6. IKASGAIA

Honelako gehiago

OSASUNA ETA GAIXOTASUNA

by GORKA BILBAO ZAROBE

Gaixotasun traumatikoak

by Enrique Saez

HIPOTERMIA eta IZOZTEA

by Ane Lecertua

Lokomozio aparatua.

by Lucia Duch

6. IKASGAIA

Lokomozio-aparatuaren lesiorik sarrienak:

Gihar-kontrakturak

Egin behar dena:

Ariketa fisiko egokia egitea, joera hori aldatzeko.

Garrantzitsua da jarrera zaintzea, eta ez hartzea bizkarra kalte egin ahal dion jarrerarik.

Jarrera desegokiak eraginda, maiz gertatzen dira gihar-kontrakturak bizkarrezurreko lepo-, bizkar- eta gerri-ornoetan.

Irauten badu edo maiz gertatzen bada, gero eta errazago agertzen da kontraktura.

Giharrari egin dezakeen baino lan handiagoa eskatzen zaionean gertatzen da.

Giharra oharkabean eta luzaroan uzkurtuta egotea da.

Lokadurak:

Giltzadura barneko hezurra bere ohiko lekutik aldatzea da.

Bigarren sintoma:

Deformazioa izaten da, hezur bat bere ohiko lekutik aldatu delako.

Lehen sintoma:

Min handia izaten da, eta mugimenduak areagotu egiten du, min hori.

Distentsioak eta zaintiratuak:

Hantura mota batekin dute zerikusia.

Tratamendua:

Nahiz distentsioa zein zaintiratua gertatu, atseden hartzea komeni da, eta mina sentitzen den aldean izotza jartzea; gainera, medikuarenera joan beharra da beti.

Zaintiratuak:

Lotailuetan gertatzen dira, eta orkatiletan, belaunetan eta eskumuturretan gertatzen dira askotan.

Distentsioek:

Subtopic

Giharrei eta tendoiei erasaten diete, gehiegi luzatzearen edo gehiegi erabiltzearen ondorioz gertatzen dira.

Hausturak:

Hezurra haustea da.

Mina da sintomarik agerikoena.

Hausturek ere hanturak eta hematomak eragiten dituzte.

Haustura larria bada, iltzeak eta metalezko xaflak jartzen dira.

Igeltsua edo ohol bat jartzea izaten da sendabiderik ohikoena.

Giltzaduretan

Giharretan

Hezurretan

Lesioak

Giharrak:

Zuntzak gihar sortatan elkartzen dira eta perimisioa deritzon mintz batez inguratuta daude.

Eskeleto-giharrak gihar-zuntz ildaskatuz osatuta daude.

3.-Eskeleto- giharrak:

Eskeletoaren mugimenduaz arduratzen dira.

Mugimendu bizkorrak eta borondatezkoak dituzte.

Bihotz-giharrak:

Gihar-zuntz ildaskatuzosatuta daude.

Adb.: Miokardioa.

Bizkor eta oharkabeanuzkurtzen dira.

Gihar leunak:

Hainbat organoren paretak estaltzen dituzte.

Adb.: Digestio-hodienak.

Gihar-zuntz leunez eratuta daude.

Geldo eta oharkabean uzkurtzen dira.

Ondorioz, luzera aldatu eta mugimendua ahalbidetzen dute.

Organo horiek uzkurtu eta erlaxatu egiten dira.

Gihar-zuntzak izeneko zelula luzez osatuta daude.

elkarren ondoan dauden hezurrak bata besteari lotzeaz arduratzen diren egiturak dira.

Mugikorrak:

Hezurren artean era askotako mugimenduak egin daitezke. Hezurren artean, eta lirdingatsu batez betetako poltsa bat dago. Lubrifikatzaile eta moteltzailea da.

Adb.: Likido sinobiala; ukondoan, sorbaldan eta belaunan.

Erdi mugikorrak:

hezurrak sendo-sendo lotzen dituzte, baina mugimendu txiki bat egiten uzten dute. Ornoen artean, ornoarteko diskoak daude.

Adb.: Ornoen giltzadurak.

Finkoak:

Ez diete uzten hezurrei elkarren artean mugitzen. Hezurrak elkarri lotuta daude.

Adb.: Burezurreko hezurrak lotzen dituzten giltzadurak. Suturak.

Hezurrak:

Hezurrak organo bizidunak dira, elikatu eta hazi egiten dira.

Kanpotik, hezur guztiak, mintz batez inguratuta daude.

Periostioa.

Motak:

Hezur luzeak:

Forma luzea eta zilindrikoa dute, euste-eta mugimendu- funtzioak betetzen dituzte.

Adb.: Izterrezurra

Hezur lauak:

Xafla-forma dute eta babes-funtzioa izaten dute.

Adb.: sorbalda- hezurra.

Hezur motzak:

Adb.: ornoak

Osatuta daude:

kolagenoz.

Fosforoz.

Kaltzioz.

Lokomozio-aparatua:

Hari esker mugitzen eta ibiltzen gara.

Gorputzaren barne-euskarria da.

Nerbio-sistemak prestatutako erantzun motorrak gauzatzeaz arduratzen da.

Gihar-sistema:

Lokomozio-aparatuaren alde aktiboa da.

Mimika ahalbidetzea tendoien bidez daudelako lotuta eskeleto-sistemarekin.

Jarrerari eustea.

Bizi-funtzioak betetzeko behar diren mugimenduak eragitea.

Tendoi.

Gihar.

Eskeleto-sistema:

Lokomozio-aparatuaren alde pasiboa da.

Funtzioak:

Hezur-muinean odol-zelulak sortzea.

Kaltzioa eta fosforoa gordetzea.

Eskeleto-giharren ainguraketa ahalbidetzea.

Barne-organoak kolpeetatik babestea.

Gorputzari forma eman eta haren pisuari eustea.

Gorputzaren mugimenduan esku hartzea.

Lotailuak.

Giltzadurak.

Hezurrak.