Цифрлық білім беру ортасының педагогикалық дизайны
ПМНО-23-3у оқу тобының студенті Мінайдар АружанОразбайқызы
Type in your name.
Практикалық сабақ 12 Практикалық тапсырмаларға VR және AR енгізу
- Оқу тапсырмаларына VR/AR енгізу.
- Қарапайым VR/AR элементтерін әзірлеу.
Практикалық сабақ 9 Оқытудың тиімділігін бағалау: тесттер мен тапсырмалар әзірлеу
Оқу жетістіктерін бағалау үшін аналитиканы пайдалану.
Quizizz
Quizizz – бұл интерактивті оқыту мен бағалауға арналған онлайн платформа. Оны мұғалімдер, оқытушылар және тренерлер оқушылардың білім деңгейін тексеру үшін викториналар, тесттер және ойын түріндегі сұрақтар жасауға қолданады. Quizizz платформасының негізгі артықшылығы – оның геймификацияланған жүйесі. Оқушыларға қызықты әрі ойын түрінде өту арқылы олар материалды оңай меңгереді.
Аналитикалық құралдарды пайдалану оқушылардың үлгерімін бақылауға, әлсіз тұстарын анықтауға және оқытуды жетілдіруге мүмкіндік береді.
Қорытынды тесттер мен практикалық тапсырмалар жасау.
Қорытынды тесттер мен практикалық тапсырмалар жасау
Оқудың соңында қорытынды тесттер мен практикалық тапсырмалар оқушылардың материалды қаншалықты жақсы меңгергенін бағалауға арналған негізгі құралдар болып табылады.
Қорытынды тесттер оқушылардың теориялық білімін бағалауға бағытталған және төмендегі қағидаларды ұстануы керек:
Практикалық тапсырмалар жасау
Практикалық тапсырмалар оқушылардың алған білімдерін нақты жағдайларда қалай қолданатынын тексеруге мүмкіндік береді.
Проблемалық жағдайларды шешу: Оқушыларға күрделі проблемалық жағдай беріп, оны қалай шешетінін көрсету.
Қадамдық тапсырмалар: Күрделі тапсырмаларды бірнеше қадамға бөліп, оқушылардың әр кезеңде білімдерін қалай қолданатынын тексеру.
Нақты жағдайларға негізделген тапсырмалар: Оқушыларға нақты өмірдегі жағдайларға негізделген тапсырмалар беру. Бұл тапсырмалар олардың теориялық білімін практикада қолдана алуын тексереді.
Әртүрлі сұрақ форматтары:
Қысқа жауапты сұрақтар (Short Answer): Оқушылар белгілі бір сұраққа қысқа, нақты жауап береді.
Сәйкестендіру (Matching): Оқушылар әртүрлі элементтерді (ұғымдар, анықтамалар, процестер) сәйкестендіруі тиіс.
Толықтыру сұрақтары (Fill-in-the-Blank): Жауаптың бір бөлігін жазу арқылы оқушының түсінігін тексеру.
Көп таңдаулы сұрақтар (Multiple Choice): Оқушыларға бірнеше жауап арасынан дұрыс жауапты таңдау қажет. Бұл әдіс тестті автоматтандыруға қолайлы.
Негізгі мақсаттарды қамту: Тестте курстың басты мақсаттарына сәйкес сұрақтар болуы тиіс. Оқушылардың негізгі ұғымдарды, түсініктерді және әдістерді меңгергенін тексеру.
Практикалық сабақ 8 Мобильді оқытуға арналған курс дизайны
Мобильді оқытуға арналған курс дизайны – білімді тиімді әрі қолжетімді етіп беру үшін арнайы құрылған жүйе. Бұл курстарды жобалау кезінде мобильді құрылғылардың ерекшеліктері мен пайдаланушылардың қажеттіліктерін ескеру қажет. Төменде мобильді курсты әзірлеуге арналған негізгі принциптер мен элементтер берілген.
8. Қолданушыға бағытталған оқыту
Оқуды таңдауда еркіндік: Қолданушыларға қажетті модульдерді таңдау мүмкіндігін беру.
Жеке бағдарлама: Оқушылардың білім деңгейіне қарай оқу жолын жеке қалыптастыру.
7. Пайдаланушының ілгерілеуін бақылау
Кері байланыс: Оқыту процесі бойынша пайдаланушыларға тез арада кері байланыс беру үшін автоматтандырылған жүйелерді енгізу.
Прогресс-барлар: Оқушылардың қаншалықты алға жылжығанын көрсету.
6. Дизайнды бейімдеу
Шрифтер мен түстерді оңтайлы таңдау: Жарқын және контрастты түстер, үлкен және оқуға жеңіл шрифтер қолдану қажет.
Адаптивті дизайн: Мобильді құрылғылардың экран өлшемдеріне байланысты интерфейс пен контент автоматты түрде бейімделуі тиіс.
5. Қолжетімділік және икемділік
Кросс-платформалық қолдау: Курсты әртүрлі құрылғыларда (смартфондар, планшеттер) бірдей қолдану мүмкіндігін жасау.
Офлайн режимдегі қолдау: Пайдаланушылар интернетсіз де белгілі бір материалдарды қарап, жүктей алатын функцияларды қосу.
4. Мультимедиялық құралдарды пайдалану
Инфографика және диаграммалар: Күрделі ақпаратты қарапайым визуалды түрде ұсыну оқушыларға материалды жақсы меңгеруге мүмкіндік береді.
Көбірек бейне және аудио контент: Қысқа бейнелер мен подкасттар оқу материалдарын көрнекі және түсінікті етеді.
3. Интерактивтілік
Геймификация: Ойын элементтерін қосу арқылы оқушыларды белсенді ету, мысалы, жетістіктер жүйесін немесе марапаттау жүйесін қосу.
Интерактивті элементтер: Викториналар, интерактивті кестелер немесе таңдау тесттері арқылы оқушылардың қызығушылығын арттыру.
2. Қысқа және мазмұнды контент
Қайталау және бекіту: Маңызды ақпаратты қайталап, оны қолдануға мүмкіндік беретін шағын тесттер, интерактивті жаттығулар енгізу қажет.
Нақты мақсаттар: Әрбір модуль нақты бір мақсатқа бағытталуы тиіс, яғни бір материалды меңгеруге жеткілікті болуы қажет.
Микрооқыту форматтары: Қысқа видеолар, аудио жазбалар, шағын тесттер мен инфографикалар курстың тиімділігін арттырады.
1. Қарапайымдылық және ыңғайлылық
Оңтайлы интерфейс: Экранның шектелген кеңістігін тиімді пайдалану үшін контент қысқа абзацтармен, кестелермен және инфографикалармен ұсынылуы керек.
Жедел жүктелу: Контент жылдам жүктелуі тиіс, себебі мобильді құрылғылар көбіне төмен жылдамдықтағы интернетке қосылады.
Қарапайым навигация: Пайдаланушылар курсты оңай шарлай алуы керек. Аз батырмалар мен қадамдарды қолданып, оқу модулдеріне жылдам қол жеткізуге жағдай жасау.
Курсты әртүрлі құрылғыларда тестілеу.
Курсты әртүрлі құрылғыларда тестілеу – мобильді оқыту курсының барлық платформалар мен құрылғыларда бірдей тиімді жұмыс істейтіндігіне көз жеткізудің маңызды кезеңі. Бұл процесс курстың барлық пайдаланушылар үшін ыңғайлы әрі қолжетімді болуын қамтамасыз етеді. Төменде тестілеу барысында ескерілуі қажет негізгі қадамдар мен аспектілер берілген.
4. Кросс-браузерлік тестілеу
Әртүрлі браузерлерде курстың функционалдығы мен визуалды көрінісін тексеру қажет.
