by iflores014@ikasle.ehu.eus i 7 years ago
886
More like this
Beste aisia-jolasak proposatu.
Adibidez, asko gustatzen zaie helduekin jolastea, beraz gurasoekin jolasak porposatu. Normalean nahiago dute gurasoekin jolastea, jolas interaktiboak erabili baino.
Jolas interaktiborik gabeko denbora-tarteak planifikatu.
Adibidea.
Adibidez, oporretan ez erabili mota honetako jolasak.
Ez debekatu jolas mota hauek
Ekarpena areagotu egiten delako.
Haurrekin jolasten saiatu.
Bereziki lehen jolas saioetan.
Ezgastatu dirutza handirik.
Sustatu haiek erosketan parte hartzea.
Jolasa erosi aurretik, edukiari buruz informazioa jaso.
Intolerantzia
Arrazismoa
Biolentzia
Gurasoak internet erabiltzen ikasi, haurrei erakusteko.
Subtema
Haurrak edukietatik babesteko.
Haurrekin nabigatu.
Internet erabiltzeko arauak jarri.
Ordutegiak mugatu.
Gainbegiratu interneten egiten dituzten harremanak
Edukiak bereizten irakatsi.
Kaxkarrak
Kalitatezkoak
Harremanak izateko ez dela modu bakarra irakatsi.
"Chat"-ak eta antzekoak.
Lan tresna gisa erabiltzen irakatsi.
Informazioa bilatzen irakatsi.
Interneten arriskuetaz informatu.
Grooming: Eraso zibernetikoa.
Ordenagailua ondo erabiltzen irakatsi.
Ergonomia
Argitasuna
Pantailarekiko distantzia
Ordenagailua erabiltzeko arauak jarri.
Haurraren eginbeharrak zehaztu.
Lana egiteko.
Jolasteko.
Ordutegiak mugatu.
Lana egiteko bada, ordutegia zabaldu.
Berarekin adostu.
Beste aisia-jarduerak eskaini.
Kanpoko jarduerak.
Barruko jarduerak.
Telebista ikusteko eredu ina izan.
Ohitura onak modelatu.
Telebista umearekin ikusi eta bertan agertzen dena azaldu.
Soiltasunak kontuan hartu.
Haurrak telebista noiz ikusiko dezaketen arauak jarri.
kontuan hartu antzekoak
Kontuan hartu lanak
Kontuan hartu gustuak
Haurrek ikusiko dutenari buruzko informazioa jaso eta horren arabera planak egin.
Galderen erantzunak
Ondorioak
Galderak
Zer eragin daukate pantailek umearen garapen sozio-afektiboan?
Zer eragin daukate pantailek umeengan ahozkeran?
Zer eragin daukate pantailek umeen janzkeran ?
Zer eragin daukate pantailek umeengan sexismoaren arloan ?
Erabilitako informazia, nondik atera dugun jakiteko.
Marko praktikoaren barruan, gure galderak aurkitzen dira. Hemen gure jakinminak aurkitzen dira eta guk egindako praktiketan jaso dugun informazio erreala.
ETXEA
4-6 urte
- "Pepa Pig", "Patrulla canina"-ko...espresioak.
"Pepa pig"-eko, "Patrulla canine"-ko...espresioak erabiltzen dituzte.
Pepa pig-eko, Dora la exploradora-eko, Disney-eko printzeseko...kamisetak eta soinekoak.
Telebistan eta ordenagailuak ikusten dituen marrazki bizidunen arropak janzten ditu
"Patrulla Canina"ko,"Hulk"-eko kamisetak
Marrazki bizidunen eta superheroien arropak janzten ditu
Panpinak, makillajeak...erabiltzen ditu jolasteko.
Printzesen mozorroak erabiltzen zituen jolasteko askotan.
Etxean dituzten jostailu gehienak, eraikuntzak, kotxeak, kirolaren ingurukoak...dira.
Soziaizatzeko interesa gutxitu.
Ingurunearekiko kontaktua izateko interes gutxi.
Aisialdiko debora, teknologiekin ibiltzeko erabiltzen dute.
Ordu asko ematen dituzte pantailen aurrean.
