Categorii: Tot - elkarrizketa - telebista

realizată de endika rezola 10 ani în urmă

746

3. modulua

Dalam panduan ini, orang tua dan pendidik diberikan berbagai rekomendasi untuk membantu anak-anak mereka dalam menghadapi dunia digital dan media. Salah satu poin penting adalah menekankan pentingnya kesetaraan dan menghindari program atau film yang memiliki sikap seksis.

3. modulua

UMEAK ETA PANTAILEN MUNDUA

MUSIKA

Eskolako datuak
Taldearen iritzia

Bukatzeko, arratsaldeetan haurrentzako telebista saiorik ez egoteak eragin negatiboak sortu ditu gizartean. Saioak ez egotearen ondorioz, haurrek helduentzako den programazioa ikusten dute, eta honek eragina du beraien heziketan.

Musika programei dagokionez, ez gaitu arritu umeek musika programak ez ikustea, hauek ez direlako haurrentzat erakargarriak izaten. Esan beharra dago, garai batean arrakasta handiago izaten zutela, adibidez, "egin kantu" programak ohiartzun handia izan zuen. Saio honek arrakasta izan zuen, "BETIZU" programaren atal bat zelako eta hau umeei zuzendua zegoelako. Gainera, aipatu behar da gaur egun musika programak hauen ordutegia ez dela batere egokia umeentzat

Musikan eman diren aldaketen ondorioz, euskal musikak gazteengan zuen arrakastak behera egin du nabarmen. Hau oso larritzat hartzen dugu, musika izan delako gure kulturaren adierazleetako bat.

Eskolan lortutako datuei erreparatuz gero, esan daiteke urte gutxitan gauzak esparru honetan dexente aldatu direla. Musika komertzialak indar handia hartu du azkenaldian, telebistan, irratian eta beste zenbait medioetan ematen zaien garrantziagatik.

Inkesta

Oso ikasle gutxik ikusten dituzte musika porgramak, ez direlako haientzak erakargarriak

Gehien entzuten den musika mota, pop-a da, nahiz eta beste genero batzuk ere entzuten dituzten.

Orokorrean, ia ikasle gehienek entzuten dute musika

Iragarkiak

Scalextric

Playmobil

Musika estiloa

Iragarkietan umeentzako expreski eginikoa bestiak azaltzen dira.

Mezua indartzeko erabiltzen da

Musika bat entzutean iragarkietaz gogoratzea

Produktuak saltzea

Marrazki bizidunak

Sin Chan

Sarrera honen ostean, kapitulo bat egoten da, musika bigarren planora pasaz.

Hirukiak

Kapitulo bakoitzaren hasieran, kapitulo guztietan berdina den sarrera modukoa agertzen da.

Doraemon

Kapitulo bakoitzaren hasieran, estilo lasai batean, pop estiloan orokorrean, egindako abesti motzak izaten dira. Behin kapituloa hasita, fondoan entzuten den musika ahotsik gabekoa izaten da.

Musika insturmentala, orokorrean ahotsik gabeak

Historioan laguntzen du.

Tentsioa, emozioak, sentimenduak etab. indartzea

Marrazki bizidun entretenigarriagoak egitea

Haurrak entretenitzea

Musika programak
Adibideak

TELECINCO

La Voz Kids

Orokorrean pop musika da nagusi, nahiz eta beste estilo batzuk ere agertu, horien artean, rock-a, opera etab.

EITB

A Ze Banda!

Orokorrean, pop musika da nagusi, nahiz eta beste musika estilo batzuk ere agertu, hala nola, rock-a, opera etab.

Antolamendua

Programan abestariez gain, aurkezlea, epaileak eta ikusleak egoten dira. Ezin ahaztu, atzeko lana egiten dutenak, baita koreografiaz zein musikaz arduratzen direnak.

Eliminatoria modukoak, kasting-ak etab. pasa beharko dituzte hain preziatua den finalera iristeko

Operacion Triunfo-ko kasting-a

Programa hauek ia beti garaile bat izateko eginak daude. Garaile honi, musika munduko ateak zabaltzen zaizkio.

