Zarf Fiileri 1

Mer som dette

SÖZCÜK TÜRLERİ

Ved sevde atar

BİZİ BİZ YAPAN DEĞERLERİMİZ

Ved Yusuf Korkmaz

ZARFLAR

Ved YAREN SEZER

En iYİ Diziler

Ved Elif Özçelik

Zarf-Fiilleri

Fiil + mAdAn --------------------------------------------------- TR: Yan cümlecikteki işin yapılmadığını, temel cümledeki işin yapıldığını anlatmak için kullanılır. EN: The one in the dependent clause is used to tell that the function or activity is not performed, yet the one in the independent clause indicates that the function or activity is completed. --------------------------------------------------- - Yemek yemeden evden çıktı . - Kantinde bir şeyler yemeden sınıfa gelmez. - Annemden izin almadan bir yere gidemem.

- تستخدم هذه اللاحقة لتدل على أن صاحب هذا العمل فعل شيئاً قيل شئ آخر ؛ والمعنى ( قبل أن / من قبل أن ) !

fiil + (y)Ip ------------------------------------------------- TR: -(y)Ip eki birbirini takip eden iki işi, aynı özne yapıyorsa genellikle zaman ve kişi ekleri ikinci fiilin yanına, “-(y)Ip” eki de birinci fiilin yanına getirilir. EN: We use this suffix when two actions following each other are performed by the same subject, the requisite suffixes are added, in general, to the second verb-stem and -(y)ıp to the first one. -------------------------------------------------- - Bugün okula gidip sınav sonuçlarını öğrenelim. - Çarşıya çıkıp alıveriş yapmayacak mıydık? - Ayşelerle pikniğe gidip bu güzel günün tadını çıkaralım.

- رابطة العطف (IP) ؛ تربط بين جملتين فعليتين وقع أحدهما قبل الآخر ولكن في زمن واحد. - ملحوظة : عادة تستخدم ( و / ve ) لربط الجمل ؛ لكن عند استخدام هذه الرابطة بعد الفعل لا يجوز استخدام ( و ) .

1- fiil + DIğIndAn beri 2- fiil + (y)AlI 3- fiil + DI fiil + (y)AlI ---------------------------------------------------- TR: Bu zarf fiiller, temel cümledeki eylemin başlama zamanını ve eylemin hâlâ devam ettiğini gösterir. EN: These gerunds show when the action started and it still continuous. ---------------------------------------------------- - Okul başladığından beri Arzu’yu görmedim. - Aslı geldi geleli her gün beraberiz. - İstanbul’a geleli her gün çalışıyorum.

- هذه الصيغة خاصة للتعبير عن الزمن؛ وتستخدم لنفهم منها أن هذا الفعل بدأ في الماضي ومستمر إلى الوقت الذي قيلت فيه الجملة .. والمعنى ( منذ أن .. ) .

fiil + (I/A)r fiil + mAz ---------------------------------------------------- TR: Bu zarf-fiil cümleye “tezlik, çabukluk” anlamı verir. Temel cümledeki fiilin hemen gerçekleştiğini / gerçekleşeceğini anlatmak için kullanılır. İki fiil arasındaki süre çok kısadır. EN: This gerund means “quickness”, and it is used to express main action will be done immediately. In “-Ir... mAz” statements, time interval is much shorter between two actions. ---------------------------------------------------- - Memleketine varır varmaz beni mutlaka ara! - Okuldan çıkar çıkmaz kütüphaneye gideceğim. - Mektubunu alır almaz sana cevap yazıyorum. - Eve gider gitmez yatıp uyumak isti yorum.

- هذه الصيغة تفيد توالى حدوث فعل الجملة الثاني مباشرة بعد وقوع الفعل الأول : والمعنى ( بمجرد أن . حتى .... )

Fiil + (mA) + (y) IncA ---------------------------------------------------- TR: Temel cümlenin yüklemini zaman bakımından tamamlar. Kendisinden sonra gelen fiilin hemen yapıldığını / yapılacağını gösterir. EN: This gerund defines the verb in terms of time. It expresses that action will be done soon. ---------------------------------------------------- - Uçaktan inince beni ara. - Ödevlerim bitince yatacağım. - Geçen yıl yağmur yağmayınca şehirde su kesintileri oldu. - Kardeşim seni görmeyince çok üzüldü.

NOT: * “-(y)IncA” zarf-fiili bazen “-DIğI zaman” yerine kullanılır. Fakat “-DIğI zaman”lı söyleyişlerde temel ve yan cümlelerdeki fiiller aynı zamanda yapılıyor olabilir. * “-(y)IncA” is sometimes used in place of “-DIğI zaman”. But in statements with “-DIğI zaman”, actions of the relative and main clauses may co-inside.

