Enpresa-motak (forma juridikoa)
SOZIETATEA
Merkataritza-sozietate bereziak
Kooperatibak
EZAUGARRIAK:
- Helburu ekonomiko eta sozialak asetzera bideratuta, egitura eta funtzionamendu demokratikoa dute.
- Emaitza ekonomikoak (soberakinak) bazkideei banatzen zaizkie behin kooperatiban berrinbertitzerik behar ez bada.
- EKONOMIA SOZIALA osatzen dute. Ez dute zuzeneko irabazi-asmorik, bazkideen beharrak asetzera zuzentzen baitira.
- 1. mailako kooperatiban, bazkideak pertsona fisikoak dira eta 2. mailakoan, beste enpresa batzuk.
- Gutxieneko bazkide kopurua hirukoa da. Pertsona bat, boto bat.
- Orokorrean, erantzukizun mugatua, baina estatutuetan beste nolabaiteko erantzukizuna ezarri daiteke.
- Gutxieneko kapitala estatutuetan ezarritakoa izango da.
Lan-sozietateak eta partaidetzako sozietateak
EZAUGARRIAK:
- Gutxienez 3 bazkide eraketan.
- Egokia langileek enpresa kontrolatu eta aldi berean bazkide izan nahi duten sozietateentzat.
- Kapitala akzioetan edo partaidetzatan banatuta:
- LAN SA: gutxieneko kapitala 60.000 € (akzioak).
- SL: gutxieneko kapitala 1 € (partaidetzak).
- Langile kopurua ezin da bazkideen %25a baino gehiago izan. Egokia langileek enpresa kontrolatu eta aldi berean bazkide izan nahi dutenean.
Merkataritza sozietatea
Enpresa batean lanean aritzeko pertsona batek edo gehiagok ondare komun bat biltzen dute. Helburua mozkinak elkarren artean banatzea.
Kapitalista
Kapital-ekarpena bazkideen ezaugarriak baina garrantzitsuagoa. Enpresaburu profesionala kontratatu daiteke enpresaren kudeaketa aurrera eramateko.
Sozietate anonimoa
EZAUGARRIAK:
- Bazkide bat edo gehiago (fisikoak zein juridikoak). Bakarra bada, pertsona bakarreko sozietatea.
- Erantzukizun mugatua.
- Gutxieneko kapitala 60.000 €. Akzioetan banatuta dago. Sozietatea eratzean, kapitał guztia harpidetuta eta %25a gutxienez ordainduta egon behar du.
- Akzioak modu askean transmititzen dira.
- SZak zergapetzen du.
Erantzukizun mugatuko sozietatea
EZAUGARRIAK:
- Nortasun juridikoa dute.
- Bazkide batek edo gehiagok eratu. Bazkide bakarrak osatzen badu, pertsona bakarreko sozietatea. Bazkidea pertsona fisikoa zein pertsona juridikoa izan daiteke.
- Bazkideen erantzukizuna mugatua.
- Kapitala partaidetzatan zatituta. Zatiezinak dira eta partaidetzen transmisioa mugatuta, ez da librea. Gutxieneko kapitala 1€-koa (hasieratik guztiz ordainduta).
- Sozietatearen bazkideek partaidetza horiek eskuratu nahi badituzte, lehentasuna.
- SZak zergapetzen du.
Pertsonalista
Bazkideek sozietatearen kudeaketa egin. Garrantzitsuagoak bazkideen ezaugarri pertsonalak sozietatean duten kapitala baino.
Kolektiboa
Bazkideen ezaugarri pertsonalek garrantzia.
EZAUGARRIAK:
- Nortasun juridikoa dute.
- Bi bazkide gutxienez. Bazkide gutxi izateko egokia.
- Gutxieneko kapitalik ez.
- Bazkide kapitalistak (dirua eta ondasunak jartzen dituztenak) eta industrial (lana jartzen dutenak) desberdintzen dira.
- Bazkideek erantzukizun, solidarioa eta mugagabea dute.
- SZak zergapetzen du.
Sozietate zibil publikoa
Kontratu bidez dirua, ondasunak edo industria erkidegoan jartzeko derrigortasuna. Lortutako irabaziak beraien artean banatzen dituzte.
EZAUGARRIAK:
- Bi bazkide, gutxienez.
- Gutxieneko kapitalik ez.
- Bazkide kapitalistek: dirua eta ondasunak jarri. Bazkide industrialek: lana.
- Erantzukizuna mugagabea da.
- SZaren arabera zergak ordaindu.
BANAKAKO ENPRESA
Pertsona fisiko eta enpresaren nortasun juridikoa bat.
EZAUGARRIAK:
- Pertsona adin nagusikoa eta bere ondasunak erabiltzeko eskubide osoa.
- Gutxieneko kapitalik ez.
- PFEZ bidez zergak ordaindu.
- Erantzukizun mugagabea
- Egokia tamaina txikiko enpresentzat.
Ondasun-erkidegoa
Erantzukizun mugatuko ekintzailea
Ohiko etxebizitza erantzukizun mugagabetik kanpo.
Banakako enpresa