Musika estiloak

Programa hauetan erabiltzen diren musika estiloak, gehien saltzen dutenak izaten dira.

Komertziala

Rock

Pop

Helburuak

Musika mota desberdinak ezagutaraztea

Ikuslea entretenitzea

PANTAILAK

Pantailek sor ditzaketen ondorioak
Gizaki superfizialak

Estereotipo jakin batzuk transmititzearen ondorioz, umeek pentsatzen dute horrelakoak izan behar direla, estereotipo horiek birproduzituz eta estereotipo horiek betetzen ez dituzten pertsonak baztertuz

Izaera biolentoaren garapena

Pantailetan, eta batez ere telebistan ikusten duten biolentziaren ondorioz, umeek jarrera horiek normalizatu ditzateke izaera biolento bat garatuz

Ondorioz, eguneroko arazo guztiak biolentziaren bidez konponduko dituzte

Publizitatearen eragina

Telebista ikusten dugun bitartean, gure "barrera sentsorialak" ez daude piztuta.

Publizitateak momentu horiek aprobetxatzen ditu nahi dutena saltzeko. Kasu hau are eraginkorragoa da umeekin, haien izaera kritikoa ez dutelako guztiz garatuta. Ondorioz eragina askoz handiagoa da

Zailtasunak hizkuntzaren garapenean

Ondorioz, pantaila baten aurrean egoten diren bitartean, ez dago interakzio hori, eta haien hizkuntzaren garapenean zailtasunak izan ditzakete

Ume txikiek interakzioa behar dute, eta pantailek ez diete interakzio hori eskaintzen. Umeek mugimendua, hitz egitea eta jolastea behar dute.

Obesitatea

Pantailen aurrean daudenean, hainbat janariri buruzko publizitatea ikusten dute, eta ondorioz, janari hori kontsumitzeko grina dute

Heziketa fisikorik egin ez ezik, are gehiago jaten dute

Umeek ordu gehiegi ematen dute pantailen aurrean. Ondorioz, denbora hori ez dute erabiltzen ariketa fisikorik egiteko, eta kasu askotan obesitatea izan daiteke ondorioa

Europako kontseiluaren informea
Mugikorrak

Amanda Todd-en kasua

Ciberbullying-ari buruzko web orrialdea

Zer egin ciberbullying-aren aurrean?

10 aholku

%11'5-ak ikusi du haren mobiletan ezagutzen dituen pertsonen arteko borrokak

%5'9-ak aitortu du noizbait dei edo mezuren bat jaso duela berarenganako irainak jasoz.

Espainian, adingabekoen %11'6-ak jasan du ciberbullying-a

Jazartzaileak, anonimatua arpobetxatu egiten du bere biktima iraintzeko, hari buruzko gezurrak esateko etab.

Ciberbullying-a, teknologien (ordenagailuak, mugikorrak...) bidezko jazarpen bezala uler genezake.

Sexting: ¡no lo produzcas!

Sexting-ari buruzko web orrialdea

Irudiak bidali dituen pertsonak ondorio psikologikoak izan ditzake, haren irudi pertsonalak edozeinek ikusi ditzazkeelako

Pederasten eskuetara ailegatu daitezke irudi horiek.

Halaber, estortsio kasuak sor daitezke, non hartzaileak igorleari zeozer eska diezaiokeen argazki horiek ez birbidaltzeko.

Arazoa ez da irudi horiek guk nahi dugun pertsonari bidaltzea, baizik eta irudi horiek gero sarean zehar hedatzea irudian agertzen den pertsonak nahi gabe.

Sexting-a, irudi sexualen bidalketa bezala ulertzen da

Mugikorrekiko menpekotasuna "Nomophobia"

Ondorioak

Kasurik larrienetan, lapurtzera irits daiteke, mugikor berriena izateko nahian.

Besteen iritzia gehiegi kontuan hartzea, beti besteen onarpena bilatuz

Eskola porrota

Agresibitate jarrerak

Komunikatzeko arazoak

Izaera konpultsiboa

Bakartasuna

Besteengandik aldentzea

Datuen arabera,mugikorren erabiltzaileen %66-77ak menpekotasuna garatu du

Nondik ateratzen dira gure mugikorrak?