Браузерлер арасындағы айырмашылықтар: Кейбір браузерлерде мультимедиялық элементтер немесе сценарийлер дұрыс жүктелмеуі мүмкін, сондықтан әр браузердегі айырмашылықтарды бақылау керек.
HTML5 қолдауы: Курста пайдаланылған технологиялардың барлық браузерлерде, әсіресе ескі нұсқаларда, дұрыс жұмыс істейтіндігін тексеру.
3. Жүктеу және өнімділікті тестілеу
Әртүрлі құрылғыларда курстың жүктелу жылдамдығы мен өнімділігін тексеру өте маңызды.
Жүктелу уақыты: Құрылғының қуатына және интернет байланысына байланысты жүктеу уақытының әртүрлі болуын тексеру.
Мультимедиа өнімділігі: Бейне, аудио және интерактивті элементтердің баяу жүктелуі, кідірістер немесе үзілу мәселелерін анықтау.
2. Адаптивті дизайнды тексеру
Курстың адаптивті дизайны барлық құрылғыларда дұрыс жұмыс істеуі тиіс.
Экранның масштабы: Мәтіннің оқылуы, бейнелер мен графикалардың дұрыс көрсетілуі үшін контенттің экран өлшемдеріне дұрыс бейімделуін тексеру.
Қолданушы интерфейсі: Навигация мен интерфейстің әртүрлі құрылғыларда, мысалы, сенсорлық экрандарда және пернетақтамен басқарыла алатын құрылғыларда ыңғайлы жұмыс істеуін тексеру.
1. Құрылғыларды таңдау
Тестілеу әртүрлі құрылғыларда жүргізілуі керек, себебі студенттер мобильді курстарға әртүрлі смартфондар, планшеттер және компьютерлер арқылы қатыса алады.
Операциялық жүйелер: Android және iOS платформаларындағы смартфондар мен планшеттер.
Экран өлшемдері: Әртүрлі экран өлшемдері (шағын смартфондардан бастап үлкенірек планшеттерге дейін).
Браузерлер: Chrome, Safari, Firefox, Microsoft Edge сияқты түрлі браузерлерде жұмысын тексеру.
Microsoft Edge
Firefox
Safari
Chrome
Мобильді дизайн принциптерін қолдану.
Мобильді дизайн принциптерін қолдану — мобильді құрылғыларға арналған тиімді, ыңғайлы және қолжетімді интерфейсті құрастыруды қамтамасыз ететін негізгі қадам. Бұл принциптерді қолдану қолданушы тәжірибесін жақсартып, өнімділік пен өзара әрекеттесу деңгейін арттыруға көмектеседі. Төменде мобильді дизайнның негізгі принциптері мен оларды қолдану жолдары көрсетілген.
8. Құрылғы мүмкіндіктерін пайдалану (Device Features Utilization)
Мобильді құрылғылардың аппараттық мүмкіндіктерін тиімді қолдану курстың әлеуетін арттырады.
Микрофон және камера: Интерактивті тапсырмалар үшін микрофон немесе камераны қолдану, мысалы, дауыстық тапсырмалар немесе бейне түсіру арқылы тапсырмалар орындау.
Push-хабарламалар: Қолданушыларды маңызды оқиғалар немесе тапсырмалар туралы хабардар ету үшін push-хабарламаларды қолдану.
7. Офлайн қолдау және қолжетімділік (Offline Support & Accessibility)
Мобильді құрылғыларда курсты офлайн режимде қолдануға мүмкіндік беру және мүмкіндігі шектеулі адамдарға қолжетімділікті қамтамасыз ету маңызды.
Офлайн режим: Кейбір материалдарды немесе сабақтарды алдын ала жүктеу мүмкіндігін қамтамасыз ету, сонда қолданушылар интернетсіз де оқи алады.
Қолжетімділікті жақсарту: Мәтіндер экран оқу құрылғылары арқылы оқылатын болуы тиіс. Контрастты түстер мен үлкен шрифттерді қолдану.
6. Геймификация элементтері (Gamification)
Геймификация – мобильді курстарда оқушылардың қызығушылығын арттыру үшін ойын элементтерін қолдану тәсілі.
Жетістіктер мен марапаттар: Прогресс индикаторлары, деңгейлер немесе марапаттау жүйесін қолдану арқылы қолданушыларды ынталандыру.
Викториналар мен интерактивті тапсырмалар: Оқушыларды материалды қайталап, түсінгенін тексеру үшін интерактивті элементтерді қосу.
5. Интерактивтілік және кері байланыс (Interactivity & Feedback)
Интерактивтілік қолданушыны белсенді ұстап, әрекеттеріне жауап алуға мүмкіндік береді.
Жылдам кері байланыс: Қолданушы қандай да бір әрекет жасағаннан кейін, мысалы, батырманы басқан кезде, сол әрекеттің орындалғанын көрсететін кері байланыс беру (түсті өзгерту, дыбыс, вибрация).
Анимация және ауысулар: Жай әрі тегіс анимацияны қолдану, бірақ оны шамадан тыс қолданудан сақтану. Олар интерфейске жан бітіріп, процесті интуитивті етуі керек.
4. Адаптивті дизайн (Responsive Design)
Мобильді дизайн құрылғының әртүрлі экран өлшемдеріне автоматты түрде бейімделуі керек.
Бейімделетін интерфейс: Экранның өлшеміне байланысты навигация элементтері, мәтіндер және суреттердің орналасуын өзгерту. Мысалы, үлкен экранда элементтер бір қатарға жайғасса, кіші экранда олар баған түрінде орналасады.
Жылдам жүктелу: Беттің немесе қолданбаның жүктелу уақытын қысқарту үшін суреттердің өлшемдерін және басқа ресурстарды оңтайландыру.
3. Мазмұнды басым ету (Content-First Approach)
Мобильді құрылғыларда экран кеңістігі шектеулі, сондықтан мазмұн бірінші орынға қойылуы керек.
Фокус мазмұнға: Пайдаланушының назарын негізгі мазмұнға аударып, визуалды жүктемелерден арылту. Тек маңызды мәтін, бейне немесе интерактивті элементтерді көрсетіңіз.
Қысқа және түсінікті контент: Ұзын мәтіндерден аулақ болу, керісінше, ақпаратты қысқа абзацтар немесе инфографика арқылы беру.
2. Интуитивті өзара әрекеттесу (Intuitive Interaction)
Қолданушылардың интерфейспен қалай жұмыс істейтінін оңай түсінуі маңызды.
Таныс үлгілер: Қолданушыларға таныс қимылдар мен әрекеттерді пайдалану (мысалы, басу, сырғыту, үлкейту/кішірейту).
1. Икемді және қарапайым интерфейс (Simplicity & Flexibility)
Мобильді құрылғылардың экраны шағын болғандықтан, интерфейс минималистік және қарапайым болуы керек.
Минимализм: Қажет емес элементтерді алып тастап, тек маңызды ақпарат пен функцияларды көрсету. Әр элементтің нақты мақсаты болуы қажет.
Навигацияны оңайлату: Қолданушылар курста оңай жол табуы үшін логикалық, қарапайым және интуитивті навигация элементтерін қолдану (мысалы, төменгі мәзір, жылдам сілтемелер).
Практикалық сабақ 7 Мобильді курстар және микрооқыту
Микрокурстарды ұсынатын платформаларға мысалдар
Skillshare: Шығармашылық және техникалық дағдылар бойынша көптеген микрокурстарды қамтитын оқыту платформасы
edX: Үлкен онлайн курстардан бөлек, әртүрлі пәндер бойынша қысқа бағдарламалар мен микрокурстар ұсынады
LinkedIn Learning: Кәсіби даму мен мансаптық өсуге бағытталған микрокурстарды қамтиды.
