Dinamika litosferikoak

Meer zoals dit

geologia

door Ainhoa Arcocha

geologia

door Ainhoa Arcocha

LURRAREN DINAMIKA

door Irati Etxabe

Landare zelula BIO

door Ilargi Ezkioga Esnaola

Wilson Zikloa

Dinamika litosferikoak

PLAKA LITOSFERIKOEN DINAMIKA

GANDOR TERMIKOA

PUNTU BEROA SORTU

GANDORRA LITOSFERAREN OINARRIRA IRITSI

ARROKAK DILATATU

MANTUA GORANZKO BIDEAN ZEHARKATU

DENTSITATEA TXIKITU

TENPERATURA ALTUA

MANTUAREN OINARRIAN D GERUZA

D GERUZATIK ASKATZEN DEN MATERIAL GAINBEROTUKO ZUTABEAK

LURRAREN BARNEKO MAKINA TERMIKOA

PRESIOAREN ETA TEMPERATURAREN ERAGINA

URTZE PARTZIALAK

DESHIDRATAZIOA

LURREKO MAKINA TERMIKOAREN MOTORRA

MANTUKO KONBEXIOAK ERAKUSTEN DITUEN PROZESUAK

PLAKA LITOSFERIKOEN HIGIDURA

KONTINENTEAK POSIZIOZ ALDATU

MANTUKO KONBEKZIOAREN GOIKO ALDEKO HIGIDURA

MATERIAL METAKETA LURRAZAL KONTINENTALAREN GAINAZALEAN

EZ DA MANTUAN HONODRATZEKO BEZAIN DENTSOA

GRANITOZKOA

BASALTOZKO LURRAZALAREN BIRZIKLAPENA

OZEANOEN HONDOA ERATU

JARDUERA BOLKANIKOA

GASAK ISURTU ATMOSFERARA

BERO KANTITATE HANDIA BOTA

LURRA HOZTEKO PROZESUA

NUKLEO METALIKOAREN KRISTALIZAZIOA

KANPO NUKLEOAREN BURDINA URTU

KRISTALIZATZEN

ELEMENTU ERRADIAKTIBOEN DESINTEGRAZIOA

SUBSTANTZIA BATZUEN FISIO ESPONTANEOA

BESTE ATOMOEN KONTRA TALKA

ABIADURA HANDIAN ASKATU

PARTIKULA SUBATOMIKOAK ASKATZEN DIRA

PLAKA LITOSFERIKOEN TALKAK

Ozeaniko-kontinental

Magmatismoa

Jarduera bolkanikoa eragin

Azpiratutako plaka

Angelu txikia

Presio handia egin

Plaka kontinentala loditu

Orogeno bat sortu

Akrezio-prisma handia sortu

Akrezio-prisma tolestuta

Ozeano-fosarenondoan

Kontinentearen gainean

Ofiolita

Obdukzioa

Kontinental-kontinental

Ezaugarriak

Sedimentuen artean

Ofiolitak sortu daitezke

Talka egitean

Hautsi egiten da

Faila handiak sortu

Jarduera sismikoa izan daiteke suturatik urrun

Indiako eta Asiako lurrikarak

Bi litosfera kontinentalak

Bata bestearen sartuta

Bata bestearen gainean

Plaka ozeankoa askatu

Azpiratzen da azkenean

Plaken arteko marruskadurak eta konpresioak

Metamorfismoa

Deformazioa

Zati bat urtu

Granito arrokak osatu

Oxigenoa sortu

Litosfera loditu

Jalkitako sedimentuak pilatzen dira

Talka orogeneoak

Espainian

Gaur egun

Mendikate Subbetikoa

Mendikate Prebetikoa

Alborango plaka

Sierra Nevada

Lurrikarak izateko arriskua

Zenozoikoan

Uharte bat

Iberia eta Europa arteko litosfera ozeanikoa

Azpiratzen hasi zen

Iberia eta Europa arteko itsasoan pilatutako arroka sedimentarioak tolestu

Pirinio axialak sortu

Iberiar plaka, Alborango plakaren kontra talka egin hegoaldetik

Iberiar plakaren gainean gelditu.