Artikuluak eta bideoak

Langileen lan baldintzak

Coltan: El mineral de la muerte

Coltán, o por qué tu móvil también cuesta vidas humanas. Multinacionales y países se disputan el Congo para poseer el material mineral

Cobalto de sangre. Sobre los que realmente pagan los móviles

Tu móvil tiene mucho que ver con lo que pasa en el Congo

Los aspectos "oscuros" de los teléfonos móviles

Esklabutza baldintzetan

Umeen esplotazioa

Lan baldintza kaxkarrak langileentzat

Lehengaiak lortzeko gerrak egon ohi dira, mineralen kontrola izatearren

Uganda

Ruanda

Kongo

Zabor teknologikoa sortuz

Mugikorren berrerabilpena

%60a etxean geratzen da

%18a oparitu egiten da

Europan mugikorren %10a birziklatzen da

Urtean 20 milioi mugikor botatzen dira Espainian

Espainian 50 milioi mugikor, hau da, biztanle baino mugikor gehiago daude

2.600 milioi mugikor linea

Ordenagailuak/ Internet
Arazoak

Arrazismoa

Sare sozialen bidez ere mezu arrazista hauek hedatu egiten dira, adibidez, tweet arrazisten bidez, kanpotarrei buruzko irain edota txisteen bidez.

Mezu arrazista hauek hainbat web orrialde zehatzetan aurki ditzakegu, hala nola, KKK (Ku Klux Klan), White Aryan Resistance edota British National Party delakoetan.

Sexting-arekin eta ciberbullying-arekin gertatzen den bezala, anonimatua aprobetxatuz, hainbat pertsonek arrazismoa bultzatzen dute interneten.

Sexting

Tonuz igotako argazkiak sarera igotzean datza arazo honek.

Ciberbullying

Chat-a erabiliz, beste batekiko hitzezko biolentzia egitean datza.

Datuak

2005eko datuen arabera, familien %43,4ak etxean interneta du. %32ak arauak jartzen ditu internetean ibiltzerako orduan. %45,9a 14 urtetik gorakoen internet kontsumoa da

Internetaren ondorioz, kontzentrazioa azkarrago galtzen dugu, ez dugu gauzen gaineko erreflexiorik egiten etab.

Internetak duen etika, etika industriala, azkarra eta eraginkorra da.

Hezkuntzan

Ikerketa baten arabera, gaur egungo programek ez dute umeen heziketan parte hartzen.

Edukatzeko telebista on batek, baloreak eman, arauak ezarri eta kontzeptuak ezagutarazi behar ditu.

Telebista haurrak hezteko sortu zen arren, azken urteetan funtzio hori ez du betetzen.

Umeen pentsaeran izugarrizko eragina du.

Datu batzuk

Etxe bakoitzeko 2,31 telebista bataz beste

Euskaldunok, 2 ordu eta 20 minutuz egoten gara telebista aktiboki ikusten, eta 4 ordu eta 18 minutu pasiboki.

Telebista aurrean klasean baino denbora gehiago pasatzen dute

Telebistaren arriskuak

Eduki pornografikoekiko arriskua

Azaldu behar zaie umeei hor agertzen dena ez dela amodioa, azaldu behar zaie ez dela erreala

Eduki kontsumistekiko arriskua

Kontsumismo irrazionala garatzen da

Jarrera obsesiboak garatzen dituzte

Eduki biolentoekiko arriskua

Umeak irudi biolento bat ikusten duenean, irudi hori buruz hitz egin behar da umearekin, gaia jorratu egin behar da umeak uler dezan zer gertatzen den eta hori ez dela normala uler dezan

Eduki arrazistekiko arriskua

Eduki sexistekiko arriskua

Umeek sexismoa,arrazismoa eta biolentzia ikusten badute telebistan, jarrera horiekiko normaltasun izaera bat garatuko dute, eta jarrera horiek birproduzituko dituzte.

