por Muhamad Junaedi 2 dias atrás
121
Mais informações
Enterobaktericeae tanimlama yontem
Sonuc
H2S
Tupleri
Ure
Mannitol
Triple Sugar Iron
Ekilen virus miktari kullanilan doku kulturu hacminin 1%i kadar olmalidir
Virus ile hucrenin
Doku kulturu vasatina ekim
Vasat icine viruslu suspansiyon eklenir
PBS ile yikanip atiliyor
Vasat dokulur
Adsorbsiyon teknigi
Mikroskobunda kontrol edilir
Hucre uzerine vast eklener (SERUMSUZ) ve 37C Etuve kaldirir
Virus suspansiyon dokulur, sonra PBS ile hucreler yikanir
Oda sicakliginda 2-4 saat, 37C 1-2 saat inkube edilir
Hucre yuzeyine ekleyecek
Virus suspansiton 1%
PBS ile yikamak
Flask icerisindeki vasat dokulur
Konserve, depolanma, Dondurulma, Cozdurulme
Suspanse
1X10(6)ml
Monolayer
Flask agzina kadar vasatla doldur
Asamali islem
Cryotup kullanmasi lazim
Dondurulacak olan hucre konsentrasyon 1-4 Milyon olmasi
Hucre dondurur iken, intraseluler su partikulleri engeleyen made DMSO (dimetil sulfoxide) yada gliserin
Primer hucre kultur depolama icin +4c,
Hucre pasajlama (Subkultur)
Basamaklar
1-2 damla hemacytometer damlatir ve hucre sayimi yapilir
Supernatant dokulur, dipteki hucreler az bir uretme basti ile suspanse edilir
Hucre suspansiyonu pipete edilerek santrifuj, 800-1000 rpm 5-10 dakika
37Cetuvede 5-10 dk hucreler tamamen ayrilana kadar beklenir
Tripsin hucre yuzeyine koyulur (0.025%)
Hucre yuzeyi ilik PBS le yikanir
Monolayer olusturmus hucre kulturu vasati hucre yuzeyinin ters tarafindan dokulur
Bir flask baska bir flaskla tanismaya, hucre canli canli, devam cogalmaya yapar
Primer Hucre kultur
Temel basamaklari
Hucre miktarinin tespiti
Hucrelerin filtrasyon, santrifuj ve yikama islemi
Tripsinisazyon islerini
Soguk
Sicak
Asama
Devamli tripsinizasyon
Ilk tripsinizasyon
PBS le yikamalari
Dokularin 1mm3 kucuk parcalanir
Kupsul, zar, ve yag arindirilmasi
Embriyolar ve organlar steril sartlarda alinmasi
Hazirlanmasi
Dikkat edecek hususlar
Transport asamasinda herhangi bir kimyasal kullanilmamasi
Dondurulmus hucre ve ogranlarin hucre kulturunde kullanilmamasi
Organ ve dokular uzerinde herhangi bir patolojik lezyon bulunmamalisi
Annelerin saglikli olmasi
Donerlerin genc, mumkunse fotal donemde olmasi
Cell line / Hucre Hat
Tiroid gibi doku
Kuzu bobrek
Fotal dana bobrek
Dana bobrek
Dana testis
Malzemeler
Serum
Vasat (Medium)
Hucre hatti
Aksak rekabet
Monopolcu
Oligopoli / Oligopson
Monopoli / Monopson = Tek satici / tek alici
Tam rekabet piyasasi
Fiyat
Talep
Arz
Nakliye
Ozel
Hayvan ayirma
Baglanmis ver servest hayvanlar
Birbirine dusman olan hayvanlar
Boynuzlu hayvanlar ve boynuzsuz hayvanlar
Cinsel yonden yetiskin erkekler ve disiler
Yestiskin damizlik erkek domuz yada aygirlar
Onemli olcude farkli buyuklukte ya da yasta olan hayvanla
Degisik turlerdeki
Tasinmayan olan
Gobek tam iyilesmemsi yavrular
Kendi yurumeyen
Gebeleik
Hayvan saglikli
Hayvan nakil (2011 de yayinlanmis)
Yetki, sorumluluk ve yukumlulukler
Tanimlar
Varis yeri
Uzun yolculuk
Ilk hayvan araca gelirsen 8 saatten daha uzun yolculugu
Ayrilis yeri
En az 48 saat sure hebr vermesi lazim
50 km altindaki kendi arach gerek yok
Hayvan ozel bilgi
Buzagilar
Transport
Barinak
220 kg >
1.8 m2
150 - 220kg
1.5 m2 - 1.7 m2
150 kg <
1.5 m2
Tavuk
Yumurtaci tavuklar
Zenginlestiemis sistem
Zenginlestirmemis sistem
Alternatif sistem
Klazik sistem
4 temel prensibi
Sosyal Davranis
Hayvan ve insan arasinda
Hayvanlar arasinda
Iyi Saglik
Iyi Barinak
Iyi Beslenme
Yardimci materyal
Uretimden kaynaklanan kalintilar
Koruyucular
Fenol turevleri
Thimerosal
Stabilizatorler
Jelatin
Sekerler
Adjuvan
Yan etki
Yeni adjuvanlar icin guvenlik acisindan daha dikkatle degerlendirilmedir
Uretim maliyetleri
Alerjik reaksiyon
Madde
Mikrobiyal, sentetik ve sitokinler
Nano teknoloji ve polimerik
Toll benzeri reseptor agonistleri (Biyolojik adjuvany)
Yag emulsiyonlari ve surektanlar
Mineral tuzlari
Aluminyum fosfat
Aluminyum hidroksit
Amac
Bagisiklik tepkisi depolamak (daha uzun sure)
Bagisiklik tepkisi artirmak
Gelismeler icin materyal
Doku/hucre kultur
ETY
Deneme hayvani
Tanimak icin
M.O Urunleri
M.O Komponent
Antijen
Toksoid
Inaktive (Oldurmus)
Canli zayifllatilmis
Canli olmayan
Daha fazla doz lazim
Sadece enjeksiyon
Daha pahali
Antikor aracili bagisiklik oldugundan, yanit daha sinirli
Daha zayif yanit
Geri donusum yok
Daha stabil, depo ve tasinma daha kolay
Daha guvenli, virulens yok
Antikor aracili bir bagisiklik tepkisi uyarir, inaktivasyon icin kimyasal yada fiziksel lazim (Isi)
Canli
Yanlislikla inaktivasyonu
Bazi ilk doz yanit vermeyecek
Gebelik endiseleri
Depolama ve tasima gereksinimleri
Geri donus potansiyeli
Bagisiklik sistemi baskilanmis bireyler icin risk
Enjeksiyon disinda yapilir
Altertnatif uygulama yontemler kullanir
Daha ucuz
Dayanikli
Guclu tepki
Kabakulak
Botellus
Influenza
Patojen zayiflastilmis, cogalmak yetenek var, daha uzun sure ve etki
Booster
Koza (Ev asilamasi)
Maternal imuniszasyon
Cansiz asi kullanir
Canli asi kullanilmaz
Asiri duyarlilik
Aktif ve pasif bagsiiklik
Aktif
Pasif
Terapotik olarak kullanir
Kisa omurludur (En fazla 3-6 ay)
Hizli bir sekilde
Hepatit
Difteri
Kuduz
Tetanus
Yatistirici ve uyku ilaclari
Yerel anesteziler (Local)
Sekilleri
Bolgesel
Epidural
Spinal
Paravertebral
Iletim (Sinir blogu)
Infiltrasyon
Topikal
Maddeler
Prokain ve tetrakain
Benzokain
Lidokain
Sadece deri
Sprey gibi
Mekanizmasi
Impuls yok
NA blokleme
Dengeli anastezi
Analjezik kullanimi sarttir
Sivi destegi
Dengeli anastezi bilesenleri
Pre + anaestezik + analjezik
Katı genel anestezi
Ajanlari
Desavantaj
Anestezi suresi uzatilamaz
Doz asimi riski yuksektir
Derinligi kontrol edilmez
Cerrahi oncesi induksiyon icin uygun
Hastada once gevseme
Giris hizli ve kolay
Ucucu genel anestezi
Etil klorur
Azot protoksit
Xenon
Desfluran
Sevofluran
Izofluran
Enfluran
Metoksifluran
Halotan
Kinazolin
Dikkat edilmesi gerekenker
Analjezik etki yok
Sedatif etkisi zayif
Atlarda paradoksal uyarilma
Ornek
Lorazepam
Midazolam
Etikler
Antikonvulsan
Kas gesvetici
Anksiyolitik
Hipnotik
Seditf
Aldehidler
Barbiturat
Enduksiyon kullanilir
MMS Baskilayici
Donemlerine gore
1,3,4 donemler
Barbiiturat
1,2 donemler
Tiletamin
Ketamin,
1,2,3,4 donemler
Kloroform
Eter
4. Meduller paralizi