Teknologiak ematen dituzten aukera on guztiak kudeatzen ikasten juaten dira.
Teknologia berriak oso txikitatik erabiltzen ikasten dute.
JANTOKIA
0-6 urte
Ikusten ditusten telesaio eta marrazki bizidunetan agertzen diren hitzak erabiltzen dituzte, hala nola, hamburgesak daudenean,"burger cangre burger"-ak direla esten dute "Bob esponjan" bezala.
Ikusten dituzten marrazki bizidunen edota pelikuletako protagonisten irudiak eramaten dituzte, Elsa eta Ana, Peppa Pig, La princesa Sofia...
Superheroien edo pelikuletako protagonisten kamisetak ekartzen dituzte, spiderman, patrulla canina...
Ekartzen dituzten jostailu gehienak kotxeak, kamioiak, borrokazkoak... izaten dira.
5 URTEKO GELA
"Pirritx eta Porrotx"-en abestiak abesten dituzte. Etxean jartzen dizkietelako.
"La que se avecina" telesailaren Amador pertsonaiaren abestia abestu dute batzuk.
Ez dituzte bereizketarik egiten neska eta mutilen artean.
Sormen txokoan telebistak egin dituzte.
"La patrulla canina"-ren ipuina ekarri du batek.
"Pirritx eta Porrotx"-en bideoak ikusten dituzte.
- Edalontzi gehienak marrazki bizidunetakoak dira. 18tik, 2 pertsonek bakarrik zuten koloretakoa.
- Motxilak eta amantalak begiratzean gehienak ez dira marrazki bizidunetakoak. .
Mutilen motxilak, denak urdinak edo berdeak dira. Batek bakarrik zeukan "La patrulla canina"-ren motxila.
Gehienak "La patrulla canina" edalontziak edo "Super man" edo superheroeen edalontziak.
Neska baten amantala "Pirritx eta Porrotx"-ena.
Nesken motxilak nahiz eta ez izan marrazki bizidunetakoak, arrosak, moreak eta gama horietako koloretakoak dira.
Neska e¡gehienak Disney printzesena zuten edalontzia eta batek bakarrik "Cars"-ekoa.
Neska batek lego pieza bat hartu eta mugikor bat izango balitz bezala erabili.
"La patrulla canina"-ren panpina ekarri du batek.
Mutil bat, neska bat ordenagailuan ikustean, bere janzkera bidejokuaren sorginarekin konparatu du.
Mugikor zahar bat ekarri du batek, eta denek nahi zuten mugikorrarekin jolastu. Haserretu egin dira batzuk irakasleak kendu dielako.
Badaude haur batzuk, beti ordenagailu txokoan daudenak.
Haur batek, tablet baten kaxa ekarri du eta haurren interesa deitu du, baina urrak barruan zituela konturatzean, beraien interesa desbideratu da.
Bideogelara igotzen garenean, sekulako aldaketa nabaritzen zaie jarreran onera. Aztoratua dauden haurrak, atentzio handiagoa jartzen dute. - Ordenagailuan, musika altuan jartzean haurbiltzen ziren.
Taktila den pantaila, fitxak egiteko eta jolasteko erabiltzen dute. Haurrak oso adi egoten dira.
Ordenagailuan aurikularrak jarri dituzte haur guztiak ez hurbiltzeko.
Ordenagailua binaka erabiltzen dute.
4 URTEKO GELA
Espresioak
"La patrulla canina"-ren espresioak.
Ordenagailu txokoan, Urtxintxaren jolasan, "Ttantto".
"La patrulla canina"-ren rolak errepresentatu
"Peppa Pig" marrazki bizidunen rolak hartu jolasteko
"La patrulla canina"-ren motxilak zekarten
"Frozen"-eko kamisetak zekarten.
"Peppa Pig"-en motxilak zekarten.
Txoko librea zegoenean, "Ordenagailuaren txokoa" zegoen, eta bertan Urtxintxaren jokora jolasten zuten (Ttantto).
2 URTEKO GELA
Ahozkera
Hitzak
2 urterekin ez dute ia hitz egiten
Sexismoa
Material didaktikoa
Jolasak
Janzkera
"La patrulla Canina"-ren kamisetak zekarten.