Duela 25M urte

Granitozkoa

Iberiar plaka Europako kontinentearen azpian sartu

Ekialderantz desplazatu

Iparralderantz Afrika desplazatu

Hegoaldean

Gibraltarko faila

Pirinioetako iparraldeko failak zehakatu itsasadarrak.

Sortu

Mendikate Betikoak

Pirinioak

Subdukzio prozesua talka egin ondoren

Ozeaniko-Ozeaniko

EzaugarriaK

Ozeano fosak sortu

Filipinetan

Azpiratzen plakako lurrazal ozeanikoa

Litosfera azpiko mantuan sartu

Lurrazal ozeanikoan urtzen diren mineralak

Urtzen dira

Magma-ganberak elikatu

Gainazalera igo eta azalaratu

Azpiko plakak ez du presio handirik egiten

Sedimentuak erraz apiratu

Ez da akrezio-prisma handirik sortzen

Azpiratzen den plaka oso okertuta azpiratu.

Magmatismo prozesua

Lurrikara arrisku handia.

Jarduera bolkaniko handiko lurraldeak

Uharte-arkua sortu

Filipinak

Japonia

Litosfera ozeanikoa dortsaletik urrundu

Hautsi eta azpiratu

Hoztu eta loditu

PLAKA BARNEKO PROZESU GEOLOGIKOAK ETA ISOSTASIA

ISOSTASIA

Adibidez

Eskandinavar penintsula goratu 10000 urteko izozt-geruza desagertu zenetik

Oraindik baliozkoa

Baina litosfera dela hondoratzen dena dakigu

Arkimidesen printzipioa

oreka isostatikoa

lurrazalari eta mantuari aplikatzearn emaitza

Mantuaren gainean flotatu lurrazala

azpian, egoera likidoan mantua

Lurrazalak gainkarga jasatean

karga desagertuz,goratu

Hondoratu

Clarence E. Dutton geologoak erabili terminoa

Litosfera kontinentalean

Rift

Magma basaltikoa sar daiteke eta luurazal ozeaniko eratu

Haustura-eremua

Dentsitaea galtzean eta gandor termikoak presioareki bultzatuz

Sabeldu egin

Distentsioa lurrazalean(lurrazala haustu)

Ehunko metrokoa izan ahal da

Gandor termikoa nekez zulatu

Magma poliki igo gainazalerantza eta kontinete azpian beroa pilatu

Litosfera Ozeanikoa

Gandor termikoa finko geldituz eta plaka ozeanikoa gainean higitzean

sumendi segida sortu gainazalean

Puntu berotik urrundu ahala itzali

Puntu beroa dagoenean

Jarduera bolkaniko sortu

Sumendi-uharteak edo bsaltozko goi-lautadak sor daitezke

Topic principal

PLAKA LITOSFERIKOEN ERTZEAK

DORTSAL OZEANIKOA ETA FAILA ERALDATZAILEA

PLAKA ERTZ PASIBOA

PLAKA ERTZEEI ERE HORRELA ESATEN DIEGU

FAILA ERALDATZAILE

DARTSALAREN BI ZATI BEREIZ DAUDENEAN

PLAKA ERTZ ERAIKITZAILE

JARDUERA BOLKANIKOAK LITOSFERA OZEANIKO BERRIA

ERTZ SUNTSITZAILEAK ETA SUBDUKZIOA

PROZESUA

3.

MANTUA AZPIRATU

SUNSIDENTZIA PROZESUA

KONTINENTALETIK BANATU

2.

HAUSTURAK

KONTINENTALA

LITOSFERA AZPIKO MANTUA

HOTZ

DORTSALETIK URRUNDU

1.