3. Cerrahi anastezi donemi
IV Evre
III Evre
II Evre
1. Evre
2. Delirium - Bilinc kaybolmys ama beyin kortkes baskilanirken medulla etkilenmemistir
En tehlikeli donemdir
1. Analjezi donemi (Agri kesici) - Ilac verlimeden bilincin kaybolmasina kadar
Ozel Bilgi (Vakalar)
Neuroregulator
Sempatomimetik
Katekolamin olmayan
MSS Uyaricilari
beta mimetikler
Alfa mimetikler
Katekolaminler
Dobutamin
Izoproterenol
Adrenerjik reseptorler
A1
Yapisal siniflandirmasi
Peptid ve glikopeptid yapili
Amino asit yapili
Ekistator
Inhibitor
Asetilkolin
Amin yapililar
Dopamin
Adrenalin
Noradrenalin
Merkezi etkili kas gevseticiler
Kullanim yerleri
Cevre sinirlerin baski ve irkitilci uyarilara maruziyeti
Kas, eklem, kemik, bursa
Ilac
Dantrolen
Diazepam
Baklofen
Spasm sebebbleri
Intervertebral disk hastaligi
Miyozit ve travma sonrasi spazmalar
Tetanoz toksin
Cirpinma (Epilepsi) onleyici ilaclar
Levetirasetam
Benzodiazepin
Barbiturat (Fenobarbital)
Psikotropik ilaclari
Trankizan ilaclar
Noroleptik ilaclar
Noroleptik etki benzer
Hormon
Progestin hormonlari
Digerleri
Atipik noroleptikler
Tiyoanthen turevleri
Tiyotiksen ve klopentiksol
Butirofenonlar
Azaperol
Droperidol
Fenotiazinler
Ozellikleri
Analjezik etki
Antiemetik etki
Plasentaya kolayca gecer
Asepromazin
Klorpromazin
Termoregulator bozukluk yapar
Klinik kullanma alanlari
Norolept analjezi
Preanastezik
Asiri ajitasyon
Psikozlar
Trankilizanlarla farklari
Uyku olusturmaz
Davranislari duzelten
Uyutmadan belirgin bir sakinlik saglar
Farmakodinamik
Farmakokinetik
Eliminasyon
Metabolizma
Dagilim
Absorbsiyon (Emilim)
Etkileyen faktorler
vucut alakali
Ilaç alakali
Hucre membranlari nasil geçer
Iyonofor
Suzulme
Endositoz
Kolaylastirmis difusyon
Aktif tasima
Pasif difusyion
Onemli konseptler
Vucuttaki hucre zar = Lipid
Yağ da eriten madde kolay kolay emilir
Giriş ve önemli terimleri
Indeks
Standard Guvenlik Araligi
(LD1-ED99) x 100/ED99
Mutlak Guvenlik Indeks
LD1 / ED99
Terapotik Indeks (Tedavi indeksi)
LD50/ED50
Doz
Letal Doz
Mutlak Letal Doz (LD99)
Orta letal Doz (LD50)
Minimal Letal Doz (MLD)
Toksik Doz
Etkili Doz / Terapotik doz
Maksimal Efektif Doz (ED99)
Median Efektif Doz (ED50)
Minimal Efektif Doz (MED)
Etkisiz Doz
Ilaç siniflandirma
Hazirlanis sekillerine gore
OTC
Majistral
Ofisiyel
Mustahzarlar / Spesialite
Recetesine gore
Kirmizi
Yesil
Beyaz
Etki / Kullani amaclarina gore
Antiemetik
Antipiretik
Analjezik
Tesir yerlerine gore
Kimyasal yapilarina gore
Ilaç kaynaklari
Rekombinant DNA
Biyosentetik
Sentetik
Inorganik maddeler
Mikroorganizmalar
Hayvansal
Tanen
Spaonin
Glikozit
Alkaloid
Ilaç adlandirma
Ticari
Kimyasal
Kod
Fiziksel
Kimya
Hastalik alakasi bilgi
Akabane
Border Disease
Birth malform
Conginetal
Flavivirus (Pestivirus)
Bovine Leucosis Sarcom complex (BLV)
Yok
Exopthalmos (Goz cikiyor gibi)
Lenf nodlari buyutur
B Lenfosit daha yuksek
HIV den farkli, HIV T Lenfosit daha yuksek
Sekli
Iyi huylu
Lenfproliferatif process veya Lymphocytosis
Genc sigirlarda, Sporadik
Cutaneus Leucosis
2 yasindan kucuk sigirlarda, sporadik
Thymic leucosis
6 aylik kucuk buagi icin
Juvenil leucosis
Eriskin sigirlarda
Enzootic viral leucosis
Louping Ill
Flavivirus
Aborta neden viral hastaliklari
Koyun-Keci
Caprine herpes virus
Rift valley fever virus
PPR
Schmallenberg
BHV-4
Sap
BVDV
IBR
Transmissible spongioform ensefalopathic
Yuruyus bozuklugu
At yuruyusu
Catwalk
Ataksi
More prominent when the animal is free
Haassasiyet bozuklugu
Light
Sound
Touch
With pen
Davranis bozuklugu
Stares at the ceiling, Head trembling
Immediate jerking movement of the entire body
Difficulty in getting up
Nerveous ear movement
Wrinkling nose or muscle
Grinding teeth
Increased salivation
Fear
Nerveous in the examination room
Tedavi yok
Wasting Disease
Fatal Famial INsomnia
Feline/mink ensephephalotic
Nv CJD
Creutzfeldd Jacob DIsease
GSS
Kuru
Scrapie
BSE
Kan
Balik un
Gida - Et, Kemik Un
Rabies (Kuduz)
Etkilenen hayvan siniflandirma
Bovine Spoingiform Encephalopathy
Virus siniflandirma
Bulasma Sekli
Retrovirus
Sitoplazma + Nucleus
DNA Virus
Nucleus
Poxvirus (Sitoplazmada)
RNA Virus
Sitoplazmada
Influenza (Nucleus’da)
Spiroket
Siniflandrima
Brachispira
Mukus
Anamnez
Klinik enfeksiyonlar
Kontamine diski ile temas
Domus kolitis
Domuz dizanterisi
Mortalite dusuk ama gelisme icin ekonomi kayip ama
Domuz yavrularda 6-12 haftalik
Domuzlarda intestinal spiroket
B mu
B innocens
B intermedia
B pilosicoli
Brachyspira hyodysenteriae
Intestinal spiroket
Spiroketa
Troponema
O kadar onemli degil dedi
Borrelia
Lyme hastalik (Kopek en onemli, At, sigir, koyun ve insan)
Serolojik test ve Immunofloresans
Anamnez onemli (Kene mucadele var mi)
Numune icin kan, Serebrospinalis sivi, synovial sivi
Zor
Perikarditis, nefritis, ensefalitis, hepatitis
Artritis (Topallik)
Halsizlik
Sublikinik tablo
Rodentler uzerinde beslenen larval donemdeki keneler, etkeni kan emme sirasinda alirlar
Borellia burgdorferi
Tek kromozom ve linear
Kivrimlar daha genis
Mikroaerobik
Artropod vektorler bulasir (Keneler)
Leptospira
Serolojik testler
Aglutinasyon testi
Idrar ornegi
Kedi ve kopeklerde
Kronik karacagiger ver bobrek yetmezligi
Akut hemorajik hastalik
Kronik bobrek hastalik
Pomona, bratislava
L interroagans serovar canicola ve icterohaemorrhagiae
Domuzlarda leptospirosis
Abortus, olu dogum, infertilite
Copenhagenii
L interrogans serova icterohaemorrhagiae
Atlarda leptospirosis
Kronik te, Periyodik oftalmitis (Ay korlugu)
Bobrek bozluklari
Abortus, olu dogum
Nadiren gorulur, subklinik
L Interrogans servoar bratislava
Buzagi ve kuzularda leptospirosis
Grippotyphosa
Pomona
Sigir ve koyun leptospirosis
Asilar, multivalan veya monovalan
Antibiyotik
Hemoglobinuri
Sarilik
Agalaksi
Abort, olu dogum
Ates
Etkenler
L interrogans serovar hardjo
L borgpetersenii serovar hardjo
Gumus boyama (Karanlik mikroskop)ve immunofloresans
Hasta hayvanlardan idrar ile disari atilir ve etrafa yayilir
Ciddi sistemi enfeksiyon
Akuatic ortamda bulunur
2 Sirkuler kromozom sahip
Gram negatif, ama gram boyama olmaz. Ozel boyama (Gumus)
Hareketli, ama flagella la degil
Mycoplasma
Bulasici sigir ploropnomonisi
Akcigerde damarli mermer gibi
Solunum yoluyla
M myocoides subs mycoides
B ve T Lenfosit mitojenik etki gosterir.