"Dora la Exploradora"-ren kamisetak zekarten.
Eguneroko bizitza
Ordutegi malgua zegoen eta gurasoek bi ordu ezberdinetan etorri ahal ziren beraien bila, beraz umeak bere gurasoak ez zeudenean ikustean ez larritzeko, telebistan "Pirritx eta Porrotx" jartzen zuten.
Egokitzapen aldian abestiak jartzen zieten ordenagailuan lasaitzeko bere gurasoengatik negarrez ari zirenean.
1. Eguneroko bizitzan nola eragin dezakete pantailek?
2. Sexismoaren eragina nolakoa da?
3. Janzkeran eragina izan dezakete pantailek?
4. Umearen garapen sozioafektiboan eraigak izando ditu?
5. Ahozkeran eragina izan dezakete pantailek?
ADINA
IRIZPIDEAK
AHOZKERA
ESPRESIOAK
HITZAK
MATERIAL DIDAKTIKOA
MUTILEI ERREFERENTZIA
NESKEI ERREFERENTZIA
JOLASAK
JANZKERA
MUTILAK
NESKAK
Marko teorikoaren barruan, ikuspegien bildumak ditugu. Guk egindako hausnarketak eta jasotako informazioa.
Telebistak eta zinemak eragin
Lehentasunak eta ukatzeak
Ukatu behar ditugun pertsonaiak
Pertsonaia gurekin identifikatzen ez dugunean, ukazioa etorriko litzateke. Hau da, izaten dituen portaeren arabera ez gara identigikatzen eta errefusatzen dugu.
Lehentasuna eman behar degun pertsonaiak
Bere izateko eragatik, identifikatuak sentitzen garenean, ona bezala etiketatzen dugu.
Emozioak distantzian
Distantziaren arteko lotura
Pantailan agertzen denez, errealitatean ere agertzea logikoa izango litzateke.
Ikusleak emozio bat sentitzeko
Hainbat osagai
Umorea
Tentsioa
Beldurra
Sexua
Ikusleak esfortzua egin behar du ikusten duena erreala dela jabetzeko.
Enpatia
Pertsonaiekiko identifikazioa
Prozesu hau psikologizatu daiteke
Betearen ezaugarriei balio handiegia emanez.
Beste pertsona batekiko identifikazioa: sinesmen berdinak izatea, proposamen berdinak izatea eta desio berdinak izatea izango litzateke.
Patailekiko enpatia
Hau hobeto ulertzeko, faktore batzuk daude.
Faktoreak
Afinitate faktoreak
Pertsonaia batzuekin, beste batzuekin baino gehiago identifikatuko dira.
Hasieratik pertsonaiak zu identifikatzen ez zaituen portaera baten aurrean ikustean, horrekiko errefusa sortu dezake.
Eragin dezake
Ukazioa
Indentifikazioa
Egoera faktoreak
Lekuak eta egoerak ulermenean garrantzia izango dute
Ez da berdina zu bakarrik zaudenean beldurra sortu dezaken filma bat ikustea edo taldean zaudenean ikustea. Beldur handiagoa sortuko du bakarrik zaudenean.
eragina izango du
Bakarrik ikusteak
Taldean ikusteak
Edukiarekiko faktoreak
Edukiek emozio ezberdinak eragin ditzakete
"El niño del pijama de rayas" pelikula ikustean, juduetan eta kontzentrazio guneetan familiarrak izan dituztenen artean, emozioa ezberdina izango da.
Motak
Gizarte ezberdinetan emozio ezberdinak sortuko dutenak.
Gizarte ezberdinetan emozio berdina sortuko dutenak.
Espresio faktoreak
Ez dute hitzek bakarrik garrantzia, gorputzaren espresioa garrantzi handia du: Emozioei pisu gehiago emanez.
Telesaio batean, pertsona bat triste agertu daiteke. Baina pertsona hori triste eta negarrez agertzen bada, emozioa magnifikatu egiten da.
Faktore pertsonalak
Pertsonak, pantailetan ikusten duten egoera pertsonalekin identifikatu daitezkte.