- الصيغة الانتهائية: تدل على الانتظار لبلوغ حدوث الفعل ؛ بحيث يترتب على انتهاء الجملة الثانية حدوث الجملة الأولى ؛ والمعنى ( لما , عندما . ريثما : إلى أن .... )

fiil + sA + (kişi eki) bile / dA ---------------------------------------------------- TR: Bu zarf-fiiller yan cümledeki fiilin gerçekleşmesinin, ana cümledeki yargının gerçekleşmesinin şartı olmadığını ifade etmeye yarar. EN: This verbal adverb indicates that it is not necessary for the act in the independent clause to be realized because the act in the dependent clause is being realized. ---------------------------------------------------- - Sen gelmesen bile biz gideceğiz. - Annem kabul etmese de ben o konsere gideceğim. - Hemen hazırlanıp çıksak bile filme yetişemeyiz. - Artık istesek de gençlik günlerimize dönemeyiz.

- تستخدم هذه اللاحقة بمعنى ( حتى لو ) للدلالة على أن عملاً ما حتى لو حدث فهو لن يؤثر على عمل رئيسي موجود أو عمل مُخطط له أن يحدث.

fiil + mA + (iyelik)+ (y)A rağmen ---------------------------------------------------- TR: Bu zarf fiil, yan cümle ile ana cümle arasında bir karşıtlığa işaret eder. EN: This verbal adverb points out the contradictory between the dependent and independent clause. ---------------------------------------------------- - Havanın kötü olmasına rağmen gezimiz iptal olmadı. - Spor yapmamasına rağmen oldukça sağlıklı görünüyor. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- isim + (y)A rağmen ---------------------------------------------------- TR: Bu zarf-fiil, cümlede karşıtlık ilgisi kurar. EN: This adverb produces a contradictory in the sentence. ---------------------------------------------------- - Fırtınaya rağmen gemi yola çıktı. - Trafiğe rağmen zamanında havaalanına ulaştık. - Bütün hatalarına rağmen onu affedeceğim. - Kalabalığına rağmen İstanbul’u seviyorum.

- مع الأفعال : تدل على أن هناك تضاد بين جملتين مشتركتين؛ والمعنى ( على الرغم من .. ). - مع الأسماء ؛ كذلك للدلالة على العلاقة العكسية بين جملتين والمعنى أيضا ( على الرغم من .. ).

fiil + mAktAnsA ---------------------------------------------------- TR: Bu zarf-fiil, ana cümledeki işin yan cümledeki işe tercih edildiğini anlatır. EN: This verbal adverb shows that the act in the independent clause is chosen over the act in the dependent clause. ---------------------------------------------------- - Vapur iskelesine tramvayla gitmektense yürüyelim, mesafe kısa. - E-posta göndermektense gidip konuşacağız. Böylesi çok daha iyi. - Kilo vermek için hiçbir şey yememektense spor yaparım. - Onunla çalışmaktansa ölürüm daha iyi.

- تستخدم هذه اللاحقة لتفضيل شئ على شئ آخر ويكون المعنى ( بدلاً من , خير من , أفضل من ) .

fiil + mAk üzere ---------------------------------------- TR: Bu zarf-fiil, “-mAk için” gibi yüklemin gerçekleşme amacını gösterir. Ancak bu yapı, gerçekleşmesi kişinin kendisine bağlı olan fiiler için kullanılır. EN: This verbal adverb can show the aim of the main verb action like “to do”. However, this structure is used when the realization of the action depends on the person. ---------------------------------------------------- - Sağlıklı olmak için spor yapıyorum. (Doğru) :- Sağlıklı olmak üzere spor yapıyorum. (Yanlış, çünkü sağlıklı olmak bizim elimizde değil.) - İşe gitmek için evden çıktı. (Doğru) → İşe gitmek üzere evden çıktı. (Doğru) - Sigarayı bir daha içmemek üzere bırakıyorum. (Bir işin tekrar yapılmayacağını anlatır.) ---------------------------------------------------- ---------------------------------------------------- fiil + mAk üzere + (kişi eki) ---------------------------------------- TR: Bu zarf-fiil yukarıdaki şekilde çekimlenerek isim cümlesi yapar. Eklendiği fiilin gerçekleşmesine çok az kaldığını belirtir. EN: This verbal adverb produces noun clauses by being conjugated. --------------------------------------------------- - Çabuk ol, vapur kalkmak üzere! - Kahvem bitmek üzere. Birazdan gidebiliriz.