Yuzey antijenler cesitlilik var, imun sistem de kacirir
Hemoliz, Proteaz, bazi toksik maddeler
Ekstraseluler etkeni, Adhezyon
Invazinler uretmiyor
Koloni bakmaya icin mikroskop lazim
Filteden gecebilen
Dezenfektan ve kurumya cok hassastir
Sitoplazmik memberan uc katmanli
Hucre duvar yok, gram boyama olmaz
Mollicutes
Asteroplasma
Anaeroplasma
Acholeplasma
Ureaplasma
Serbest yasayabilen en kucuk prokakaryotik mikroorganizma
Gram Negatif
Streptobacillus
Streptobacillus moniliformis
Zoonotik, ates, eklem agrisi, artris,
Sicanlarda normal flora da bulunur (Deney hayvanlarda)
Fusobacterium
Fusobacterium necrophorum
Domuzlarda nekrotik enfeksiyon
Atlarda nekrotik enfeksiyonlar
Sigirlarda Footrot (Panaritium)
Artritis olabilir
Trueperella pyogenes ve Dichelobacter nodosus le sinerjik calisir
Interdigital bolge
Sigirlarda karaciger nekrobasillosis
Buzagi ve kuzularda Difteri (Oral nekrobasillos)
Serolojik test de mumkun degil, antikor yok
Trachea ve akcigere kadar bulasabilir
Agizda beyaz nekroz olustur
Dogada yaygin bulunur
Froti de i seklinde
Lipaz
Pleomorfism
Insan ve hayvanlarda agiz flora olarak bulunur
Bacteriodes
Bacteriodes oralis
Bacteriodes melaninogenicus
Bacteriodes fragilis
Genlel bilgi
Pleomorfik
Insan daki GI Tract Flora olarak bulunur
Riketsia
Aegyptianella pullorum
Kumes hayvanlari ve yabani kuslari
Neorickettsia
Turkiye de gorunmuyor, o kadar onemli degil
Anemi sekileniyor
Eritrositten
Tetrasiklin tedavi
Ehreicea canis
Reckettsia ricketsii
Vektorlu (Ixodid)
Kopek ve insanlarda
Kayaik daglar hummasi etkeni
Tropizm gosterirler
Sorunlu intraseluler
Chlamydia ve Chlamydophilia
Chlamydophila psitacci
Kanatlari etkileyen (Psitacoccis)
Chlamydophila pecorum
Koyunlarda bagirsak enfeksiyonu
Sigirlarda ensefalomyelitis
Mortalite 50%
Yuksek ates, inkoordinasyion
Chlamydia yada Chalmydophilia abortus (ayni bisey)
Abort yapan ama hic klinik belirti yok
Hucre disinda cok hassas
Giemsa boyamada hucre icerisinde bulunur (Yapmak gerekir)
Ikiye bolunmez diger bakteri gibi degil
Hucre lizis yapar
Retikuler cisimcikler
Elementer cisimciklere donusebilir
Ikiyie bolundu
Metabolik olarak aktif
Elementer cisimcekler (enfeksiyoz ekstraselular formu)
Endositoz yolda hucre iciye gider
Metabolik nonaktif
Ozel konak, ozel hastalik
Peptidoglikan bulunmaz
Zorunlu intraselular parazit
Kendi enerji uretemez
Helicobacter
Campylobacter
Arcobacter
Campylobacter benziyor, ama termofilik degil
Kopeklerde intestistinal kampilobakteriyozis
Koyunlarda genital kampilobakteriyozis
Abort yapan
Ayrilma lazim
Ilk defa abort, 3-4 yil icerisinde normla dogu yapar
Sigirlarda genital kampilobakteriyozis
Gecici infertelite
Sporadik abortus
Prepulsiyum da flora da bulunur normal da
C fetus subs fenerealis
Patogenez ve patojenite
Dis membran protein (Adhezin)
Flagella
Mikrokapsul
Genital kalnalda saglam
Makrofajlardan kacar
C jejuni
C fetus
Termofilik (42c ustunde uretebilir)
Bagirsak ve genital flora olarak bulunur
Fermentatif degil
Mackonkey de olur
Zenginlestirme besinde daha iyi ureter
Mikro aerofilik
C sekli
Aeromonas | sporsuz, comak, aerobik, kapsulsuz
Sinifllandirma
Hareketsiz ve psikrofilik
Aeromonas salmonicida
Frunkulosis
Hareketli ve mezofili
Aeromonas sobria
Aeromonas caviae
Aeromonas hidrofila
Acinetobacter
Metritis
Otitis
Septisemi
Myotitis
Moraxella | Kisa comak, 3 eklemis, aerobik. Macconkey agar da uremezler
Infeksiyoz keratokonjuktovitis
Branhamella
Moraxella
M boxis
M Canis
Francisella tularensis | Avci hastaliklar yapar
Sindirim yoluyla
Inhalasyon
Artropod isiriklar
Cilt
Evcil hayvanlarda Tullaremi
Koyun, atlar, genc domuz
Siniflandira
Tip F
Tip E
Tip D
Tip C
Tip B
Tip A
En yuksek patojenli | Subs tularensis
Neisseriaceace, Chromabacterium , Legionellaceae
Pontiac atesi
PCR, ELISA
Balgam, aspirasyon sivilari ve pleura sivisi
Nekropsi ile yapilamaz
Klinik form;lar
Ekstrapulmoner yangili hastalik
Nonpnomonik
Subklinik
Legionella pnomophila etken
insan pnomoni
Legionellaceae
Chromobacterium
Agir septisemik veya irinli enfeksiyonlara yol acar
Nesseria
Bartonellla | Basil, Fakultatif intraselular, Vektorluk
Bordetella | kokobasil, hem hareketli hemde hareketsiiz
Hindi
Kopek infeksiyoz trakeobronsitisi (Kennel cough)
Aerosol yolunda
Sekonder enfeksiyondur
Morbidite yuksek, mortalite dusuk
B parapertussis
B bronchiseptica
B avium
Genel karakteristik
Histophilus somni, Haemophilus parasuis ve avibacterium paragallinarim
Pasteurella | comak yada kokobasil, hareketsiz
Pasteurellaceae
Histophilus, Haemophilus, Avibacterium
Haemophilus suis
Histophilus somni
Koyun
Vulvits
Septisemi,
Uretme icin biraz zor
Cikolata agar
Faktor X lazim
Faktor V lazim
Atropik rinitis (Burun akintisi)
Aşı
Yemlerde profilaktik antibiyotik
PCR
ELIZA
Klinik belirtiler
Oldurucu degil
Burun lateral deviaston
Burun kisalma ve burusma
3-8 haftalik asiri lakrimasyon, epistaksis
Etken bakteri
P multocida tip D veya A
Glasser hastaligi
Poliserotosis ve meningitis
Etken
Haemophilus parasuis
Pnomonik pastorellosiz
Koyun icin ozel bilgi
Sporadik, o kadar bulastirmaz
Ayni etken bakteriler
Zeten ust solunumda komensal olarak bulunur
Antibiyotik + destekleyici tedavi)
Kirimizi renkte akciger otopside
Stres faktor var (Nakil, kalabaliklik)
Morbidite 50%, mortalite 1-10%
Yuksek ates, solunum sikinti
Genc hayvanlarda bronkoponi ve polirizi
M haemolytica A:! Ve A:6 ve P. Multicida A:3
Hemorajik septisemi (barbon)
Sagaltim ve koruma
Vaccine
Temas kesimi
Deteskleyici tedavi
Antibiyotik (Penisilin, tetrasiklin)
PCR, bi suru serolojik testi
Bipolar boyanmis (Giemsa)
Mortalite 50-100%
Inkubasyon suresi kisa
Burun akintisi ve aerosolden bulastir
P. Multocida B:2 ve E:2 serotip
Sigir ve okuzler
Temel patojen turler
Bibersteinia trehalosi
Mannheimia haemolytica
Leukotoksin
Endotoksin
Kapsul
Fimbira
Pasteurella multcida
Virulens
Kapsul
Adezin
Kapsul tip D
Kapsul tip B ve tip E
Kapsul tip A
Bibersteinia
Mannheimia
Pasteurella
Avibacterium
Haemophilus
Histophilus
Actinobacillus
A actinomycetemcomitans
A seminis
A suis
A equuli
A pleuropnemoniae
A lignieresii
En yaygin olan
P. Multocida Kapsul (A,B,C,D,E)
Pseudomonas
Brucella | Kokobsil, Zorunlu aerobik, hareketsiz, sporsuz, ZN boyamada kirmizi
Enterobactericeae | Çomak, Sporsuz, Fakultatif anaerobik
Apatojen
Erwinia
Hafnia
Oportunistik Patojen
Enterobacter
Mastitis
Genital sistem enfeksiyon
Klebsiella
Mastitis yapar
Proteus
Enterotitis
Sigir
Endometritis ve Mastitis
At
Endometritis
Kedi ve kopek
Uriner sistem sikinti
P myxofaciens
P mirabilis
P vulgaris
Temel Patojen
Yersinia
Salmonella
Eschericia
Genel bilgil
Gram positif
Anaerobik
Clostridium | Zorunlu anaerobik, Sporlu, kapsulsuz
Entrotoksik
Histotoksik
Norotoksik
Aerobik
Mycobacterium | Çomak, Aerobik, Sporsuz, Hareketsiz
Coxiella