Udemy: Мыңдаған микрокурстарды қамтитын кең платформа, мұнда оқытушылар өз курстарын жүктеп, студенттерге ұсына алады.
Coursera: Платформада бизнес, маркетинг, жасанды интеллект сияқты әртүрлі тақырыптар бойынша микрокурстар бар
Микрооқыту форматтары
Инфографика
Подкасттар
Видео сабақтар
Мобильді курстар мен микрооқыту – білім алудың жаңа, заманауи форматтары болып табылады, олар оқуды қолжетімді және тиімді етеді.
Микрокурстардың сипаттамалары
5. Микрокурстар әртүрлі контент түрлерін қамтиды: бейнематериалдар, мәтіндер, интерактивті тапсырмалар, тесттер және викториналар, бұл оқытуды қызықты әрі интерактивті етеді.
4. Микрокурстардан алынған білім мен дағдыларды курсты аяқтағаннан кейін бірден қолдануға болады. Бұл оқушыларға жаңа білімді жұмыста немесе жеке өмірде бірден пайдалануға көмектеседі.
3. Микрокурстар көбінесе өз бетінше оқу режимінде өтеді, бұл студенттерге өз уақытында, ыңғайлы темпте білім алуға мүмкіндік береді. Көптеген платформалар материалдарға 24/7 қолжетімділік ұсынады.
2. Әр микрокурс белгілі бір тақырып немесе дағдыға бағытталады, мысалы, цифрлық маркетингтің негіздері, Excel бағдарламасы, бағдарламалау, көшбасшылық дағдылар және т.б. Бұл студенттерге нақты мәселелерді терең меңгеруге мүмкіндік береді.
1. Микрокурстар әдетте бірнеше сағаттан бірнеше күнге дейін созылады. Олар шағын, оңай меңгерілетін ақпараттық блоктардан тұрады.
Мобильді курстар – бұл білім беру бағдарламалары, қолданбалар немесе веб-платформалар арқылы смартфон немесе планшет арқылы қолжетімді болатын курстар. Оқушылар кез келген уақытта және кез келген жерде оқу материалдарын қарастыра алады. Мобильді курстардың артықшылықтары:
Интерактивтілік
бейне дәрістер, тесттер, викториналар, ойын элементтері сияқты функциялар оқу процесін қызықты етеді.
Жылдам қолжетімділік
оқуды бастау үшін интернетке қосылған құрылғы ғана қажет;
Икемділік
пайдаланушылардың өз кестелеріне қарай оқуы мүмкіндігі;
Практикалық сабақ 6 Ойындандыру: ойын элементтерін әзірлеу
Сыйақы және жетістіктер жүйесін енгізу.
Ойындандыру мен сыйақы жүйесінің бірлескен артықшылықтары:
Жетістіктерді мойындау:
Әрбір жетістікке жеткен қызметкер немесе оқушы марапатталып, өзін бағалаудың жоғары деңгейіне ие болады.
Шығармашылық пен ынталандыру:
Сыйақы жүйесі шығармашылыққа, инновациялық ойлауға және командалық жұмысқа ықпал етеді.
Белсенді қатысу:
Ойын элементтері мен марапаттар мотивацияны қолдап, қызметкерлердің немесе студенттердің қатысу деңгейін арттырады.
Мотивацияны арттыру:
Ойын элементтері мен марапаттар жүйесі адамдарға өз жұмысын жақсартуға ынталандырады. Олар алдына қойылған мақсатқа жету үшін көбірек күш салады.
Курстарға ойын элементтері мен сценарийлерін қосу.
Курстарға ойын элементтері мен сценарийлерін қосу – білім беру процесін интерактивті, қызықты және тиімді етуге мүмкіндік беретін заманауи тәсіл. Геймификация (ойын элементтерін енгізу) оқытушыларға материалды жақсырақ түсіндіруге және студенттерге оқу барысында белсенді түрде қатысуға көмектеседі.
Сценарийлерді қолдану
Қателіктер мен нәтиже:
Студенттердің шешімдерінің салдарын көрсететін сценарийлер арқылы олар қателіктерден сабақ алады және бұл шынайы жағдайларды еске түсіреді.
Интерактивті сценарийлер:
Курста оқытушылар әртүрлі сценарийлерді пайдалана алады, онда студенттер шешімдер қабылдауы керек. Мысалы, медицина курсында диагноз қою немесе емдеу әдісін таңдау туралы шешім қабылдау. Бұл оқу материалының тереңірек меңгерілуіне ықпал етеді.
Рөлдік ойындар:
Студенттерге нақты өмірдегі жағдайларды ойнау арқылы белгілі бір рөлдерде болу ұсынылады. Бұл әдіс сыни ойлау, командада жұмыс істеу және практикалық дағдыларды дамытуға көмектеседі. Мысалы, бизнес курстарында студенттер өз компанияларын басқарып көре алады.
Ойын элементтерін қосу
Миссиялар мен квесттер:
Сабақтарды шағын миссиялар немесе квесттер түрінде құру студенттерге белсенді қатысуға және мәселелерді шешу дағдыларын дамытуға көмектеседі.
Ойын валютасы:
Студенттер әртүрлі жетістіктер үшін "ойын валютасын" жинай алады, оны виртуалды марапаттарға немесе білім беру ресурстарына айырбастауға болады.
Таблицалар мен рейтингтер:
Студенттер арасындағы салауатты бәсекелестік үшін рейтингтік жүйе құруға болады. Бұл оқушыларды өз деңгейлерін жақсартуға және басқалармен салыстыруға мүмкіндік береді.
Деңгейлер:
Оқу процесін ойынның деңгейлері сияқты құру арқылы күрделілікті біртіндеп арттыруға болады. Әр деңгейден өткен сайын студенттерге жаңа білім мен дағдылар ұсынылады.
Балдар мен марапаттар:
Курсты аяқтаған сайын студенттер балл, жұлдыз немесе басқа да марапаттар ала алады. Бұл әдіс студенттердің жетістіктерін көрнекі түрде көрсетуге мүмкіндік береді және оларды белсенді түрде тапсырмаларды орындауға ынталандырады.
Практикалық сабақ 5 Интерактивті элементтер: викториналар мен сауалнамалар жасау
Type in the things you don't like.
Сауалнамаларды оқу курстарына енгізу.
Сауалнамаларды оқу курстарына енгізу — оқыту процесін тиімді бағалаудың және студенттердің пікірін білу арқылы курсты жақсартудың маңызды құралы. Сауалнамалар арқылы сіз оқушылардың курсты қалай қабылдағанын, олардың ұсыныстары мен түсінбеген жерлерін анықтай аласыз, сондай-ақ, болашақта оқыту сапасын арттыруға бағытталған түзетулер енгізуге мүмкіндік аласыз.
Сауалнамаларды енгізуге арналған қадамдар
Нәтижелерді талдау және қолдану:
Сауалнама нәтижелерін мұқият талдап, жиі кездесетін ұсыныстарды немесе пікірлерді қарастырыңыз.
Оқушылардың ұсыныстары негізінде курстың әлсіз жақтарын түзетіп, білім беру сапасын арттыруға бағытталған қадамдар жасаңыз.
Сауалнама өткізу уақыты:
Сауалнаманы курстың әр кезеңінде өткізуге болады:
Курс басталғанда: Оқушылардың бастапқы білім деңгейін анықтау үшін.
Курс барысында: Сабақтардың орта тұсында студенттерден олардың түсінген-түсінбегенін және сабақтың тиімділігін сұрауға болады.
Курс соңында: Курстың толық тәжірибесін бағалау және оқушылардың қанағаттану деңгейін анықтау үшін.
