oiturak,erlijioa)

hirietatik inperioetara

Lehen zibilazio handiak duela 5.000 urte inguru garatu ziren Mesopotamian,Egipto,Indian eta Txinan ibaiaren ondoan eseri ziren.

idazkera asmatu zen mesopotamian,duela 5.000 urte baino gehigo.

ARTEA

EUSKAL HERRIAN

metal aroan

Herrixkak egiten dute

Araban eta Nafarroan handienak

Burdina brontzearen lekua hartzen du

Duela 4 mila urte

Neolito iraultza aztarna asko daude

Duela 7 mila urte inguru

Nafarro behean, bai makilak eta hagaxaskak

Animali pinturak ere aurkitu zituzten.

Ekain, Altxerri eta Santimamiñe kobazuloak

Irudi asko, zaldiak eta bisonteak

Gipuzkoan lezetxikin, emakume bateko humeroak aurkitu

200 mila urte inguru dute

ESPAINAN

Iberiar penintsula eta balear uharteetan megalito asko daude.

El argarreko

Los Millareskos

4 mila urte inguru hasi

neolitoa

Levanteko pinturak

Zeramika

7 mila urte inguru

paleolitoa

Altamira

400 mila urte inguru

Burgosen

800 mila urte inguru

Granadan

1'4 milloi urte inguru

NOIZ ZORTU ZEN ARTEA?

metal aroa

megalitoak egiten zuten eta megalitoak harroka oso handiak dira.

harrespilak

Menhir asko leku batean.

trikuharriak

Hildeei batzuek tumba bat guztientzak.

menhirrak

Hildeei tumba bat.

neolito

lanak zailagoak ziren

pertsonak animaliak ehizatzen.

gizakiak protagonistak.

monokromoa esaten da.

eskematikoak ziren.

paleolito

lanak oso errezak ziren.

polikromoa esaten da.

animali forma zuten

errealistak ziren.

eskulturak egite zituzten - Hauek "Venus" deitzen dira.

3 materiarekin egin al da.

marfilezkoak.

hezurrezkoak.

harriak

lehenengo artelanak duela 35.000 urte inguru.