Enfeksiyonler (Q fever, Q atesii, Q hummasi)
Genel ozellikleri
Bacillus | Aerobik/Fakultatif anaerobik, Sporlu
Listeria | Kokobasil, Fakultatif anaerobik, Sporsuz, Kapsulsuz
Actinomyces, Truepella, Nocardia, Dermatophilus
Dermatophilus
Tedavi = Oksitetrasiklin
Kabuk gibi materyal
Enfeksiyon sadece epirdemiste kalir
Tek bir tur patojendir
D. congolensis
Nocardia
Antibiyotik 6 hafta surdurulmelidir
Kanli agar
Numune
Granulomlu doku
Sut
Aspirat
Ekusudat
Hastaliklar
Bovine Farcy
Yuzeysel lenf nodulleri kronik irinli
Sigir nokardial mastitis
Kronik olan
Kopek nokardiozis
Torasik, kutanoz yada dissemine olur
Ateş, Pnomoni, abort (Domuz ve Sigir)
Sindirim
Travma
Solunum
Virulens faktor
Eksotoksin yok
Mikolik asit
N nova - Insan da
N. farcinica
N asteroides
Toprak ve bitki çurumekte bulunan bir saprofit
Butun hayvanlarda duyarlidir
Actinomyces ve Truepella
Penisilin, Ampisilin
Kanli agar ve MacConkey
Eksudat, Aspirat, doku ornekleri
Truepella
Truepella pyogenez
Actinomyces
Actinonacilum suis
A bovis
Çigneme guçu azaltir
Kemik porlu, diş dokulmesi
Lumpy jaw / yumrulu çene etkeni
A hordeovulnaris
A viscosus
Corynebacterium | Pleomorfik, Piyojenik, Oportunisitik
Hastalıklar
Ulseratif Balanopostitis
Siğir Pyelonefritisi
C cytitidis en şiddetli olan
Ulseratif lenfangitis
Sporadik
At ve Sigir
Kazeoz lenfadenitis
Yaralardan vucute girer
Kronik suppuratif
Koyun ve kecide ndairen
C pseudotubercolosis
Oportunistik patojen
Onemli turleri
C renale
Tip III
Tip II
Tip I
C pseudotuberculosis
C kutscheri - Laboratuvar kemirgen
C bovis - Subklinik mastitis
Mikoik asit var - Intraselular bakteri
Fakultatif anaerobik
Zor ureme, Zenginlestirmis besi ihtoyac var
Streptococcus
Staphylocaccus
Chelicerata
Pentostomatida
Arachnida
Acari
Acariformes
Crytostigmata
Astigmata
Prostigmata
Pasorergatidae
Tarsonemidae
Trombiculidae
Cheyletiellidae
Demodicidae
Turler
Demodex
Flora olarak bulunur
Yag ve kil folikullerinde parazit
Kurtcuk seklinde
Parasitiformes
Mesostigmata
Endoparazitler
Rhinonysidae
Halarachnidae
Ektoparazit
Varroidae
Varroa descturctor
2 nymph donem var
Bal arilarinin larva, pupa ve erginlerinde Ektoparazit
Erkekler parazit degil
Dermanyssidae
Orinthonyssus
Dermanyssus
2 Nymph donem var
Deutonymph
Protonymph
Kanatlarda gececi gecici zorunlu ektoparazit
Ozellikler
Stigma 3-4 Coxae arasinda
Palp 5 eklemli
Metastigmata
Argasidae
Ornithodores lahorensis
Argas
Disi yumurtaladiktan sonra olmez. Hayat dongulleri yillarca
Agiz organel ventralda (Larva da haric)
Sexual dimorphisus belirsiz
Kanatlari tercih ederler
Kitinsiz
Ixodidae
Agiz organelle kisa (2. Palp)
Boophilus (Tek Konakli)
Dermacentor (Kuyruk kenesi)
Rhipicehalus
Haemaphysalis
Agiz organelle uzun (2. Palp)
Hyalomma
2 Konakli
Eklem bacaklari acik renkli
Anus plak yari daire
Ixoides
3 Konakli
Anus plak daire
Aranea
Scorpiones
800 den fazla patojeni tasirlar
Vektorluk yapar
Virus
Arbovirus
Rickettsia
Anaplasma
Bakteri
Borelia, Franciella
Protozoon
Hepatozoon
Babesia
Theileria
Dunya da 889 tur var, turkiye de 32 var
Konaktaki gelisim
3 konakli
2 konakli kene
Baska konaga girdi, topraga dusup, yumurta
Doymus nymph yere dusmus, gomlek degistir
Tek konakli
Yumurta > Larva > Nymph > Ergin
Larva stigma yok
Vucut bolgeleri
Propodosoma ve Hysteriosoma
Podosoma ve Oposthosoma
Gnathosoma ve Idiosoma
Larva 3 cift ayak
Olgun ve nymph 4 cift ayak
Bazen bas ve gogus birlesik > Cephalothorax
Checlicer (Makas) mevcut
Anten yok
Antennata
Insecta
Pterygota
Endopterygota
Siphanoptera
Ceratophyllidea
Leptopssyllidae
Leptospylla
L. Segnis (Fare piresi)
Ceratophyllidae
Nosophyllus
N. Fasciatus
Fare ve sican piresi
Ceratophyllus
C. Columbae
C. Gallinae
Pulicoidea
Tungidae
Tunga
T. Penetrans
Hayvanlarda da parazit
Insanlarda derialtinda sisliklere ve agirli irinli cibanlar neden olur
Pulicidae
Spilopsyllus
S. Cuniculli
Pronotal ctenidium 14-15 dikenli
Genel ctenidium 4-6
Tavsan piresi
Ctenocephalides
C. Felis
Genal ve pronotal ctenidium var
C. Canis
Pronotal ctenidium var
Xenopsylla
X. Cheopis
Veba’da vektor
Fare piresi
Echidnophaga
E. Gallinacea
Tavuk piresi
Pulex
P. Iritans
Ctenidium yok
Insan piresidir
Medikal Onemi
Bazen turleri D. Caninum ve H dimunita’nin ara konagi
Veba, tifus, hemorajik septisemi
Kan emme, irkilti, yangi, alerjik reaksiyon
Morfoloji ve Biyoloji
Bacak onden arkaya daha gelismis
Pygidium var (His organeli)
Bazi turleri basta Ctenidium var
Lateralden Basik, vucut bolumleri belirgin
Kanatsiz
Ovipar
Konak secici zayiftir
Gecici zorunlu ektoparazit
Sicak kanli hayvanlardan kan emer
Diptera
Brachycera
Cyclorrhapha
Pupipera
Hippoboscidae
Lynchia
L. Maura
Haemoproteus columbae’nin vektor
Guvercin icin bir parazit
Melophagus
M. Ovinus
Koyunlarda apatojen trypanosoma melophagium
Daimi ektoparazit
Koyun biti denir
Hippobosca
H. Equina
H. Maculata (Sigir)
H. Rufipes (Sigir)
Apatojen Trypanosoma theileri’nin vektor
Schizophora
Calyptera
Cuterebridae
Dermatobia
D. Hominis
Yumurta karin altina birakir
Fruncular myiasis neden olur
Larva Derialtina girer > Sislik olustur
Insan ve kemirci hayvalarda myiasis neden olur
Cuterebra
Kemircilerde myiasis neden olur
Oestridae
Gastricole myiasis yapan
Gasterophilus
G. Meridionalis
G. Nigricans
G. Inermis
G. Haemorrhoidalis
G Pecorum (Yumurta otlarda birakir)
G. Nasalis
G. Equi / G. Intestinalis
Cavicole myiasis yapan
Rhinoestrus
R. Purpureus
Cavicole Myiasis (Tek tirnak)
Oestrus
O. Ovis
Bazen delibas hastaligi neden olur
Larva burunda birakir
Cavicole myiasis etkeni (Koyun ve keci)
Cuticole myiasis yapan
Przhevalskiana
P. Silenus
Ergin L3 Subattan itibaren topraga duser
Biyolojisi hypodermaya benzer, ama omurilik kanala gecmedi
Kecilerde hypodermosis etkenidir
Hypoderma
Hypoderma Diana (Geyik)
Hypoderma Lineatum (Sigir)
Daha kisa biyoloji
L3 Dusmesi mart sonunda
L3 Stigma kanali genis ve kisa
L1 Cephaloscaltonu tek uclu
Yumurta sira sira topluca
Derialtidan Oesophagus seroza altina > Sirt derisi > Topraga duser
Hypoderma Bovis (Sigir)
Daha uzun biyoloji
L3 dusmesi mayista
L3 Stigma kanali dar ve uzun
L1 Cephaloscaltonu ucu catalli
Derialtidan Canalis vertebralise > Sirt derisi > Topraga duser
Larva safhasi
L3
L2
L1
Calliphoridae
Sarcophaginae
Wohlfahrtia
W. Magnifica
Cocuklara oftalmomyiasis neden olur
Yaralarda larva birakir > dogal bosluklara gidiyor
Sarcophaga (Et sinegi)
S. Carnaria
Larvalari koyunlarda myiasis externa olur
S. Haemorrhoidalis
Myiasis externa ve interna neden olur
Insan bagirsakta butun biyoloji tamamlayabilir
Esmer siyah Renkli
Calliphorinae
Phormia
P. Regina
Leş sinekle birlikte barsak ve urogenital myiasis yapan koyunlara
Cordylobia
C. Anthropohaga
Yumurtalar diski da birakir
Insan ve hayvanlarda myiasis externa yapar
Afrikaya ozgu sinekler
Callitroga / Cochliomyia
C. Hominivorax (Vida kurdu)