Adibidea
Adibidez, guraso batzuk, identifikatuak sentitu daitezke, pantailaren aurrean haur baten bahiketa ematen denean.
Pertsona bat, beste pertsona baten lekuan jartzea izango litzateke. Hau da, emozio berdina sentiaraztea.
Zergatik?
Ikuslearen inplikazio emozionalari esker
Garapen sozial eta pertsonalean eragina.
Emozioak sortu.
TELEBISTA
Haurretan duen eragina
Ahozkeran duen eragina
Eragina izan dezake
Nortasunean
Hizkeran
Jokaeran
Nahi duena ikusi
Haurrentzat egokiak ez diren programak
Zapeando
La que se avecina
Salvame
Haurrentzat egokiak diren programak
Patrulla Canina
Doraemon
Pepa Pig
Eduki anitzak daudenez: Eragina ahozkeran.
Janzkeran duen eragina
Pertsonalitatea eta gustuak alde batera utzi
Kontsumitzen dituzten programetako eta publizitateko irudiak
Haurretan: Marrazki bizidunak.
Pantailen aurrean denbora asko igarotzean: ereduak bereganatu.
Ze orduetan?
Eskolatik kanpo
Aisialdirako denbora gehiena mota honetako teknolojiarekin igaro.
Eskolan
Curriculum ofizialaren barruan dauden gaiak lantzeko
Haurrek ematen dioten erabilera
Mota askotako programak kontsumitu.
Beren adinerako egokiak ez diren telesaiak
Mota hauetako programa asko, haurrentzat estipulatuak dauden ordutegietan
Marrazki bizidunak eta haurrentzako programak
Familiek nola kudeatzen dute erabilpena
Telebista gehien kontsumitzen den garaia ez da haurtzeroan, geroz eta adin gehiago orduan eta gehiago ikusi.
Teknologia mota hau adin eta klase sozial guztietan hedatu.
6 urte baino gutxiagoko haurren %80ak telebista egunero ikusi.
2 eta 3 urte arteko umeen %50ak telebistaren aurrean modu erregularrean eseri.
Familien ia %100ek telebista dute etxean.
Uhin elektromagnetikoen bidez irudiak igortzen dituen tresna da, eta hedaduraz, irudiak igortzeko tekniken eta jardueren multzoa.
ORDENAGAILUA
Hurretan duen eragina.
Erabilera ona
Teknologiekin trebetasuna eskuratu
Eguneroko bizitzan teknologia kontrolatzeko kapazitate handia
Txikitatik teknologia ikasteko kapazitate handia
Hezkuntzari eta haurraren garapenari begira: Aurrerapenak
Erabilera txarra
Sozializatzeko beharr galdu
Bizipen asko galdu
Ingurunearekiko eta gizartearekiko harremana galdu
Dependentzia sortu
Programa informatiko bat aplikatuz datuak prozesatzeko gai den gailu elektronikoa da. Tresna digital eta elektronikoa da, bere osagaiak digitalak direlako eta erabil dezakeen informazioak diskretua edo kuantifikagarria izan behar direlako (zenbakiak, testua, irudiak, bideoa edo soinua...)
Gaur egungo jokoak: Bideojokoak
Abantaiak
Kontzentrazioa suspertu
Estrategiak aurrera eramaten agundu
Erreflexuen eta adimenaren garapenean lagundu
Begi-esku koordinazion lagundu.
Espazioaren eta denboraren antolaketa egiten lagundu
E
Desabantailak
Menpekotasuna eragin
Bakartasuna eragin
Balio desegokiak helarazi
Urduritasuna eta antsietatea eragin
- Gaur egun gure bizitzaren zati.
-70.hamarkadan sortu ziren, teknologiaren garapenaren eraginzez.
- Gaur egungo jokoak eta lehenengoak konparatuz, berriketa asko egon dira. Lehengoak oso sinpleak ziren.
Adinaren araberako sailkapena
18 urtetik gorakoak
12 urtetik gorakoak
7 urteik gorakoak
3 urtetik gorakoak
Telebistak jokoetan duen eragina.