Сауалнаманы құрастыру құралдары:
Google Forms: Қарапайым әрі тегін сауалнамалар құруға арналған құрал. Оны қолдану оңай және сауалнаманы кез келген адамға жіберуге болады. Нәтижелерді автоматты түрде талдауға мүмкіндік береді.
SurveyMonkey: Жетілдірілген сауалнамаларды жасауға арналған платформа. Онда сауалнаманың бірнеше типтері бар, соның ішінде кәсіби талдау құралдары.
Typeform: Интерактивті сауалнамаларды әдемі және қолдануға ыңғайлы түрде жасауға мүмкіндік береді.
Microsoft Forms: Microsoft экожүйесімен жұмыс істейтіндер үшін тиімді құрал, нәтижелерді талдауға ыңғайлы және қарапайым интерфейсі бар.
Сұрақтарды құрастыру:
Сұрақтар қысқа әрі нақты болуы керек. Студенттерге түсінікті, жауап беруге оңай сұрақтар қою өте маңызды.
Мысалы:
Курстың қай бөлімі сізге ең пайдалы болды?
Сабақтың құрылымы сіз үшін түсінікті болды ма?
Қай тақырып түсіндіруде қиындық тудырды?
Сабақ барысында қосымша материал қажет болды ма?
Жабық және ашық сұрақтардың теңгерімін ұстаңыз. Жабық сұрақтар (мысалы, "иә/жоқ" немесе "1-ден 5-ке дейінгі шкалада бағалау") студенттердің жалпы көзқарасын түсінуге көмектеседі, ал ашық сұрақтар қосымша түсініктемелер алуға мүмкіндік береді.
Сауалнама мақсаттарын анықтау:
Сауалнаманы не үшін құрастыратыныңызды анықтаңыз. Сізге курстың мазмұны туралы пікірлер ме, әлде оқыту әдістемесіне қатысты кері байланыс қажет пе? Мақсатқа байланысты сауалнама сұрақтарын құрастыру керек.
Сауалнамаларды оқу курстарына енгізудің артықшылықтары:
Оқыту стратегияларын жақсарту:
Сауалнамадан алынған кері байланыс негізінде оқыту әдістемелерін жаңартуға немесе өзгертулер енгізуге болады. Мысалы, оқыту материалдарының форматын ауыстыру немесе қосымша түсіндірмелер енгізу арқылы студенттердің оқу жетістіктерін арттыруға болады.
Оқушылардың қанағаттануын анықтау:
Сауалнамалар студенттердің курсқа деген қанағаттану деңгейін бағалауға көмектеседі. Бұл алдағы курстарды дамыту үшін өте маңызды көрсеткіш.
Сабақтың тиімділігін бағалау:
Студенттерден алған сауалнамалар курстың әлсіз және күшті жақтарын бағалауға мүмкіндік береді. Мысалы, қай тақырыптардың қиындық туғызғанын немесе қандай әдістемелердің тиімдірек болғанын білуге болады.
Студенттердің кері байланысы:
Сауалнамалар студенттерден олардың оқу процесіне, материалдардың қолжетімділігіне және оқытушының жұмысына қатысты пікірлерін алуға көмектеседі. Бұл ақпарат оқыту сапасын жақсартуға бағытталған бағалы дерек көзі болып табылады.
Викториналар жасауға арналған онлайн құралдарды пайдалану (Quizlet, Kahoot, ).
Викториналар жасауға арналған онлайн құралдар оқу процесін қызықты, интерактивті және тиімді етуге көмектеседі. Бұл құралдар студенттер мен мұғалімдерге оқу материалын қайталауға, есте сақтауға, және меңгеруге мүмкіндік береді. Міне, ең танымал викторина жасауға арналған платформалар және олардың ерекшеліктері:
2. Kahoot!
Статистика мен нәтижелерді сақтайды, оқушылардың жетістіктерін бақылауға мүмкіндік береді.
Жарысты сабақ кезінде немесе қашықтан оқыту форматында ұйымдастыруға болады.
Жарысқа негізделген, қызықты және интерактивті.
Студенттерге викторина кодын жіберіп, оларды қатыстыруға болады.
Тіркелгеннен кейін Kahoot-тың негізгі интерфейсінде викторина жасауға болады. Сұрақтарды жазып, жауаптар қосып, ойынды бастаңыз.
Қолдану қарапайымдылығы: Оқушылар кез келген құрылғыдан, арнайы кодты енгізіп, викторинаға қосыла алады.
Жарыс элементі: Викториналар нақты уақыт режимінде өткізіледі, және әрбір қатысушы дұрыс жауап бергенде ұпай жинайды.
Интерактивті викториналар: Мұғалімдер мен оқушылар үшін викториналар жасауға мүмкіндік беретін өте танымал платформа.
1. Quizlet
Артықшылықтары:
Оқу карталарының мобильдік қосымшасы бар, бұл материалды кез келген уақытта қайталауға мүмкіндік береді.
Жеке, топтық оқуға қолайлы.
Тегін және қолдануға ыңғайлы.
Қалай қолдануға болады:
Студенттерге сілтеме жіберіп, викторина немесе тесттерді орындауды ұсыныңыз.
Quizlet сайтына тіркеліп, өзіңіздің оқу карталарыңызды құрыңыз немесе дайын материалдарды пайдаланыңыз.
Мүмкіндіктері:
Командалық режим: Студенттермен топтық ойындар ұйымдастырып, оқу процесін жарыс түрінде өткізуге мүмкіндік береді.
Тесттер мен жаттығулар: Автоматты түрде тесттер құруға болады, мысалы, көп таңдаулы сұрақтар, сәйкестендіру, жазбаша жауаптар.
Оқу карталары (Flashcards): Quizlet студенттерге оқу материалын есте сақтауға көмектесетін карталарды жасауға және оларды бірнеше түрлі режимде қайталауға мүмкіндік береді.
Практикалық сабақ 13 Қазіргі заманғы трендтерді қолдану: микроуроктар жасау
Практикалық сабақ 11 Практикалық тапсырмаларға VR және AR енгізу
Оқу тапсырмаларына VR/AR енгізу.
Оқу тапсырмаларына VR және AR технологияларын енгізу арқылы білім беру процесін айтарлықтай қызықты және интерактивті етуге болады. Оқушыларға ақпаратты тиімді жеткізу және түсінуді жақсарту үшін VR/AR қолдану төмендегі тәсілдерде жүзеге асуы мүмкін:
7. Оқу тапсырмаларын ойындар мен викториналар арқылы өту
AR арқылы ойындарды қолдану арқылы оқу тапсырмаларын орындау оқушылардың қызығушылығын арттырады. Мысалы, тарихтан немесе географиядан викториналар өткізу немесе көрнекі модельдер арқылы жаратылыстану пәндерінде білімдерін бекіту.
VR арқылы нақты тапсырмаларға қатысты ойын элементтерін енгізіп, оқушыларды белсенді қатысуға ынталандыруға болады.
6. STEM пәндерінде жобалау және құрастыру жұмыстарын жүзеге асыру
AR арқылы инженерлік жобалар, механикалық құрылымдар немесе электронды схемаларды құрастыру мүмкіндігін береді.
Мысалы, оқушыларға күрделі машиналар немесе құрылғылардың бөлшектерін виртуалды түрде жинауға, олардың жұмыс принциптерін түсінуге мүмкіндік жасау.
5. Тіл үйренуде тілдік ортаны құру
VR арқылы шетел тілін үйреніп жатқан оқушыларды сол тілде сөйлейтін елдерге "апаруға" болады. Олар виртуалды түрде сол елдің мәдениетімен, тілімен таныса алады және күнделікті қолданылатын фразалар мен сөздерді өмірлік жағдайларда қолдануды үйренеді.