Guney amerika ve lLibya da bulunabilir
Canli doku beslenebilir
Yumurta yarada birakir, larva dogal vucut bosluklara gidiyor
Insanlar ve Sicak kanli hayvanlarla zorunlu myiasis etkeni
Chrysomyia (Gold sinegi)
C. Albiceps
Sekonder myiasis
C Bezziana
Yumurta acik yaralarda birakir
Zorunlu yara myisisi etkeni
Calliphora (Mavi et sinegi)
Tur
C Vomitora
C vicina
Koyunlarda sekonder myiasis
Insanlarda primer myiasis
Lucilia
L. Cesar
L. Cuprina
L. Sericata
Larva terapi yapabilir
Glossinidae
Glossina (çeçe sinek)
Uyku hastalik vektor
Trypanosoma gambiense
Trypanosoma rhodosisense
Gri renkli, vucut tuylu, kanat tuysuz
Afrikada ozgu sinek
Muscidae
Fannia
F. Scalaris
F. Canicularis
Lyperosia
L. Exiqua
Mandalarda kan emer
Haematobia
H. Irritans
Hayvan hursuzluk yapar
Diskida yumurta birakir
Ruminantlarda kan emer
Stomoxys
S. Calcitrans
Yanikara
Antrax
Tuberkuloz
Try equinum
Travmatik atki
Ulkemizde yaygin
Agiz organil sokucu
Musca
M. Automnalis
Burun, kulak ve goz akintisi beslenir
M. Domestica
Rastnalnsal myiasis etken
Mekanik vektorluk
Acalyptera
Aschiza
Megaselia
M. Scalaris
Tesaduf myiasis insana yapabilir
Eristalis
E. Tenax
Intestinal ve urogenital myiasis (Insan ve hayvanlarda)
Tabanidae
Tabanus
Tabanus Automnalis (Sigir ve tek tirnakli kan emer)
Nematocera
Culicidae
Aedes
Yumurta tek tek birakir
Culex
Larva sifonlu, su yuzeyine 45 derece
Yumurta topluca birakilir
Yere pararel
Anopheles
Larva sifonsuz, su yuzeyine pararel
Yumurta tek tek
Zemine 45 derece
Uzun mesafe ucar
Pyschodidae
Psychoda
Nadiren myiasis etkeni
Kanatlari daha genis
Philebotomus
Lesihmania donovan
Leishmania tropica
Simulidae
Simulium
Leucocytozoon
Ceratopogonidae
Cullicoides
Vektorluk
Haemoproteus
Mansonella
Oncocerca
Dipetolonema
Viral hastalik erken
At vebasi
Mavi dil
Akabane (Koyun)
Epheremal fever
Lepidoptera (Kebelek)
Coleoptera (Kin kanatlar)
Memeli nematod
Pyschocephalus sexolatus (Domuz)
Ganglyonema pulchrum
Kanatlar icin cestod
Hymenolepis carioca
Choanotaenia infundibulum
Railletina cecticullus
Hymenoptera (Zar kanatlar)
Apidae (Bal Ari)
Apis Mellefica
Vespidae (Orman Ari)
Vespa Crabro
Formidae (Karinca)
Koyunlarda dicrocoelium dendriticum
Kanatlar icin Railletine ara konaklik
Exopterygota
Hemiptera (Tahta kurusu)
Reduwiidae
Rhodnius
Triotoma
Cimicidae
C. Lectularius
Pthiraptera (Bitler)
Yalancı bit (Mallophaga)
Amblycera
Menoponidae
Menopon
M. gallinae (tavuk)
M. cornotum (tavuk)
M. stramineum (Tavuk)
M. latum (Guvercin)
Gyroponidae
Gliricola
G. porcelli (kobay, hamster, deney hayvanlarda)
Gyropus
G. ovalis (Kobay ve hamster)
Ishnocera
Trichodectidae
Bovicola
B. limbata (Keci)
B. pilosa (Tek tirnak)
Felicola
F. subrostrata
Trichodectes
T. canis
Philopteridae
Lipeurus
L. gallipavonis (Hindi)
L. caponis (tavuk, tavus kusunda)
L. heterographus (Tavuk)
Columbicola
C. columbae (Guvercin)
Goniocotes
G. hologaster (En kucuk)
G. gigas (En buyuk)
Goniodes
G. dissimilis (tavuk)
Gerçek bit (Anoplura)
Pediculidae
Pthirius
P. Pubis
Insan Kaşık bolgede
Pediculus
P. Humanus corporis
Insan govdede
P. Humanus capitis
Insan başında
Linognathidae
Solenopotes
S. capillatus
Parategral plat yok
Linognathus
L. Pedalis, ovillus, ovivormis (Koyun)
L. stenopsis (Kecilerde)
L. vituli (Sigir)
L. setosus (Kopek ve tilki)
Haematopinidae
H. tuberculatus = H. buffalieuropaei (manda ve sigir)
H. quardripertosus (Sigir)
H. eurysternus (Sigir)
H. suis
H. asinus (tek tirnaklarda)
Blattaria (Hamambocekler + Çekirgeler
Balattida
Supella
Supella longipalpa
Blatella
Blatella germenica
Blattelida
Periplanata
Periplanata americana
Erkekler, dişilerden daha buyuk
Blattidae
Blatta orientalis (Kara fatma)
Odonata (Kız bocegi)
Prosthogonimus pellucidus’un ikinci ara konagi
Apterygota
Medikal onemi yok
Myropoda
Diplopoda
Zehir bezleri bazen mevcut
Genital açıklık önünde, sert kitinli
Chilopoda
Zehir keseleri mevcut
Genital açıklık arkasında
Diantennata
Crustacea
Decapoda
Potomobius insan akcigerin Paragonimus westermani nin arakonagi
Copepoda
Diaptomus
Ligula intestinalis ara konagi
Cyclops
Drancunculus medinesis ara konagi
Diphlobothrium latumun ara konagi
Akar
Insekt
Ilaç / Mucadele bilgi
Ureme sistem
Dolaşim sistem
Sindirim sistem
Vucut yapilari
3 Çift bacak
Abdomen
Thorax
Metathorax
Mesothorax
Prothorax
Caput
Ağiz organel
Yalayıcı
Sokucu
Ciğneyici
Bisey
Filan
Falan
Frons
Hirudinia
Limnatis nilotica
At sulugu
Hirudo officinalis
Hirudo verbana
Hirudo medicinalis
Tibbi suluk
Balik yestistircilegi icin cok onemli
Gecici parazit
Monoksen
Sindirim kanal vardir
Acantocephala
Pentastomida
Linguatula serrata
Yumurta diskide birakir
Memelerde ince ve kalin bagirsakta yasiyor
Heteroksen gelisirler
Sindirim sistem yoktor
Probuscis var
Platyhelmintes
Trematoda
Digenea
Fasciolidae
Fasciolopsis
Fascioloideas
Fasciola
Ozellik
Hermafrodit, Schistomatidae Haric
Fakultatif anaeron
Aspidogastrea
Hermafrodit
Monogenea
Opistohaptor - Arka tutunma aparati
Prohaptor - On tutunma aparati
Baliklarda ve surungelerde
Istisna: Hippopotamus icin
Vucut
Vucut bosluklari yoktur
Cestoda (Serit)
Eucestoda (Cestoda)
Anoplocephalidae
Mesocestoides
Mesocestoides
2 arakonak, 3 larva form
M corti
M lineatus
Hymenolepidae
Fimbriaria
Pseudoscolex
Hymenolepis
Davaineidae
Railletinae
Dilepidae
Choanotaenia
Amobotaenia
Diplopylidium
Joyeuxiella
J echino
Joyeuxiella pasqualei
Dipylidium
Dipylidium caninum
2 adet genital delik var
Konak
Sonkonak
Arasira insan
Kedi
Bazi pireler
Taenia
Echinococcus
PAIR Tedavi
Karnivorda Taeniosis
Taenia serialis
Arakonak (Coerus serialis) tavsan
Son konak kopek
Taenia taeniaformis
Arakonak (Strobilocercus fasciolaris) : rat, fare, tavsan
Son konak Kedi
Taenia ovis
Arakonak: Koyun ve keci
Son konak (Ince bagirsak) : Kopek, Tilki
Taenia pisiformis
Arakonak (Cysticercus pisiformis) : Tavsan, kemiriciler
Son konak (Ince bagirsak) Kopek ve tilki
Taenia multiceps
O kadar fazla patojen degil
Beyindeki kist
Delibas hastaligi
Arakonak (Coenurus cerebralis)
Son konak (Ince bagirsak) Kopek ve tilki
Taenia hydatigena (Taenia marginata)
Son konakta
Sindirim sistemi sikinti
Arakonak gocmen zaman
Hepatitis cycticercosa
Arakonak (Cysticerus tenuicollis): Ruminant, domuz, kucuk ruminant
Kasaplar dedi su kesesi
Son konak (Ince bagirsak’ta): Kopek tilki
Taenia solium
Taenia saginata benziyor
Cengel var
Insan da arakonak olur
Arakonak domuz (Cysticercus celulosa)
Taenia saginata (Abdest bozan serit)
Tani
Yumurta yontem
Hayvan (Cysticercus bovis)
Insan (Eriskin)
Kilo kaybi, karin agrisi, sindirim sistemi
Son konak insan, arakonak sigir ve deve
Cengel yok (Solajsiz serit)
Zoonoz, halk saglidigi ve ekonomi acindan onemli
Arakonak normalda memeli canlar
Larva Her ic organ da bulunur, kese seklinde
Eriskin son konaklari ince bagirsakta
Bothriocephalidae
