Buru gaixotasunak eta sistema endokrinoko gaixotasunak

Mer som dette

Sistema endokrinoko gaixotasunak

Ved Telmo Julián

BURU GAIXOTASUNAK

Ved Ane Deprit

IKASGAIA GIZA HARREMANA ETA KOORDINAZIOA (I): NERBIO-SISTEMA ETA SISTEMA ENDOKRINOA

Ved VICTOR FERNANDEZ BELLIDO

GIZA HARREMANA ETA KOORDINAZIOA: NERBIO-SISTEMA ETA SISTEMA ENDOKRINOA

Ved Adrian Moreno

Buru gaixotasunak eta sistema endokrinoko gaixotasunak

Sistema endokrinoko gaixotasunak.

Diabetea

Intsulina eskasiak edo intsulinarik ezak sortzen du, eta horren ondorioz, gorputzak ezin du odoleko glukosa xurgatu, ezta energia-iturri gisa erabili ere. Halakoetan, odolak ohi baino azukre kantitate handiagoa izaten du

2.motako diabetea

Ez da intsulinaren mendekoa. Oro har, 40 urtetik gorako pertsonei eragiten die. Zelulek intsulina egokiro erabiltzen ez dutelako gertatzen da. Ondorioz, zelulek glukosa gutxiago kontsumitzen dute, eta odoleko azukre kantitatea handitzen da.

1. motako diabetea

Intsulinaren mendekoa ere esaten zaio. Gazteei eragiten die eta intsulina sortzen duen pankreako zelularik ez dagoe-lako gertatzen da.

Nanismoa eta hipofisi-gigantismoa

garapen-aldian hazkuntza-hormona sortzeko arazoek eragindako gaixotasunak dira.

Tiroideko gaixotasunak

Tiroide-hormona gehiegi edo gutxiegi sortzearen ondorioz gertatzen dira, eta hipertiroidismoa eta hipotiroidismoa esaten zaie, hurrenez hurren.

Hipofuntzioak -hau da, tiroxina gutxiegi sortzeak- gorputzeko funtziorik garrantzitsuenak moteltzen ditu.

pisu-galera

hiperaktibotasuna

haserrekortasuna

loezina

urduritasuna

Buruko osasuna.

Asaldura psikikoak

Nerbio-sistemaren aztura osasungarriak

Gure nerbio sistema ondo joateko gauza batzuk egin behar ditugu.

Ez kontsumitzea tabakorik, alkoholik edo nerbio-sistemaren funtzionamenduari eragiten dion bestelako drogarik.

Babes-neurriak hartzea.

Nerbio-sistemaren edozein atali kalte egiten dioten egoerak eta jarduerak saihestea.

Buru-jarduerak egitea.

Gutxienez zortzi orduz lo egitea.

Ariketa fisikoa.

Bizitza txukuna.

Elikadura orekatua.

Asaldura obsesibo-konpultsiboa

Konpultsioak portaera errepikakorrak edo errituzkoak dira, eta obsesioari emandako erantzun gisa osatzen dira.

Eskizofrenia

Pertsonak argi pentsatzeko, bere emozioak kontrolatzeko, erabakiak hartzeko edo besteekin harremanak izateko duen gaitasunari erasaten dio.

Depresioa

Depresioa ez da norberaren borondatez alda daitekeen tristezia iragankorra.

Arreta falta eta hiperaktibotasuna

Hiperaktibotasuna:Jarduera motore bizia garatzen duten haurrak dira, etengabe mugitzen direnak, jarduera horrek guztiak helbururik izan gabe.

Arreta falta: askotan enmpanatzen zara.

Antsietatea

Emozio-egoera desatsegina da

Sintomak

Loaren gorabeherak

Kontzentratzeko zailtasuna

Urduritasuna

Asaldura fisikoak edo organikoak

Gaixotasun neurodegeneratiboak

Alzheimer-en gaitza edo Parkinson-en gaitza.

Parkinsona: mugimendua eta jarrera kontrolatzeaz eta koordinatzeaz arduratzen diren garuneko guneen neuronak hiltzeari edo endekatzeari zor zaio.

Sintomak:

gorabeherak mugimenduen koordinazioan.

Esku, beso eta hanketako dardara,

Ibiltzeko zailtasunak

Gihar zurrunak

Alzheimerra: garun-azaleko neuronak endekatzearen ondorioz gertatzen da.

Hasieran, galera arinak, Fase aurreratuetan hitz egiteko zailtasunak gertatzen dira, , jarraibideak betetzeko ezintasuna, eta aldaketak portaeran eta nortasunean.

Kolpeak

Bizkarrezur-muinean lesioak eragin ditzakete, bai eta paralisia ere, beheko ataletan edo atal guztietan.

tetraplejia

paraplejia

Garuneko arterien buxadura edo haustura

Neuronen heriotza eragiten du, odol-fluxurik ez dagoelako.

Gaixotasun infekziosoak

Esaterako, poliomielitisa eta meningitisa. nerbio-sistema zentralari eragiten dioten gaixotasunak.