Kategorier: Alle

av Ediz Olçum 8 måneder siden

72

SES OLAYLARI

Türkçe dilinde ses olayları, dilin zenginliği ve dinamik yapısını yansıtan önemli konulardır. Bu olaylar arasında ünlü düşmesi, ünlü daralması, ünsüz türemesi ve ikizleşmesi gibi çeşitli süreçler yer alır.

SES OLAYLARI

SES OLAYLARI

ÜNLÜ DARALMASI

-YOR KAPATIYORSUN ÖNCESİNDEKİNE A VE E GETIRIP OKUYORSUN ANLAMLI OLUYORSA DARALIR

OLUMSUZLUK EKLİ DARALMA

SORU EDATI OLAN MI-Mİ VAR AYRI YAZILAN.

BUNUN DISINDA BIRLESIK YAZILAN BUTUN MI-Mİ LER DARALMADIR.


KONUŞMUYOR-KONUŞ-MA-YOR

SUSMUYOR-SUS-MA-YOR

BİLMİYOR-BİL-ME-YOR

UMMUYOR-UM-MA-YOR

SİLMİYOR-SİL-ME-YOR

GELMİYOR-GEL-ME-YOR

GÖRMÜYOR-GÖR-ME-YOR

GİTMİYOR-GİT-ME-YOR

AĞLIYOR-AĞLAMAK-VAR
AĞLA-YOR
SAKLIYOR-SAKLAMAK-VAR

SAKLA-YOR

SÖYLÜYOR-SÖYLEMEK-VAR

SÖYLE-YOR

ÜNLÜ DÜŞMESİ

*EĞER LA LE EKİ VARSA ÖNCESINDE ISIM OLMAK ZORUNDA

*AR-ER RENKLERE GELMEYI SEVER SARARMAK DEGIL SARI AR MAK

İÇERDE DEĞİL İÇERİDE DIŞARDA DEĞİL DIŞARIDA YUKARDA DEĞİL YUKARIDA İLERDE DEĞİL İLERİDE BURDA DEĞİL BURADA ORDA DEĞİL ORADA OLMALIDIR.



**TÜRERKEN DÜŞME**
BENZEDİ

BENİZ-E-Dİ

İÇERİLİYOR

İÇERİ-LE-YOR

**BİRLEŞİK SÖZCÜK OLUŞURKEN DÜŞME**

BUARADA

BU-ARADA

ŞURADA

ŞU-ARADA

**YARDIMCI EYLEM GELİRKEN DÜŞME**

SABREDİYOR

SABIR-ET-İYOR

ŞÜKRETTİM

ŞÜKÜR-ET-TİM

**İKİNCİ HECEDE DÜŞME**

ALNI-ALIN-I

FİKRİ-FİKİR-İ

ZİHNİ-ZİHİN-İ

KAYBOLDU

KAYIP-OL-DU

NASIL

NE-ASIL

ORADA

O-ARADA

YUMURTALADI

LA LE ISIM OLMALI DEMISTIK YUMURTA DAN YUMURTLADI


YUMURTA-LA-DI

UYKUM

UY(U)-MAK

SIZLADI

SIZLAMAK DEĞİL SIZI DAN SIZILAMAK

SIZ(I)-LA-DI

ÜNSÜZ DÜŞMESİ

UFACIK-UFAK-CIK
SICACIK-SICAK-CIK

KÜÇÜCÜK-KÜÇÜK-CÜK

ÇABUCAK-ÇABUK-CAK

YUMUŞACIK-YUMUŞAK-CIK

MİNİCİK-MİNİ-CİK

BÜYÜCEK-BÜYÜK-CEK

**SEYRELDİ-SEYREK-L-Dİ**

ÜNSÜZ BENZEŞMESİ-SERTLEŞMESİ

F-S-T-K-Ç-Ş-H-P

BU UNSUZLERLE BITEN SOZCUKLER SONRA Ç-T-K İLE DEVAM ETTİYSE BENZEŞME VARDIR


FISTIKÇIŞAHAP
KÜ(S)KÜN
SE(Ç)KİN

YUR(T)TAŞ

İNA(T)ÇI

KA(P)TI

ÜNSÜZ TÜREMESİ-İKİZLEŞMESİ

SEDDİ-SET-İ
RABBİ-RAB-İ

ZAMMI-ZAM-I

CEDDİ-CET-İ

ŞERRİ-ŞER-İ

HADDİ-HAD-İ
HAKKIM-HAK-IM

TIBBİ-TIP-İ

ŞIKKI-ŞIK-I

SIRRIM-SIR-IM

KAYNAŞTIRMA-YARDIMCI SES-KORUYUCU ÜNSÜZ

Y-Ş-S-N
YAŞASIN

ARKAYI-ARKA-Y-I

BUTUN YI-Yİ KAYNAŞTIRMADIR

-ŞAR -NIN -YI -SI

KAPININ-KAPI-N-IN

ÜNSÜZ YUMUŞAMASI-DEĞİŞİMİ

*AYKIRILIK*
EVRAK YUMUŞAMA OLMAZ

MERAKIMIZ

LAYIKIYLA-SADECE LAYIĞINI BULMAK K YUMUŞAR

*AK-AĞARDI*
GEÇ-GECİKMEK

AÇ-ACIKMIŞ

RENK-RENGARENK

**ÇOĞALDI-ÇOK-AL-DI**

P>B
Ç>C

T>D

K>G-Ğ