BEHAKETA

Emaitza
Lotsagarria da hainbatek Mujeres y hombres y viceversa bezalako programak ikustea, non gizon-emakumeen estereotipo nazkagarriak agertzen diren.
Euskal musika ia ez dute entzuten, musika komertzialarengatik ordezten dute.
Musikarekin lotuta, haurrek gazte-helduek entzuten duten musika entzuten dutela ikusi dugu.
Gaur egungo ia etxe guztietan, gutxienez telebista bat dago; kasu askotan, telebista bat baino gehiago aurki ditzazkegu.
Ikasleek telebista ikusten pasatzen duten denbora kontuan hartuz gero, esan dezakegu gurasoek kontrol gutxi dutela umeek telebista ikusterako orduan.
Euskarazko kateek ez dute arrakastarik gaur egungo gazteengan, haurrentzako programazio exkasaren ondorioz.
Telebista programa nagusiak, fikziozkoak izaten dira; kasu batzuetan, pelikulak ere aipatzen dira.
Orokorrean Lehen Hezkuntzako ikasleek, musika entzun baino nahiago izaten dute telebista ikusi.
Bildutako datuak

Bildutako datuak aztertu ondoren, orokorrean behar baina telebista ordu gehiago ikusten dituzte. Proba hau pasatako ikasleen bataz bestekoa, 3 ordukoa izan da. Orokorrean, fikziozko telesaiak ikusten dituzte, adibidez, LQSA, Aida, Gran Hermano etab.

Musika


Bildutako datuak aztertu ostean, ikasle gehienek musika programarik ikusten ez dutela ohartu garela esan dezakegu. Honekin lotuta, ikasleen gehiengoak musika entzuten duela ikusi dugu, eta gehien entzuten den musika mota, pop musika dela esan genezake. Hala ere, beste musika mota batzuk ere entzuten dira, hala nola, house musika, rock-a, euskal musika etab.

ERABILITAKO BIBLIOGRAFIA

20minutos.es - Ultimas Noticias, (2014). Los 'aspectos oscuros' de los teléfonos moviles - 20minutos.es. [online] Available at: http://www.20minutos.es/noticia/2197896/0/aspectos-negativos/telefonia-movil/materiales-explotacion/ [Accessed 7 Dec. 2014].
Watson, R. (2011). Mentes del futuro. Barcelona: Viceversa.
Transmedia, (2010). Cobalto de sangre. Sobre los que realmente pagan por los móviles. [online] Available at: http://transmedial.wordpress.com/2010/01/21/cobalto-de-sangre-sobre-los-que-realmente-pagan-por-los-moviles/ [Accessed 2 Dec. 2014].
Soitu.es, (2008). Tu movil tiene mucho que ver con lo que pasa en el Congo | soitu.es. [online] Available at: http://www.soitu.es/soitu/2008/11/03/actualidad/1225709154_226295.html [Accessed 6 Dec. 2014].
Morduchowicz, R. (2001). A mi la tele me enseña muchas cosas. La educación en medios para alumnos de sectores populares.. Barcelona: Paidos.
Liberación AHORA, (2012). COLTÁN, o por qué tu móvil también cuesta vidas humanas. Multinacionales y países se disputan el Congo para poseer el mineral. [online] Available at: https://liberacionahora.wordpress.com/2012/02/11/coltan-o-por-que-tu-movil-tambien-cuesta-vidas-humanas-multinacionales-y-paises-se-disputan-el-congo-para-poseer-el-mineral/ [Accessed 3 Dec. 2014].
Ferrés i Prats, J. (1998). Televisión, familia e imitación. Andalucía (España): Colegio Andaluz para la Educación en Medios de Comunicación.
Carr, N. and Cifuentes, P. (2011). Superficiales. México, D.F.: Taurus.
Assembly.coe.int, (2011). Assemblée parlementaire du Conseil de l'Europe. [online] Available at: http://www.assembly.coe.int/Mainf.asp?link=/Documents/AdoptedText/ta11/ERES1815.htm [Accessed 9 Dec. 2014].

