XVIII. MENDEA: LITERATURA HEGOALDEAN
EUSKARAREN GALERA
Beste zenbait leku elebidunak ziren: Iruñea.
Zenbait eremutan euskara galduz joan zen: Ebro aldean, Arabako zenbait herritan, Nafarroako zati batean...
ELIZGIZON EUSKALTZAILEAK
ONDORENGO IDAZLEAK
Erlijio guneetan biltzen ziren beraien jakintza elkart trukatzeko: Loiola, Bergarako mintegian...
Aurrekoei jarraikiz, apurka-apurka euskara idatzia garatzen hasi zen.
Gehienak elizgizonak
KARDABERAZ
Kardaberazen eraginak euskal elizan ia gaur egun arte iraun du.
Bere bi motibazioak elkartu zituen: Euskara eta erlijioa.
LARRAMENDI
Hegoaldeko literaturaren sustatzaile nagusia: Aita Manuel Larramendi
Bere lanik ezagunena: El imposible vencido
Alegia, ezinezkoa ezin zena (euskara arautzea) lortu zuen Larramendik euskararen gramatika eginez.
Euskarari duintasuna eman nahi izan zion; hala ere, lanik gehienak gazteleraz egin zituen.
Bi arrazoirengatik du garrantzia
Ingurukoak hizkuntzaren aldeko lanetara erakartzeagatik
Euskara arautzeko egin zuen ahaleginagatik
Ekonomia indarberritu, literatura loratu
XVIII. mendean Hegoaldean, ekonomiaren susperraldia.
Iparraldean aurreko bi mendeetan ekonomiak gora egin zuen.