EKOSISTEMEN DINAMIKA

Honelako gehiago

Petrolioa eta bere eratorriak. Ingurumenarekiko lotura

by Katalin Grijalvo

INTI MATERI IPA SD KELAS IV-VI

by Mitha restu putiyas pratama

Interaksi antar Organisme dan Lingkungan

by Diva Reviola

keanekaragaman makluhk hidup dan persebarannya

by Abdullah Arrozaq

EKOSISTEMEN DINAMIKA

LEHORRETAKO ETA URETAKO MOLDAERAK

Uretako moldaerak

Ur- lasterra moldatzea

Organismo bentikoek forma lautia izateko dute, edo lauzakinak eso bentosak izaten dituzte, hondoari itsasteko.

Dentsitate handira eta biskositatea

Ura hain likatsua denez, arrainek flotatu edo igeri egin behar dute

Gazitasunera moldaerak

Zenbait animalia itsasoan eta ibaian bizi ahal dira, eta beren barruko gatz-kontzentrazioa erregulatu eta kanpoko aldaketen aurrean konstante mantentzeko gai dira.

Presio hidrostatikora moldaerak

Arrain asko igeri - maskuria dute, presioetara moldatzeko eta erraz igeri egiteko.

Argia fotosintesia ahalbidetzen duen energia-iturria da. Uretako ekosistemetan, argia lehorrekoetan baino zailtasun handiagoarekin sartzen da. Horregatik, landareak eta algak batez ere gainazaleko geruzetan daude.

Argi gutxieneko guneetan bizi diren animalia askok bereziak diren organoak garatu dituzte, argia sortzeko. Gaitasun horri biolumineszentzia izena du.

Lehorreko moldaerak

Hezetasunera moldaerak

Batzuek estalki iragazgaitzak dituzte, uratik babesteko, artropodoen exoeskeletoak edo narrastien ezkatek adibidez. Beste batzuek guruin mukosak dituzte heze mantentzeko.

Hostoen tamaina murriztea eta gogortzea hobekuntzat dira urik ez dagoenean. Beste batzuek sustrai handiak eta oso garatuak dituzte beheko dagoen uretara iristeko.

Tenperatura moldaerak

Poikilotermoek

Ingurunearen antzeko tenperatura dute, baldintzak aurkakoak direnean emigratzen dira.

Homeotermoek

Barne-tenperaturak mantentzen dute. Egiturak dituzte hotzetik babesteko. Batzuk hibernatzen dute.

Urtaro kaltegarrietan hiltzen dira eta haziak uzten dituzte.

Argitara moldaerak

Animaliak

Egunak eta gauak eragiten dio animalien portaerari eta jardueari. Batzuk egunez aktiboak dira eta beste baztuk gauez.

Landareak

Landare asko eguzkiari begiartzeko mugimenduak . egin, Fototropismo du izena.

NNNLEHORREKO ETA NURETAKO INGURUNEA

Uretako ingurunea

Uretako ur gaziko masak eta ur v gezako masak osatzen dute

Uraren mugimenduak

Itsasartzean eta ibaien goiko zatietan funtsezko eragina du.

Dentsitatea

Izaki bizidunen flotagarritasuna dentsitatearen mende dago. Beraien gorputzan ia ez dute behar zati gogorra edo zurruna.

Biskositatea

Suspentsioan geratzen dira organismoak zailtasun gehiago dituzte leku batetik bestera joateko.

Presio hidrostatikoa

Atmosfera handitzen da uretan hamar metro beherago egiten denean.

Oxigeno kantitatea

Atmosferak eta urak bat egiten duten gainazala handia bada, handia izango da ere oxigeno trukea.

Disolbatuta dagoen gatz mineral konzentrazioa, eta itsas espezien banaketak eragiten ditu.

Uretan disolbatutako oxigeno guztia ur lasterren mende daude.

Uretan zenbat eta sakonago egon gero eta argi gutxiago egongo da.

Lehorretako ingurunea

Lehorreko ingurunea uretakoa v baino leunagoa da.

Hezetasun atmosferikoa

b Airean dagoen ur kantitatea da eta garrantzitsua da bizi funtzioak egiteko.