Gure ustez, haurraren jolasetan eta jostailuetan telebistak etateknologia berriek erabin nabarmena dute. Azken urte hauetan geroz etatelebista serie gehiago ikusten dira. Eta hori eragin nabarmena dauka beraiekerabiltzen dituzten jokoetan eta jolasteko moduetan.
Publizitatearen eragina
Jostailuak
Telebista saioek ere eragin handia.
Publizitateak eragin handia.
Haurrek nahi dituzten produktuak geroz eta gehiago
Adibideak
"Peppa Pig"en lego jolasa
"Micky mouse"ren etxea
"Hora de aventuras" panpinak
"La patrulla canina" panpinak
"Pocoyo" puzzlea
Telesaioen eragina
Jolas sinbolikoa
Zer dira?
Adibideak.
Sin Chan
Sin Chan-eko kapitulu hau "Trabajo de madres" deitzen da, eta bertan ikus dezakegu zeintzuk nola Mishae amak etxeko-lan guztiak egiten dituela, umearen heziketaz arduratu eta janaria prestatu. Bitartean aitak ematen du etxetik kanpo gauera arte, lanean ari delako.
Los Simpsons
Los Simpsons telesailean, Marge, familiaren ama gauza guztiak egiten ditu, egunaren janari guztiak prestatu, arropa garbitu, gauzak ordenatu, umeak eskolara eraman etab. Aldiz Homerek bakarrik lanera joaten da, eta etxean egiten dituen hiru gauzak telebista ikustea, denetarik jatea eta garagardoa edatea da. Berez telesail hau transmititzen duena da emakumeek ez dutela etxetik kanpoko bizitza, eta bere ardura dela etxeko lan guztiak egitea eta bere seme-alaben heziketaz arduratzea.
Bideoa
Iragarkiak
Sexismoa haurretan
Komunikabideetan
Genero ezberdintasunak bultzatzen dituen edukiak transmititu
Mezu sexistak jaso konstanteki
Telebistan
Iragarkietan agertu.
Umeentzat diren telesaietan agertu.
Eskoletan
Sexu aniztasuna nahiz sexuen arteko berdintasuna landu.
Telebista
Pertsonaien profil Soziologikoa
-Ama izatea bertan behera geratu
-Ezkonduta dauden emakumeak, kontrolatzaileak eta dependienteak dira.
-Bakarrik bizi diren emakumeak edo konpartitzen dutenak etxebizitza bikote tenporal batekin.
-Lanean kargu altuenak
Pertsonaien profil Psikologikoa
-Haien itxuragatik kezkatuta
-Haien buruarekiko seguruak eta ausartak
-Familiagatik kezkatuta
-Bere lana ondo egiteagatik kezkatuta
-Sentikorrak
-Sentimenduen adierazpen eza
-Bere lanetan guztiz entregatuta
-Psikologikoki indartsuak
Pertsonaien itxura Fisikoa
Emakumeak
-Erakargarriak, 25-50 urteren artean
Gizonak
-Indartsuak
-Ez dute zertan erakargarriak zan behar protagonistak izateko
Generoa
Generoarekiko estereotipoak ikus-entzunezko edukietan haurrentzat
Neskak
-Sentikorrak eta magikoak
-Gehienak bigarren mailako paperak izan
Mutilak
-Bere indarra eta inteligentziatik destakatu
-Gehienak protaginostak eta antagonistak
Definizioa
Genero kontzeptuak maskulinotasuna eta femeninotasuna eraikitzeko prozesu psikosozialari egiten dio erreferentzia. Prozesu hori pertsona baten sexua zein den jakiten denean hasten da sarritan, jaio baino lehen eta sozializazio prozesuaren bidez eraikitzen da, pertsona horren izateko, sentitzeko eta jarduteko era markatuko duen rol bat esleitzen zaionean.
Zer da?
Sexismoa, hitzak berak esaten duen bezala,pertsona bat bere sexua dela eta, bastertzean datza. Hau da, pertsona bat, bere sexuaren arabera, era batera edota beste era batera tratatua izatea. Horrela, bi sexuen artean desberdintasun bat ezarriz. Honekin lotuta, garrantzi handia duen hitza aipatu beharra dago, generoa.
