ergenlik

Honelako gehiago

SİNİR SİSTEMİ

by Begüm Bekmezci

GELİŞİM KURAMLARI

by RUKEN SEMA AYDIN

ÖĞRENME KURAMLARI

by Mine Tuncel

Wings

by Burcu Kugu

ergenlik

Ergenlikte sağlık sorunları

Ergenlikte ölüm

Cinayet & İntihar

trafik kazaları

Yeme bozuklukları

Kızlarda çok daha fazla görülür.

Bulumia Nevroza

Başlangıç: ergenliğin sonları, yetişkinliğin başlangıcı

Nedeni: depresyon ve düşük benlik algısı

Sürekli yemek yeme atağı ve sonra kendini uyararak kusma/laksatif-müshil kullanma örüntüsü

3 ay boyunca haftada 2 kez

Anoreksiya Nevroza

nedenleri|etkenleri

Yarışmacı ve yüksek başarılı aileler

Moda imgeleri

Anne- kız etkisi

Yüksek standartlara erişememe stresi

Orta-üst gelirli aileler

Diyet ya da stresli bir olay tetikler

Aç kalarak zayıflama

olması gerekende %85 daha az ağırlıkta olmak

Uyuşturucu madde kullanımı ve bağımlılığı

Aktif anne-baba ilgisi kullanımı önleyebilir.

Yeni endişe: ergenlerin reçeteli ağrı kesici kullanımı

Ergen sağlığı

Sağlığı geliştirmek için olması gereken hedefler

Ergenin sağlığı tehdit eden davranışlarını azaltması

tehlikeli araç kullanma

korumasız cinsel ilişki

şiddet

Ergenin Sağlık Koruyucu Davranışlar Geliştirmesi

düzenli uyku

Uyku düzenleri

Okulların erken başlaması

Ders başlangıç saati 07.30 yerine 08.30 olursa

Daha az hasta öğrenci

Daha az depresyon

Daha az disiplin sorunu

testlerde düşük performansa neden olur

dikkat dağınıklığı

halsizlik

yaşça büyüdükçe biyolojik saatleri değişikliğe uğrar ve uykularını 1 saat kadar geciktirir.

pineal salgı bezinden salgılanan melatonin hormonunnun salgısındaki değişme neden olur

büyük ergenlerde 22.00 gibi salgılanır

genç ergenlerde 21.00

ortalama 9 saat 25 dk. Uyuyabilirler.

Faydaları

uyuşturucu kullanımını engeller

düşük oranda 2. tip şeker hastalığı

düşük tansiyon

trigliserid azalması

sağlıklı beslenme

Ergen Bilişi\Zihni

Bilgi İşlem Süreci

faydaları

eleştirel düşünme

dikkati toplama

etkili öğrenme

kişinin bilişsel süreçlerini kontrol etme

eleştirel düşünceyi kontrol etme

NASIL BİR YAKLAŞIM OLMALI?

Nasıl karar verirler?

Eğitici oyunlar için ortamların sağlanması

Akran grubuyla problem çözme

Rol oynama

SINIRLI ZAMANDA+DUYGUSALLIK içeren ortamlarda oluşur.

İKİLİ – İŞLEME MODELİ

Ergenler pek çok durumda ÇÖZÜMLEYİCİ+DENEYSEL sistemleri beraber kullanırlar

deneyimsel sistem

Gerçek deneyimleri kontrol eden bu sstemi daha yararlı görürler.

analitik-çözümleyici

Yüksek risk içeren ortamlarda bilişsel analizden faydalanmazlar.

Akranların risk alınan durumlarda orada olması ergenin riskli bir karar alma ihtimalini artırır.

Uyuşturucu ve diğer çeldirici unsurlar risk alma isteğini artırır.

Sosyal ortam karar vermede etkilidir.

Yaşça büyük ergenler küçük ergenlerden daha yeterli

Ergenlikte karar vermede artışlar yaşanır

Cinsel ilişkiye girilmesi/girilmemesi

Üniversite seçimi

Kız-erkek arkadaş

Kuhn’a göre en önemli bilişsel değişiklik YÜRÜTÜCÜ İŞLEVLERDEKİ değişikliklerdir

Ergen benmerkezliliği

David Elkind’a(1976) göre ergen ben merkezliliğinin 2 önemli unsuru

Kişisel Hikaye

eşsizlik duygusu ile hayallerle dolu bir hikaye yaratmak

kendilerini kimsenin anlayamayacağı duygusu

Biricik, yenilmez olma duygusu

Hayali Seyirci

Sahnede olmaya çalışması

Görünür olması

Dikkat çekici davranışlarla ilgi çekmesi

Diğer insanların onunla ilgilendiğine inanması

Yenilmezlik ve sağlamlık duygusu taşırlar

Ergenlik & Eleştirel Düşünme

ELEŞTİREL DÜŞÜNMENİN TEMELİ

planlama – seçenekleri düşünme

Yeni bilgi bileşimleri kurma becerisi

Çeşitli konularda genişleyen bilgi kapsamı

Bilgi işlemede hız-otomatikleşme-kapasite de artış

OKUMA-YAZMA ,MATEMATİK GİBİ TEMEL BECERİLERİN GELİŞMESİ

Ergenlerin kendilerine yönelik yargıları bulunmaktadır.

Eleştirel düşünce yaşla artar (%43)

Eleştirel düşüncenin gelişmesinde ergenlik geçiş dönemidir.