GOMENDIOAK

Gomendioak eta proposamenak
Gurasoentzat

Berdintasunaren garrantzia azpimarratzea

Jarrera sexistak dituzten programa, pelikula edota telesailak ez ikustea etxean

Pornografia ikusten badu, umeari azaldu behar zaio hori ez dela benetazko amodioa, ez dela erreala, berak uler dezan ez dela ohikoena.

Irudi biolentoak ikusten baditu, harekin hitz egin azalduz egoera hori ez dela normala eta onartezina dela esanez. Normaltasun puntu hori kendu behar zaio

Umearekin komentatu zeintzuk diren haren pertsonai gustokoenak eta zergatik

Telebista ikusten doan heinean, telesailen edota pelikulen amaiera alternatiboa asmatu

Etxeko lanak egiten dituen bitartean, telebista itzali, umea kontzentratuta egon dadin

Liburuen entretenigarritasuna bultzatu

Eskolaz kanpoko ekintzak bultzatu, baina umea ito gabe. Aisialdirako denbora ere izan behar du

Lagunekin egotea bultzatu

Mahai jokoak bultzatu, haiek ikus dezaten mahai jokoak ere aukera izan daitezkeela denbora pasa bezala

Otorduetan telebista kendu, elkarre arteko elkarrizketa bultzatuz

Umearekin ikusi telebista, harekin gauzak komentatuz

Ez erabili telebista zaindari bezala

Mugak ezarri (ordutegia, zer ikusi dezaketen...)

Irakasleentzat

Proposamenak

Emakumearen papera aztertzea pantailetan, haren analisi kritikoa eginez

Pelikuletan

Telsesail

Telebista programetan

Jolas dinamikoak bultzatu, teknologia berriak erabili beharrean une oro

Iragarkiei buruzko kritikak garatu (zer bilatzen du iragarki honek? Nori zuzenduta dago? Egia al da iragarkian agertzen den guztia?)

Akziozko sekuentziaren bat grabatu eta soinua bakarrik entzunda, haurrari gertakaria deskribatzeko eskatu

Pelikula bortitz baten zatiren bat grabatu, soinua kenduta, haurrari soinuak jartzeko eskatuz elkarrizketa, hots edo zaraten bidez

Gomendioak

Saio didaktikoak prestatu

Umeak kontzientziatu

Teknologia berriei buruzko arrisuketaz hitz egin

Hezkuntza audiobisual egokia garatu

Triptikoa
Gazteleraz
Euskaraz

EMAKUMEAK ETA PANTAILAK

Publizitatea
Gauza bihurtze sexuala
Rol tradizionalak

Emakumeak

Gizonak

Photoshop

Gauza irrealak sortu

Normaltasunaren transmisioa
Genero sinbolikoa
Bideoklipak
Emakumeak biluzik askotan

Blurred lines

Bideojokoak
Gero eta emakume indartsu gehiago

Emakumeek, bideojokoen kontsumitzaileen %50 suposatzen du eta ondorioz, interesatzen zaie emakumeak protagonismoa izatea

Protagonistak gizonezkoak

Futbolean gizonen taldeak soilik agertzen dira

Joku sexistak

Minijuegos-en "chicas" kategoria

Askotan rol tradizionalak besterik ez dira transmititzen (Emakumea etxean, sukaldatzen, umea zaintzen...)

Lehen neskak erreskatatu beharreko printzesak
Internet
Misoginia 2.0

Emakumeenganako gorrotoa Interneten

Famatuei argazkiak lapurtu (gehienak emakumeak)
Anonimatoa aprobetxatuz, irainak, mehatxuak...
Zinema
Rol tradizionalen aurkako filmak
Emakumeak gehienetan biluzik
Bechdel testa

Gizon bat ez den beste zerbaiti buruz hitz egitea

Behin bederen elkar hitz egiten dutenak

Izena duten bi emakume agertu behar dira

Protagonistak gizonak
Telebista programak

Programek saldu nahi dutena: Bikotea izateak hobea egiten zaitu

Albistegia

Agerizko sexismoa

Pertsona lasaia zen...Liskarrak zituzten baina beraien etxean gertatzen zenez...