Temperatura

Temperatura aldaketa asko daude.

Argia

Beharrezkoa da bizitzarako.Ekositema gehienetan iturri nagusia eguzki argia da.

BIOSFERA, EKOSISTEMAK BBBBBETA DINAMIKA

Biomak

Planetako eremu jakin baztuk.

Ekologia

Ekosistemaren osagaiak eta funtzionamendua n aztertzen duen zientzia.

Ekosfera

Lurra ostazen duten ekosistema m guztien multzoa.

Ekosistema

Leku jakin batean bizi diren izaki b bizidun multzoa.

Biozenosia

Biotopoan bizi eta harrematen jartzen diren izaki bizidunak

Biotopoa

Ekosistemaren zati ez organikoa

Ingurumena

..Leku bateko ingurumen baldintzen ..........edo faktoreak multzoa.

Faktore kimikoak

Oxigeno disolbatuaren kantitatea

Gazitasuna

Airearen eta uraren kantitatea

Faktore fisikoak

Presio atmosferikoa

Eguzki erradiazioa

Argia eta itzala

Biosfera

bbbLurraren bizi diren izaki bizidun bbbbbbbbbmmultzoa da.

Izaki bizidun banaketa ez da unirformea

Ez dago insolatuta bizi den organismorik

IZAKI BIZIDUNEN ELIKAGAIA EKOSITEMETAN

Piramide trofikoak

Zein aldaketak dauden maila trofikoen artean adierazten du.

Energiaren piramidea

Pisu bakoitzak maila trofiko batean pilatutako energia adierazten du.

Biomasare piramidea

Maila bakoitzean une jakin batean dagoen biomasa kopurua adierazten dute.

Kopuruen piramideak

Pisu bakoitzak maila trofiko horretako banakoen kopurua adierazten du.

Harreman trofikoak

Nor jaten duen adierazten duten geziak dira.

Kate-trofikoa

Sare-trofikoa

Kontsumitzaileak

Organismo heterotrofoak dira, hiru motatakoak.

Hirugarren mailakoak

Lehen eta bigarren mailako kontsumitzaileez elikatzen dira.

Bigarren mailakoak

Animalia belarjaleek elikatzen dituzte.

Lehen mailakoak

Ekoizleez elikatzen dira

Maila trofikoak

Antzeko zerbait jaten duten animalien multzoa.

Deskonposatzaileak

Hildako materia organikoaz elikatu.Materia inorganiko bihurtu.

Ekoizleak

Materia organikotik eta eguzki energiatik sor. Fotosintesia egiteko gai.

EKOSISTEMA

Espezieen barneko harremanak

Asoziazio-taldekoia:

Elkarrekin bizi diren giza taldea defendatzeko eta janaria bilatzeko asoziazioa da.

Hegazti saldo bat migrazioan

Asoziazio-soziala:

Elkarrekin bizi den gizaki taldea da.

Inurritegia

Kolonia-asoziazioa

Elkartuta dauden eta guraso bera duten gizaki osatutako asoziazioa da.

Koala

Familia-asoziazioa

Familia bereko Izaki bizidunak bizitzen diren asoziazioa da.

Oiloak

Oilarrak

. Faktore . . abiotikoak

Izaki bizidun batzuen agerpenaren mendekoak dira.Leku berean bizi diren arteko harremanak zehazten ditu.

Txoko ekologikoa

Ekosistema batean espezie bat duen zeregina da.

Habitat

Organismo horrek duen lurralde fisikoa da.

Espezien arteko harremanak

Harraparitza

Gazela

Lehoinabarra

Lehiaketa

Bi gizaki errekurtso mugatu bat lortzeko lehiaketa bat egiten dute.

Uso bat ogiaren bila

Parasitismoa

Bi organismo elkartzen dira bati kalte egiteko.

Txakurrak

Arkakusoak

Inkilinismoa

Bi gizaki elkartzen dira baten babespena lortzeko.

Hontzak eta hartzen dituzten zuhaitzak.

Komentsalismoa

Bi gizaki elkartzen dira baten onerako.

Erromes

Marrazoa

Mutualismo

Bi gizaki edo gehiago elkartzen dira guztien onerako.

Itsas anemona

Pailazo-arraina