Diphlobothriidae
Spirometra
Diphlobobotrium latum
Hastalik
Bioloji
Cyclophillidea
Ekinokok kisti
Tetrahyridium
Strobilocercus
Coenurus
Cysticeroid
Cysticercus
Pseudophyllidea
Plerocercoid
Procercoid (1. Arakonaktaki form)
Coracidium (Onkosferden sonra)
Tipler
Diplydium tip yumurta
Stilesia
Kabuk uterustan geldi (Paruterus)
Mezosestoid
Kapsul gibi, ama uterus tan geldi
Paketleme gibi, bir yumurta icerisinde birkac onkosfer olabilir
Hymenolepid
Bazen filament cikar
Embriyofor limon seklinde
Anaplosefalid
Sekli belli degil
Embriyofor armut seklinde
Kabuk
Embriyofor
Onkosfer
Dolerme sistemi
Hemafrodit
Farkli bireyle
Farkli halka
Ayni halka
Protandri (Once erkek, sonra disi)
Her halka 1 yada 2 Ureme organ
En gelismis sistem
Bosalti sistem cok basit
Dolasim yok
Solunum yok
Sindirim yok
Ozel bilgi
Cyclophylidae
6 larva sekil
Tek arakonak Kullanim
Uterus delik yok
Lateral
Gebe
Rostellum
Acetabulum (4 tane) - Cekmen
Pseudophylidae
2 arakonak kullanir
3 larva sekil
Plorocercoid
Procercoid (1 Arakonak form)
Coracidium
Genital delik
Uterus delik var
Halka ventralinde
Strobila
Proglotid
Olgun
Genc
Bothria var (2 tane) - Groove
Genel
Vucut tabakalari
Medulla
Ic organlar, genital organlar ve bosalti sistemi bulunur (Paransim)
Korteks
Kas
Tegument (Kutikula)
Microttix=Mikrovillus = Mikroskobik parmak
Strobila (Zincir)
Prolifersayon bolge (Boyun)
Scolex
Cestodaria
Nematohelmintes
Nematomorpha
Onemli tur
Gordius aquaticus
Nematoda
Bursa Kopulatrix sahip olmayan
Spiruroidea
Dioctophymatoidea
Dioctophyma renale
Tricuroidae
Hastalik bilgi
Insanlarda enfeksiyon
Domuz eti iyi pisirmesi
Teshis
IgE
Eizonofil
Fotofobi
Bagirsak donemi : kusma
Zoonotik - domuz etinden
Larvalar kaslarda (sadece cizgili)
Butun hayat dongusu ayni konakta olur
Dracunculoidea
Filaroidea
Onemli cins
Dirofilaria
D repens
D immitis
Eriskin sekli
Vena cava sendromu
Mikrofiler alakasi
Tip 2 asiri duyarligi
Glomerulonefritis yapar
Zor teshis icin, Occult enfeksiyon yapan
Sistemik hastalik yapar
Zoonoz
Stephanofilaria
Parafilaria
P multipapillosa (tektirnak) - Haematobia
P bovicola (sigir, manda) - Muscidae
Filaroidosis
Mikrofiler = L1, Makrofiler L5
Arakonak artropod olup
derialti, kalp, kan damar, lenf, ligament, karin
Eriskin parazit
Gnathosoma
Thelazia
Habronema ve Draschia
Spirocerca lupi
Tani ve teşhiş
Hafif anemi sekillenir > Eozinofil nadiren (Granulom icin kullanirlar)
Diski ve kusmukta yumurta bulunur, Flotasyon metod
Patogenez ve klinik
Irinli nephritis ve aplastik anemi
Hipertropi pulmoiner osteoarthropati
Spondilosis
En ciddi komplikasyon: Ozefagus osteosarkomlari
Sarkomlari metastaz yapar akcigere
Ozefagustaki granulom baya buyuk, Yutma guclugune ve surekli kusmaya neden olur
Aorta iritasyon, Aneurisma
Dokularda hemoraji, yangisal, nekroz
Arter ve ozefagusta granulomlar olusmasi (Nodul)
L3 Son konak'ta > Mide duvar deler aorta thoracica ulasir
Son konak paratenik konaga tuketiyor
Paratenik arakonaga tuketiyor
Yumurta diski'da birakir > Arakonak tuketiyor
Paratenik arakonak : Kanatli, kemirci, kertenkele
Arakonak : kaprofaj bocekleri
Kedi, kopek ve diger karnivorlarda parazit
Oxyuroidea
Onemi Turler
Passalurus ambiguus
Evcil ve yabani tavsanlarda
Skrjabinema ovis
Koyun, keci, antilop
Enterobius vermicularis
Siddetli iritasyon anus bolgede
Bulasma yolu
Retro-enfeksiyon, Bagirsaga dogru Larva goc yapar
Otoenfeksiyon, elle direk anusten agiza bulasmasi
Yumurtali gida tuketmeden
Insan ve primat icin
Oxyuris equi
Klinik Teşhiş
Selofan band yontem
Anus bolgede yangisal
L4 da patojen gorulur (Mukoza erezyonlar)
Yumurta icerisinde L3
L3 Goç kolona otoenfeksiyon olur
L3 Agiz yolundan otoenfeksiyon olur
Anus etrafinda yumurta birakir
Erginler Anusa goç yapar
Ascaridoidea
Turlerine gore Ozel bilgiler
Deniz Memeleri
Pseudoterranova deciptens
Contracaecum aduncum
Contracaecum osculatum
Anisakis simplex
Kanatlı
Heterakidae
Heterakis dispar
Heterakis gallinarum
Histomanas meleagridis (Karabas hastaligi) iliskilidir
Fazla degil
Enfeksiyon Yolu Ascaridiidae ye benzer
Sekumda kalir
Ascaridiidae
Ascaridia columbae
Ascaridia dissimilis
Ascaridia galli
Genel Bilgiler
Bezli midede yada bagirsakta kalir, Goç yok
Tikanma ve enteritis
Az patojendir
L3'li transport konak (Yer solucan)
L3'li Yumurta agiz yolunda
Kanarlarda en buyuk nematod
Tek Tirnakli
Parascaris equorum
Tracheal goç vardir
Toxocara vitulorum
Somantik Goç vardir
Paratenik arakonak yok
Kopek ve kedi
Toxocaris leonina
Paratenik Arakonak = Fare
Toxocara cati
Paratenik arakonak alinmasiyla da enfeksiyon neden olur
Intrauterin bulaşma yok
Servikal kanatlar cok geniş Ok Ucu gibi
Toxocara canis
Yeni doganlarda ölüm olabilir
Oksuruk, solunum sikinti
Erişkin (Az patojen)
Karin siskinligi, ishal
Bagirsak tikanma
3 ayliga kadar
Bulaşma seki
Paratenik konak enfeksiyon
Yumurta enfeksiyonu
Galaktojen (Sutten)
Prenatal (Intrauterin)
6 ayliktan daha yaşli dişi
Agiz yolundan > Somantik Goç
Insan ve primat
Ascaris lumbricoides
Ascaris Suum
Flotasyon
Klinik
Ishal, Odem, Amfizem, Sarilik
Patojenite
Kataral enteritis
Mekanik etki (Tıkanma)
Goç sirasinda
Milk spot (KC ve AC)
Doku Nekroz
Enfeksiyon Yolu
Bagirsakta yerlersir
AC'de L4 - L5 Gelişim > Tracheal Goç
Bagirsaktan LC > AC
L3 li Yumurta > Agiz Yoluyle
Ince bagirsakta yerleşir
Visceral Larva Migrans (Iç organ goçmen) yapar
T. cati (En onemli etkenler biri)
T. canis (En onemli etkenler biri)
Yumurta kalin kabuklu
Transport ve paratenik arakonak bulunabilir
Kaprofaj bocekleri
Yer Solucan
Enfeksiyon Yumurta ile olur
Rhabditoidea
Strongyloididae
Klink Onemi
Ishal
Akcigerde kanama olur
Kizarlik olur deri delme asamada
Fazla patojen degil
L1 Diskide atilir
Homogenik Cember
Bagirsakta cogaliyor
L1 otoenfeksiyon
Kan > AC > Yutularak bagirsaga gelir
L3 Deri yoluyla girer
Heterogenik Cember
Disarda L1-L5 Gelişir ortak uygunsa
Sonkonakta sadece disiler bulunur (bagirsakta)
S. avium - Kanatlı
S ransomi - Domuz
S stercoralis - Kedi, Kopek, Insan
S papillosus - Ruminant
S westeri - Tektirnakli
Prenatal ve Galaktojen bulaşma vardir
Yumurta ince kabuklu, icinde L1 vardir
Ince bagirsaklarda yerlesirler
Rhabditidae
Deri kazintisiyla neden olur
Deri yuzey tabakada birikir ve cogalirlar, ama goc edemezler
Erişkin Rhabditiform Ozefagus sahiptirler
Bursa Kopulatrix sahip olan
Metastrongyloidea
Siniflandirma konaklara gore
Karnivor
Angiostrongylidae
Aelurostrongylus
Kedilerin Akciger Kıl kurdu
Angiostrongylus
Angiostrongylus cantonesis
Arakonak ve paratenik konaklari cig olarak yiyen insanlarda Larva Migrans sonucu Eozinofilik meningosensefalitis neden olur
Ratlerin akciger nematod
Angiostrongylus vasorum
Kopeklerin kornik kalp hastaligi neden olur
Arter pulmoner de yerleşir, bazen kalp ta
Kopek ve tilkiler parazit
Filaroididae
Kopekler icin parazit
Tanı