.

Ez ageriko sexismoa

Emakumezkoen kirola desagertuta

Mireia Belmonte-Sergio Ramos

Erantzukizun soziala

Informatzen pentsamendua sortzen da (Nahi dutena ikusten da bakarrik)

Aurkezleak emakume gazte eta lirainak

Estereotipoen transmisioa

Definizioak
Generoa eta hezkuntza

Ikasleak generoaren arabera hezten dira, ez pertsona bezala.

Boterea

Inguruko baliabideak nahi dugun erara erabiltzea

Generoa

Bakoitzaren nortasuna

Gizon-emakume

Sexua

Arra/emea

Kategoria genitala

MARKO TEORIKOA

Hezkuntza
Nola ikusten du hezkuntzak telebista?

Baliabide hezitzaile bezala

Umeen izaera kritikoa garatzeko aukera

Edukiak era entretenigarriago batean ikusteko aukera emanez

Ariketa egokiak jorratuz, umeek telebistaren arriskuak ikus ditzakete

Eredu indiferentea

Pentsatzea ez dela aldaketa esanguratsurik egin behar

Pentsatzea telebistak ez duela zerikusirik hezkuntzarekin edo irakasleen zereginekin

Telebista gutxitan erabiltzea klasean baliabide hezitzaile bezala

Arrisku bezala

Telebistak askoz eragin handiagoa duenez umeengan hezkuntzak baino, irakasle askok frustrazioa jasaten dute, dirudielako eskolako esfortzuak ez duela ezertarako balio

Umeengan jarrera biolentoak bultzatzen ditu

Eskolan bultzatzen diren baloreen aurka egiten du

Alferkeriaren kultura (Dena egina ematen die umeei)

Eskola

Esfortzuaren kultura

Hezkuntza legedia

LOMCE

Curriculumean aldaketa

Lurzoru publikoan ikastetxe kontzertatuak eraikitzeko aukera

Erlijioaren ikasketa, bukaerako notan eragina izango duena

DBH-ko 4.mailan beharrezkoa aukeraketa egin beharra

Ebaluazioa proben inposaketa

Telebista
Gaur egungo telebista

Hainbeste biolentzia dagoenez telebistan, umeak zerbait normala bezala ikusten dute

8 urteko ume bate eta 9ko bi anai-arreba 3 urteko ume bat hil zuten Argentinan

Lehen hezkuntza bukatu baino lehen 2.000-8.000 hilketa egon direla entzungo du

Umeen sormena suntsitzen du

Telebista kateak

Programa gutxi daude gaur egun heziketa moduan aritzen direnak

Gizartean duen eragina

Gazteak ikusten duten telebista

Guraso askok onartzen dute beraien seme-alabek 22:00etatik aurrera telebista ikusten dutela (helduen ordutegia)

Telebistak eragin handia du umeengan, bere heziketan batez ere.

Gaur egun gazteak telebista "deseducativa" bat ikusten dute

Gurasoen %68 ez dute kontrolatzen beraien seme-alabek zer ikusten duten

Oso garrantzistua da gurasoak umeekin eseritzea telebista ikustean, ikusten dutena komentatzeko

Espainian %98k telebista bat dute

Bataz beste 3 ordu eta erdi pasatzen ditugu tebistaren aurrean egunero

Espainiako nerabeak 2 ordu baino gehiago ikusten dute telebista

Telebista influentzia handia dauka nerabeengan

beraiengan modak eta erreferenteak sortzen ditu

4-12 urte artean 2:30 orudu

Gehienetan helduei zuzendutako programak ikusi

65 urte baino gehiagokoak, 5 ordu baino gehio

Telebistaren inguruko legedia

Publizitateari buruzko legedia

Pertsonen duintasunaren aurka doan publizitatearen debekua

Publizitatea subliminalaren debekua

Publizitatea engainagarriaren debekua

Ley 7/2010, de 31 de marzo, General de la Comunicación audiovisual

Beste hainbat

Edukiei buruzko arauak

Ordutegiaren arautegia