AR арқылы жаңа сөздерді көрнекілікпен байланыстырып, оларды нақты суреттер немесе 3D модельдер арқылы көрсету оқушылардың есте сақтау қабілетін жақсартады.
4. Медицина және анатомия сабақтары
VR/AR технологиялары анатомия пәнінде студенттерге адам денесінің құрылымын егжей-тегжейлі зерттеуге мүмкіндік береді. Олар әрбір ағзаны бөлшектеп, оның жұмыс принципін көру үшін AR/VR құралдарын пайдалана алады.
Бұл тәсіл медицина мен биология мамандықтарын меңгеріп жатқан студенттерге әсіресе пайдалы.
3. Математика мен физикадағы күрделі концепцияларды түсіндіру
VR және AR арқылы математикалық модельдерді кеңістікте визуализациялау оқушыларға күрделі формулалар мен заңдылықтарды түсінуді жеңілдетеді.
Мысалы, үш өлшемді графиктерді көрсету, физикалық қозғалысты анимация арқылы көрсету арқылы абстрактылы тақырыптарды меңгеруге көмектеседі.
2. Тарихи оқиғалар мен географияны зерттеу
VR арқылы оқушыларды тарихтағы белгілі бір кезеңдерге "саяхатқа" апаруға болады. Мысалы, Ежелгі Египетке, Рим империясына бару немесе тарихи оқиғаларды шынайы көрінісінде көру.
Географияда AR технологиясымен жер шарын зерттеп, әртүрлі континенттердің климатын, жер бедерін және өсімдіктер мен жануарлар дүниесін көруге болады.
1. Виртуалды зертханалар
VR технологиясын қолданып, оқушыларды химия, физика, биология сияқты пәндерде тәжірибе жасауға арналған зертханаларға "кіргізуге" болады. Мысалы, химия пәнінде қауіпті тәжірибелерді виртуалды ортада қауіпсіз түрде өткізу мүмкіндігі беріледі.
Мұндай зертханалар оқушылардың тәжірибелік дағдыларын дамытып, қызығушылығын арттырады.
Қарапайым VR/AR элементтерін әзірлеу.
VR (виртуалды шындық) және AR (кеңейтілген шындық) элементтерін әзірлеу үшін мынадай негізгі қадамдарды орындауға болады:
7. Қосымша функциялар мен жетілдірулер қосу
Қосымша эффектілер, дыбыс, және анимациялар қосып, жобаны нақтылау.
Пайдаланушының тәжірибесін жақсарту үшін интерфейсті оңтайландыру және қажетті өңдеулер енгізу.
6. Жобаны тестілеу
Жобаны мобильді құрылғыда немесе VR гарнитурасында тестілеу қажет. Тестілеу барысында қолданушылардың ыңғайлығына, өнімділігіне назар аударыңыз.
5. Қимылдар мен интерактивтілікті қосу
Контроллерлер арқылы VR-де объектілермен әрекеттесуді қосуға болады. Unity-да XR Interaction Toolkit бұл процесті жеңілдетеді.
AR жобаларында экранды басу немесе қимылдарды анықтау арқылы объектілермен әрекеттесуді іске асыруға болады.
4. AR және VR орталарына бейімдеу
AR: Камера арқылы нақты әлемге объектілерді орналастыру қажет. ARKit немесе ARCore арқылы құрылғының камерасын пайдалана отырып, нақты әлемнің жазықтықтарын анықтауға болады.
VR: Пайдаланушыны толықтай виртуалды ортаға енгізу керек. Unity немесе Unreal Engine арқылы пайдаланушының көрінісін басқаратын VR камераларын қоюға болады.
3. 3D объектілерін жасау немесе дайындау
Егер сізде 3D объектілерін жасау тәжірибесі болса, Blender, Maya немесе 3ds Max сияқты бағдарламаларда өзіңіз жасай аласыз.
Сонымен қатар, Unity Asset Store немесе Unreal Marketplace сияқты орындарда дайын 3D модельдер мен текстураларды табуға болады.
2. Жобаны дайындау және кітапханаларды орнату
Unity немесе Unreal Engine сияқты құралдарда VR/AR әзірлеуге қажет плагиндер мен кітапханаларды орнатыңыз. Мысалы:
Unity-да XR Interaction Toolkit, AR Foundation сияқты кітапханаларды қосуға болады.
Unreal Engine-де Google VR немесе Oculus VR плагиндерін қосуға болады.
1. Құралды таңдау
Unity: Ойындар мен 3D графика әзірлеуде кеңінен қолданылатын платформа. VR/AR жобалары үшін Unity көптеген кітапхана мен плагин ұсынады.
Unreal Engine: Күшті графикаға ие жобалар үшін, мысалы, жоғары сапалы көрнекіліктері бар жобаларда кеңінен қолданылады.
ARKit (iOS) және ARCore (Android): AR әзірлеу үшін арнайы құралдар.
VR ойындарын құру — қосымшалар, толық тренажерлар мен тренажерлар шындыққа жақын және толық өзара әрекеттесу жағдайында коммерциялық жобалар үшін адамның сенсорлық қабылдауы.
VR АУҚЫМЫ (ЖОБАЛАР)
Виртуалды шындық ойын-сауықта ғана қолданылмайды қоршаған орта, сонымен қатар басқа бағыттар бойынша кеңінен жүзеге асырылады. VR жобаларын жасау – күрделі процесс. Қызмет ауқымы, нюанстар мен саланың ерекшеліктері ескерілген. Технологияны қолдану дерлік мүмкін кез келген өріс үшін сандық өнімнің құнын және енгізу кестесін дұрыс анықтау қажет.
Виртуалды шындықтың дамуы технологияны салаға енгізуге жауапты. Қолдану түріне және оның мақсатына байланысты әртүрлі құрылғылар қолданылады:
Виртуалды қолғаптар.
Ретина мониторы.
Дыбыстық жүйе.
Виртуалды шындық гарнитурасы.
3D экрандар.
Практикалық сабақ 10 Инклюзивті дизайн: әртүрлі топтарға арналған курсты бейімдеу
Инклюзивті білім беруді қамтамасыз етуге арналған технологиялар
Адаптивті пернетақталар
Қолданушылардың физикалық мүмкіндіктеріне сәйкес келетін, әртүрлі функциялар мен мүмкіндіктерді ұсынатын пернетақталар.
Дыбыс тану бағдарламалары
Сөзбен басқаруды қамтамасыз ететін, экран мазмұнын дыбыстық сигналдарға айналдыратын бағдарламалар.
Экран оқушылары
Көру қабілеті шектеулі оқушыларға экран мазмұнын дыбыстық сигналдармен таныстыратын бағдарлама.
Инклюзивті білім беру ресурстарының мысалдары
Duolingo
Тілдерді үйренуге арналған онлайн платформа, әртүрлі тілдердегі аудио, бейне материалдарды ұсынады.
OpenStax
Ашық қол жетімді оқулықтар мен материалдарды ұсынатын платформа, әртүрлі форматтарда қолжетімді.
Google Classroom
Оқытушылар мен оқушылар арасындағы байланысты жеңілдететін платформа, әртүрлі мүмкіндіктерді ұсынады.
Khan Academy
Онлайн платформа, әртүрлі пәндер бойынша сабақтар мен ресурстарды ұсынады, субтитрленген бейнелерді қолдайды.
Инклюзивті білім берудің маңызы
Жеке бастың дамуы
Оқушылардың потенциалын ашуға және олардың дамуына ықпал ету.
Қоғамның дамуы
Әділдік пен Теңдік
Барлық оқушылардың білім алуға тең мүмкіндіктерін қамтамасыз ету.
Практикалық сабақ 4 Мультимедиялық материалдар жасау: видео және аудио
Type in the things you like.
