Categories: All

by Garazi Madariaga 5 years ago

360

ELIZABET II.AREN ERREGEALDIA:

Durante el reinado de Isabel II, España atravesó una serie de crisis y transformaciones que marcaron su historia contemporánea. La década de 1860 fue especialmente tumultuosa, comenzando con la crisis del liberalismo y culminando en la revolución de septiembre de 1868.

ELIZABET II.AREN ERREGEALDIA:

ELIZABET II.AREN ERREGEALDIA:

Liberalismoaren krisia: iraultza eta erregealdiaren amaiera (1863-1868)

Ekonomia-krisia eta 1868ko iraileko iraultza:
Topeteren pronuntziamendua Cádizen.
Gizarte -iraultza: Prim protesta bideratzen saiatu zen.
1866ko ekonomia-krisia: finantza-, industria-, eta hornigai-krisia.
Narváezem itzulera eta krisiaren hasiera:
Oposizio handiagoa: Ostendeko Ituna (1866ko abuztua).
1865eko eta 1866ko gertaerak: gobernuak ez zekiten nola konpondu.
Krisi orokorra: Narváezen seigarren gobernua (1864ko iraila).

Batasun liberalaren nagusitasuna (1856-1863)

O'Donnellen gobernu luzea (1858-1863):
Estatuaren interbentzionalismorako joera.
Kanpo-politika: kanpainak Afrikan, Ekialde Urrunean, Amerikan. Ospe bila, ez emaitza bila.
Moderantismoa politikan eta modernizazioa ekonomian.
Moderantismoaren itzulera (1856-2858):
Hornigaien krisi larria: gobernuaren errepresioa.
Herri-lan handiak: Elisabet II.a kanala (1858)
Moyano Legea, Hezkuntza Publikoari buruzkoa (1857)
Narváezen gobernua: kontseradorea eta autoritarioa.
O'Donnellen gobernu berria (1856ko uztailetik irailera): aurreko erregimena desgin, eta 1845eko Konstituzioa berrezarri zuen.

1854ko iraultza eta iruteko progresista (1854-1856)

1856ko Konstituzioa eta biurekoko krisia:
1856ko matxinadak (Valentzia, Valladolid...) O'Donnellek Kongresua hartu zuen.
1856ko Konstituzioa (Non nata).
Gorteen jarduera legegilea: 200 lege.
Gobernu progresistaren lana:
Zor publikoa: Estatuak ezin dezake ordaindu.
Gorte-hauteskundeak, kargu-aldaketak, prentsa-askatasuna, desamortizazio-legea.
Bi buruzagi militar: Espartero (progresista) eta O'Donnell (unionista).
1854ko iraultza:
Vicalvarada (ekainaren 30a), Manzanareseko Adierazpena (uztailaren 7a) eta gizarte-iraultza.

Hamarkada moderatua (1844-1854)

Alderdi sistema:
Bost alderdi handi: demokarata, progresista, unionista, moderatua eta karlista.
Parte-hatze txikia.
Hauteskunde-jarduera: ustelkeria, hauteskunde-iruzurra.
Handikien alderdiak.
Moderantismo teknokratikoa (1851-1854):
Zatiketa sakona moderatuen alderdian.
1851ko konkordatua: Elizaren eta Espainiaren arteko ituna.
Helburuak: zorra murriztea eta Estatua modernizatzea.
Bravo Murillo presidente.
Narvaézen gobernua (1844-1850).
Foruen berrezarkuntza.
Barne-zatiketa alderdi moderatuan.
Estatu zentralizatu eta uniformea: 1854eko Konstituzioa eta lege berriak.
Alderdi moderatuen nagusitasuna.
Elizabeth II.aren adin-nagusitasuna.
González Bravoren gobernu kontserbadorea: Guardia Zibilaren sorrera.
Olózaga progresista gobernuan, baina politika Narvaézek gidatzen zuen.
Trantsizio-garaia.

Esparteroren Erregeordealdia (1840-1843)

Erregeordetza Krisia:
Babes-galera: Esparterok erregeordetza utzi zuen (1843ko uzatailak 30)
Bartzelonako gertaerak (1842ko udazkena)
Maria Kristaina eta moderatuak azpijokoan zebiltzan Parisen.
1842ko uda: Milizia Nazionala gobernuaren oinarria.
Espartero Erregeorde.
Udalen eta diputazioen autonomia.
Kleroaren ondasunen salmenta, librekanbismoa.
Oinarri populistako boterea. Erdi mailako klaseen eta militarren babesa.
Espartero protagonista, baina gobernua autoritarioa.

Maria Kristineren erregeordealdia (1833-1840)

Gerra Zibil Karlista:
Armada isabelinoa garaile.
Lehen Karlistaldia (1833-1840) Euskadin, Nafarroan eta Katalunian.
Karlismoa: absolutismoaren defendatzailea.
Hirurteko Moderatua: (1837-1840).
Maria Kristina erbesteratu egin zen.
1840ko matxinadak.
Udalen Legea.
Karlistaldiaren amaiera.
1835eko iraultza:
1837ko Konstituzioa: progresista, subiranotasun nazionala.
La Granjako matxinada.
Kleroaren ondasunaren desamortizazioa, zorra murrizteko.
Trantzizioa eta Errege Estatutoa:
Liberalak eta Karlistak oposizioan.
Martínez de la Rosa gobernuan: 1834ko Errege Estatutoa.
Cea Bermúdezen eta J. de Burgosen gobernua: erreforma gutxi.