door Leire Urkidi 4 jaren geleden
370
Meer zoals dit
Bi sistema
Nerbio-sistema autonomoa
Bi azpisistema
Parasinpatikoa: atseden-egoeretarako prestatu gorputza
Sinpatikoa: jarduera-egoeretarako prestatu gorputza.
Borondatezko jarduera kontzienteak eragina izan dezake funtzio horietan.
Oharkabean, inkontzienteki eta automatikoki betetzen diren gorputzaren oinarrizko funtzioak eragin: bihotz-taupadak, biriketako mugimendua, guruin-jariaketak...
Ez dago garunaren mendean.
Nerbio-sistema somatikoa
Eskeleto-giharrek (borondatez kontrolatuak) osatzen dute
Gorputzaren mugimenduan parte hartu
Nerbioak nerbio-sistema zentralean jaio eta gorputz osoan zehar adarkatu eta banatu
Zuntzek nerbioak osatu
Neuronen luzapenak elkartu nerbio-zuntzak osatzeko.
Bi atal
Bizkarrezur-muina
Ekintza erreflexuak kontrolatu: zerbaitek ziztatzean eskua kentzea.
Entzefaloa
Bizkarrezur-erraboila
Oharkabeko funtzioak kontrolatu: bihotz-taupadak, birika-aireztapena, doministikuak, zotina, oka, mugimendu peristaltikoak,…
Bizkarrezur-muinari lotuta
Zerebeloa
Gorputzaren orekaz arduratu
Borondatezko mugimenduak koordinatu
Garuna
Funtzioak
Gorputzaren mugimedu, lo, gose eta egarri bizi-funtzioen arduraduna
Pentasmendu, oroimen, hizuntza, ikaskuntza eta abarrez arduratu
Borondatezko jarduerak zuzentzen dituzten aginduak prestatu
Kontziente egiten da hartzaileek hartutako informazioa.
Gainazala oso tolestuta
Bi hemisferioz osatuta
Meningea eta likido zefalorrakideoak nerbio-zentruak. babestu
Garezurrak eta bizkarrezurra organo horien kanpoko babesak
Entzefaloak eta bizkarrezur muinak osatzen dute
Elkartze-neuronak/interneuronak
Sentimen-neuronak motorrekin lotu
Neurona motorrak
erantzuna efektoreetaraino giharrak uzkurtzeko eta guruinak jariatzeko
Sentimen-neuronak
hartzaileek hartutako informazioa entzefalorantz eta bizkarrezur-muinerantz.
Luzapenak:
Axoia
Neuronek elkar ukitu gabe, eta sinapsia (informazioa pasatzea neurona batetik bestera ikutu gabe) neurotransmisorei esker)
Nerbio-bulkada beti norantza berean: uhin elektrikoa dendritan sortu, neurona osoan ibili eta axoian atera
Neurona batek beste bati nerbio-bulkada igortzeko
Dendritak
Nerbio-bulkada jaso
Soma
Nukleoa eta organulu gehienak hor daude
Zelula mintza
Izar forma
Guruina: erantzuna jariatzailea denean: substantzia bat jariatu
Giharra/muskulua: erantzuna motorra denean: mugimendu bat eragin
Erantzuna eman
Erantzunak prestatu
Informazioa jaso eta prozesatu
Estimuluak (gorputzaren erantzuna sorrarazteko gai den aldaketa) hauteman eta nerbioguneetara igorri
Hormonak odolean zehar mugitu
Mezulari kimikoen bidez (hormonak) eragin
Erantzun geldoak baina iraunkorrak
Guruin endokrinoz osatuta
Erantzunak nerbioetan zehar zabaldu
Nerbio bulkaden bidez eragin
Erantzun laburrak eta lasterrak
Nerbio-ehunez osatuta