Оқу үшін подкасттар мен аудиоматериалдар жасау.
Оқу мақсатында подкасттар мен аудиоматериалдар жасау — тиімді әрі заманауи тәсілдердің бірі. Оқу материалдарын аудио форматқа айналдыру білім алушыларға ыңғайлы және мобильділік береді. Міне, оқу үшін подкасттар мен аудиоматериалдар жасауға көмектесетін бірнеше қадамдар мен құралдар:
4. Аудиториямен жұмыс
Подкастты немесе оқу үшін аудиоматериалды жиі шығарып, өз аудиторияңызбен байланыста болу маңызды. Тыңдаушылардың пікірлерін тыңдап, олардың сұрақтарына жауап беріп отырыңыз. Осылайша, тыңдаушылардың қызығушылығын жоғарылатып, білім беру процесіне көбірек адамдарды тартуға болады.
3. Подкастты жариялау
Подкастыңызды не аудиоматериалыңызды жариялау үшін арнайы платформаларға жүктеу қажет:
Anchor — бұл платформа арқылы подкастыңызды оңай жүктеп, түрлі подкаст алаңдарына таратуға болады (Spotify, Apple Podcasts және т.б.).
SoundCloud — әуесқой аудиожазбалар мен подкасттарды жариялау үшін танымал платформа.
YouTube — видео форматтағы подкасттар мен аудиоматериалдар үшін де жақсы алаң.
2. Подкаст не аудиоматериал жазу процесі
Тақырыпты анықтау: Алдымен, оқуға арналған нақты тақырыпты анықтап алу керек. Бұл тақырып сіздің тыңдаушыларыңыз үшін пайдалы әрі қызықты болуы керек.
Сценарий жазу: Подкаст не аудио материалды жазу алдында сценарий дайындау маңызды. Бұл мәтін нақты, әрі жүйелі болуы тиіс. Артық ақпараттан аулақ болыңыз және тыңдаушыларға басты тақырыпты түсінікті жеткізіңіз.
Жазу: Сапалы дыбыс жазу өте маңызды. Жазу барысында микрофонды тым алыс не тым жақын қоймаңыз және тыныш бөлмеде жазған жөн.
Монтаждау: Жазылған материалды өңдеңіз — қателерді кесіп алып, қажетсіз жерлерді алып тастаңыз. Аудионың сапасын жақсарту үшін шуды азайту құралдарын қолданыңыз.
Фоновая музыка қосу: Аудиоматериалды қызықты етіп көрсету үшін жеңіл музыка қосуға болады. Музыка оқу материалына кедергі келтірмейтіндей жұмсақ болғаны дұрыс.
1. Қажетті құрал-жабдықтар мен бағдарламалар
Микрофон: Сапалы аудиоматериал жазу үшін жақсы микрофон қажет. Бюджетке байланысты бірнеше нұсқалар бар:
Blue Yeti немесе Audio-Technica AT2020 — жоғары сапалы микрофондар.
Бастапқы кезеңде смартфон микрофонын да қолдануға болады, бірақ сапалы нәтиже алу үшін арнайы микрофон пайдаланған жөн.
Дыбыс жазу бағдарламалары:
Audacity (тегін) — бұл бағдарлама аудиожазбаларды өңдеу үшін тамаша. Оны дыбысты жазу, кесу және таза өңдеу үшін қолдануға болады.
GarageBand (MacOS) — Apple өнімдеріне арналған кәсіби аудио жазу және монтаждау құралы.
Adobe Audition — кәсіби подкаст және аудиоматериал өңдеу үшін ұсынылатын платформа. Бұл бағдарлама күрделі аудиожұмыстарға арналған, бірақ оны қолдану оңай.
Бейнежазба мен өңдеуге арналған құралдармен жұмыс.
Бейнежазба жасау және оны өңдеуге арналған құралдар кең таңдауды ұсынады, соның ішінде жаңадан бастаушыларға да, кәсіби мамандарға да арналған шешімдер бар. Мұнда сізге бейнемонтаж және бейне өңдеу үшін қолдануға болатын ең танымал құралдардың тізімін ұсынамын:
6. Shotcut
Ашық кодты тегін бейне редактор.
Көптеген бейне және аудио форматтарын қолдайды және заманауи бейне файлдарды өңдеуге арналған барлық қажетті функциялар бар.
Linux, Windows және MacOS жүйелерінде жұмыс істейді.
4. Sony Vegas Pro
Бейне редакциялауда оңай әрі түсінікті интерфейс ұсынады.
Орта деңгейдегі және кәсіби пайдаланушылар үшін ыңғайлы. Мұнда көпқабатты редакциялау, анимация, арнайы эффектілер және дыбыс жазу мүмкіндіктері бар.
3. DaVinci Resolve
Кәсіби бейне өңдеуге және түсті коррекциялауға арналған тегін бағдарлама.
Бұл бағдарлама түсті коррекциялау және визуалдық эффектілер жағынан ерекше мықты.
Платиналы нұсқасында бейне монтаждаудың және дыбысты өңдеудің кеңейтілген мүмкіндіктері бар.
7. iMovie
MacOS және iOS жүйелерінде жұмыс істейтін қарапайым редактор.
Бейне жасауға және оған арнайы эффектілерді қосуға өте ыңғайлы.
Бұл бағдарлама әсіресе үйде бейне монтаждау үшін және кішігірім жобаларға жақсы.
5. Filmora
Жаңадан бастаушыларға және әуесқойларға арналған қарапайым бейне редактор.
Қолдануға оңай, бірақ сонымен қатар арнайы эффектілер, аудио және бейне түзетулер, тақырыптар мен фильтрлердің кең таңдауы бар.
Бағдарлама негізінен үйде бейнемонтаж жасаушылар үшін ыңғайлы.
2. Final Cut Pro X
MacOS жүйесінде жұмыс істейтін бейне редактор.
Оңай әрі қуатты интерфейс ұсынады, әсіресе Apple экожүйесінде жұмыс істейтін пайдаланушылар үшін ыңғайлы.
Кәсіби бейнемонтаж бен арнайы эффектілерді қосуға арналған құралдар бар.
1. Adobe Premiere Pro
Кәсіби деңгейдегі бейне өңдеу бағдарламасы.
Функциялары: бейне кесу, монтаждау, түсті коррекциялау, аудионы редакциялау, эффекттерді қосу.
Әлемдегі ең танымал бейнемонтаж бағдарламаларының бірі және көптеген кәсіби кинематографистер мен блогерлер қолданады.
Практикалық сабақ 3 Білім беру контентін жасау: мәтіндік материалдар
Type in the personality traits you have.
Білім беру контентін жасауға арналған редакторлар:
Ментальды карта жасау үшін қолданылатын платформалар
Mindomo
Coggle it
Презентация жасауға арналған редакторлар
Slidesgo
Canva
Microsoft Power Point
Мәтіндік редакторлар
Wordpad
Google Docs
Microsoft Word
Ақпаратты құрылымдау.
Ақпаратты құрылымдау — бұл мәліметтерді логикалық және түсінікті түрде ұйымдастыру процесі. Бұл ақпаратты оңай қабылдап, түсінуге көмектеседі, сондай-ақ оны тиімді пайдалануға жағдай жасайды. Ақпаратты құрылымдаудың бірнеше негізгі қағидалары бар:
8. Жаңғырту
Құрылымдалған ақпарат оңай жаңартылып, өзгертілуі тиіс. Сондықтан оны икемді етіп ұйымдастыру маңызды. Мазмұнға жаңа мәліметтерді қосу құрылымды бұзбауы керек.
7. Метаақпаратты қосу
Бұл бөлімдерге атаулар беру, қысқаша сипаттамалар мен сілтемелер енгізу арқылы ақпаратты жүйелеп ұсыну. Метаақпарат ақпараттың мәнін ашып, пайдаланушының қажетті мәліметтерді оңай табуына көмектеседі.