Otoenfeksiyon
L1 balgamda bulunur
Istisnalar
Enfektik Larva formu L1
Homoksen (Ara konaksiz)
Crenosomatidae
L1 kuyrugu duzdur. Diger akciger kil kurtlari duz degil
Kutikula halka seklinde kivrimlar
Kopek ve tilkilerin Trake
Koyun ve keci
Muellerius
Cystocaulus
Neostrongylus
Protostrongylus
Pnomoni (Bazen)
Bronsitis
Sindirim yoldan > Lenf > AC
M pudendotectus
M salmi
M apri
Ergin Yumurta birakir
Son konakta, L4-L5 ve Ergin olustur
Sonkonak, arakonak tuketiyor, L3 son konaga gecer
Arakonak icerisinde L1-L2-L3 Gelişir
Diskide Yumurtali L1 birakir
Metastrongylus'tan hariç
Karasalyangoz
Metastrongylus
Yer solucan
Agiz kapsuller kucuk
Cogunlukla ovovivipar
Trichostrongyloidea
Dictyocaulidae
Baermann metod
Erişkin
Oksuruk
Istahsizlik
Amfizem, odem
Larva
Oksuruk, burun akintisi
Amfizem
Alveolitis
Biyoloiji (Enfeksiyon yolu)
Ergin yumurta birakir, Oksuruktan sindirim yola girer
Bronciolde L5 oldu
Lenf dugumdan > AC > Alveoli > Bronse > Brociole
bagirsakta Mukoz a gecer > Lenf dugum > L4 oldu
L3 Sindirim yola gecer
Diskida L1-L3
Dictyocaulus filaria - Koyun, keci
Dictyocaulus viviparus - Siğir - Geyik
Dictyocaulus arnfieldi - At, Eşek, Zebra
Genel bilgiler
Spikulum iyi gelismis ve çorap şeklinde
Trichostrongylidae
Hastalik - Etken
Haemonchus - Haemonchosis
Onemli turler
H. Placei
H. Contortus
Kontrol ve tedavi
Koyun daha duyarli (Bagisiklik gelmismemis)
2 yasindan daha buyuk sigir > Duyarli olmaz
Tedavi
Self Cure
Mast hucreler degranule olur
Humoral bagisiklik gorev alir
L3 Gomlek degistermeden aktiflesiyor
Bagirsakta eriskin formda bulunur
Abomasuk ve bagirsak ta kirmizi noktalar gorunur
Karin ve gogus boslugu su toplanmistir
Flotasyon yontem
Kronik enfeksiyon (<1K Larva)
Akut enfeksiyon (1K-10K Larva)
Hiperakut enfeksiyon (10K-35K Larva)
Patojenez
Anem yapar
L3-L5 Abomasumdaki kan direk emer (0.05 ml kan emer gunluk)
Bursa kopulatriksteki dorsal kaburga asimetrik
Ostertagia - Ostertagiosis
O. Aegagri (Keci icin)
O. Oestertagia
Kontrol ve Tedavi
Tedavi = Benzimidazol + Ivermectin
Kontrol = Meradaki L3 yok etmesi
Teşhis
Plasmadaki pepsinojen
Abomasum lumeninde L3 bulunur
Tip 2 icin teşhiş olmaz
Medikal onemi
Tip
Tip 2 = Kış
Daha şiddetli
Ahirda L3 ayni anda gelişir ilkbahar gelince
Hipobiyoz yapan
Tip 1 = Yazın
Daha az şiddetli
Hipobiyoz yapmayan
Patogenes
Bez huclerer arasinda bozar
Kan proteinleri beze gecer
Hipoalbuminemi > Submandibuler odem
Pepsionejen kana kasir
L3 Abomasumdeki pariyetal hucreler metaplazi yapar > HCl başkilasır > Mide asit yuksektir, sindirim bozuyor
Erişkin yumurtalar dışkıda birakir
L3 Abomasum bezlerinden L4-L5 ye gelişir
L3 Cimlere taşinir > Konakla sindirim yoldan
Yumurta Dıskida atiyor, L1-L2 Dıskıdan gelişmiş
Bursa kopulatrix'ta dorsal kaburga simetriktir
Yumurta Oval kapaksiz, blastomerlidir
Enfektif larva L3 dir
Konakta göc yapmayan
Gelişmeler direktir
Kelime Köken
Strongyl = Silinder
Trichos = Saç
Strongyloidea
Syngamidae
Teshiş
Otopsi
Larinx kontrol
Diski baskisi
Trake'de
Anemi, asfeksi
Mukus tıkar
Akcigerdeki goc sirasinda
Pnomoni
Disi parazit
Kan ile beslenir
Mukoza yuzeseydel yapistir
Erkek parazit
Doku ile beslenir = Daha patojen
Trakenin kikirdakta gomulur
Enfeksiyon yolu
L3 > Paratenik arakonak > Son konak sindirim yolunda gecer
L3 serbest yaşayan konagi sindirim yolunda gecer
L3 li Yumurta direk konagi sindirim yolunda gecer
Stephanurus dentatus (Domuz-Perirenal parazit)
Mammonogamus laryngeus
Syngamus trachea
Paratenik konak olabilir
Bazi sinek ve arthropod
Kara/su sumuklusu
Toprak solucan
Trake de, Y sekli Erkek ve Dişi bulunur
Domuz icin bobrek ve perirenal doku parazit
Kanatlar ve memeler icin solunum sistemde bir parazit
Ancylostomatidae
Ruminant
Gaigeria pachyscelis - Koyun, keci
Bunastomum phlebotomum - Sigir
Bunastomum trigonocephalum
Domuz
Globocephalus spp
Insan
Necator americanus
Ancyolostoma duodenala
Kedi
Ancylostoma tubaeforme
Kopek
Uncinaria stenacephala
Ancylostoma braziliense
Ancylostoma caninum
Otopsi (Bagirsak mukozasinda kalinlasmalar, KC de Hemiosiderozis)
Flotasyon yontemi
Klinik Onemi
Zoonotik
Cutaneous Larval Migrans
Intestinal donemi
Istahsizlik, kilo kaybi
Kanli ve sulu diski
Kanla beslenir oldugunda, kan kaybi
Goc donemi
Solunum sikinti
Deriyi delme donemi
Topallik
Yaş ekzama
Deri lezyonlari, ulserle
Biyoloji (Enfeksiyon yolu)
Oral Yolunda
Direkt Ince bagirsakta L4-L5 donuşuyor
Deri yolunda (daha yaygın)
Kan ve lenf > sag kalp > AC
Tracheal Goç
AC > Trake > Oesophagus > Sindirim sitem > Ince bagirsak
Somantik Goç
Gebelik sirasinda, L3 vertikal bulaşma yapar
Galaktojen yol (Sut) (Sadece kopek)
Intrauterin yoldan
Hipobioz yapar > Gebelik hormon beklenir
AC > Subcutis/kaslar/bagirsak mukoz
Strongylidae
Oesophagostomum
Flotasyon yontemde iyi degil
Yumurta yok (L4 nodul icerisinde)
Anemi
Inatci ishal (Mukusulu-kanli, yesil siyah, pis kokulu)
Subcutan, submandibular odem
Zaafiyet, isthasizlik
Donemler
Nodul donemi
Stress durum varsa, nodulden cikabilir > Ruptur
L4 canli kalir icerisinde
Fibroblast + Eosinofil aktivite
En patojenik bir donem
Eriskin parazit donemi
Mekanik iritasyon + orta yangi
Mukoza gocu donemi
Edema, hemoraj ve enteritis olur
Bagirsak mukosa ya penetre olur
Onemli Turler
O Quadrispinulatum
O dentatum
O radiatum (Sigir, manda)
O. venulosum - Nodul olusumu yok (Koyun, keci deve)
O. Columbianum (Koyun, keci)
Onemli Bilgi
L4 noduller icerisinde 1 yil kadar canli kalabilirler
Larvalari sogukuluktan dayaniklidir
Strongylus
Tedavi ve Kontrol
Biyolojik kontrol = Nematopagus mantar = Duddingtonia flagrans
Benzemidazol, tetrahidropirimidin, ivermecton
Teşhiş
Nekropsi
Nodul olusumu ve yirtilmasi
Peritonda hemorajik fibrinoz
Karin boslugunda sivi
Rektal palpasyon
Flotasyon Yontem
Klinik onemi
Peritonitis, ikterus, akut septisemi, Kirmizi renkli idrar
S. edentatus
Hemorajik lezon
S equinus
Aneurizma ve enfarktus
S Vulgaris = Kizil kurt sanicis
Patogenez
L4
Goç yapan (Organ iritasyon, yangi, apse)
Kanla beslenir
Olgun parazit
Kan pihtilasmasi engeller
Nekroz olur
Karnivor seklinde beslenir
Enfeksiyon yolu (Sindirim yoldan girer)
S vulgaris
PPS 6 ay
L5 Nodul olarak Sekumda
L4 A mesenterica cranialis
S edentatus
PPS 10-12 Ay
L5 Kolon (Nodul)
L4 Nodul (KC)
L3 KC
S. equinus
PPS 8-9 Ay
L5 -Olgun Sekum
L4 Nodul (KC ve Pankreasta)
L3 Bagirsak
Onemli turler
Goç yapmayan
Cyathostomid
S asini (1 Diş)
S equinus (4 Diş)
S Edentatus (No Diş)
S Vulgaris (2 diş)
Genel Ozellikleri
Biyoloji
Konak tipleri
Paratenik arakonak
Gelişme yok, son konaga bekler
Arakonak
Gelişme var
Goç tipleri
Somatik Goç
Tracheal Goc
Genellikle Ara konaksiz
Onemli Terimleri
Hypobiosis
Hayvan icerisinde
L3 Gelişmeye durur > Ortam uygun değil
Preparturient Rise / Spring Rise
Ilkbaharda L3 daha fazla
4 Ceket degistirme
Y-L1-L2-L3-L4-L5-Ergin