Okullar

Lİse

Öğrencilerin okul bırakma sebepleri:

Okul bırakma oranını düşürmek için stratejiler:

Etkinlikler: sosyal, kültürel, eğlenceli

Etkili projeler yapmak

Öğretmen-Öğrenci ilişkilerini güçlendirmek

Maddi destek

Zorlukların erken dönemde belirlenmesi

Yönlendirici büyükler

Danışmanlık hizmetleri

Erken yaşta evlilik

Hamilelik

Ekonomik sebepler

Okuldan uzaklaştırma cezaları

Okulu sevmeme

İyi bir iş bulmak / bilinçli vatandaş olmak için gerekli becerilerden yoksun

Pek çok öğrenci liseden yetersiz okuma , yazma ve matematik becerileri ile mezun olmaktadır

Çoğu lisede beklenti ve standart düşük

Ortaokul

Yaşıtlarıyla zaman geçirirler

Büyümüş hissederler

Lider olgusu (TOP-DOG )yaşamaları

Başarı & Performansa daha çok önem verme/ akademik düşünme başlar

Kalabalık & heterojen bir gruba uyma

Daha az kişisel yapıya sahip okula uyum

Ana-babaya daha az bağımlı olma

Artan sorumluluklar / Entelektüel olma ihtiyacı

Sosyal bilişteki değişiklikler

Soyut işlemler döneminin aktifleşmesi

Erinliğin etkisiyle beden imgesinin değişmesi

Ergen cinselliği

Cinselliğin erken olmasının bağlamsal faktörleri

akranlar ve akademik başarı

aile ve ana-babalık becerileri

sosyoekonomik faktörler

cinsel olarak aktif ergen kardeşlerinin olması

ana-baba kontrolünün az olması

kötü ana-baba ve çocuk ilişkisi

erken adet görme

alkol kullanma

okulla ilgili sorunlar

suçluluk

uyuşturucu kullanma

ergenlerin ¼ cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanmaktadır

Ergenlik & Cinsel Kimlik Geliştirme

Çok yönlü &Uzun bir süreçtir

Cinsel kimliğin gelişimi

kültürel faktörler

fiziksel

sürecin içeriği

cinsel davranışı kontrol edecek beceriler geliştirmeyi

yeni yakınlıklar geliştirmeyi

cinsel duyguları kontrol etmeyi

Subtopic

yeni beliren cinsel duygularla başa çıkmak

cinsel kimlik oluşturmak

Sosyal Gelişimsel Nöroloji

Bağlantıları inceler

Sosyal duygusal süreçler

beyin

gelişim

Ergenlikte BEYİN Gelişimi

Amigdala

Öfke kontrolü -Duyguların merkezidir

ÖN LOB/Prefrontal Korteks

18-25 yaş

akıl yürütme

karar verme

kendini kontrol etme

Korpus Kallosum

Sağve sol lobu birbirine bağlar

ergenlikte kalınlaşır

Bilgiyi daha iyi işlemeyi sağlar.

Nöronlar faailiyete göre gelişir

Sinapslar

Kullanılmayan sinapslar körelir ve yok olur

Kullanılan sinapslar gelişir

Fiziksel Değişiklikler \ ERİNLİK

Erken gelişen erinlik

olumsuz etkileri olabilir

kısa boy

erken cinsel uygunsuz davranışlar

GONAD tedavisiyle engellenir

Erinlik belirtileri

Boy ve kilo artışı

Cinsel olgunlaşma

Erken ergenlikte meydana gelen hormonal ve bedensel değişiklik

Hormon dışında değişim nedenleri

Sosyal faktörler

Gerilim - Depresyon & öfke

Davranışlar & Ruh hali

stres

yeme alışkanlıkları

spor yapma

11,5…kızların ilk adet görmesi:

erkeklerde 13.5

Hormonlar

endokrin beziyle salgılanır

kan yoluyla vücuda dağılan güçlü kimyasallar

Günümüzün ergenleri…..

Medyanın etkisiyle karmaşık hayat tarzları

Uyuşturucu kullanımı

Erken yaşta cinsel hayat tecrübesi

Ergenlerin hayat yörüngesini belirleyenler

etnik

kültür

cinsiyet

sosyo-ekonomik durum

yaş &hayat tarzı farklılıkları

Yetişkin nesilden farkları

Görüntüleri

Davranışları

Dinledikleri müzik

Saç modelleri

Kıyafetleri

Karşı çıkmak ve limitleri denemek isterler

Kimlik arayışı içerisindedirler

Toplumun ergenler hakkında düşünceleri

kişisel tepkilerden ve medyadan etkilenirler

doğru ve objektif bilgi vermezler

olumsuz yaklaşık(kendi deneyimleri kaynaklı)

Ergenler daha problemlidir

daha az saygılı

daha çok ben merkezli

daha girişken

daha çok macera sever

Ergenlerin düşünceleri

Çoğu zaman mutluluk

hayattan keyifli

otokontrol

okul önemli

cinsellik özgüveni

aileleriyle ilgili olumlu düşünceler

Ergenliğin doğası

etkenler

genetik

çevresel

sosyal

anne-baba ilişkisi değişir

yaşıtlarla yakınlaşma

karşı cinsle ilk buluşmalar

soyut ve idealist düşünme

bedene ilgi artar

Main topic