6. Қарапайымдылық пен қысқалық
Күрделі ақпаратты жеңіл қабылданатын түрде беру үшін оны мүмкіндігінше қарапайым және қысқа етіп ұсыну қажет. Қысқа сөйлемдер мен абзацтар, түсінікті тіл ақпаратты оқуға және есте сақтауға жеңілдетеді.
5. Тақырыптар мен бөлімдер
Тақырыптар мен бөлімдер арқылы мазмұнды мағыналы бөліктерге бөлу ақпаратты жүйелеп, құрылымды түсінуге көмектеседі. Әрбір бөлім нақты бір ойды немесе аспектіні қамтуы тиіс.
4. Модульдік принцип
Мазмұнды жеке блоктарға немесе модульдерге бөлу ақпаратты оңай жаңартуға және қайталап қолдануға мүмкіндік береді. Әрбір блок өз ішінде мағыналы болу керек және басқаларымен байланыста болуы қажет.
3. Көрнекілік және визуализация
Ақпаратты құрылымдағанда графиктер, кестелер, диаграммалар және басқа визуалды элементтер қолдану оқырманға мазмұнды тез түсінуге мүмкіндік береді. Бұл әсіресе үлкен көлемдегі немесе күрделі деректермен жұмыс істегенде маңызды.
2. Логикалық реттілік
Ақпаратты логикалық тәртіппен орналастыру маңызды. Бұл байланысқан ойлар мен деректердің арасындағы қатынасты көрсету үшін қажет. Келесі тәсілдер қолданылуы мүмкін:
Уақыт бойынша — оқиғалар немесе процестер хронологиялық тәртіпте орналастырылады;
Маңыздылығы бойынша — маңызды фактілер бірінші болып, содан кейін қосымша ақпарат беріледі;
Тақырыптық топтау — ұқсас мәселелер мен деректер бір-біріне жақын орналасады.
1. Иерархия құру
Ақпаратты маңыздылығына қарай деңгейлерге бөлу керек. Мысалы:
Негізгі тақырыптар — басты идеялар мен мәселелер;
Тақырыпшалар — негізгі тақырыптарды толықтыратын бөлімдер;
Мәліметтер — негізгі және қосымша деректер, фактілер, мысалдар.
Иерархия ақпаратты көру және түсіну барысында пайдаланушыға тақырыптың күрделі бөліктерін жеңілдетуге мүмкіндік береді.
Мәтіндік лекциялар мен оқу құралдарын әзірлеу.
Мәтіндік лекциялар мен оқу құралдарын әзірлеу — бұл білім беру мазмұнын жүйелі түрде құрастыруды және оны оқушыларға тиімді жеткізуді қамтитын маңызды процесс. Бұл үшін бірнеше қадамдарды орындау қажет:
7. Қорытынды
Оқу құралдарын әзірлеу үнемі жетілдіріліп отыратын процесс. Тыңдаушылардан кері байланыс алу арқылы мазмұнды жаңартып, жақсарту маңызды.
Бұл қадамдар мәтіндік лекциялар мен оқу құралдарын сапалы, пайдалы және тиімді етуге көмектеседі.
6. Тексеру және редакциялау
Дайындалған мәтіндік материалды бірнеше рет тексеріп, қателерден, артықшылықтардан тазарту қажет. Сондай-ақ, білім алушылардың пікірін алу үшін материалды шағын аудиторияда сынап көруге болады.
5. Тіл және стиль
Академиялық, бірақ қолжетімді тіл қолдану маңызды. Күрделі тақырыптарды қарапайым тілмен түсіндіру, мамандандырылған терминдерді түсіндіру немесе анықтамалық бөлім қосу арқылы оқу құралы тиімдірек болады.
4. Материалды мазмұнмен толтыру
Мазмұнды әзірлегенде, нақты, қысқа және анық жазуға тырысыңыз. Дәлелдер мен мысалдарды қолдану арқылы негізгі идеяларды түсінікті ету қажет. Мәтіндерге сілтемелер, кестелер немесе иллюстрациялар қосу материалды көрнекі және қолжетімді етеді.
3. Мазмұнның құрылымын жасау
Лекциялар немесе оқу құралдары логикалық құрылымды сақтауы тиіс:
Кіріспе — негізгі тақырыппен таныстыру;
Негізгі бөлім — басты ұғымдар мен деректер;
Қорытынды — негізгі түйіндерді қорыту және келесі қадамдарға нұсқау беру.
2. Аудиторияны талдау
Көрермендердің білім деңгейін, мүдделерін және қажеттіліктерін білу маңызды. Оқу материалы әртүрлі деңгейдегі тыңдаушыларға арналып әзірленуі мүмкін, сондықтан ол сол аудиторияға бейімделуі керек.
1. Мақсаттарды анықтау
Алдымен, лекция немесе оқу құралының мақсаттарын нақты анықтау қажет. Мысалы, студенттерге қандай да бір тақырып бойынша түсінік беру, білімді бекіту немесе жаңа дағдыларды қалыптастыру.
Практикалық сабақ 2 Курсты жобалау: мақсаттар мен міндеттерді қою
Оқу нәтижелерін анықтау
Type in your hair color.
Оқу нәтижелері — бұл студенттердің курсты аяқтағаннан кейінгі нақты қол жеткізетін білімдері мен дағдылары. Олар мақсаттармен тығыз байланысты, бірақ нақты, өлшенетін және қол жетімді болуы керек. Оқу нәтижелері оқу үдерісінде белгілі бір бағалау түрлеріне негіз болуы мүмкін.
Қорытынды
Курсты жобалауда мақсаттар мен нәтижелерді дұрыс қою — студенттердің оқудағы жетістіктерін анықтайтын маңызды қадам. Мақсаттар жалпы бағытты көрсетеді, ал нақты нәтижелер курстың соңындағы студенттердің жетістіктерін өлшеуге мүмкіндік береді.
Осылайша, курс мазмұны, бағалау әдістері және оқыту стратегиялары осы оқу мақсаттары мен нәтижелеріне сүйене отырып құрылады.
Мысалы, жоғарыда айтылған «Бағдарламалауға кіріспе» курсы үшін оқу нәтижелері мынандай болуы мүмкін:
Студенттер қателерді анықтап, оларды жөндей алады.
Студенттер негізгі алгоритмдерді түсініп, оларды кодта қолдана алады.
Студенттер Python немесе басқа бағдарламалау тілдерінде қарапайым бағдарламаларды жаза алады.
Жақсы оқу нәтижелері SMART қағидасына сәйкес болуы керек:
Time-bound (Уақыттық шектеуі бар): Нәтижеге қол жеткізу мерзімі анық болуы қажет.
Relevant (Маңызды): Курстың негізгі мақсатына сәйкес болуы керек.
Achievable (Қол жетімді): Студенттердің білімі мен тәжірибесіне сәйкес келуі керек.
Measurable (Өлшенетін): Нәтиже сандық немесе сапалық бағалау арқылы анықталуы керек.
Specific (Нақты): Нәтиже нақты болу керек.
Таңдалған курс үшін оқу мақсаттарын әзірлеу.
Type in your eye color.
Курсты жобалау кезінде оқу мақсаттарын және нәтижелерін дұрыс анықтау өте маңызды, өйткені олар бүкіл оқыту процесін бағыттайды. Мақсаттар оқу процесінің негізгі бағыттарын көрсетсе, нәтижелер студенттердің қандай білім мен дағдыларды меңгеруі керектігін анықтайды.