Morfoloji
Ureme sistem (Dionceious / Sexual dimorfphism)
Larva formlari
Filariform (L3 - enfektif form)
Rhabtidiform (L1/L2-Serbest yaşayan)
Yumurta
Formlarina gore
Asimetrik
Limon benzeri
Yuvarlak
Oval
Gelişmelerine gore
Larva gelişmis
Cok blastomerli
Tek blastomerli
Dişi
Ovojektor
Vagine ile uterusun birlesme yeri
Kloaka/vulva vucudun ortada
Erkek
Telamon
Spikulum yardimci olur
Gubernaculum
Spikulum kilavuzluk yapar
Spikulum
Genellikle 2 tane
Sinir sistem
Phasmid
Amphid giibi ama arka uctaki
Amphid
On uctaki cep benzeri bir yapi, sinirleri donatilimis
Sindirim Sistem
Oesophagus
Trichuroid tip
Kasli Bezli tip
Filariform
Rhabtidiform
Serbest yaşayan nematod (Parazit degil)
Yapi (Dıştan içeriye)
Pseudoceulom
Kas Tabakasi
Polomyaire / Fazla Çikintili
Meromyaire / Ac Çikintilli
Holomyaire / Çikinti yok
Hipodermis
Kutikula
Plak ve Kordonlar
Bursa Kopulatrix
Parmak şekli destekleyen yapi = Kaburga
2 lateral, 1 Dorsal = 3 Lob
Ciftlesme kesesi
Bas ve boyun vezikulleri
Boyun ve Kuyruk kanatlari
Kuyruk kanatlari sadece erkeklerde var
Boyun ve kuyruk papilleri
Duyu ve destek organi
Taç yapraklari (Korona)
Uygulama alakali
Lab'tan fotograflar
Teşhiş yontemleri
Selo band
Baermann Teknik
Yumurta Flotasyon
Eradikasyon
Faktor
Tazminat hasta ve tazminat oranlari soracak
Hayvan sahibi haber verir (Ihbar mecburi)
Metod
Generik iyilestirme / Hibrid
Kanatlarda uygulaniyor
Interferans
Karisik yada sirali otlatma
Parazit hastaliklar icin
Hayvanlari tasinmasi
Cok pratik bir yoentem degil
Tedavi (Terapotik)
Asilama
Itlaf
Mycoplasma gallinea
Sarbon
Karantina
Hic bir sey yapmama
Mevsimsel ortaya cikan hastaliklarda
Kibriz ta kisin da Mavidil hastalik yok
Aslinda bir yontem degil
Tanim
Etkenleri tamamen kaldirir
sap hatalik ingilterede yok
Prevalans azalti
Bolgesel eradikasyon
Trakya da Sap hatalik yok
Hatalik Eradikasyon
Insan Cicegi
Kontrol
Morbidite ve mortalite en aza indirebilmek
Kantitatif
Surekli gozlem
Model calismasi
Analitik gozlemsel
Longitudinal
Vaka kontrol
Kontrol kohort
Zaman periyod
Prospektif calisma (Plan)
Retrospektid calisma (Gecmis)
Insidens belirlenir
Periyodik
Kesit (Cross-seksiyonal)
Serosurvey ve seroprevalans
En cok fazla kullanan
Antikorlarin tesbitine
Kensus
Tum populasyon kullanir arastirma icin
Testler icin screending denir
Survey olarak da adlandirilabilir
Hastalik determinan hastalik uzerindeki etkileri incelenir
Hastalik prevalansi saptanir (To detect)
Belli bir zaman ve enfeksiyon saptanmasi esasina dayanir
Avantaj ve dezanvantaj
Direk sebeb kurulamamasidir
Sinirli parameterein degerlendir
Fazla arastirmaci lazim
Diger populasyonlar icin genellesteribilir
Elde edilen bulgular, hastaligin dogal kosullardaki ortaminda izlenir
Cok sayida hayvan uzerinde ve dogal ortaminda izlenebilmesi
Analitik deneysel
Avantaj ve devantaj
Dezanvantaj
Sinirili sayida hayvan kullanilmasi
Pahali
Hastaligin dogal kosullardaki davransi belli olmicak
Avantaj
Bircok faktor ayni anda degerlendirir
Az sayi arastirma ihtiyac var
Kontrol konsullarda
Hastalik nedenlerinin direk olarak saptanabilmesi
Belirli bir populasyon
Belirli bir faktor (Yas, cins, tur, vb)
Belirli bir yer de (Citflik, Arastirma, vb)
Kalitatif
Yeni bir hastalik ciktidiginda, onceden kalitatif yapacak, sonra kantitatif
Tanimlayici epidemiyoloji calisma yontemi olarak nitelendirebilir
Sadece on fikir elde edilir
Sadece hastalik ve etken arasinda. Numara alakasi yok
Anomaliler
Immunopatoloji
Hipersensitivite
Tip 4
Tip 3
Tip 2 (Sitotoksik)
IG G ve IG M
Tip 1 (Ani tip)
IGE ve Mast Hucre
Hücre büyüme ve gelişme bozukluklari
Anormallikler
Konjenital
Aplazi
Hipoplazi
Atrezi
Agenezis
Patolojik atrofi
Fizyolojik atrofi
Yangı ve Tamir
Reparasyon (Doku Tamir)
En kolay cerrah yaralarda
Harektsizlik onemli
Yangi
Yangi isimlendirma
Istisna
Rektum = Proctitis
Yumusak damak = angina
Sekum = Thyphylitis
Akciger = Pnomoni
Son -itis
Yangilarin sonuclarina gore
Obliteratif yangi
Atrofik yangi
Fibroz yangi
Hipertrofik yangi
Hiperplazik yangi
Yangilarin gorunumlerine gore siniflandirmasi
Proliferatif
Granulomatoz yangilar
Sebebi bilinmeyen
Cansiz maddelere karsi meydana gelen
Enfeksiyoz etkenlere karsi meydana gelen granulomatoz
Genel Bilgi
Alteratif
Organlarda gorulen
Mukoza ve deride
Eksudatif
Transudat
Transparant
Doku parcalari bulunmaz
Densitometer 1015 den daha dusuk
Eksudat
Alerjik yangi
Lenfositler yangi
Viral olabilir
Degisik seklinde
Pseudomembranli
Nekrotik
Difterik
Fibrinli
Hemorajik
Kataral
Purulent
Seroz
Genel bilgi
Beyaz, sari veya kirmizdir
Dokun artiklari var
Densitometer 1018 den daha yuksek
Yangisal lezyonlari dagilim
Diffuz
Hepsi
Lokal
Bir bolge
Multifokal (dissemine)
Birkac odagi
Fokal
Tek bir odagi
Yangisal reaksiyon siniflandirmasi
Sure
Kronik
Angiogenesis bulunabilir
Hem organizma hem konakci guclu
Reparatif cevap baslandir
Hiperemi gormeyiz cok fazla
Subakut (Birkac ayi kadar)
Plazma hucre gorebilir
Akut (4-6 Saat iyilesir)
Kalor, rubor, tumor, dolor, ve fonksiyon kaybi)
Perakut (Iyilesme periyodu kisa, birkac saat)
Siddet
Siddetli
Orta
Tedavi lazim
Lokosit ve damar zedelenme belirgin
Doku yikimi mevcut
Hafif
Etkenden uzak duruyor
Hafif damarsal degisikler
Doku yikimi yok yada cok az
Kan Akımı ve dolaşım Hastalıklari
Hucresel Hastalıklari
Hucre zedelenmesi
Irresversible (Nekroz)
Reversible
Organ Ozgu ornekler
Epidermis
Epitel
Renal hucreler
Hepatosit
Mekanisma
Sitoplazmik değişıklik
Organel şişer
Iyon pompa bozukluk
Siniflandirma
Yağlı değişikler
Hucre şişmesi
Hucresel Adaptasyon
Anaplazi
Metaplazi
Hiperplazi
Hipertrofi
Atrofi
Giriş ve önemli terimler
Immun sistem
Dolasim sistem
Kan ve hucresel bilsenleri
Kan hucreleri
Trombosit
Lokosit
Agranulomatosit
Monosit
Lenfosit (Lokositin en fazla. Bulunan 70-90%)
Granulomatosit
Heterofil var
Eritrosit
Cekirdekli ve bikonveks (Memelilerde fark)
Kan hacimi
Kan tanimi
Arteriyovenoz anastomozlar
Glomus ve ozel damarlar
Kan akisi, hormon etkileri ve sicaklik duzenlemesi
Yumurtalik damarlari ve ozel yapilar
Kilcal damarlar
Memelilere gore daha gecirgen
Venler
Arterler
Atryoventrikuler bolge
AV Kapakciklari
Subtopic
Iki yaprakciktan olusur
Odacik
Bulbus atreriosus
Oksijensiz kan solungaca iletir
Ventrikul
Sekil tipleri ve fonksiyonel anlamlari
Piramidal
En kalin kardiyomiyosit tabakasi burada
Yogun kas dokusu
Atrium
Sinus venosus
Kalbin pacemaker bolgeri (Sinoatrial bolge)
Sinuc kapakcigi
Ince duvarli
Skeleton perpendiculare
Arka bacak kemikleri
On bacak kemikleri
Skleton Axiale
Columna vertebralis (Omurga)
Caudal
Sacrum
Lumbal (Karin)
Thoracic (gogus)
Clavicula (Koprucuk kemik)
Sternum (Gogus kemigi)
Costae (Kaburga)
Cervical (Boyun)
Cranium (Kafatasi)
Mandibula
Os pterygoidea
Os palatina
Os temporale
Maxilla
Os nasalle
Os lacrimale
Os zygomaticum
Os occipitale
Os frontale