MEHEA ETA BEROA

DENTSITATE TXIKIA

LITOSFERA OZEANIKOA ERATU

GOI MANTUARI ATZIKITU

LURRAZAL OZEANIKO BERRIA MANTUAN

SUBDUKZIO EREMUETAN

PLAKA ERTZ SUNTSITZAILE

LITOSFERA OZEANIKOA GOI MANTUAN HONDORATU

PROZESU AZKARRA

PLAKA OZEANIKO BAT LITOSFERA BAXUKO MANTUAN HONODRATU

PLAKA LITOSFERIKOAK

ZAZPI PLAKA NAGUSI

AUSTRALIAKOA

OZEANO BAREKOA

KOKOKOA

INDIAKOA

NAZCAKOA

ARABIAKOA

FILIPINETAKOA

IPAR AMERIKA

OZEANO ATLANTIKOA

BERTAKO KONTINENTEAK

PLAKA BATZUK

LITOSFERA OZEANIKOZ BAKARRIK

LURREKO LITOSFERA ZATITUTA

LITOSFERA KONTINENTALA

ARROKA OOSO ANTZINAK

GRANITO DENTSITATE BAXUA

MANTUAREKIN KONPARATUTA

HONDORATU EZ

LITOSFERA OZEANIKOA

EGITURA

MANTUAREN LEHEN KILOMETROEK

BASALTOZKO LURRAZALA

HARRY HESS

INTERAKZIO HANDIA

LURRAREN EGITURA

Konbekzioak

Kanpo-nukleo konbekzioa

Ebakidura handiak sortzen kontrako noranzkoan doazen korronteekin

Eroale elektriko likido higidurak (burdina) sortu eta iraunaratu Lurraren eremu magnetiko

Lurrraren errotazioak eremu magnetiko eta errotazio-ardatza lerrokatu

kanpo-nukleoaren oinarrizko eta gainazaleko tenperaturaren artko aldea 1000ºC

Konbekzio-korronte indartsuak kanpo nuklearen barnean

Kanpo nukleo likidoa 3000ºC

Burdinaren jariakortasuna urarenaren antzekoa

Mantuko konbekzioa

Gradiente Geotermikoa

Lurraren barnealdea 5000ºC

Lurraren gainazala hotza egotea eta barnealdea bero egoteak

Gradiente geotermikoa eragin konbekzio-korronteak

Lurrazala isolatzaila termiko bezala jokatu zuen mantua hotea atzeratu

Gainaza hoztuta eta barnealdea oso beroa

D" geruza(100-400km)

Gandor termikoa materialak gorantz edo beherantz eraman

Konbekzio-korrontea D" geruzak osatu duen materiagaz eginda

Mantuaren eta nukleoaren arteko trantzisioa eratu

Temperatura 3000ºC

Konposaketa dinamika

Barne-nukleoa

Beste nukleo bat dagoela esaten dute

Hiru nukleoak zati metalikoa osatu

Endosfera

Presio handia--egoera solidoan

Kanpo-nukleoa

Ez ditu transmititzen S uhinak

Lehman etenak bereizi

Oso dentsoa(%80 burdinaz) eta egoeran likdoan (oso beroa)

Behe-mantua

Goi-mantua baino dentsoagoa

Repetti etenaren eta Gutenberg etenaren artean

Litosfera azpiko goi-mantua

Lurrreko eskualde batzuetan moteldu

Astenosfera

Zurruna eta uhin sismikoak bizkortu

Litosfera oinarria eta Repetti etenaren artea

Litosfera

Bi motako

Ozeanikoa(30-50km)

Kontinentala(100-200km)

kontinenteetako zona antzinakoak(300km)

Granitoz

Lurrazalak eta goi-mantua osatu

Geruza zurruna, portaera hauskorra

Konposaketa egitura

Nukleoa(2900km-6371km)

%10 behera: karbonz,oxigennoz eta sufrez

%80 gutxienez burdina %10 nikela

Barnekoena

Mantua(70km-2900km)

Perioditaz osatuta

Mohorovic eta Gutenberg etenen artean

Lurraren bolumenaren %82 baino gehiago

Lurrazala(10km-70km)

Ozeanikoa 10km

Kontineentatik hurbil(milaka metroko lodieera geruza)

Ez daude sedimenturik

Basaltoz

Kontinentala(30km-70km)

%85 granitozkoa

Arroka bolkanikoak

Arroka metamorfikoak

Arrroka sedimentarioak