Мысалы, егер курс «Бағдарламалауға кіріспе» тақырыбында болса, мақсаттары мынандай болуы мүмкін:
Бағдарламалаудың негізгі алгоритмдік принциптерін меңгеру.
Логикалық есептерді шешуге арналған бағдарламаларды жасау.
Негізгі бағдарламалау тілдерінің синтаксисін түсіну.
1. Оқу мақсаттарын әзірлеу
Құндылықтар мен ұстанымдар: Курста қандай құндылықтар мен көзқарастарды тәрбиелеу көзделеді?
Дағдыларды дамыту: Оқу барысында қандай дағдылар қалыптасады (сыни ойлау, талдау, шешім қабылдау, топтық жұмыс және т.б.)?
Негізгі білім: Студенттер курсты аяқтағаннан кейін қандай теориялық және практикалық білім алады?
Оқу мақсаттары — курстың негізгі бағыттары мен оқытудың басты мақсатын көрсететін жалпы тұжырымдар. Мақсаттар курстың жалпы мазмұны мен құрылымына бағыт береді және мыналарды қамтуы мүмкін:
Практикалық сабақ 1 Білім беру платформалары мен құралдарын талдау
Мүмкіндіктер мен функционалын салыстыру.
Type in your birthdate.
Canva платформасының артықшылықтары:
Жасанды интеллект көмегімен шығармашылық қабілетіңізді арттыруға болады.
Canva көмегімен блогерлер, кәсіпкерлер мен кәсіпқойлар әсерлі көрнекіліктер жасай алады және графикалық дизайн бойынша терең білімі мен білімі жоқ адамдарға көмектеседі.
Графикамен жеңілдетілген жұмыс
Қарапайым параметрлер және икемді төлем жүйесі
Пайдаланушыға ыңғайлы интерфейс
Көптеген әртүрлі шаблондар мен дайын иллюстрациялар
Кірістірілген қаріптер, сүзгілер, презентацияға арналған аудио сүйемелдеу
Толығымен тегін базалық тарифтің болуы
Икемді теңшеу және өңдеу мүмкіндігі бар көп салалы Графикалық дизайн қызметі
Модельдеусіз қарабайыр 3D дизайнын жасау мүмкіндігі бар
Moodle жүйесінің артықшылықтары:
Материалды көп қайтара өту (оқу) мүмкіндігі; өткен модульге әрқашан қайтып оралуға болады.
Студентке қолайлы кез-келген уақытта оқу мүмкіндігі;
Студенттердің өзара және өзіндік бақылау мүмкіндігі. Студент бағаланбайтын тестіні өтуі мүмкін және өзінің жіберген қателіктерін көре алады; сонымен қатар тестіні өтудің белгіленген саны мен тестің берілген сұрағына жауап беру әрекетінің санын ұйымдастыруға болады. Орта өзара бақылаудың да ұйымдастырылуын ескереді:
студенттер тапсымаларды орындау және орындалған тапсырмаларды қарастыру, бір бірін тексеру;
Көрнекіліктің жоғары дәрежесі (студенттер басқа студенттердің шешімдерін көру, басқа студенттердің жіберген қателіктерін табу және түзеу мүмкіндіктері бар);
Курс мазмұнын автоматтандыру;
Достық интерфейс жүйемен жұмыс арнайы білімді қажет етпейді; жүйеде курстарды құру икемділігі (курсты құруда, әдістерді, оқыту және бақылау түрлерін таңдауда оқытушының кең мүмкіндіктері);
Әртүрлі платформалармен (Moodle, Canvas) практикалық танысу.
Type in your age.
Moodle
Moodle (модульді объектілі-бағытталған динамикалық оқу ортасы) – бұл ең алдымен оқытушы мен оқушылар арасындағы өзара іс-қимылды ұйымдастыруға бағытталған, дәстүрлі дистанциялық курстарды ұйымдастыру, сондай-ақ күндізгі оқытуды қолдау.
Moodle 1.7 нұсқасынан бастап ―роль‖ деген ұғым
енгізілді. Роль қолданушының мәртебесін
анықтайды. Олар – басқарушылар, курсты
жасаушылар, оқытушылар, студенттер мен
қонақтар, тьютор. Бұлардың әрқайсысының
контекстке байланысты қол жеткізу мүмкіндігіне
құқықты. Құқық пен ролдердің саны қажеттілікке
байланысты ӛзгеріп отырады. Сайттың
администраторы әрбір рольдің нақты бір жүйе
элемент функциясына белгілі бір құқықтарын
тағайындайды.
Moodle жүйесіндегі рольдер:
қонақ – тіркелгені анықталмаған (авторланбаған)
қолданушы
тьютор – өңдеу құқығы жоқ курс нұсқаушысы. Ол
нұсқаулар бере алады, бірақ іс-әрекеттің жаңа түрлерін
тапсырып, қолданушыларға баға қоя алмайды;
курс жасаушысы жаңа курстар жасайды, бірақ жүйенің
ғаламдық орнатылымдарын басқара алмайды;
студенттің, әдеттегідей, нақты бір курста оқу құқығы бар;
оқытушы нақты бір курсты оқытып, оқушыға іс-әрекет түрлерін тапсырып, баға қояды;
басқарушы – жүйені толығымен басқаратын
қолданушы;
Moodle – қашықтықтан оқыту жүйесі
Қашықтан білім беру үрдісі білім беруді басқаруға
арналған модульді, объектті-бағытталған
«Moodle» жүйесіне негізделген. Бұл жүйе Қашықтын Білім Беру Жүйесі ретінде Еуропа елдерінде кеңінен таралып, танылған. «Moodle» тұғырнамасы Open University (UK), Microsoft (US), Google (US) и Istituto Superiore di Sanità ISS (Italy) сияқты ұйымдардың белсенді дамытуы мен қолданысында.
2012 жылдың 2 мамырында Кембриджде (АҚШ) өткен
баспасөз мәслихатында Гарвард университеті мен
Массачусет технологиялық институты өкілдері
бірлескен edX қашықтықтан онлайн оқыту жобасы іске
қосылғандығы туралы мәлім етті.
Canva - бұл ең қуатты және ыңғайлы графикалық құралдардың бірі. Бұл шаблондардың, графикалық элементтердің және дайын дизайндардың мол
жиынтығынан тұрады.
Canva қосымшасы 2012 жылы құрылған кроссплатформалы
графикалық дизайн қызметі болып табылады. Бұл сервисте кескіндерді құру дайын элементтерді және әр түрлі өлшемді шаблондарды тасылмалдау принципіне негізделген. Графикалық редактор шаблондардың,
фотосуреттердің, иллюстрациялар мен қаріптердің кіріктірілген кітапханасына қол жеткізуге мүмкіндік береді. Қызмет қарапайым пайдаланушыларға да, дизайн және сандық маркетинг мамандарына да арналған. Бұл платформада Интернетте жариялауға арналған кескіндерді де, өнімдерді басып шығаруға арналған макеттерді де жасауға болады. Canva қосымшасы арқылы интерактивті презентация жасап, оны сайт ретінде
сақтауға, PowerPoint-қа жүктеуге, pdf немесе mp4 форматта бейне файл ретінде сақтауға немесе интернетте жариялауға болады.
Canva - бұл біздің ұялы телефонымыздан жүктеп алуға немесе оның веб-сайты арқылы жұмыс істеуге болатын ақысыз қосымша www.canva.com
Қосымшаны іске қосу үшін келесі әрекеттер орындалады:
1) https://www.canva.com/ru_ru/ жолын теріп, сайтқа кіру
2) «Зарегистрироваться» батырмасын басу
3) Шыққан терезеден тіркелу жолын таңдау: google-аккаунт, facebookаккаунт немесе e-mail арқылы
Canva қосымшасы іске қосылғанда келесі бастапқы терезе шығады.
