Feudalismoa mendebaldean

Mais informações

ERABERRITZE EKONIMIKOA (I)

por Maider Landaluze Domínguez

errusiar iraultza aurreko ezaugarriak

por Iñaki Vazquez

HISTORIAURREA

por Unai Uribesalgo Muñoa

Feudalismoa Europa Mendebaldea (Nasra)

por Nasra Gizarte

Feudalismoa mendebaldean

Gizarte feudala

Nola antolatzen zen?

Gizarte feudala hiru estamentuetan antolatzen zen, eta talde itxiak ziren, beraz oso zaila zen estamentuez aldatzea.

Estamentu horietako bi, kleroak eta noblezia, pribilegioak zituzten eta hirugarrena, nekazariak, ez zituzten inolako pribilegiorik

Nobleak

Gaztelu feudala

Gaztelua babesteko, harresiak, dorreak eta lubanarro bat zegoen. Sartzeko zubi altxagarri bat zegoen

Gela garrantzitsuenak omenaldiaren dorrean zeuden

Goragune batean kokatuta zegoen lurralde osoa ikusteko

Nobleen bizilekua zen, zerbitzariak eta zaldunak ere bizi ziren han

Oso aberatak zirenez zaldun ekipamendua eramaten zuten eta boteretsuenak armada propioa zuten

Maila desberdinekoak zeuden

Behe noblezia

Goragoko mailetako nobleen zerbitzura egoten ziren

Goi noblezia

Oso boteretsuak ziren, lur eremu handiak zituzten eta erregearen basailuak ziren

Beste estamentuak babestu behar zuten, horretarako borroka egin eta gerrara joan behar ziren

Nekazariak

Nekazari askeak ere bazeuden baino oso gutxi ziren, gehienak jopuak ziren

Beste estamentuak mantentzen zuten lurrak lantzen eta zergak ordaintzen

Kleroak

Bizimodu batzuk bereizten ziren kleroen barruan

Klero sekularra

Gizartean nahastuta zeuden, hala nola, apaizak

Klero erregeladuna

Monasterioetan itxita bizi ziren eta erregela bati edo portaera arau bati jarraitzen zioten, eta abade bati jarraitzen zioten

Maila desberdinetakoak zeuden

Behe kleroa

Nekazariak ziren, monje xumeak eta landa eremuetako erretoreak ziren

Goi kleroa

Ardura eta entzute handieneko kargudunak ziren, lurrak eta jopuak zituzten

Kleroek otoitz egiten zuten biztanleak salbatzeko

Jaun feudalak

Feudoak oinordetza bidez jasotzen ziren beraz familia nobleen boterea gora egin zuen eta errege-erreginenak behera

Pribilegio batzuk zituzten

Jaun eskubidea

Lanik ez egitea, mota guztietako tasak eta zergak kobratzea eta monopolioak izateko pribilegioak ematen zizkion.

Eskubide jurisdikzionalak

justizia banatzeko ahalmena zuten eta gainera beste noble batek bakarrik ahal zuen epaitu

Feudalismoaren ondorio garrantzitsuenetako bat boterearen zatiketa izan zen. Jaun feudalak erregek bezala aritzen ziren bere feudoetan

Zergak kobratzen zuten

Justizia banatzen zuten

Arauak jartzen zituzten

Zertan oinarritzen zen feudalismoa?

Feudalismoa basailutza itunean oinarritzen zen.

Maila altuagoko noble batek, jauna, maila baxuagoko noble batekin, basailua, basailutza ituna sinatzen zuen , basailua babesa eta armada ematen zion eta jauna lur eremu bat ematen zion feudo deritzena. Bi motatakoa izan daiteke

Jaunen eta nekazarien edo maila baxuagoko artekoa.

Erregeen eta jaunen (goi nobleak) artekoa

Ezaugarri hauek zituen

Ekonomiaren oinarria nekazaritza zen

Gizartea talde itxitan banatzen zen. Bi talde bereizten ziren

Talde ez pribilegiatuak (nekazariak)

Talde pribilegiatuak (goi noblezia, elizgizonak...)

Errege-erreginek boterea galdu zuten eta nobleek botere asko hartu zuten

Zer da?

Feudalismoa sistema politiko, sozial eta ekonomiko bat zen, IX. urtean sortu zen eta aro modernora arte iraun zen, XV. mendera arte.