1- نفس استخدام için/من أجل : لبيان الهدف من عمل فعل ما. 2- تستخدم للدلالة على الوقت القليل الذي سيحدث فيه الفعل؛ ويكون المعني هنا ( على وشك ) .

fiil + mAk için (genel) fiil + mA + iyelik eki için (özel) ---------------------------------------------------- TR: Bu zarf-fiil, yüklemin gerçekleşme amacını gösteren yan cümleler oluşturur. EN: This verbal adverb produces dependent clauses which indicate the purpose of the realization of the verb. ---------------------------------------------------- - Kadıköy’den Taksim’e gitmek için önce vapura sonra da fünikülere binmeniz lazım. - Yurt dışında sorun yaşamamanız için listedeki belgeleri hazırlamanız lazım. - Öğretmen konuyu iyi anlamamız için her gün ödevler veriyor. - Sana yardım etmek için ne yapabilirim ?

- صيغة ( من أجل ) : تستخدم هذا الصيغة لبيان الهدف من عمل فعل ما! .

- fiil + zaman eki + (y)ken - isim + DA + (y)ken - sıfat + (y)ken ---------------------------------------------------- TR: Bu zarf-fiil, sonuna geldiği kelimeye durum ve zaman anlamı katar. Cümlenin anlamına göre geçmiş zaman, şimdiki zaman, gelecek zaman veya geniş zamanla kullanılır. EN: This gerund has the same meaning with ‘when’ and ‘while’. It can be used in past, present continuous, future simple present tenses. ---------------------------------------------------- - Yemek yaparken telefon çaldı. - Otobüse yetişmek için koşarken düştüm. - Hazır elin değmişken benim tabağımı da mutafağa götürür müsün? - Babam çocukken çok yaramazmış. - Düşecekken ablam kolumdan tutt u. - Tam evden çıkacakken karşı komşum misafi rliğe geldi. - Tatlı tatlı sohbet ediyorken birdenbire tartı şmaya başladılar. - Hastayken bana en çok Bahar yardım etti . - İstanbul’dayken her haft a balığa gidiyorduk.

- صيغة الأداة وتدل على الحال والزمن. (سياق الجملة هو ما يوضح لنا الحال من الزمن) . - تربط بين جملتين تعني في العربية ( بينما , عندما ... )

fiil + (y)A fiil + (y)A --------------------------------------------- TR: Bu zarf-fiil, fiilin nasıl yapıldığını anlatır. Bu zarf fiilde yapılan işin tekrarı söz konusudur. “-ArAk” zarf fi iliyle bu zarf fiilin cümleye kattı ğı anlam, birbirine çok yakındır. Bu nedenle çoğu zaman birbirlerinin yerine kullanılabilirler. EN: It describes how an act is performed. There is a repetition of the act to be done. Sometimes the meaning that these add to the sentence is very close to each other. For that reason, they can be used interchangeably. ------------------------------------------------ - Bilgisayarın karşısında çalışa çalışa gözlerim ağrıdı. - Konuşa konuşa Türkçemi ilerlettim. - Birbirimizi görmeye görmeye unuttuk. - Piknikte güle oynaya eğlendik.

- الصيغة الحالية الاستمرارية؛ وهي تربط بين جملتين فعليتين؛ وتدل على استمرار حدوث الفعل بشكل معين , فهي أيضا تصف الفعل. - تعنى في العربية : مازال ؛ وهي تعرفنا كيفية القيام بالفعل؛ ويدل على تكرار الفعل للتأكيد. - هذا النوع يتشابه مع ArAk ؛ لذلك نستطيع استخدام أي منهما لوصف فعل معين.

fiil + (y)ArAk --------------------------------------------------- TR: Bu zarf-fiil, durum zarf fiilidir ve fiilin nasıl yapıldığını anlatır. EN: This gerund is a stuation gerund and tells how the action is done. ---------------------------------------------------- - Annesinin yanına koşarak gitti . - Her sabah okula yürüyerek gidiyorum. - Müzik dinleyerek ders çalışıyorum. - Türkçeyi, Türk dizilerini seyrederek öğrendim. - Ekmek yemeyerek kilo verdim.

- الصيغة الحالية تربط بين جملتين فعليتين. - الفعل الأول يعبر عن الحالة التى عليها الفعل الثاني؛ ويشير إلى كيفية القيام بهذا الفعل. (الفعل الأول يصف الفعل الثاني) !

NOT: - Olmak ve gitmek kelimelerinden sonra “(y)ArAk” zarf-fiili geldiğinde, bu kelimeler başka bir anlam ifade eder. - When “ArAk” (equivalence for gerund/infi niti ve mode) follows the verbs to be and to go, these words have other meaning. Örnek: Babam mühendis olarak çalışıyor. Hasta giderek iyileşiyor.

عند استعمال :- - فعل olmak : يعني بصفة كذا أو مثل كذا. - فعل gitmek : يعني بمرور الوقت أو بالتدريج على حسب معنى الجملة.

Istanbul - B1